اتهام عجیب به مجریان تلویزیون

مدیرکل پیشین تبلیغات وزارت ارشاد (در دولت احمدي‌نژاد) می‌گوید برخي مجريان با دهانی که بوی مشروب مي‌دهد مي‌روند جلوی تلویزیون و افزایش شبکه‌های تلویزیونی شبیه «جوجه کشی» است! مصاحبه «خبرگزاری دانشجو» با علیرضا کریمی، را در زير بخوانيد:

بعضی‌ها مي‌گویند چون ضرغامی اصطلاحاً خودیست، نباید به او و عملکردش انتقاد کرد اما بعد که برخی حواشی درباره یکی از تهیه‌کنندگان گروه معارف شبکه 3 پیش آمد، بنا گذاشتیم که یک بررسی دقیقی داشته باشیم پیرامون روند تبلیغات در صدا و سیما...

موضوع تبلیغات و جایگاه آن و اثر فرهنگی، معیشتی، اقتصادی، سیاسی، هنری را اصلا نمی شود نادیده گرفت به خصوص اگر آن رسانه ای که دارد تبلیغات را انجام مي‌دهد فراگیرترین رسانه باشد. صدا و سیما در این ماجرا بیشترین بُرد را از بابت کار رسانه ای دارد و اثر وضعی که تبلیغات در زندگی مردم این تبلیغات دارد برای هیچکس پوشیده نیست. همه این را مي‌دانند که اگر صدا و سیما بخواهد از کاه، کوه بسازد و برعکس از کوه، کاه بسازد و مي‌تواند همه چیز را طبق آن معیارهایی که خودش مي‌خواهد تنظیم بکند. شاید مردم فکر مي‌کنند که تبلیغاتی که از تلویزیون پخش مي‌شود فقط جنبه بازرگانی دارند در صورتی که من می‌خواهم بازتر به این قضیه نگاه کنم، این تبلیغات فقط بازرگانی نیست. اگر صدا و سیما دارد تبلیغات میکند باید حواسش به این پشت پرده و عواقبش هم باشد. مگر مي‌شود دستگاهی مثل صدا و سیما تبلیغ رنگ آبی و قرمز بکند و متوجه نشود رنگ آبی و قرمز برای کدام کشور است. اگر اینطور باشد آن کسی که در صدا و سیما نشسته و تبلیغات را اداره مي‌کند اشتباه آنجا نشسته و جایگاهش آنجا نیست.

اگر که شبکه تاسیس مي‌کنید دو تا شبکه قوی و پر محتوا تاسیس کنید نه اینطور که دارید جوجه کشی مي‌کنید. مقابله کردن با شبکه های ماهواره ای این نیست که دائما شبکه های مختلف ایجاد بکنیم و نظارت هم به زیر صفر برسد. مردم باید دقت داشته باشند ما دقت را از مردم گرفته ایم وقتی تعدا شبکه مي‌رود بالا مردم دیگر دقت نمی کنند دائم با شبکه ها بازی مي‌کنند چون از این شبکه خوشش نمی آید مي‌رود شبکه بعد و اگر از این هم خوشش نیامد مي‌رود شبکه بعد و همین‌طور ادامه پیدا مي‌کند. آن وقت هزینه های شما مي‌رود بالا مجبور مي‌شوی از هر راهی پول دربیاوری. مگر مقام معظم رهبری نفرمودند که جلوی تبلیغات کالاهای خارجی را بگیرید و کالاهای ایرانی را تبلیغ کنید وقتی ایشان این همه تاکید مي‌کنند در قضیه اقتصاد پس صدا وسیما کجا ایستاده؟

سال 86 بود اگر اشتباه نکنم یک شدتی در اداره تبلیغات در زمینه تبلیغات کالاهای خارجی به خرج دادم؛ یک برهه ای صدا و سیما مجبور شد که تبلیغات کالاهای خارجی را کم کند بعد از این قضیه یک بنده خدایی گفته بود کریمی با این کار 50 میلیارد به ما ضرر زد، آخر عزیز من برنامه ریزی، فرهنگ سازی داشته باش. شما ظرفیت مردم را هم حساب بکنید. وقتی 20-25 دقیقه تبلیغ برای مردم پخش مي‌کنید خب دارید مستقیماً با فرهنگ مردم ارتباط مي‌گیرید.

حالا از لحاظ قانونی این مسئله چطور قابل بحث است؟ در صورتی که یکی از لازمه های اقتصاد مقاومتی مصرف کالاهای داخلی و بالطبع کم شدن تبلیغ کالای لوکس و خارجی است.

یک قانونی تحت عنوان ممنوعیت به کارگیری عناوین و اسامی و اصطلاحات بیگانه سال 75 مصوب شده که در این مصوبه همه را موظف به اجرا کرده. مجلس هم در قضیه کم کار کرده مجلس چرا به تولیدات خودش انقدر بی توجه است؟ مجلس موظف است یقه ی صدا و سیما را بگیرد و بگوید من دیگر به شما بودجه نمی دهم و بودجه ی شما را مصوب نمی کنم.

اما در عمل می‌بینیم که دولت این گروکشی را انجام مي‌دهد...!

بله متاسفانه. اصلاً جناب صدا و سیما ارزش تبلیغ کردنت و ارزش از بین بردن فرهنگت را از لحاظ ریالی با هم مقایسه کن.

