ترجمه به مثابه ابزاری برای گسترش کسب و کار: ترجمه ماشینی و ترجمه انسانی

اولین باری که از گوگل ترنسلیت استفاده کردید چه احساسی داشتید؟ آیا توانست کمک‌تان کند یا شما نیز، مثل ما، با جمله‌های عجیب و غریب روبه‌رو شدید؟ گوگل ترنسلیت و هر سایت‌ ترجمه ماشینی دیگری می‌تواند متون بلند و کوتاه را در کسری از ثانیه ترجمه کنند. اما آیا این به معنای به فراموشی سپردنِ ترجمه انسانی است؟ مسلماً، خیر! ترجمه انسانی، که مترجمان ماهر و مجرب انجامش می‌دهند، برخلاف ترجمه ماشینی، می‌‌تواند با جملات و کلماتش، وب‌سایت شما را برای مخاطبان و مشتریان جذاب‌تر نشان دهد و حتی جانی تازه به وب‌سایت‌تان ببخشد. اما آیا این به معنای حذف گزینه ترجمه ماشینی است؟ ترجمه ماشینی و ترجمه انسانی دو گزینۀ کاملاً متفاوت هستند و هر کدام معایب و مزایای مختص به خودشان را دارند. بنابراین، با توجه به هدف‌‌تان و میزان اهمیت کارتان، می‌توانید به سراغ یکی از این دو گزینه بروید.

در این مقاله، به ذکر تفاوت ترجمه ماشینی و انسانی خواهیم پرداخت تا شما نیز اطلاعات مفیدی را در این باره، کسب کنید و بتوانید تصمیمی درست و در جهت پیشرفت و سودآوری کسب‌وکارتان بگیرید.‌

پیدایش ترجمه ماشینی

پیش از هر چیزی، باید بدانیم ترجمه ماشینی چیست و از کجا آمده است! ترجمه ماشینی یعنی ترجمه فوری متن! این نوع ترجمه، به لطف پیشرفت هوش مصنوعی، همواره، در حال پیشرفت و بهبود است. اما قدمت ترجمه ماشینی به چه زمانی برمی‌گردد؟ خاستگاه آن کجا است؟

در سال 1949، ترجمه ماشینی، برای اولین بار، پدیدار شد و با گذر زمان، کیفیت آن بهتر و بهتر شد. در ابتدای پیدایش ترجمه ماشینی، گمان می‌کردند که نهایتاً (!) تا آغاز دهۀ 1970، ترجمه ماشینی جای مترجم‌ها را خواهد گرفت. اما همان‌طور که می‌بینیم، این اتفاق نیفتاد!

اما چه چیزی باعث شد این نوع ترجمه باقی بماند و منسوخ نشود؟

با ترجمه ماشینی، می‌توان در هزینه و زمان ترجمه صرفه‌جویی کرد. با استفاده از ترجمه ماشینی، می‌توانید اسناد و متون خود را، بدون هیچ دردسری و با سرعت بالایی، ترجمه کنید. به عبارتی، ترجمه ماشینی یعنی متن بده، ترجمه بگیر!

به طور خلاصه، ترجمه ماشینی مزایای زیر را دارد:

• صرفه‌جویی در زمان
• صرفه‌جویی در هزینه

ولی یادتان باشید، ماشین ترجمه همیشه ترجمه‌ با بهترین کیفیت را به شما تحویل نخواهد داد. در واقع، برای سفارش ترجمه با کیفیت و ارزان نمی‌توانید به سراغ ترجمه ماشینی بروید.

معایب و مزایای ترجمه ماشینی

پیش از تصمیم‌گیری در مورد هر چیزی و انتخاب آن، معمولاً، به سراغ بررسی مزایا و معایبش می‌رویم، ترجمه نیز از این قاعده مستثنی نیست. بنابراین، پیش از انتخاب، بهتر است معایب و مزایای ترجمه ماشینی را بشناسید!

مزایای ترجمه ماشینی

امروزه، کیفیت ترجمه ماشینی، به لطف ترجمه ماشینی شبکه عصبی، روز به روز، بیشتر می‌شود. ترجمه ماشینی عصبی نحوه حرف زدن انسان‌ها را یاد می‌گیرد و سپس، طبق منطق خودش، تصمیم می‌گیرد از چه کلمه یا عبارتی برای ترجمه استفاده کند.

