نامه مسوولان سابق اصفهان به جهانگیری

جمعی از مسوولان استان اصفهان در دولت های گذشته در نامه ای به معاون اول رییس جمهوری خواستار تامین آب حوضه زاینده رود در این استان شدند.

این نامه را که روز سه شنبه نسخه ای از آن در اختیار گروه سیاسی ایرنا قرار گرفت، جمعی از مدیران این استان در دولت های قبل اعم از دولت سازندگی، دولت اصلاحات و نیز دولت های نهم و دهم به همراه برخی از اعضای شورای این شهر و جمعی از نمایندگان ادوار این استان در مجلس امضا کرده اند.

در این نامه خطاب به جهانگیری به عنوان رییس شورای عالی آب آمده است: قطع جریان آب رودخانه زاینده رود در چند سال پیاپی و نگرانی از عدم تأمین آب آشامیدنی حدود پنج میلیون نفر جمعیت زیر پوشش شبکه آبرسانی اصفهان بزرگ و بحران های اجتماعی ناشی از عدم تأمین حقابه قانونی ده ها هزار خانوار کشاورز شرایط بحرانی در استان اصفهان بوجود آورده است.

زاگرس میانی منابع آب دو حوضه آبریز کارون بزرگ و زاینده رود را تأمین می کند. توزیع نامتوازن منابع آب و مراکز مصرف عامل بحران های پدید آمده است. از منابع آب تجدید پذیر زاگرس میانی بیش از 92 درصد در حوضه کارون و 8 درصد در حوضه زاینده رود به طور طبیعی تأمین می شود.

مقایسه جمعیت و مراکز مصرف در دو حوضه آبریز کارون بزرگ و زاینده رود تفاوت زیادی را نشان نمی دهد.

این عدم توازن منابع آب و مراکز مصرف موجب شده است سرانه آب تجدید پذیر در حوضه زاینده رود بدون تونل های انتقال آب 600 متر مکعب در سال باشد که با شاخص سازمان ملل که سرانه 1200 متر مکعب در سال را آستانه ورود به بحران تعیین کرده است نشان دهنده بحران شدید آب در حوضه زاینده رود است.

سرانه تأمین آب در حوضه کارون بزرگ 5307 متر مکعب در سال است که مؤید وجود آب مازاد بر مصارف است. مطابق مطالعات اخیر انجام شده به کارفرمایی وزارت نیرو، میانگین حجم آب مازاد خروجی از حوضه کارون بزرگ به خلیج فارس را 5/12 میلیارد متر مکعب اعلام شده است.

در ادامه این نامه آمده است: توسعه مراکز جمعیتی و صنعتی در دهه های اخیر در حوضه زاینده رود موجب افزایش مصرف و شدت یافتن کمبود آب شده است. این روند موجب افزایش مصرف آب آشامیدنی از 50 میلیون متر مکعب در سال 1360 به بیش از 450 میلیون متر مکعب در سال1392 شده است.

آب شرب 5 میلیون نفر جمعیت زیر پوشش طرح آبرسانی اصفهان بزرگ، تولید 70 درصد فولاد کشور، تولید بخش عمده ای ازمحصولات پتروشیمی و نفتی کشور و تولید 12 درصد برق کشور و زندگی ده ها هزار خانوار کشاورز حقابه دار به جریان آب زاینده رود وابسته است.

امضا کنندگان این نامه یادآور شدند: تخصیص های ناقض حقوق حقابه داران صدها ساله زاینده رود توسط وزارت نیرو و برداشت های بی رویه و غیر اصولی در بالا دست سد زاینده رود که غالباً با پمپاژ آب زاینده رود تا ارتفاع 600 متر به تپه ماهورهای فاقد خاک و شرایط مناسب کشاورزی و باغداری صورت گرفته است، موجب تشدید بحران آب در استان اصفهان شده است.

همچنین قطع جریان آب در رودخانه زاینده رود که موجب قطع منبع تغذیه منابع آب زیرزمینی شده است در اثر تداوم برداشت ها منابع آب زیرزمینی را در معرض نابودی کمی و کیفی قرار داده است. پدیده فاجعه بار و غیر قابل جبران فرو نشست سراسری دشت ها در حوضه زاینده رود از پیامدهای این بحران است.

این نامه می افزاید: حوضه زاینده رود از دو استان اصفهان و چهارمحال و بختیاری تشکیل شده است. 93 درصد مساحت حوضه و 98 درصد جمعیت حوضه در استان اصفهان و 7 درصد مساحت حوضه و 2 درصد جمعیت حوضه در استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد.

