حال کشور چطور بود، وقتی «برجام» بود؟

عصر ایران؛ جعفر محمدی* - «برجام بد بود؛ نتیجه اش را هم داریم می بینیم: گرانی، تورم، قیمت بالای ارز و ... » ؛ این خلاصه حرف های مخالفان مذاکره و دیپلماسی و برجام است که خود را برای انتخابات آماده می کنند.

نه خطاب به آنها که خود بهتر از همه می دانند که اگر برجام نبود، پولی حتی برای وارد کردن غذا هم نداشتیم که برای مردمی که هدف پروپاگاندای دلواپسان هستند، چند نکته را مرور می کنیم:

 با برجام و رفع تحریم ها، صادرات نفت ایران از 900 هزار بشکه به 2 میلیون و 800 هزار بشکه رسید؛ این خوب بود یا بد؟

 پول حاصل از درآمدهای نفتی برجامی، وارد طرح های عمرانی شد که در این سال ها مدام افتتاح شده اند و صدها هزار نفر در این پروژه ها کار می کنند و نان به خانه هایشان می برند؛ این پول همچنین صرف خرید مایحتاج عمومی شد و به خانه های مردم رفت؛ این خوب بود یا بد؟

 با برجام، ایران از فصل هفتم منشور سازمان ملل خارج شد (این فصل ناظر به کشورهایی است که امنیت جهانی را تهدید می کنند و مقدمه حمله نظامی به آنهاست)؛ این خوب بود یا بد؟

 با برجام، 7 قطعنامه که شورای امنیت علیه ایران تصویب کرده بود، ملغی شدند؛ این خوب بود یا بد؟

با برجام، صدها پروژه بزرگ که به خاطر نبود تجهیزات، ناقص مانده بودند، تکمیل شدند. مثلا پالایشگاه ستاره خلیج فارس، سال ها به خاطر تحریم نتوانسته بود کمپرسورهای خریداری شده را وارد کشور کند و معطل مانده بود؛ با برجام این تجهیزات وارد ایران شد و اکنون این پتروشیمی ایران را از واردات بنزین بی نیاز کرده و حتی صادر کننده هم شدیم؛این خوب بود یا بد؟

 با برجام، بازرگانان ایرانی توانستند با کشورهای جهان، آزادانه و بدون واسطه های موسوم به دور زنندگان تحریم، تجارت کنند و هزاران نفر را مشغول به کار کنند؛ این خوب بود یا بد؟

 با برجام چنان رونقی در گردشگری ایران ایجاد شد که ظرفیت هتل های ایران برای ماه ها رزرو شد؛ این خوب بود یا بد؟

با برجام قرارداد خرید دهها فروند هواپیمای مسافری نو منعقد شد و 16 فروند نیز وارد کشور شد. به علاوه قطعات زیادی وارد کشور شد و بسیاری از هواپیماهای زمینگیر به پرواز درآمدند؛ این خوب بود یا بد؟

با برجام، میلیاردها دلار پول مردم ایران که در کشورهای دیگر بلوکه شده بود، آزاد شد؛ این خوب بود یا بد؟

 با برجام، شرکت های خارجی در ایران سرمایه گذاری های چند میلیارد دلاری کردند و پول آوردند؛ این خوب بود یا بد؟

 با برجام، پرونده اتهامی ایران در آژانس اتمی با موضوع فعالیت هسته ای نظامی (PMD) که با پیگیری اسرائیل مفتوح بود، بسته شد؛ این خوب بود یا بد؟

 با برجام تحریم تسلیحاتی ایران برداشته شد؛ این خوب بود یا بد؟

با برجام توانستیم بعد از سال ها سامانه استراتژیک پدافند هوایی S-300 را از روس ها تحویل بگیریم و آسمان ایران به امن ترین دوران تمام تاریخ اش تبدیل شد؛ این خوب بود یا بد؟

