فایننشال تایمز: درگیری در سایه اسرائیل با ایران علنی تر می شود/ یودیعوت آحرونوت: حمله به تاسیسات نطنز دست ایران را در مذاکرات هسته ای قوی تر می سازد یا ضعیف تر؟

خرابکاری در بخش برق تاسیسات هسته ای نطنز در ایران آخرین مورد از اقدامات سریالی ای است که می تواند روند مذاکرات هسته ای ایران و کشورهای عضو برجام را پیچیده تر سازد.

به گزارش سایت روزنو، روزنامه "فایننشال تایمز" در گزارشی درباره علنی شدن نبرد اسرائیل علیه ایران در ماه های اخیر می نویسد:"از ترور ماه نوامبر دانشمند برجسته هسته ای ایران تا حملات سایبری به منظور کند کردن توانایی غنی سازی تهران یا حمله به کشتی های مرتبط با ایران در آبهای بین المللی و در آخرین مورد خرابکاری در تاسیسات نطنز همگی نشان می دهند که اسرائیل با هدف پیچیده کردن روند مذاکرات امریکا با ایران در باره برنامه هسته ای تهران درگیری در سایه خود را به شکل علنی نمایان ساخته است.

"الداد شاویت" افسر سابق اطلاعات ارتش اسرائیل به "فایننشال تایمز" می گوید:"اسرائیل می خواهد وضعیت را در مذاکرات هسته ای برای دولت بایدن دشوارتر سازد و همزمان این پیام را به تهران ارسال کند که ما قدرتمندتر شده ایم و نیازی نیست که کاری را پنهانی انجام دهیم.

"سیما شاین" مقام سابق موساد و رئیس برنامه ایران در انستیتوی مطالعات امنیت ملی اسرائیل می گوید:"اسرائیل جنگی طولانی مدت را با ایران داشته است حتی اگر این جنگ مخفیانه و با نمود عینی و بروز اندکی بوده باشد. اکنون اسرائیل علاقه دارد تا ایران را مهار کند و این تصور را در ذهن مقام های ایرانی ایجاد کند که هر زمانی که تهران امنیت ملی اسرائیل را به خطر اندازد اسرائیل قادر است به هر مکانی نفوذ کند".

"فایننشال تایمز" در ادامه می افزاید:"مقام های ایرانی در محافل خصوصی بر سر این موضوع اجماع نظر دارند که هدف نتانیاهو کارشکنی در روند مذاکرات هسته ای ایران و امریکا است در حالی که با اقدامات پنهانی قصد دارد روند پیشرفت برنامه هسته ای ایران را به تاخیراندازد.

یکی از اصولگرایان می گوید:"اسرائیل سابقه تخریب برنامه هسته ای عراق و سوریه را دارد و قصد دارد اقدام مشابهی را نیز در قبال ایران انجام دهد اما نه از طریق بمباران. اسرائیل با اقدامات اخیر خود به امریکایی ها این پیام را می دهد که نیازی به مهار ایران از طریق مذاکره نیست و بنابراین نیازی به لغو تحریم ها وجود ندارد".

در این میان برخی معتقدند که اقدامات اخیر اسرائیل می تواند به تیم بایدن در مذاکره با ایران اهرم فشاری دهد و باعث شود زمان برای مذاکرات خریده شود. دیپلمات های اروپایی اما از درگیری نگران هستند و آن را به ضرر روند مذاکرات در وین می دانند.

یک دیپلمات اروپایی می گوید که اقدام تلافی جویانه ایران در غنی سازی 60 درصدی می تواند به طور جدی اوضاع را در اتریش پیچیده سازد. او بدون اشاره واضح به اسرائیل می گوید یک بازیگر وجود دارد که علاقه ای به گفتگو ندارد و تلاش می کند اقدامات دیپلماتیک را تضعیف کند. این دیپلمات اروپایی می گوید در پایان مذاکرات مهم آن است که چه نوع راه حلی برای مصالحه پیدا شود این که طرفین پیروزی خود را در داخل به افکارعمومی شان بفروشند و نشان دهند که آنان عقب نشینی نکرده اند".