• ترجمه ماشینی در مدت زمان پایینی صورت می‌گیرد. هوش مصنوعی همواره در حال پیشرفت است و نقشی حیاتی در تکامل ترجمه ایفا می‌کند. ترجمه ماشینی، با تکیه بر هوش مصنوعی، می‌تواند کارهای تکراری را، مانند بازبینی، اصلاح و تشخیص قابل قبول بودن محتوا، انجام دهد. این کارها سبب صرفه‌جویی در زمان ترجمه می‌شود و همچنین، می‌تواند سبب افزایش سودآوری کسب و کارتان شود.
• قیمت‌ ترجمه ماشینی، به‌مراتب، کمتر از ترجمه انسانی است. اگر متن‌تان را به مترجم بسپارید، بالطبع، ترجمه‌ای خلاقانه‌تر و باکیفیت‌تری را تحویل خواهید گرفت، اما باید هزینه‌ی بالایی را بپردازید. اما اگر ترجمه ماشینی را انتخاب کنید، نیازی نیست هزینه بالایی را بپردازید. در نتیجه، اگر کاهش هزینه‌ها برای‌تان در اولویت قرار دارد، بهتر است به سراغ ترجمه ماشینی بروید.

معایب ترجمه ماشینی

و اما می‌رسیم به معایب ترجمه ماشینی! ترجمه ماشینی همیشه انتخاب درستی نیست و معایب مختص به خودش را دارد.

1)  کیفیت و دقت پایین

ترجمه خودکار هرگز نمی‌تواند جای ترجمه انسانی مترجمان و دانش و توانایی‌های‌‌شان را بگیرد. اگر یک انسان ترجمه ماشینی را بررسی نکند و ایرادهایش را برطرف نکند، ممکن است کیفیت متن ترجمه‌شده متناسب با متن مبدا نباشد و حتی ترجمه‌ای شلخته و بی دقت حاصل شود.

اجازه دهید یکی از تاثیرات نظارت مترجم بر ترجمه ماشینی را برای‌تان بگوییم! همان‌طور که می‌دانید هر کلمه می‌تواند معانی متعددی داشته باشد. در این موارد، مترجمان می‌توانند درباره کلمات یا متن تحقیق کنند و معنی متناسب با متن را بیابند. همچنین، مترجمان می‌توانند طبق خواسته و توضیحات کارفرما ترجمه کنند. برای مثال اگر متن شما حاوی افعالی باشد که چندین معنی دارند، ممکن است ترجمه شما با مشکل مواجه شود.

برای مثال: فعل RUN هم به معنی دویدن است و هم اداره کردن. یک مترجم با استفاده از تجربه خود و پایبندی به استانداردهای خواسته شده، می تواند متن را به درستی ترجمه کند و مفهوم آن را به روشنی انتقال دهد.

2) از بین رفتن اعتماد

اگر می‌خواهید برای کسب و کارتان، به سراغ ترجمه ماشینی بروید، باید به یک نکته مهم توجه داشته باشید: متن پر ایراد می‌تواند سبب سلب اعتماد مخاطب شما شود!

 ترجمه ماشینی برای متونی با اولویت بالا مناسب نیست. اگر می‌خواهید برای افزایش فروش بازاریابی کنید یا با مشتریان ارتباط برقرار کنید، ترجمه ماشینی را کلاً فراموش کنید. اگر مشتری ایراداتی در ترجمه شما ببیند، به کسب و کار شما اعتماد نخواهد کرد و در نتیجه کالایی نخواهد خرید.

3) بی‌توجهی به جزئیات

ترجمه ماشینی هنوز به متن توجه کافی نمی‌کنند. ترجمه ماشینی برای متن‌های حساس با جزئیاتی مهم مناسب نیست.

چه زمانی به سراغ ترجمه ماشینی برویم؟

تا به این‌جا، با ماهیت ترجمه ماشینی و معایب و مزایای آن آشنا شدید. اما چه زمانی از ترجمه ماشینی استفاده کنیم؟

• اگر می‌خواهید برای بخشی از کسب و کارتان محتوا تهیه کنید که سودآوری قابل توجهی برای‌تان ندارد.
• اگر در حال آزمایش بازار هستید یا موقعیت‌سنجی می کنید و هنوز برای پروژه‌ پیچیده ترجمه انسانی آماده نیستید.
• محتوای مورد نظرتان آسان است، مانند راهنماها و دستورالعمل‌ها.

ترجمه انسانی

و اما می‌رسیم به ترجمه انسانی! این نوع ترجمه قدمتی دیرینه دارد و نمی‌توان تاریخ و مکان مشخصی را به عنوان آغاز و خاستگاه آن تعیین کرد. طی تاریخ، مترجمان زبده، همواره، سعی بر ترجمه متون از زبان‌های مختلف و به زبان‌های مختلف داشته‌اند و از این طریق، پیوندی میان مردمی از ملل و زبان‌های مختلف ایجاد کرده‌اند!