با برجام توانستیم برای اولین بار، در برداشت گاز از پارس جنوبی از قطر سبقت بگیریم (این میدان، بین ایران و قطر مشترک است و قبل از برجام، قطر دو برابر ما برداشت می کرد و بعد از برجام، ما دو برابر قطر برداشت می کنیم)؛ این خوب بود یا بد؟

 با برجام، میزان برداشت ما از میدان نفتی مشترک مان با عراق از 70 هزار بشکه به 400 هزار بشکه رسید؛ این خوب بود یا بد؟

 با برجام، نرخ ارز در ایران تثبیت شد و سال ها در کانال 3 هزار تومان ماند؛ این خوب بود یا بد؟

 با برجام، نرخ تورم تک رقمی شد و حتی در مقطعی به 6.5 درصد کاهش یافت و ملت نفسی کشیدند؛ این خوب بود یا بد؟

مخالفان یا عنادگستران بگویند کدام یک از این ها بد بود؟ دقیقا کدام یک؟

دو سخن دیگر مخالفان

مخالفان سیاسی برجام که پاسخی به سوالات بالا ندارند، دو نکته مطرح می کنند:

1 - برجام باعث شد برنامه هسته ای ایران از بین برود.

پاسخ:

برخلاف آنچه می گویند تاسیسات هسته ای ایران منهدم نشده است، حتی به دروغ گفتند رآکتور اراک را با سیمان پر کرده اند که حتی بعد از این که خبرنگاران را آنجا بردند تا با چشم خود ببینید که این طور نیست ، باز هم دلواپسان همچنان به دروغی که پراکنده اند، باور دارند و حکایت شان شده مثل ملانصرالدین که گفت فلان جا حلوا پخش می کنند و خودش هم باورش شد؛ (البته آن اصولگرایی که اولین بار این شایعه را ساخت، اکنون در قید حیات نیست، خدا از سر تقصیراتش بگذرد!).

گفتن و جا انداختن دروغ و سپس ارائه تحلیل بر اساس آن، چیزی نیست جز منافق صفتی و مردم فریبی.

آنچه دروغگویان را رسوا کرد، این بود که بعد از پیمان شکنی ترامپ، ایران به سادگی فعالیت هسته ای خودش را از سر گرفت همین چند روز پیش به نقطه ای بالاتر از قبل یعنی غنی سازی 63 درصدی رسید. اگر تاسیسات هسته ای با برجام از بین رفته بود، چگونه با یک مصوبه مجلس، دوباره همه چیز به راه افتاد، حتی بهتر از قبل؟!

2 - چرا طوری معاهده نبستید که آمریکا نتواند از آن خارج شود؟

پاسخ:

اولاً اگر برجام بد است، چرا شما از خروج آمریکا از آن ناراحت هستید؟ همان بهتر که برجام طوری منعقد شد که به راحتی از بین برود!

ثانیاً کسانی که این ایراد را مطرح می کنند، با قواعد بین المللی آشنایی ندارند. در معاهدات بین المللی، ضمانت اجرایی شبیه معاملات داخلی وجود ندارد. در روابط داخل کشورها وقتی دو شخص با همدیگر قراردادی می بندند و ضمانت اجرا برای آن در نظر می گیرند، قوه قضائیه ای وجود دارد که در صورت نقض قرارداد، آن ضمانت را اجرایی کند. چنین چیزی تا حدی در معاملات تجاری بین المللی وجود دارد ولی در معاهدات بین المللی کارکرد ندارد و این اعتبار و اراده سیاسی کشورهاست که به معاهدات اثربخشی می دهد. درست به همین دلیل است که ترامپ به راحتی از معاهدات متعدد بین المللی خارج شد؛ مثل:

پيمان اقيانوس آرام (بین 12 کشور ساحلی این اقیانوس)

 پیمان زیست محیطی پاریس (بین 147 کشور)

پیمان نیویورک (با حضور اکثر اعضای سازمان ملل در زمینه حقوق مهاجرین)

پیمان آسمان های باز (با حضور 34 کشور درباره پرواز هواپیماهای شناسایی)

پیمان نفتا ( بین سه کشور آمریکای شمالی که در نهایت کاناد و مکزیک، ناگزیر از پیمان جایگزین شدند)

پیمان برجام ( بین 7 کشور که به تایید شورای امنیت سازمان ملل هم رسیده بود)
 و ...

