علی اکبر صالحی: بالأخره باید تکلیف مان با دنیا را روشن کنیم

علی اکبر صالحی رئیس سابق سازمان انرژی اتمی با اشاره به اینکه مهاجرت نخبگان یکی از مشکلات کشور ما است، گفت: ببینیم چرا این اتفاق افتاده و علاجش کنیم. یک جوانی که دکترا گرفته می بیند نمی تواند اینجا امکاناتش را فراهم کند به جای دیگری می رود که هم تجهیزات و هم معیشتش را تأمین کند.

به گزارش جماران؛ پنجشنبه دوم دی ماه 1400، در بیست و دومین جایزه ترویج علم، نکوداشت دکتر علی اکبر صالحی در کتابخانه ملی برگزار شد. علی اکبر صالحی در این مراسم با تسلیت ایام فاطمیه(س)، گفت: تناقضی را امروز شاهد هستیم که یکی به نام خدا سر می برد و دیگری به نام خدا جان می بخشد. واقعا جراحان واسطه فیض بین خالق و مخلوق هستند و همیشه به آنها گفته ام قدر خودتان را بدانید، هیچ کس به اندازه شما این قدر روشن بین خالق و مخلوق جا نمی گیرد. اینها جان می بخشند.

وی با تأکید بر اینکه اگر بدون سلاح علم بخواهیم قدرت نمایی کنیم بهتر است که نکنیم چون گرفتار می شویم، اظهار داشت: در تولید علم نیاز به زمینه های متعدد داریم ولی مهمترین آن «بسط عدالت اجتماعی» است. در جامعه ای که عدالت نباشد، علم پا نمی گیرد. اوایل دهه 70 روی این مبحث صحبت کردیم که چه بسا ابن سیناهای فراوانی به خاطر عدم دسترسی به آموزش تلف می شوند. در سیستان و بلوچستان، کردستان و کرمان و کرمانشاه بالقوه ابن سینا است ولی اگر عدالت اجتماعی نباشد، ما شرایط را برای تولید و توسعه علم فراهم نکرده ایم.

معاون سابق رئیس جمهوری یادآور شد: همان دهه 70 در مناطق محروم دبیرستان های شبانه روزی راه اندازی کردیم و دبیران را از تهران می فرستادیم. ما شاهد بودیم که دانش آموزی که پدر و مادرش زندانی بودند، ولی جزو دانش آموزان سرآمد بوده است و جمهوری اسلامی کاری کرده است که این فرد درس بخواند.خطر پذیر بودن و اهل گفت و گو و تعاملی بودن و برخوردار بودن از روحیه مشارکت جمعی از دیگر ضرورت‌های تولید و توسعه علمی در کشور است. روحیه همکاری و کار گروهی در این زمینه بسیار مهم است و حتی در اسلام توصیه شده است که حتی برای غذا خوردن در جمع باشیم و فرادی آن را نخوریم.

وی با تأکید بر اینکه اهل سنت این مورد را به خوبی رعایت کردند، با بیان اینکه برکت در جمع بودن است، گفت: حکیم فردوسی قهرمانی را در شاهنامه خود آفریده است که ما به اشتباه آن را رستم می دانیم، ولی او ایران را قهرمان کرد و قهرمان فردوسی ایران و ملت ایران بوده است. همه در ایران می خواهند رستم شوند، در حالی که ما باید با هم رستم شویم .علاوه بر آن نیاز به تکریم عالم داریم. در کشوری علم رواج می یابد که عالم آن مورد تکریم قرار گیرد و تکریم عالم نیز شرایط خاص خود را دارد، ضمن آن که تشخیص عالم نیز در این زمینه مهم به شمار می رود.

صالحی با اشاره به انتساب القابی چون دکتر و مهندس در جامعه با تأکید بر اینکه باید در این زمینه آفت زدایی کنیم تا عالم واقعی پیدا شود، یادآور شد: در تکریم عالم، دادن حس احترام اجتماعی در بیان آزاد اندیشه و آرای خود بسیار مهم است. اگر می خواهیم عالمی را تکریم کنیم، باید این حس را به آنها القا کنیم که بدون دغدغه آرای خود را مطرح کند. در نشر علم تنها مردم و دانشگاه ها مسئول نیستند، بلکه مسئولان نیز در این زمینه نقش مهمی دارند؛ چرا که اگر مسئولان به سراغ دانشگاه ها نروند، آنها چاره ای ندارند جز آنکه علم خود را مقاله کنند که به درد دیگران بخورد.

وی ادامه داد: در نشر علم اگر بخواهیم خودمان را معزول از جهان کنیم، سقف پرواز ما محدود است. در نشر علم، ارتباط بین المللی خیلی ضروری است. ممکن است آفاتی هم داشته باشد ولی هر چیزی آفاتی دارد. یادم هست وقتی اینترنت می خواست به ایران بیاید من رئیس دانشگاه صنعتی شریف بودم و این دانشگاه شروع کننده و آورنده اینترنت به کشور بود. از من خواستند چیزی را امضا کنم و من ترسیدم امضا کنم و گفتم به کسی بدهید که پشتوانه اش قوی است. می گفتند ممکن است از اینترنت سوء استفاده شود ولی من در شورای عالی انقلاب فرهنگی گفتم حسن استفاده آن را هم بگیرید. لذا ما باید تکلیف روابط بین الملل کشور را روشن کنیم.

مهاجرت نخبگان یکی از مشکلات کشور ما است

رئیس سابق سازمان انرژی اتمی با اشاره به اینکه مهاجرت نخبگان یکی از مشکلات کشور ما است، گفت: ببینیم چرا این اتفاق افتاده و علاجش کنیم. یک جوانی که دکترا گرفته می بیند نمی تواند اینجا امکاناتش را فراهم کند به جای دیگری می رود که هم تجهیزات و هم معیشتش را تأمین کند. حضرت رسول(ص) هم فرمودند «اطلبوا العلم ولو بالصین». حالا که اینها رفته اند، با استفاده از شبکه های اجتماعی، ما یک جوری به اینها وصل شویم.

وی با اشاره به عدم استقبال از علوم پایه، اظهار داشت: ما بالأخره باید تکلیفمان با دنیا را روشن کنیم. چون با این تحریم، هیچ وقت آزمایشگاه های ما تکمیل نمی شوند.