کد خبر: ۱۴۵۹۰۵
تاریخ انتشار: ۱۴ مرداد ۱۴۰۱ - ۰۸:۵۱

اسلم بن دیلم قزوینی تنها شهید ایرانی در واقعه روز عاشورا است که ردپای حضور آن در کربلا در بسیاری از کتاب‌های تاریخی وجود دارد.


به گزارش ایسنا، در کتاب فتوح البلدان نوشته بلاذری و سپس التدوین رافعی آمده است که عمر بن خطاب پس از فتح نهاوند به سردارانش فرمان می‌دهد فردی به نام «عروت» با ۸ هزار جنگجو برای فتح قزوین برود، اعراب نیز پس از فتح ابهر به سمت دژ قزوین حرکت می‌کنند، سپس جنگ سختی میان اهالی قزوین و دیلمیان ازیک‌طرف و اعراب مسلمان درمی‌گیرد.


سال‌ها آشوب و نافرمانی ادامه داشت تا اینکه سعید بن العاصی به امارت کوفه رسید، او بار دیگر به قزوین تاخت و پس از جنگ این شهر را آباد و استوار گردانید. از این زمان به بعد این شهر به‌عنوان پایگاهی نیرومند و مرزی موردتوجه اعراب قرار گرفت.


محمدحسین سلیمانی پژوهشگر و قزوین پژوه در گفت‌وگو با ایسنا می‌گوید: بر اساس واقعیت تاریخی نقل‌شده درزمینهٔ شکست سپاهیان ایران، اسرای ایرانی به پادگانی که امروزه کوفه نام دارد منتقل می‌شوند، درواقع شهر کوفه آن زمان پادگانی بوده که باهدف نزدیکی به مرزهای ایران شکل‌گرفته است.


وی تصریح می‌کند: بعدها در این پادگان خانه‌سازی گسترش پیدا می‌کند و ازآن‌پس این پادگان به‌عنوان شهری به نام کوفه شناخته می‌شود؛ آن‌گونه که در متون مختلف نوشته‌شده است اسلم بن دیلمی قزوینی یکی از افرادی است که در جریان ورود نیروهای اسلامی به ایران به اسارت گرفته می‌شود و به کوفه منتقل می‌شود.


سلیمانی تأکید می‌کند: طبق نوشته مامقانی، بعد از شهادت امام حسن (ع)، امام حسین (ع) اسلم بن دیلمی قزوینی را به‌عنوان برده خریداری می‌کند و به فرزند خود علی بن حسین (ع) یعنی امام زین‌العابدین (ع) می‌بخشد.


وی تأکید می‌کند: اسلم غلامی بوده است که توسط امام حسین (ع) خریداری و توسط امام حسین (ع) آزادشده است اما تا پایان عمر به امام حسین (ع) وفادار می‌ماند.


در کتاب‌های تاریخ فراوانی به حضور اسلم بن دیلم قزوینی به‌عنوان مولی در کنار امام حسین (ع) اشاره‌شده است، مولی درواقع به افرادی گفته می‌شد که عهد اخوت و پیمان یاری با امام بسته بودند و اغلب آن‌ها ایرانی بوده‌اند، در این منابع از اسلم بانام‌های مختلفی یادشده است اما ویژگی‌های مطرح‌شده با ویژگی‌های اسلم برابر است.


سلیمانی در این خصوص می‌گوید: اسلم از کاتبان امام حسین (ع) بوده است که در کاروان کربلا به همراه امام (ع) از مدینه به مکه و ازآنجا نیز به کربلا آمده و در واقعه خون‌بار عاشورا به شهادت رسیده است.


وی با بیان این‌که در منابع مختلف نام‌های متفاوتی برای ایشان درج‌شده اظهار می‌کند: در متون تاریخی شهرآشوب از مورخان بزرگ اسلامی ذکر می‌کند، عزیمت غلامی ترک در میدان جنگ کربلا، طبق شواهد موجود آن غلام ترک همین اسلم دیلمی قزوینی است که برخی اسلم بن عمر ترکی قزوینی و برخی اسلم بن عمر دیلمی قزوینی ذکر کرده‌اند.


وی ادامه می‌دهد: شهرآشوب در نوشته‌های خود اسلم را غلام حر بن یزید ریاحی خوانده است اما به هر جهت چون در متون صراحتی وجود ندارد این ممکن است دیلم باشد، منابع متعدد ازجمله علامه مجلسی نیز نشان می‌دهد اسلم دیلمی قزوینی تنها ایرانی حاضر در واقعه عاشورا بوده است.