مصوبه غیر کارشناسی تبدیل شرکت های آب منطقه ای به شرکت های آب منطقه ای مستقل استانی در مجلس شورای اسلامی در سال 1384 که در دولت های نهم و دهم به اجرا درآمد، مدیریت حوضه زاینده رود را به مدیریت های دوگانه تبدیل و موجب تشدید بحران در حوضه زاینده رود شد.

سخنرانی رییس جمهور قبلی در سفر استانی به چهارمحال و بختیاری و اعلام به مردم آن استان که تا می توانید از آب زاینده رود برداشت نمایید و اراضی استان را زیر کشت ببرید، بی اعتنایی به قوانین و حقوق آب را به اوج رساند.

**راهکارهایی که هرگز به اجرا در نیامد

امضاکنندگان این نامه با یادآوری راهکارهایی که هرگز به اجرا در نیامده، یادآور شدند: در سفر استانی مقام معظم رهبری در آبان 1380 ، ایشان با اظهار تاسف از جاری نبودن آب در رودخانه زاینده رود، پیش بینی راه حل های اساسی و اجرای سریع آنها را مورد تأکید قرار دادند.

در جلسه هیأت وزیران در حضور رهبر معظم انقلاب اسلامی وزیر وقت نیرو اعلام کرد با طرح های در دست اجرای تونل سوم کوهرنگ و تونل چشمه لنگان و همچنین اجرای دو طرح تونل گوکان و تونل بهشت آباد 2.2 میلیارد متر مکعب به منطقه دشت مرکزی منتقل خواهد شد.

آنان همچنین با مروری بر رویدادهای 12 سال گذشته به رغم تأکیدات مقام معظم رهبری به اجرای راه حل های اساسی، از دستور کار خارج شدن تونل گوکان در دولت های پیشین با وجود تصمیمات اتخاذ شده در محضر رهبر معظم انقلاب اسلامی و نیز کاهش دادن حجم آب انتقالی تونل بهشت آباد از یک میلیارد متر مکعب مصوب برای استان اصفهان به 580 میلیون متر مکعب برای سه استان یزد، کرمان، اصفهان در دولت قبل و نیز متوقف شدن عملیات اجرایی تونل بهشت آبادتحت تاثیر فشارهای غیر کارشناسی انتقاد کردند.

آنان همچنین بی اعتنایی به 12 سال مطالعات تونل بهشت آباد توسط مشاوران معتبر داخلی و خارجی از کشورهای فرانسه، سوییس و اتریش و جایگزین کردن طرح غیر کارشناسی و بدون پشتوانه مطالعاتی و غیر اقتصادی خط لوله و پمپاژ با ارتفاع حدود 700 متر به جای انتقال ثقلی آب با تونل را از دیگر اقدامات غیرموثر عنوان و تاکید کردند که این اقدام موجب 25 برابر شدن هزینه بهره برداری هر متر مکعب آب، افزایش هزینه های سرمایه گذاری و سه برابر شدن قیمت تمام شده آب می شود.

تداوم خشک بودن رودخانه به مدت بیش از 7 سال پیاپی، عدم تحویل حقابه مسلم حقابه داران طوماری و سهمابه بران قانونی زاینده رود، گسترش دامنه بحران آب به غرب اصفهان و مناطق میانی حوضه و خشک شدن باغ هایی با قدمت چند قرن و دارای حقابه، تخصیص های بی رویه در استان چهارمحال و بختیاری که منجر به افزایش حجم برداشت آب از زاینده رود از 50 میلیون متر مکعب به 237 میلیون متر مکعب شده است را از دیگر آثار اجرا نشدن طرح تامین آب زاینده رود برشمردند.

** راهکارهای حل بحران آب در حوضه زاینده رود

امضا کنندگان این نامه، تأمین بودجه لازم برای تکمیل عملیات اجرایی سد سوم کوهرنگ که موجب می شود ظرفیت تونل سوم کوهرنگ به ظرفیت نهایی برسد، صدور دستور اجرای تونل گلاب 2 که به تصویب هیأت وزیران رسیده و وزارت نیرو موظف به اجرای آن شده است برای مقابله با کمبود آب شرب 14 شهرستان زیر پوشش شبکه آبرسانی اصفهان را از جمله راهکارهای مورد نظر خود برشمردند.

حمایت از حقوق قانونی و مسلم حقابه داران زاینده رود از طریق جلوگیری از برداشت های غیر قانونی از آب زاینده رود در استان چهارمحال و بختیاری و لغو طرح برداشت آب از زاینده رود موسوم به بن- بروجن تاکید کردند.