در هیچ کدام از پیمان های دیگر، سیاسیون همدیگر را متهم نکردند که چرا پیمان را طوری ننوشتید که کسی نتواند از آن خارج شود چرا که می دانند در دنیای امروز، نمی توان کشوری را ملزم به کاری کرد.

مخالفان دقیقاً بگویند چه بندی باید در برجام گنجانده می شد که آمریکا نتواند از آن خارج شود؟ مثلاً اگر می نوشتند خروج از معاهده مترادف است با پرداخت فلان قدر دلار، ترامپ خارج نمی شد یا بعد از خروج غرامت می داد؟!

وانگهی حتی در قراردادهای تجاری بین المللی هم که قواعد بهتری در جهان وجود دارد، اگر اراده سیاسی نباشد، نمی توان به ضمانت اجراها مطمئن بود ؛ مگر ما توانسته ایم 400 میلیون پوندی که از انگلیس طلبکار هستیم (بابت خرید تانک های تحویل نشده در زمان شاه) را طبق قرارداد بگیریم؟ و تازه بعد از 40 و چند سال، داریم درباره عودت این مبلغ، با انگلیسی ها مذاکره دیپلماتیک می کنیم.

وانگهی اگر می شد توافق بهتری داشت، چرا سال های سال که مذاکرات در اختیار اصولگرایان بود، خودشان توافق خوبی که مدام دم از آن می زنند را به دست نیاوردند؟

ثالثاً و از همه این ها گذشته، ایران، برجام را مستظهر کرده است به قطعنامه 2231 شورای امنیت. می دانیم که بالاترین نهاد جهانی، شورای امنیت است و به اصرار ایران، شورای امنیت مفاد برجام را در قالب قطعنامه ای الزام آور، تصویب کرده است. از نظر حقوقی ضمانت اجرایی قوی تر از این وجود ندارد ولی دنیای امروز، مبتنی بر زور است و کشورهای زورگو می توانند حتی قطعنامه های شورای امنیت را نادیده بگیرند. ترامپ، با خروج از برجام، قطعنامه ای را زیر پا گذاشت که کشورش امضا کرده بود.

نکته تاثر انگیز تر این است که دلواپسان ضدآمریکا که اگر در جایی از دنیا، خاری به پایی رود آمریکا را متهم می کنند، در قبال ظلم آشکار آمریکای ترامپ به ایران و این همه رنج بر ملت مان تحمیل کرد، سکوت کرده اند و انگشت اتهام را نه به سوی ترامپ که به سوی افرادی دراز می کنند که سال ها برای رفع تحریم ها تلاش کرده اند.

برجام

و یک سفسطه دیگر

داد و قال راه انداخته اند که محصول برجام شده است دلار بالای 20 هزار تومن و تورم 50 درصدی و گرانی و تشدید تحریم ها و ... !

نمی شود گفت نمی دانند، بلکه باید گفت که هم خود را به جهالت زده اند و هم مردم را نادان فرض می کنند؛ وضعیت نامطلوب فعلی، محصول برجام نیست، محصول بی برجامی است، مگر در دوران برجام دلار در کانال 3 هزار تومان تثبیت نشده و تورم یک رقمی نبود؟ چطور به راحتی می توانند وضعیت بعد از برجام را به دوران طلایی برجام نسبت دهند؟ لابد آنها روی نقطه ضعف ما ایرانی ها که حافظه تاریخی خوبی نداریم، حساب کرده اند.

عناد و تعصب و قدرت طلبی، قدرت کور کنندگی عجیبی دارد. ملت ایران اجازه نمی دهد عده ای مذاکره گریز و جهان ستیز و کاسب تحریم، بر مقدراتش مسلط شود.