روایت روحانی از دیدار انجام نشده با ترامپ / وقتى مكرون پشت در اتاق ماند

آرمان ملي – مطهره شفيعي: در اذهان بسياري هست که چه اندازه به روحاني و ظريف تهمت مذاکره مخفي با ترامپ را زدند اما اکنون حقيقت عيان شده است. مهر 97 نشريه آمريکايي «نيويورکر» گزارش داد که به‌رغم تحرکات امانوئل مکرون براي برقراري تماس تلفني سه‌جانبه روساي‌جمهور فرانسه، ايران و آمريکا در نيويورک، حسن روحاني جواب تماس تلفني ترامپ را نداده ‌است. موضوعات اصلي اما مربوط به سال 98 بود. شهريور 98 حسن روحاني، رئيس‌جمهور وقت کشور گفت که به‌خاطر مردم حاضر است با هر شخصي ديدار کند و پس از آن 100 نفر از نمايندگان مجلس کشور به وي درباره ديدار با دونالد ترامپ رئيس‌جمهور آمريکا تذکر کتبي دادند. حسن روحاني باتجربه‌تر از آن بود که به درخواست‌ها براي مذاکره با ترامپ جواب مثبت دهد و با زيرکي پيش شرط رفع تحريم‌ها را مطرح کرد. تلاش کشورهاي ديگر براي انجام اين ديدار هم قابل تامل بود، چنانکه امانوئل مکرون رئيس‌جمهوري فرانسه، سر زده به هتل ميلانيوم هيلتون، محل اقامت رئيس‌جمهوري ايران در نيويورک رفت تا در يک برنامه پيش بيني نشده، تلاش کند حسن روحاني، رئيس‌جمهوري ايران را دست کم به يک تماس تلفني با دونالد ترامپ راضي کند. ترامپ آن طرف خط کاشته شد،

مکرون پشت در اتاق روحاني منتظر ماند و رئيس‌جمهوري ايران حتي حاضر نشد از اتاقش بيرون بيايد يا آنطور که برخي سايت‌ها نوشتند: «کليف کوپچان، رئيس گروه يوروآسيا، که يک شرکت مشاوره براي ارزيابي ريسک‌ها در واشنگتن است، مي‌گويد: دونالد ترامپ، رئيس‌جمهوري ايالات متحده واقعا به يک دستاورد در سياست خارجي نياز دارد در حالي که نمي‌تواند آن را بيابد. او فکر مي‌کند که گفت‌وگو با ايران، ممکن است بهترين تير در ترکشش باشد. او مي‌خواست در مجمع عمومي سازمان ملل، با ديداري دراماتيک با حسن روحاني، رئيس‌جمهوري ايران چرخه خبري را از جنجال او بر سر اوکراين و بايدن منحرف کند.»

درنهايت اين ديدار با مخالفت حسن روحاني انجام نشد که بازتاب‌هاي زيادي داشت به عنوان نمونه «بن گيتلسون» خبرنگار شبکه خبري اي‌بي‌سي در حساب کاربري رسمي خود در توئيتر نوشت: «وقتي محمدجواد ظريف وزير امور خارجه ايران در حال خروج از ساختمان سازمان ملل متحد بود، به خبرنگاران گفت که براي آوردن روحاني به فرودگاه مي‌رود. من پرسيدم که آيا او [رئيس‌جمهور حسن روحاني] با رئيس‌جمهور ترامپ ديدار خواهد کرد؟، ظريف با قاطعيت پاسخ داد خير.» اکنون يکسال از دوران رياست‌جمهوري روحاني گذشته و آنچه گذشت بازخواني شد. سال 92 وقتي حسن روحاني به سينه‌اش کوبيد و گفت: «اين سينه پر از مسائل فراوان است»، هنوز رئيس‌جمهور نشده بود؛ حالا که 8 سال تجربه رياست‌جمهوري را هم دارد، ناگفته‌هاي او بيشتر و بيشتر هم شده است.

روايت روحاني از طرد ترامپ
روحاني در جلسه‌اي محدود که در اواخر دوران رياست‌جمهوري اش در ساختمان «همراهان» سعدآباد برگزار شده بود، گفته بود: «واقعيت اين است که هميشه يک نفر بايد مخالف حرف بزند که من تحريک شوم و حرف بزنم.» ونويسنده روايت مي‌کند که روحاني در آن جلسه به سه مقطعي که پرونده احياي برجام در حال حل شدن بود، اشاره کرده و گفته بود: «ما سه مقطع در ميانه جنگ اقتصادي داشتيم که کار به سمت صلح مي‌رفت. مقطع اول اروپايي‌ها با محوريت مکرون واسطه شدند. مقطع دوم ميانجيگري ژاپن بود و مقطع سوم مربوط به سفر نيويورک است.»

روحاني در مورد سفر مهرماه 98 به نيويورک توضيح مي‌دهد: «وقتي اعلام کرديم که من به نيويورک مي‌روم، اعضاي 5 به‌علاوه يک هم آمدند. مرکل که کمتر به نيويورک سفر مي‌کرد، آمد. جانسون در حالي که وسط درگيري‌هاي داخلي سياسي بود، به نيويورک آمد و وزراي خارجي چين و روسيه هم در نيويورک مانده بودند». روحاني دقايق پاياني سفر را که همه منتظر ديدار او و ترامپ بودند، اينگونه نقل مي‌کند: «اينجا واسطه‌گري رخ مي‌داد که موضوع ميان ايران و آمريکا حل شود. همه چيز آماده مذاکرات مستقيم بود. طرف آمريکايي ابراز مي‌کرد که ترامپ بي‌صبرانه علاقه‌مند به ديدار است. اما احساس کردم که يک جاي کار به‌شدت لنگ مي‌زند. ترامپ تاکيد داشت که او بايد خبر ديدار را اعلام کند و بعد ديدار انجام شود. براي من روشن بود که ترامپ بازيگر است. او آدم عادي نبود. هر لحظه بازي مي‌کرد. يک هنرپيشه قابل بود. نگران بودم که خبر ديدار را منتشر کند و بعد بازي را به هم بزند».

حسن روحاني حتي حاضر مي‌شود بپذيريد که خبر ديدار در ميانه ديدار دو رئيس‌جمهور پخش شود، اما اين اتفاق هم رخ نمي‌دهد. روحاني مي‌گويد: «ما مي‌گفتيم که اول ديدار انجام شود و بعد خبرش منتشر شود و خلاصه کار به جايي رسيد که گفتند ديدار انجام شود و وسط جلسه خبرش هم اعلام شود. اما پيش از جلسه بازهم تيم ما به گفت‌وگو و مشورت مشغول شدند و در نهايت به اين جمع بندي رسيديم که با ترامپ امکان گفت‌وگوي برابر و صادقانه وجود ندارد. طرف‌هاي خارجي هم اين را مي‌دانستند.»

روحاني براي اولين بار نيتش را فاش مي‌کند که امکان ديدار دو رئيس‌جمهور تا چه اندازه برقرار بود. راوي اين جلسه روايت کرده است که روحاني در اين بخش گفته بود: «اگر جاي ترامپ، اوباما رئيس‌جمهور بود، قطعا به آن جلسه مي‌رفتم».