در حوزه ی تبلیغات چه خطاهایی در مورد تعیین جوایز سنگین و غیر معقول انجام مي‌شود؟

برای تعیین جوایز دستورالعمل هایی داریم دستورالعمل های اجرایی که خود کمیته اجرایی با اجازه قانونگذار مي‌تواند دستورالعمل ها را تصویب کند و این دستورالعمل ها لازم الاجراست.

وقتی کسی که میخواهد یک برنامه فرهنگی که یکی از دغدغه های اصلی مقام معظم رهبری است بسازد به او مي‌گویند اول برو اسپانسر پیدا کن و بعد بیا برنامه بساز. به همین دلیل برنامه ها مجبورند که بروند به اسپانسرینگ و این مي‌شود که الان داریم در صدا و سیما مي‌بینیم.

اصلا من اعتقاد دیگری دارم مگر یک شرکت دستمال کاغذی، آبمیوه، پفک و... مگر چقدر جنس شان به فروش مي‌رود و سود دریافت مي‌کنند که هفته ای یک خودرو، آپارتمان و... هدیه مي‌دهند به نظر من اینها از جای دیگری تغذیه مي‌شوند. این نوع تبلیغ کردن و جایزه دادن هدایت داخلی ندارد بنده فکر مي‌کنم هدایت خارجی دارد برای سرگرم شدن مردم برای اینکه مردم را مشغول کنند و از اتفاقات سیاسی،اجتماعی،اقتصادی و... جامعه خود غافل شوند.

حتی اگر بخواهیم از منظر دیگری به قضیه نگاه کنیم که شرکت های مواد غذایی مضر مانند چیپس و پفک انقدر فروش دارند که ماهیانه مثلا فقط 5 میلیارد بدهد بابت تبلیغات ببینید پس چقدر فروش دارد که برای این شرکت مقرون به صرفه است این هزینه و اینکه چقدر پفک نمکی به خورد مردم این جامعه میدهد در صورتی که لحاظ قانونی هم تبلیغات این نوع محصولات ممنوع است.

بله صدا و سیما باید به این ظرایف دقت نظر خاصی داشته باشد. بعد در این وضعیت شما ببنید مي‌رود شبکه سلامت، قرآن، مستند و... تاسیس مي‌کند. پس این شورای سیاست گذاری صدا و سیما کجاست؟ چرا صدا و سیما حاضر نیست یک اتاق فکری در خارج از خود داشته باشد؟

شاید اگر مسئولین صدا و سیما یک مقدار سعه صدر داشتند منتقدان خودش را دعوت مي‌کرد و به آنها مي‌گفت بیاید اینجا حرف بزنید و نظرتان را بدهید و باید از این نظرات و انتقادات راهبرد استخراج کنند.

نکته جالب اینجاست این همه تبلیغات انجام مي‌شود که تآمین بودجه برای تولید مثلاً سریال و اینها صورت بگیرد، بعد همین فیلم و سریال ها هم ضد فرهنگ است. یا این پول ها صرف تاسیس شبکه هایی مي‌شود که به لحاظ تاثیرگزاری و کیفیت، فاجعه هستند.

یک اصلی است که مي‌گوید وقتی فرد زیاد مي‌شود، کم مي‌شود به این معنی که توسعه کمی صدا و سیما با پایین آمدن کیفیت آن مي‌شود وقتی تعداد شبکه ها بیشتر مي‌شود از این دوستان بپرسید که نظارت چقدر بیشتر شده؟ این چه نظارتی است که مجری با دهانی که بوی مشروب مي‌دهد مي‌رود جلوی تلویزیون کسی صدایش در نمی آید یا مي‌آید عصر جمعه جلوی دوربین و پشت صحنه مي‌گوید من حال و حوصله گفتن صحبت های عصر جمعه ای ندارم. پس نظارتی که باید باشد کجا رفته؟ یک روزی به یکی از مدیران مي‌گفتم که چرا صدا و سیما به منِ گوینده یا مجری پول مي‌دهد. بالعکس باید پول هم بگیرد چون بی جهت من را چهره مي‌کند بعد همین مجری بیرون برنامه اجرا مي‌کند و پول های کلانی هم مي‌گیرد. شما از هر زاویه ای نگاه مي‌کنی صدا وسیما دچار اشکال است کاری که اشتباه است فرقی نمی کند که چه کسی مدیر است زمان ضرغامی باشد یا... بهر حال اشتباه است.

اگر صدا وسیما دارد درآمدزایی مي‌کند حداقل یک چیزی تولید کند که هم جهت با اعتقادات و فرهنگ ما باشد، به درد خانواده ها بخورد؛ وقتی شبکه ها زیاد مي‌شود مجبور مي‌شود یک جوری کنداکتورش را پر کند... اصلاً بگذارید یک مسئله ای را همین جا بگویم، کارهایی که بنده در زمان مدیریتم انجام دادم و بر اساس قانون با صدا و سیما و بعضی دستگاه های دیگر به خاطر تبلیغات‌شان برخورد کردم بر اساس قانون آیا درست بوده یا غلط؟ اگر غلط بوده بنده آماده ام که مرا محاکمه کنید اگر هم که درست بوده چرا الان عمل نمی شود؟ آقای نماینده مجلس، شما آن دوره ای که آمدی و گفتی چرا کلمه «حراج» را در مغازه ها می‌نویسند «sell » آن زمان به وزیر وقت کارت زرد نشان دادند حالا کجایی؟ آیا این دستورالعمل ها فقط برای آن زمان بود؟!

گزارش خطا