کاسبان تحریم کارشکنی می‌کنند

روزنامه اطلاعات با اشاره به دوجریانی که در مورد مذاکرات وین واکنش نشان می دهند نوشت: دو جریان، یکی تلاش برای تنش‌زدایی و حل اختلاف‌ها از مسیر دیپلماسی و در مقابل جریان تشدید تنش تا تقابل نظامی ـ تخریبی این بار هم در ادامه و در گفتگوهای در وین دیده می‌شوند.

جریان اول برای «تنش‌زدایی» به منظور حصول نتیجه فعال است و جریان دوم به منظور «تشدید تنش» در تخریب ساختاری گفتگوهای وین حادثه‌آفرینی می‌کند. کنش‌ها و واکنش‌های این دو جریان در داخل کشور هم ادامه دارد. اکنون نیز هر چه خبرها از وین سمت و سوی توافق را ظاهر کند، جریان‌سازی‌های موازی با خبرهای منفی و تخریبی، یکباره به صورت انفجاری چنان فراگیر می‌شود. که به قول معروف «حاشیه» بر متن سوار می‌شود. یکی از نمایندگان ادوار مجلس دیروز گفت: «انتشار فایل صوتی ظریف، تصمیم یک شخص عادی نبود. پشت پرده کارشکنی‌ها علیه دیپلماسی، کاسبان تحریم هستند»

در ادامه چنین تقابلی است که یک جریان به دنبال «توافق معقول» و جریان مقابل «تخریب برای کسب منافع» از مسیر کاسبی از طریق تحریم‌ها را دنبال می‌کند، در حالی که همچنان گزارش‌ها و خبرها از وین، مثبت و نشانه پیشرفت گفتگوها در آن دارد. تا چند هفته گذشته دو گروه کاری تشکیل شده بود. یک گروه، رصد و چگونگی لغو تحریم‌ها در دوران ترامپ و گروه دوم، ارائه طرح بازگشت آمریکا به معاهده برجام و تهیه نقشه راه آینده آن را تهیه و برای دستور کار نشست فراهم می‌کرد.

اکنون بعد از توافق در بسیاری از موارد، گروه سومی تشکیل و اعلام شده است که وظیفه و مسئولیت آن، تهیه نقشه اجرایی توافق‌هاست. همه کشورهای شرکت‌کننده در گفتگوهای وین در حالی‌که به آینده آن خوشبین هستند و خبر می‌دهند که پیشرفت برای کسب توافق همه جانبه به‌ خوبی در حال انجام است. از نشانه‌های واقعی این برداشت، اظهارات سفیر اسرائیل در آمریکا و سازمان ملل است که دیروز گفت که دولت متبوعش با تأسف به این «اطمینان» رسیده است که بازگشت آمریکا به برجام و رفع بخش عمده و مهمی از تحریم‌ها علیه ایران، که یک کشور افراطی است، امری حتمی است. او در این اظهارنظر رسانه‌ای اعلام کرد و «… گفتگوی کنونی در وین میان آمریکا و ایران در مذاکرات جاری غیرمستقیم، ناشی از اختلاف مربوط به برداشتن این یا آن بخش از تحریم‌ها علیه ایران و مراتب اهمیت آنهاست. اما دولت بایدن، اصل لغو تحریم‌ها را پذیرفته و انجام خواهد داد. ما (دولت نتانیاهو) به این نتیجه رسیده‌ایم که بازگشت آمریکا به برجام و لغو تحریم‌ها تا چند هفته آینده حتمی است و به طور رسمی اعلام خواهد شد.»

سالیوان، مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهوری آمریکا هم در مصاحبه خود با رسانه‌های غربی گفت: «آمریکا باور دارد که بازگشت به توافق هسته‌ای با ایران امکانپذیر است. ما معتقدیم که در نهایت می‌توانیم به معاهده هسته‌ای ایران برگردیم با توجه به اصل رضایت در برابر رضایت، بر این اساس به سمت یک توافق و معامله بلندمدت پایدار با ایران حرکت می‌کنیم.»

ظریف وزیرخارجه بعد از دیدار از چندکشور منطقه از جمله عراق، عمان و کویت به خبرنگاران گفت:«نشانه‌های مثبت در وین و منطقه به چشم می‌خورد.سفرهای چندروز گذشته‌ام، تمرکز بر طرح صلح هرمز درمنطقه بود.» همزمان محمدبن‌سلمان ولیعهد سعودی در ریاض در مصاحبه‌ای گفت: «ایران کشور بزرگ، مهم و همسایه ماست. ما همیشه خواهان حل اختلاف نظرها و داشتن روابط حسنه با ایران هستیم» این اعلام نظرهای متفاوت از گذشته در حالی‌که نشانه‌هایی از پیشرفت موفق گفتگوهای وین دارد، دو علامت دیگر را نشان می‌دهد: اول، نتانیاهو در پایان راه است و امکان تشکیل دولت جدید و ادامه نخست‌وزیری اسرائیل برای او بسیار ضعیف و ناپایدار شده است. دوم، در حالی که شعار «ایران‌ستیزی» او از کارآمدی افتاده است، دولت‌های عربی همسایه ایران پنجره روابط خود با تهران را باز کرده‌اند. اما همچنان جریان‌سازی خبری، حادثه‌ای تخریبی با جبهه‌سازی رسانه‌های خارجی ادامه خواهد داشت.

روسیه و چین برای دستیابی به نتیجه مثبت در وین فعالند و سخنگوی اتحادیه اروپا درباره گفتگوها در وین درباره برجام اعلام کرد که تلاش‌ها برای احیای این توافق تشدید شده است.او ادامه داد که با هیأت آمریکا به ریاست «رابرت مالی»فرستاده ویژه کاخ سفید در امور ایران درباره برجام رایزنی کرده است.

از مجموعه رصد خبرها می‌توان دریافت که گفتگوها در وین با جهت‌گیری مثبت توافق ادامه دارد و همزمان حاشیه‌سازی‌های تخریبی و اگر بتوانند اجرای «تئوری توطئه» برای حراست از سوی «کاسبان تحریم» دور از انتظار نیست.