خدا سفره‌دار است، شما نگران نباشید!

ولی‌‌الله شجاع‌پوریان، مدیر مسئول روزنامه همدلی در سرمقاله این روزنامه نوشت:

پيامبر گرامي اسلام (ص) در فرازی از يک خطبه تاريخي در فضيلت ماه عظيم و پر برکت رمضان مي‌فرمايد: «ای مردم! همانا ماه خدا با برکت و رحمت و آمرزش به سوي شما رو کرده، ماهي که در پيشگاه خداوند متعال، بهترين ماه‌‌ها و روزهايش بهترين روزها و شب‌هايش بهترين شب­ها و ساعاتش بهترين ساعات است. ماهي که به ضيافت الهي دعوت شده‌ايد و از اهل کرامت خدا گرديده‌ايد. نفس‌هاي شما در اين ماه، تسبيح خداوند و خواب شما در آن عبادت و عمل شما در اين ماه مقبول و دعاي شما در آن مستجاب است.»

با این وصف پیامبر اسلام از ماه رمضان و با استناد به آیات قران و منابع معتبری همچون نهج‌البلاغه و صحيفه سجادیه می‌توان نتیجه گرفت ماه رمضان، نماد رحمت، برکت، آمرزش و مغفرت الهي است و در هیچ یک از آیات قرآن یا احادیث معتبر اثری از تهدید و مجازات در باب ماه رمضان دیده نمی‌شود؛ چنین رویکرد رحمانی از ماه رمضان با رویکردهای حکومتی امروزین متفاوت است.

در روزهای گذشته و در آستانه ماه مبارک رمضان شاهد صدرو فرمان‌های تهدیدآمیز از سوی بخشی از مسئولان و برخی مبلغان دینی درباره روزه‌خواری بوده‌ایم؛ به‌گونه‌ای که گستره این تهدیدات به مجازات خوردن و آشامیدن در خودروهای شخصی نیز رسیده است، و گفته شده که اگر فردی به هر دلیلی اگر امکان روزه گرفتن نداشته باشد و بخواهد در خودرو خود چیزي تناول کند، سزاوار مجازات و شلاق خوردن است. این در حالی است که بسیاری از سالخوردگان، بیماران و مسافران ممکن است مشمول این مجازات باشند؛ در حالی که این افراد در شرع مقدس از عبادت و ریاضت ماه مبارک رمضان معاف شده‌اند.

بدون تردید این رویکرد جاي تامل جدی دارد و ممکن است واکنش­های تند و غیرقابل پیش‌بینی به دنبال داشته باشد؛ اگرچه از هم اکنون نیز در فضای مجازی واکنش برانگیز شده است.

ماه مبارک رمضان برای همه مسلمانان دارای شأن و جایگاهی ویژه و برای غیر روزه‌داران و حتی غیرمسلمانان نیز قابل احترام است و غالبا مردم بدون ارعاب و تهدید به مجازات شلاق، حرمت اين ماه و حال روزه‌داران را رعایت می‌کنند، در جایی که قرآن و روایات معتبر حتی خواب و نفس کشیدن مومنان را در ماه رمضان دارای پاداش می‌خوانند، چرا عده‌ای اصرار دارند با تهدید و ارعاب به استقبال این ماه بروند؟

 سوگمندانه سال‌هاست به جای تاکید بر جنبه‌های رحمانی و بیان برکات ماه مبارک رمضان، شاهد بخشنامه‌های تهدیدآمیز، جمع کردن آب‌خوری‌های عمومی، بستن رستوران‌ها در شهرهای بزرگ، قوانین سخت‌گیرانه و این روزها هم بستن نانوایی‌ها هستیم. رفتارهایی که هیچ سنخیتی با فلسفه ماه مبارک رمضان ندارد و چه بسا در تشدید رویکردهای غیردینی در میان شهروندان تاثیر داشته باشد.

ماه رمضان سفره گسترده‌ای است که هرکس به قدر وسع و توان خود از آن بهره می‌برد، در نظرسنجی ایسپا در سال 99 گرچه تنها حدود 40درصد از شهروندان تهرانی اعلام کرده اند حتما روزه می‌گیرند، اما قریب به 91درصد زنان و 82درصد مردان از همان مخاطبان اعلام کرده­اند که مراسم مربوط به شب های احیا را به جا آورده‌اند، همین آمار موید این نکته است که مردم ضدیتی با دین ندارند، بلکه به هردلیلی اعم از بیماری، سالخوردگی، بیماری، سفر و سایر دلایل موجه فقهی امکان روزه گرفتن را ندارند، اما تلاش دارند خود را از خوان گسترده رحمت الهی در ماه رمضان به‌گونه ای دیگر بهره‌مند کنند.

اگر مدعیانی که این روزها برای خوردن و نوشیدن در خودرو شخصی خط‌ونشان می‌کشند یا حکم به تعطیلی نانوایی‌ها می‌دهند، مروری بر آمارهای رسمی داشته باشند، شاید متوجه تاثیر منفی این رفتارها بر عملکرد دینی شهروندان باشند. در فاصله سالهای 94 تا 99 یعنی در یک بازه پنج ساله تعداد شهروندان تهرانی که اعلام کرده‌اند حتما روزه می‌گیرند از 55درصد به زیر 37درصد تقلیل یافته است.

کوتاه سخن آن که رمضان؛ ماه رحمت و برکت و آمرزش است، خداوندی که چنین ماهی را به بندگانش عطا می‌کند، حتما به هر بهانه‌ای به بندگانش پاداش می‌دهد، اگر خوابیدن و نفس کشیدن بندگان در ماه رمضان مستوجب پاداش است، پس نشستن بر سفره افطار حتی بدون روزه گرفتن، مهرورزیدن، کار کردن، درس خواندن، ورزش کردن و هر فعل عادی دیگری هم لطف، برکت و رحمت خداوند باریتعالی را به دنبال دارد. ماه رمضان ماه سفره‌داری خداوند است، خوب است که مدعیان و متولیان سفره خدا اندکی از لطف و رحمت او به بندگانش را چاشنی تولیت خود کنند و با روی گشاده‌تری از مهمانان ضیافت الهی پذیرایی کنند.

در پایان وعده خداوند به پیامبر را می‌توان برای دلواپسان واقعی و مدعیان امروزی دین خدا نیز یادآوری کرد که: «تا قیامت باقی‌اش داریم ما/تو مترس از نسخ دین ای مصطفی.»