کیفیت ترجمه و روان بودن متن، از مهمترین مزایای ترجمه ای است که توسط یک مترجم حرفه‌ای انجام می‌شود. این تفاوت و اختلاف کیفیت با ترجمه ماشینی، وقتی که به دنبال انتقال احساسات و مفاهیم ذهنی یا معادل‌سازی اصطلاحات و کنایه‌ها هستید بیشتر نمایان می‌شود. بنابراین، اگر بخواهیم ترجمه وبسایت مناسبی داشته باشیم، یا متن مناسبی برای صفحات شبکه‌های اجتماعی تهیه نماییم یا متنی آکادمیک را ترجمه کنیم، همیشه به سرانگشتان توانمند یک مترجم کارآزموده نیازمندیم. (منبع : شبکه مترجمین ایران)

مزایا و معایب ترجمه انسانی

و اما ترجمه انسانی چه مزایایی دارد؟ آیا این نوع ترجمه اصلاً معایبی نیز دارد؟  باید بگوییم بله، ترجمه انسانی نیز معایب و مزایای مختص به خودش را دارد. در ادامه، این معایب و مزایا را برخواهیم شمرد.

مزایای ترجمه انسانی

• مترجمان می‌توانند پیچیدگی‌های متون را درک کنند و با استفاده از تجربه و شم درونی‌شان ترجمه‌ای دقیق و صحیح انجام دهند. آن‌ها می‌توانند خلاقیت‌شان را به کار گیرند و از این طریق، به ترجمه جان ببخشند. اگر ترجمه شما جذاب باشد، نتیجه مثبت آن را خیلی زود خواهید دید. در واقع، این ترجمه توسعه کسب و کار را برای‌تان در پی خواهد داشت.
• در ترجمه انسانی، امکان برقراری ارتباط با مترجم وجود دارد. برای مثال، اگر پروژه‌تان را به مترجم بسپارید، می‌توانید با او در ارتباط باشید، به او پیام دهید، درباره جزئیات پروژه برایش توضیح دهید و حتی خواسته‎‌‌تان را مطرح کنید. در این صورت، پس از اتمام کار، به بازبینی کمتری نیاز خواهید داشت و درخواست‌های‌تان نیز در ترجمه لحاظ خواهد شد.
• مخاطب با ترجمه انسانی ارتباط بهتری برقرار خواهد کرد و در نتیجه، تبدیل به مشتری‌تان خواهد شد. به طور خلاصه، اگر هدف‌تان از ترجمه جذب مشتری است، بهتر است ترجمه انسانی را انتخاب کنید.

معایب ترجمه انسانی

و اما می‌رسیم به معایب ترجمه انسانی! برای بعضی کسب و کارها، صرفه‌جویی در هزینه و زمان می‌تواند حیاتی باشد. اگر لازم نیست متن‌تان  با دقت ترجمه شود، ترجمه ماشینی می‌تواند گزینۀ خوبی برای شما باشد. در چنین حالتی، کارتان با ترجمه ماشینی راه می‌افتد و دیگر، نیاز نیست هزینۀ سنگینی را برای ترجمه انسانی بپردازید و زمان زیادی را نیز منتظر آماده شدنش باشید.

در چه مواردی، از ترجمه انسانی استفاده کنیم؟

اما چه زمانی ترجمه انسانی را انتخاب کنیم؟

• وقتی اولویت شما ترجمه‌ دقیق متن است، نه ترجمه فوری.
• وقتی متن برای‌تان بسیار اهمیت دارد. در واقع، وقتی می‌خواهید با استفاده از متن ترجمه‌شده، با مخاطبان‌تان ارتباط برقرار کنید و آنها را تحت تاثیر قرار دهید. ترجمه‌ای می‌خواهید که بتواند خواننده را مسحور کند.  
• وقتی کیفیت متن برای‌تان در اولویت قرار داد. وقتی اولویت شما متنی است که بومی‌سازی شده باشد و مفهوم متن مبدا را به درستی انتقال داده باشد، فقط باید به سراغ ترجمه انسانی بروید.

سخن آخر

همانطور که مشاهده کردید، ترجمه انسانی و ترجمه ماشینی، هر کدام، مزایا و معایب مختص به خودشان را دارند. بسته به هدف و نیازتان، می‌توانید به سراغ بهترین گزینه بروید. به عنوان مثال، اگر زمان و هزینه برای‌تان در اولویت قرار دارد و می‌خواهید محتوا را در حداقل زمان و با صرف حداقل هزینه تحویل بگیرید، بهتر است به سراغ ترجمه ماشینی بروید، اما اگر هدف‌تان دریافت ترجمه‌ای باکیفیت و دقیق و در نهایت، جذب مشتری است، ترجمه انسانی یگانه گزینۀ پیش روی شما است.