این قزوین پژوه یادآور می‌شود: در تاریخ طبری از منابع کهن تاریخ ایران پس از اسلام، نیز از اسلم به‌عنوان سلیمان یادشده است و در منابع مختلف بحث‌های مختلفی ذکرشده است، یکی از اسم‌هایی که به نظر می‌رسد ایرانی باشد اسم ژون است.


وی تأکید می‌کند: استاد عبدالحسین شهیدی، معروف به شیخ عبوط قرآن‌پژوه و پژوهشگر دایره المعارف تشیع که در جلد دوم کتاب که در سال 83 منتشرشده است، در ذکر اسامی شهدای واقعه کربلا از اسلم بن دیلم قزوینی به‌عنوان یکی از شهدای کربلا نام‌برده است که در رکاب امام حسین (ع) به شهادت رسیده است.


طبق منابع تاریخی معتبر، اسلم از نژاد ترک بود که به زبان عربی مسلط بود و با صوتی دل‌نشین قرآن را می‌خواند؛ طبعی لطیف داشت و قصه‌گو و دوست کودکان بود. شاعر و نویسنده بود و به‌عنوان یکی از کاتبان امام حسین (ع) همواره امام را همراهی می‌کرد، بیان زیبا و مناعت طبعش سبب محبوبیتش در بین کودکان، جوانان و پیران شده بود.


سلیمانی یادآور می‌شود: گفته می‌شود اسلم علاوه بر این‌که قاری قرآن بوده، ادیب و شاعر نیز بوده که برای بچه‌های امام حسین (ع) و خاندان هاشمی در کربلا قصه می‌گفته و بسیار رشید و شجاع بوده است درواقع به هر جهت در منابع متعددی می‌شود ردپای اسلم دیلم قزوینی را در کربلا به دست آورد.


وی می‌گوید: طبق منابع مختلف ایشان درنبرد تن‌به‌تن به شهادت می‌رسند، درحالی‌که به‌شدت تشنه بودند و زخم فراوان بر بدن داشتند، امام حسین (ع) همان‌گونه که با فرزندش علی‌اکبر (ع) برخورد کرد و سرش را بر زانوی خود گذاشت، همان‌گونه سر این ایرانی آزاده را بر زانوی خود می‌گذارد و اسلم در همین حالت به شهادت می‌رسد.


سلیمانی تأکید می‌کند: در اسناد تاریخی زیادی ازجمله متون تاریخی مناقب، لسان العرب، اعیان الشیعه، ذخیره الدارین، ابصار العین، انصار الحسین، وسیلة الدارین فی أنصار الحسین، فرسا الهیجاء، الحدائق الوردیه، ناسخ التواریخ، تنقیح المقال می‌شود رد پای این شهید والامقام را دید.


به گزارش ایسنا، اسلم غلام امام سجاد (ع) بود و در کربلا خیمه‌اش نزدیک خیمه امام حسین (ع) بود، هنگام بالا گرفتن نبرد پس از اذن از امام سجاد به‌سوی دشمنان رهسپار شد و یک‌تنه به مقابله با آن‌ها برخاست بعضی از مورخین تعداد کشتگان اسلم در واقعه کربلا را هفتاد نفر نقل کردند.


اسلم رجز می‌خواند و دشمنان را از پای درمی‌آورد تا جایی که زخم‌های فراوان بدنش و حلقه تنگ محاصره اسلم را به خاک نشاند، امام حسین (ع) با شتاب خود را به او رساند و سر اسلم را بر دامن گرفت یعنی همان کاری که با علی‌اکبرش کرد اسلم با لبخند بر لب و گفتن این‌که «من مثلی و ابن رسول‌الله واضع خده علی خدی کیست مثل من که پسر پیغمبر صورت بر صورتم نهاده» به دیدار معشوق شتافت.

نظر شما
* کد کپچا:
captcha

آندرتیکر در راه ایران / گران‌ترین تبلیغات تاریخ با چهره جنجالی کشتی کچ!

کاظم صدیقی فردا در این مراسم سخنرانی می کند + تصویر

شمارش معکوس برای یازدهم فروردین؛ دردسر بزرگ استقلال به خاطر سند یک ورزشگاه!

