راه وین از ریاض می گذرد!

نواندیش- پرهام غنی: شش دور مذاکرات فشرده برای احیای برجام و سرانجام رسیدن به نقطه ای که می توان آن را یک بن بست محض دانست!

امروز می توان به جرات گفت که گره کار احیای برجام نه موضوعات فنی مربوط به پرونده هسته ای و چگونگی بازگشت طرفین به تعهدات پیشین خود بلکه دیگر مسایل جانبی از جمله موضوعات منطقه ای و موشکی است. تا این لحظه موضع گیری رسمی درباره طرح این موضوعات در نشست های پیشین وین مطرح نشده اما با توجه به برخی اظهارنظرها می توان حدس زد که یکی از موارد اختلاف دو طرف موضوعاتی غیر از پرونده هسته ای باشد؛ حتی اگر آمریکایی ها تاکنون این موضوعات را هم مطرح نکرده باشند می توان انتظار داشت که در آینده ای نه چندان دور یعنی پس از احیای برجام جبهه های دیگری علیه کشورمان در حوزه اختلافات منطقه ای و موشکی بگشایند؛ حربه ای که به نظر می توان با پیشبرد هر چه سریع تر گفتگوها با عربستان و حتی مصر آن را خنثی کرد.

جمهوری اسلامی به درستی تن به مذاکرات منطقه ای با ایالت متحده نمی دهد چرا که اساسا این حضور را غیر مشروع می داند؛ با این حال سخت است بپذیریم که واشنگتن تاکنون از طریق متحدان منطقه ای خودش در جریان این گفتگوها قرار نگرفته باشد؛ عربستان سال ها است که سعی دارد یکی از پایه های سیاست منطقه ای کاخ سفید در منطقه باشد و طی سال های اخیر هم به دلیل رقابت های منطقه ای با تهران فشار قابل ملاحظه ای را برای به سرانجام نرسیدن مذاکرات هسته ای متوجه آمریکا کرده است بنابراین گفتگو با این کشور می تواند تا حد قابل ملاحظه ای تنش های منطقه ای با واشنگتن را هم کاهش دهد.

جمهوری اسلامی ایران همانطور که در جریان احیای برجام تن به گفتگو مستقیم با آمریکا نداد و طرف های دیگر را واسطه این گفتگو ها قرار داد در جریان موضوعات منطقه ای نیز می تواند چنین رویکردی را در دستور کار خود قرار دهد و ریاض اعلام دارد که مذاکرات با ریاض بر سر مسایل منطقه ای است

اینطور به نظر می رسد که برای به سرانجام رسیدن مذاکرات وین گفتگو ها با ریاض می تواند نقش موثری داشته باشد؛ اکنون به دلیل بن بست ریاض در یمن بهترین زمان ممکن برای کاستن از تنش ها با عربستان است.

اگر می خواهیم دیپلماسی اقتصادی خود در منطقه و سیاست خارجی متوازن را در جهان فعال کنیم چاره ای جز آنکه از میزان تنش های منطقه ای بکاهیم، نداریم؛ ضمن اینکه تنش زدایی با سعودی ها بخش قابل توجهی از تهدیدات آینده آمریکایی ها و صهیونیست ها را خنثی خواهد کرد. 

به هر روی با پیشبرد گفتگوها با طرف سعودی و حتی مصری می توان امیدوار بود که بخشی از اختلافات غیر برجامی در خلال مذاکرات احیای برجام هم حل و فصل شود.