پايان قاليباف در ١٤٠٠: نه ریاست بهارستان، نه پاستور؟

شرق نوشت: جدیدترین گمانه‌زنی‌ها درباره آرایش سیاسی انتخاباتی اصولگرایان در آستانه انتخابات 1400 ریاست‌جمهوری، احتمالا مدلی به این شرح خواهد بود: ابراهیم رئیسی گزینه ریاست‌جمهوری، سعید جلیلی رئیس مجلس، سعید محمد شهردار تهران و محمدباقر قالیباف تنها یک نماینده ساده، یا در بهترین حالت رئیس یک کمیسیون‌! انتخابات ریاست‌جمهوری خرداد سال آینده به همراه انتخابات شوراهای شهر و میان‌دوره‌ای مجلس برگزار می‌شود؛ برای همین می‌تواند ترکیب نهادهای انتخاباتی دچار تحولات مهمی شود. با توجه به درگذشت تعدادی از نمایندگان مجلس که در میانشان نمایندگان تهران هم حضور دارند، این گمانه که سعید جلیلی با حمایت طیف جبهه پایداری که وزنی قوی در مجلس دارد، وارد پارلمان شود، بسیار است.

این طیف که در یک بازی برد- برد راضی به آمدن قالیباف در فهرست واحد تهران شد و در ادامه با حمایت از ریاست او برای مجلس، گزینه دیوان محاسبات، مرکز پژوهش‌های مجلس و کمیسیون‌های کلیدی را به دست آورد، حالا می‌تواند در انتخابات هیئت‌رئیسه سال دوم مجلس به‌راحتی باقی بازی خود را پیش ببرد. در صورت نامزدی قالیباف برای ریاست‌جمهوری، او در انتخابات هیئت‌رئیسه نامزد نخواهد شد. با توجه به اینکه این انتخابات پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری برگزار می‌شود، احتمالا مجلس دو کار خواهد کرد؛ یا انتخابات را به تعویق خواهد انداخت تا سرانجام کرسی‌های خالی تهران هم مشخص شود که در صورت ورود جلیلی به انتخابات مجلس، احتمال رأی‌آوری او تقریبا قطعی است، پس صندلی ریاست برای او کنار گذاشته می‌شود یا به‌طور موقت فرد دیگری، باز به احتمال زیاد منتسب به طیف جبهه پایداری، انتخابات ریاست را می‌برد تا سال بعد صندلی را به جلیلی تحویل دهد؛ چرا‌که در صورت ورود جلیلی به مجلس، قالیباف در‌صورتی‌که هنوز در مجلس مانده و راهی پاستور نشده باشد، تقریبا شانسی برای ادامه ریاست نخواهد داشت. گمانه‌زنی‌ها و تحلیل‌هایی که این روزها از درون اردوگاه اصولگرایی منتشر می‌شود، حاکی از آن است که تمایل به اجماع بر روی رئیسی زیاد شده و تنها شرط باقی‌مانده به قول حمیدرضا ترقی، عضو مؤتلفه، اجازه رهبری و تصمیم نهایی
خود رئیسی است.

به نظر می‌رسد اصولگرایان نگران کاهش پایگاه رأی خود هستند و برای جلوگیری از این شکست، رئیس فعلی قوه قضائیه را بهترین گزینه با بالاترین قابلیت اجماعی می‌دانند که می‌تواند حداقل همان کفه رأی 16‌میلیونی را حفظ کند. نگرانی از کاهش مشارکت در انتخابات، حتی اصولگرایان را نیز به فکر انداخته است؛ تا جایی که اجماع روی هر گزینه دیگر یا تعدد نامزدها می‌تواند به این کاهش مشارکت کمک کند. برای همین، داشتن یک گزینه اجماع‌ساز برای آنها در 1400 بسیار حیاتی است تا حداقل مانع انشقاق و انفکاک در خود جریان اصولگرایی شود.

سیدحسین نقوی‌حسینی، فعال سیاسی اصولگرا، گفته که اگر آیت‌الله رئیسی نامزد شود، همه طیف‌های اصولگرا با هم متحد می‌شوند؛ اما غیر از رئیسی زمینه وحدتی در بین اصولگرایان وجود ندارد و هر‌کدام از جریان‌ها نامزد خود را دارند و روی گزینه‌های خود در حال فعالیت هستند. «اگر نامزدی رئیسی قطعی شود، خرداد ۱۴۰۰ همه اصولگرایان در کنار او جمع می‌شوند و او با رأی بالا در انتخابات به پیروزی می‌رسد. اگر غیر از رئیسی شخص دیگری نامزد ریاست‌جمهوری اصولگرایان باشد، زمینه وحدتی بین اصولگرایان نمی‌بینم». بادامچیان درباره اینکه آیا شورای وحدت با حضور آقای رئیسی موافق است یا نه، گفت: سیاست شورای وحدت و حزب مؤتلفه این است كه مانع کسی که در صحنه نامزدی فعال باشد، نمی‌شویم. شورای وحدت از کسی حمایت می‌کند که به منشور گام دوم مقیدتر باشد و آیت‌الله رئیسی با توجه به جایگاهش در دستگاه قضائی، یکی از کسانی است که توجه به ایشان بیشتر است‌.