آخرین وضعیت ثبت نام و انصراف از قرارداد بیمه تکمیلی درمان فرهنگیان بازنشسته و بازنشستگان کشوری

پژمان جمشیدی از نگار فرهمند، همسر بلاگرش با عکسی مشترک رونمایی کرد

رهبر انقلاب: غزه، تا این لحظه پیروز اصلی میدان است

۴ عکس از تیپ جالب و متفاوت هان هیو جو ، بازیگر نقش «دونگ یی»

آیا افغانستانی های مقیم ایران، تابعیت می خرند؟

آیا تخم مرغ شکستن برای دفع چشم زخم موثر است ؟

مراسم ترحیم زهرا شجاعی با حضور سیدمحمد خاتمی (عکس)

ضریب حقوق کارمندان دولت و بازنشستگان در سال ۱۴۰۳ + جدول

برنامه آموزش و پرورش برای استخدام ۷۲ هزار معلم جدید/امسال کتاب‌های پایه اول تغییر می‌کند

بهترین زمان برای مشاوره ازدواج

کد پی اس ووچر رایگان بدون احراز هویت

دیالوگ فوق العاده آقای همساده با پشه و ایرج طهماسب! (ویدئو)

خاطره آقای همساده از «بده بزنیم» در گفتگو با پشه و ایرج طهماسب! (ویدئو)

ژست های عجیب الناز شاکردوست در سفر به بیستون (تصاویر)

عاشقانه بانو سوسانو با دخترش (تصاویر)

پوشش و استایل خوش آب و رنگ و نوروزی پریناز ایزدیار / تصاویر

جشن زیبای نوروز در آتشکده بهرام (تصاویر)

مراسم تشییع مرحومه زهرا شجاعی با حضور خاتمی (تصاویر)

پست آبی رنگ در پیج پرسپولیس! (عکس)

تیپ و استایل متفاوت الناز حبیبی و بهرام افشاری (عکس)

تبریز سفیدپوش شد (عکس)

زیبایی های قشم، بزرگترین جزیره ایران (تصاویر)

عکس خانوادگی وایرال شده وریا غفوری که به تازگی منتشر شده / همه درباره زیبایی این خانواده حرف می زنند (+عکس)

تصویری بی نظیر از رنگین کمان در میدان نقش جهان اصفهان (ویدئو)

تصویری متفاوت از نازنین بیاتی (عکس)

هادی چوپان در کنار مجسمه خودش و گرگ (تصاویر)

تغییر چهره ایرنه پاپاس، بازیگر هند جگرخوار در ۹۳ سالگی (تصاویر)

2 عکس جدید از تیپ و ژست دیدنی «سوسانو» در یک روستای زیبا در فرانسه

عکس / اتاق فرمان اتمی شوروی را ببینید

ماجرای سفر شاه به قم و ملاقات ۴۵دقیقه‌ای با آیت‌الله بروجردی (عکس)

تصاویر / تغییر تیپ و چهره سارا و نیکای سریال پایتخت بعد 10 سال

فیگور عضلات شکم هادی چوپان و رقیب آمریکایی او؛ کدایک بهتر است!؟ (عکس)

تصویری دیدنی از آنتونیو کوئین در اصفهان (عکس)

تغییر چهره جالب طناز طباطبایی در طی ۱۵ سال! (تصاویر)

استقبال پر شور از هادی چوپان در شیراز (تصاویر)

تصاویر دیدنی و وایرال شده از دونگ یی (هان هیو جو)

استوری سحر دولتشاهی از سریال افعی

هانیه توسلی با چهره بدون آرایش آفتابی شد (عکس)

کف و سوت برای معین و هایده در برنامه زنده شبکه سه با حاضران دستچین شده در استودیو! (ویدئو)

کنایه ستاره پرسپولیس به عدم دعوتش به تیم ملی + تصویر

سلفی هادی چوپان با کلاه قشقایی پس از قهرمانی در آرنولدکلاسیک (ویدئو)

این کلیپ «آقای همساده» با ماجرای کاظم صدیقی «وایرال» شد (ویدئو)

ژست علی دایی در کنار همسرش و خانم بازیگر (عکس)

نظر جالب عادل فردوسی پور درباره عملکرد نکونام در استقلال (ویدئو)

درج نام «خلیج فارس» در تصویر اکانت رسمی ناسا از زمین (عکس)

آرایش و پوشش متفاوت بهنوش طباطبایی! (عکس)

پوشش محسن افشانی بازیگر جنجالی و همسرش در افطاری ابراهیم رئیسی! (تصاویر)