روزنامه اسرائیلی "یودیعوت آحرونوت" در گزارشی تلاش کرده تا پاسخ این پرسش مهم را بیابد: آیا حمله اسرائیل به تاسیسات نطنز دست ایران را در مذاکرات هسته ای با کشورهای عضو برجام ضعیف تر می سازد یا قوی تر؟

این روزنامه اسرائیلی می نویسد:"در حالی که برخی از کارشناسان معتقدند حمله به تاسیسات غنی سازی اورانیوم باعث تقویت دست تندروها در تهران خواهد شد و در نتیجه، اهرم فشاری به تهران در مذاکرات درباره بازگشت به تعهدات برجامی می دهد برخی دیگر معتقدند این حمله به ایران نشان خواهد داد که برنامه هسته ای مزایای زیادی برای آن کشور ندارد و دلیل منطقی ای برای دفاع و ادامه آن وجود ندارد.

"یوئل گوزانسکی" عضو ارشد در انستیتو مطالعات امنیت ملی اسرائیل می گوید:"من گمان نمی کنم حتی کسانی که حمله نطنز را انجام داده اند نیز از میزان خسارت وارد شده آگاهی داشته باشند اما به نظر می رسد خسارت قابل توجه بوده است.

این حمله آسیب پذیری ایران و باز بودن درها برای نفوذ اطلاعاتی در آن کشور را نشان داد. این حمله پیامی نیز برای دولت های مذاکره کننده با ایران داشت و آن این که اسرائیل پایبند به توافق هسته ای نیست و در نتیجه، به مذاکره با ایران نیز متعهد نیست".

"کریستوفر بولان" عضو ارشد برنامه خاورمیانه در موسسه تحقیقات سیاست خارجی در فیلادلفیا اما معتقد است که این حمله ممکن است حرکت رو به جلو در مذاکرات هسته ای را دشوار و کندتر سازد و قطعا روند مذاکرات را پیچیده تر می کند و باعث تقویت تندروها در تهران می شود که مدت ها مخالف پذیرش هرگونه محدودیت خارجی بر برنامه هسته ای ایران بوده اند.

این حمله بی اعتمادی تندروهای ایرانی نسبت به غرب را تقویت می کند و مسیر را برای گشایش اقتصاد ایران و جذب سرمایه های خارجی مسدود می کند. از دید او این حمله چندان دست ایران را در مذاکرات هسته ای تضعیف نخواهد کرد و در عوض، ممکن است سبب انعطاف پذیری کم تر ایران در روند مذاکرات شود.

"گوزانسکی" اما معتقد است که در صورت شدید بودن اثر حمله نطنز موقعیت ایران پای میز مذاکره تضعیف خواهد شد چرا که ایران می خواهد خود را به عنوان کشوری در آستانه دستیابی به توانایی غیر قابل بازگشت هسته ای نشان دهد تا طرف مقابل مجبور به پذیرش خواسته های آن کشور در طول مذاکرات می شود.

در نتیجه، از نظر "گوزانسکی" این حمله به نفع امریکا خواهد بود و باعث می شود امریکا پیش از رسیدن ایران به نقطه بی بازگشت در برنامه هسته ای اش برای گفتگوها زمان خریداری کند. "بولان" اما معتقد است که غیرمحتمل به نظر می رسد دولت بایدن از این حمله حمایت کرده باشد چرا که به وضوح مذاکرات با ایران را پیچیده تر می کند و وضعیت را پرچالش می سازد چرا که ایران سخت تر راضی به بازگشت به مفاد برجام خواهد شد.

هم چنین، دولت بایدن علاقه ای به درگیر شدن بیش تر اسرائیل و ایران ندارد چرا که این موضوع ممکن است امریکا را به درگیری ناخواسته دیگری در خاورمیانه بکشاند امری که بایدن از آن خودداری می ورزد.

"گوزانسکی" معتقد است که ایران برای واکنش نشان دادن تحت فشار است. از سویی، اگر پاسخ ایران شدید باشد به وجهه آن کشور در طول مذاکرات هسته ای آسیب می رساند.

از سوی دیگر، فشار بر ایران برای تلافی جویی وجود دارد. "بولان" معقتد است رهبران ایران گزینه ها را سنجیده و با در نظر گرفتن تبعات بالقوه آن ارزیابی می کنند و پاسخی فوری نخواهند داد".