حسن غفوری‌فرد نیز گفته بود که آیت‌الله سید‌ابراهیم رئیسی با توجه به اقدامات بسیار شجاعانه‌شان در قوه قضائیه، ظرفیت ایجاد سونامی رأی را دارد یا محمد حسینی، وزیر ارشاد احمدی‌نژاد که گفته بود: جامه‌ ریاست‌جمهوری، زیبنده کسانی است که از اندیشه والا، تجربه بالا، تخصص لازم، مقبولیت گسترده، اشراف کافی به مسائل داخل و خارج از کشور در حوزه فرهنگ، سیاست و اقتصاد برخوردار باشند، به بیانی دیگر ویژگی‌های متعددی لازم است تا فرد مقبول طبع همگان واقع شود، عقل سلیم هم حکم می‌کند که انتخاب اصلح و احسن صورت بگیرد. از این جهت جمعی از نخبگان و استادان دانشگاه در سراسر کشور پیشنهاد دادند که بهترین انتخاب، آقای رئیسی است.

تا اینجای کار، آنهایی که به قالیباف اقبال نشان داده‌اند، بیشتر از همان طیف نزدیکان خود شهردار سابق‌اند تا دیگر اصولگرایان؛ تا جایی که کمال سجادی، سخنگوی جبهه پیروان خط امام و رهبری، گفته است مشخصا درباره آقای قالیباف هم شاید اظهارنظرهای زیادی مطرح شود، اما با در‌نظر‌گرفتن اینکه ایشان یک بار به نفع آقای رئیسی کنار کشیده است، می‌توانیم امیدوار باشیم این بار هم کنار بکشد تا همه اصولگراها تمام‌قد برای رئیس‌جمهور‌شدن آقای رئیسی تأثیرگذاری مثبتی داشته باشند! این در حالی است که چنین اتفاقی به‌طور قطع نخواهد افتاد و اگر قالیباف بداند که روی او اجماعی نخواهد شد یا دوباره قرار است با ابراهیم رئیسی رقابت کند، به‌طور قطع وارد رقابت‌ها نخواهد شد یا اگر شود، به‌هیچ‌عنوان کنار نخواهد کشید.

طیف جبهه پایداری و قالیباف راهشان را از شورای وحدت جدا کردند
به نظر می‌سد ماجرای انتخابات 1400 در میان اصولگرایان پیچیده‌تر از این حرف‌هاست. دست‌کم‌گرفتن اصلاح‌طلبان به‌جای اینکه به نفعشان شود، به ضررشان شده است. این‌طور که مشخص است، دو سازوکار شورای ائتلاف و شورای وحدت به موازات هم پیش می‌روند و تازه طیف قالیباف هم هیچ‌کدام از این دو شورا را قبول ندارد. بادامچیان، دبیرکل حزب مؤتلفه، با اشاره به تجربه اصولگرایان در انتخابات مجلس یازدهم گفته است: ما در آن زمان به سمت وحدت رفتیم، ولی دوستانی که در شورای ائتلاف کارگردان بودند و پشت پرده کار هستند، حاضر به جمع‌شدن با جامعه روحانیت، مؤتلفه و جبهه پیروان نشدند.

بعد از انتخابات مجلس، شورای ائتلاف به کار خود خاتمه داد و به همین دلیل جامعه روحانیت با قدرت وارد صحنه و مقرر شد این جامعه به شکل جدی محوریت را در اختیار داشته باشد تا با دعوت از تمام گروه‌های اصولگرا، کار را پیش ببرد. اولین دعوت از دوستان شورای ائتلاف انجام شد، ولی آن دوستان گفتند که با حفظ احترام جامعه روحانیت، حاضر به شرکت در جلسات شورای وحدت نیستند. پس از آن از جبهه پایداری و دوستان آقای قالیباف نیز دعوت شد، ولی آنها نیز به جلسات ما نیامدند. در عین حال، نزدیک به ۴۰ گروه و حزبی که در شورای وحدت حضور دارند، جلسات شورای وحدت را برگزار کردند. حامیان قالیباف در ائتلاف نرفتند، البته حزب و تشکل ایشان نرفت و در جلسه شورای وحدت هم حضور نیافتند. آقای قالیباف جدا می‌روند و شاید به این مجموعه شورای وحدت هم بپیوندند. درِ شورای وحدت به روی همه باز است. درباره آقای رئیسی هم که یک روحانی برجسته است، هیچ مانعی برای ثبت‌نام وجود ندارد و اگر ایشان وارد صحنه شوند هم به نظرم حامیان خود را دارند؛ اما باید ببینیم خود ایشان چه تصمیمی می‌گیرند.