اجرای زیبای داوود کیم (جای) خواننده کی پاپ کره ای در شبکه سه (ویدئو)

سعدالله امیر شقاقی مافیای شرط بندی، در ترکیه بازداشت شد + ویدئو

دیدار «عباس قادری» با ابراهیم رئیسی ! (عکس)

کیم جای (داوود کیم) خواننده موسیقی کی پاپ کره‌ جنوبی در برنامه محفل درخواست تسبیح کرد (+عکس و ویدئو)

استایل زیبا، ساده و خیره کننده «بهنوش طباطبایی» / عکس

بهاره افشاری و تغییر چهره‌اش ۱۸ سال پس از «او یک فرشته بود» (عکس)

آتش گرفتن یک پراید با نارنجک در چهارشنبه سوری پرند (ویدئو)

همسر و پسر نجم الدین شریعتی (عکس)

چهارشنبه سوری دیشب تهران از داخل هواپیما (ویدئو)

باشگاه پرسپولیس در آستانه دربی اینگونه پیام انگیزشی داد (تصویر)

تصاویر چهارشنبه سوری از برج میلاد: تهران شهر جنگ زده شد! (ویدئو)

انفجار مهیب در شب چهارشنبه سوری در استان خوزستان ! (ویدئو)

مجادله «خورشید خانم» مو طلایی با رضا رشیدپور بر سر جریمه ۳ میلیونی حجاب (+تصویر)

«یاسمین مقبلی» به زمین برگشت (ویدئو)

تجمع بازنشستگان در اعتراض به حقوق های زیر خط فقر + عکس

محمدرضا گلزار در جمع ملی‌پوشان ایران + عکس

رهبر انقلاب به فرماندهان کل ارتش و سپاه مدال داد (+عکس)

سرمربی پرتغالی سپاهان و همسر جوان و بازیگرش، شیدا مقصودلو در کنسرت علیرضا قربانی (ویدئو)

فیلم وایرال شده از حسین یکتا در شبکه افق در شب قبل انتخابات: هر کی نمی خواد رای بده بره ! (ویدئو)

حوادث چهارشنبه آخر سال: لحظه افتادن بمب دست ساز از دستان یک نوجوان (ویدئو)

استایل شیک و ورزشی مریم معصومی در ۳۶سالگی (عکس)

حفظ کرامت شهروندان به سبک دولت انقلابی: آقای رئیسی این عکس را دیده اید!؟ (تصویر)

حضور سحرگاهی رهبری در شهر ری (+ عکس)

عاشقانه اوسمار، سرمربی پرسپولیس با همسرش (عکس)

عاشقانه شهاب حسینی و همسر جدیدش در یک اکران خصوصی (تصاویر)

مجری زن صداوسیما آرزو کرد همه چیز به دوران قبل از رییسی بازگردد! / جبران مافات ژیلا صادقی با حمله به حسن روحانی! (ویدئو)

واکنش طنزآمیز عبدالکریم حسن به مردود شدن گلش در دیدار پرسپولیس - فولاد + تصویر

پیام سیدحسین حسینی به هواداران استقلال (اینستاپست)

استایل شیک و خاص بهاره افشاری در مراسم بزرگداشت علی نصیریان (عکس)

رونمایی بهنوش طباطبایی از مجسمه‌ زیبای خودش ! (عکس)

سخنان قدیمی سخنگوی دولت درباره قیمت ها وایرال شد! (ویدئو)

دختر ترامپ، بیل گیتس، ریانا و زاکربرگ در عروسی پسر ثروتمندترین مرد آسیا (+عکس)

واکنش باشگاه پرسپولیس به هت تریک اوسمار ویرا + عکس

آخرین حضور حسن روحانی در اجلاس خبرگان رهبری (عکس)

اولین جلسه دادگاه تتلو برگزار شد (تصاویر)

واکنش انتقادی محسن چاوشی به سیل در جنوب بلوچستان (تصویر)

واکنش محسنی اژه‌ای به حکمی درباره «شروین حاجی پور» (ویدیو)

تصاویری تازه از پسر رهبر انقلاب و لاریجانی در یک مراسم

واکنش تحریک‌آمیز مهدی طارمی پس از پیروزی عجیب پورتو برابر بنفیکا + عکس

اقامه نماز بر پیکر آیت الله امامی کاشانی توسط رهبر انقلاب (عکس)

پرطرفدارترین