آنان همچنین بر پرداخت خسارت به میزان واقعی و کارشناسی شده برای جبران خسارات واقعی وارده به حقابه داران و تسریع در اجرای سد و تونل بهشت آباد مطابق طرح مطالعه شده و مصوب اولیه تاکید کرده و یادآور شدند: اینکه عده ای تونل را عامل زهکش کردن و خشکیدن چشمه های مسیر می دانند، با نتیجه مطالعات مشاورین داخلی و خارجی منافات دارد؛ ضمن اینکه عمق تونل و فناوری روز دستگاه های حفاری بکار گرفته شده زهکش کردن تونل را منتفی می کند.

چنانچه وزارت نیرو قادر به حل موانع اجتماعی که در استان چهارمحال و بختیاری به دلیل تحریف واقعیت ها و تحریک اجتماعی بوجود آورده اند نیست وبه اجرای خط لوله و پمپاژ به جای راهکار منطقی تونل بهشت آباد اصرار دارد، اجرای تونل گوکان و طرح انتقال آب رودخانه ماربر در شهرستان سمیرم برای انتقال منابع آب خروجی از مرزهای استان اصفهان را جایگزین طرح انتقال آب بهشت آباد با خط لوله و پمپاژ با ارتفاع حدود 700 متر کند.

امضاکنندگان این نامه خاطر نشان کردند، از شورای عالی آب انتظار می رود به دور از تأثیر جوّهای کاذب، با تصمیمات مدبّرانه در حفظ حیات زاینده رود و جلوگیری از تشدید بحران آب در استان استراتژیک اصفهان بکوشد و مدیریت آب در منطقه مرکزی کشور را به طور همه جانبه ساماندهی کند.

** امضاکنندگان این نامه

آیت الله روحانی (رییس پژوهشکده امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی)، غلامحسین کرباسچی، احمد خرم، ناصر خالقی، مرتضی مبلغ، سیدمحمود میرلوحی از امضاکنندگان این نامه هستند.

از دیگر امضاکنندگان این نامه می توان به استانداران ادوار اصفهان و سایر مقامات کشور شامل محمود اسلامیان، مرتضی بختیاری، محمدعلی پنجه فولادگران، علیرضا ذاکر اصفهانی، محمود حسینی، عبدالله کوپایی، فتح اله معین، سیدجعفر موسوی، سید علی نکویی، سیدمحمدرضا واقفی اشاره کرد.

حسین آذین، محمود پناهنده، عبدالرضا جمالی، سیدرضا روحانی طباطبایی، عبدالحسین سیف الهی، علی شفیعی پور، جواد شعربافچی زاده، عزیزاله شمس، سید جمال الدین صمصام شریعت، مرتضی طهرانی، رسول قریشیان، سید علی اکبر میرلوحی، رضا نیک نداف آباد، محسن نیلی احمدی از دیگر امضاکنندگان این نامه هستند.

از میان نمایندگان ادوار اصفهان در مجلس نیز علی باغبانیان، سید ولی الله توکلی، ناصر خالقی، سیدابوالفضل رضوی، حسن رمضانیان پور، احمد شیرزاد، مرتضی شایسته، فضل الله صلواتی، مصطفی طاهری، نعمت الله علیرضایی،حجت الاسلام اسداله کیان ارثی، اکرم مصوری منش، محمد معزالدین این نامه را امضا کرده اند.

از میان فرمانداران ادوار استان اصفهان محمد اسلامی نائینی، علی امینی، هومن امیری، ناجح پامناری، محمدباقر پور مقدس، مهدی حری، ایوب درویشی، فضل الله دهخدایی، علی محمد رضوانی، محمد رضوانی، حسین رسولی، مصطفی سلطانی، پورمحمد شریعتی، مهدی طاهری، محمد حسین غضنفری، اصغر لطفی، منصور ملاوردی، محمدتقی نجفی، قدرت اله نوروزی و از جمع مدیران میانی این استان نیز منوچهر بزرگی، امیر کریمی، هوشنگ طالبی، فتح الله غیور آن را امضا کرده اند.

محمدعلی جوادی و حمیدرضا عظیمیان به عنوان شهرداران ادوار و اصغر آذربایجانی، احمد امین پور، رضا امینی، مهدی باقربیگی، اصغر برشان، عباسعلی بصیرت، مصطفی بهبهانی، رسول جزینی، عباس حاج رسولی، عدنان زادهوش، کریم داوودی، غلامرضا شیران، عبدالحسین ساسان، غلامحسین صادقیان، نورالله صلواتی، حیدرعلی عابدی، احمدعلی عاملی، علیرضا فرزانه خو، محمدرضا فلاح، وحید فولادگر، ابوالفضل قربانی، حسین ملایی، مینو موحدی، کریم نصر، علیرضا نصر، ندا واشیانی پور از اعضای شورای شهر دوره های مختلف این شهر پای این نامه را امضا کرده اند.

گزارش خطا