پروتکل‌های کرونایی و اعتبار مذهبی محرم

ولی‌اله شجاع‌پوریان، مدیرمسئول روزنامه همدلی در سرمقاله این روزنامه نوشت:

 ماه محرم و عزاداری برای سالار شهیدان حضرت امام حسین (ع) و یارانش از اهمیت زیادی نزد شیعیان برخوردار است، البته این احترام و حرمت محدود به عصر و دوره زمانی خاصی نبوده و ایرانیان پس از وقوع این حادثه تاکنون بدون توجه به رویکرد حکومت‌ها و زمامداران مسلط بر ایران، این ایام را پاس می‌داشته‌اند و با برگزاری آیین‌ها و مناسک مختلف این واقعه عظیم را مرور و یادآوری کرده و اهداف والای آن را زنده نگه داشته‌اند.

در چند سال گذشته به دلیل شیوع بیماری کرونا و تأکید کارشناسان بر رعایت پروتکل‌های بهداشتی به‌ویژه عدم تجمع در اماکن مسقف و سرپوشیده، عزاداری‌های ایام محرم با محدودیت‌های مختلفی مواجه شد. خوشبختانه غالب بخش متدین و مذهبی جامعه با رعایت پروتکل‌ها و توصیه‌های کارشناسان در ایام پیک کرونا نسبت به رعايت محدودیت‌های مختلف در برنامه‌های عزاداری همراهی و همکاری کرده و برخی مناسک و آیین‌های بزرگداشت عاشورا را متناسب با شرايط کرونایی دچار تحول و دگرگونی کردند؛ از جمله این موارد تعریف حسینیه یا عزاداري مجازی در شبکه‌های اجتماعی بوده است که طی آن بخشی از مردم بدون حضور در یک مکان خاص  و با رعایت فاصله اجتماعی، عزای خاندان پیامبر را برگزار کردند.

در چند ماه گذشته اگرچه بر اثر رعایت مردم و واکسیناسیون گسترده، فضا رو به عادی شدن رفته بود، اما اکنون و هم‌زمان با آغاز ایام عزاداری خامس آل عبا (ع)، با شیوع موج جدیدی از ویروس کووید19 متأسفانه آمار مبتلایان و فوتی‌های کرونا رو به افزایش گذاشت؛ هر چند با انجام عادی‌انگاری ناشی از کم شدن تلفات در چند ماه اخیر، وحشت و هراس گذشته از ویروس کرونا وجود ندارد، اما این ویروس موذی نشان داده در هر بازه زمانی می‌تواند با جهش سویه‌های جدید بخش بیشتری از جامعه را درگیر کند؛ افزایش فوتی‌های کرونا در هفته اخیر بعد از خاموشی چندماهه نشان می‌دهد نمی‌توان به‌راحتی همه محدودیت‌ها و پروتکل‌ها را کنار گذاشت.

در چنین شرایطی شرع، عقل و منطق ایجاب می‌کند همه دست‌اندرکاران امر عزاداری‌ها و هم مسئولان و رسانه‌ها هشدارهای لازم را جهت رعایت پروتکل‌های بهداشتی و جلوگیری از تشدید شرایط کرونایی در کشور ابراز کنند؛ برگزاری مراسم عزاداری در محیط‌های مسقف و سرپوشیده مثل حسینیه‌ها، تکایا و مساجد در این ایام می‌تواند مشکل‌ساز باشد. متولیان باید به‌مانند جدیت روزهای اول شیوع کرونا عزاداران را نسبت به زدن ماسک در محیط‌های بسته ترغیب کنند، پذیرایی از عزاداران به دلایل بهداشتی باید حذف‌شده یا حتی‌الامکان در بسته‌های بهداشتی ارائه شود.

بی‌توجهی به هر کدام از پروتکل‌ها و توصیه‌های بهداشتی عواقب و پیامدهای ناگواری را در افزایش تلفات کرونا به دنبال دارد که به‌ اعتبار تاریخی عزاداری سیدالشهدا (ع) و رویکرد عقلایی مذهب تشیع آسیب می‌رساند. افزون بر آن در اين شرايط کرونایی و توصیه‌ها و الزامات همگانی رعایت پروتکل‌ها، برخی رفتارهای دوگانه نیز در روح و جان‌ مردم آثاری به‌شدت منفی دارد. دقیقاً در روزهایی که اعلام‌شده عزاداری ایام محرم بدون محدودیت خاصی حتی در اماکن سرپوشیده و مسقف نیز برگزار شود، دستورالعملی مبنی بر تعطیلی دوهفته‌ای بوستان‌ها و پارک‌های تهران صادر می‌شود! در شرایطی که بوستان‌ها و پارک‌ها به دلیل فضای باز و گستردگی، تاثیر بسیار کمتری در انتقال ویروس کرونا در شرایط فعلی دارند یا دست‌کم آسیب‌های آن به‌مراتب کمتر از مکان‌های سرپوشیده است، با این رویکرد دوگانه بدیهی است جامعه این ابهام و پرسش را داشته باشد که چرا حاکمیت در برابر موضوع مهمی که با جان شهروندان سروکار دارد برخورد دوگانه و ایدئولوژیک دارد؟!