تحریم را نعمت می‌دانستند اما حالا در مدیریت کمترین کار هم مانده‌اند!

نوانديش - سعيد شمس: این‌روزها بحث عرضه دلار 4200 تومانی در دولت روحانی برای بار چندم سر زبان‌ها افتاده است. آنهم در شرایطی که بعد از حذف این تصمیم در اسفند ماه سال 1400، مشکل معیشت به‌طور عجیبی خودنمایی کرد تا مشخص شود، آن تصمیم با شرایط آن روزها تصمیمی صحیح بود که البته در اجرا اشکال‌هایی هم داشت.

داریوش قنبری، نماینده ادوار مجلس در این‌رابطه به پرسش‌های « نواندیش» پاسخ می‌گوید:

*اقتصاد در سال‌های آخر دولت روحانی تحت‌تاثیر خروج ترامپ از برجام به‌هم ریخت. دولت می‌توانست آن شرایط را بهتر مدیریت کند؟

برای پاسخ دادن به این پرسش لازم به تاکید می‌دانم، وقتی برگه خروج آمریکا از توافق 2015 امضاء شد، هر دولتی هم که روی کار بود با چالشی عظیم مواجه می‌شد. به‌همین دلیل مثلا اوج‌گیری روز به‌روز نرخ دلار و باطبع گرانی کالاها در آن روزها را نمی‌توان نشانه‌ای از ضعف دولت روحانی دانست. اتفاقا می‌توان گفت، بحث ارز 4200 تومانی با این امید که اقلام مصرفی از طریق بخش‌خصوصی به کشور وارد شود، تصمیمی کارشناسی و البته شجاعانه بود که توسط دولت وقت به‌مرحله اجرایی رسید. اما اینکه عده‌ای سودجو در این بین با ارز دولتی، کالاهای غیرضرور وارد کردند و حتی بعضا مشاهدهد شد، کالاهای وارداتی با نرخ عادی به بازار ترزیق شد، فی‌نفسه ارزش تصمیم دولت را زیر سئوال نمی‌برد.

*اینکه مقصر کیست، چندان مهم نیست. سئوال این است، چرا شرایط در آن برهه حساس مدیریت نشد؟

وقتی همه ارگان‌ها بنا را بر تقابل با دولت گذاشته بودند و آشکارا با تصمیم‌ها و کارهای دولتی‌ها مخالفت می‌کردند،‌ معلوم بود که امکان مدیریت صحیح غیرممکن می‌شد.

*البته ارز 4200 تومانی توسط افکار عمومی تقبیح می‌شد و حتی «ارز جهانگیری» هم سر زبان‌‌ها افتاد.

تاکید می‌کنم،‌ حسن‌روحانی در هشت‌سال دوره دولت‌داری، مخصوصا در دوره دوم در کنار رسیدگی به‌امور کشور باید با مانع‌تراشان و سیاه‌نمایان داخلی هم مقابله می‌کرد. در واقع گروهی از سال 92 تا 1400 منافع ملی را به‌راحتی نادیده می‌گرفتند تا از این طریق دولت برآمده از رای بالای مردم را سرکوب کنند. وقتی کشور به‌یکباره با شرایط سخت تحریمی روبرو شد، برای دولت چاره‌ای نماند تا از طریقی بازار را کنترل کند. بهتر است منتقدان روحانی به روزهایی نگاه کنند که بعد از امضای برجام گشایش‌های زیادی شد و اقتصاد در مسیر آرامش قرار گرفته بود. اینکه چهره‌ خاصی! به‌نام دونالد ترامپ قرارداد بسیار مهم هسته‌ای را ملغی و ایران را با انواع و اقسام محدودیت‌ها روبرو کرد، هیچ‌ربطی به دولت قبل نداشت. نکته تاسف‌آور چیزی جز این نیست که روحانی و مردان دولتش در آن برهه دشوار، نه‌تنها یاری‌رسانی نداشتند، بلکه ارگان‌های درون حاکمیتی چوب لای چرخ دولت می‌گذاشتند. اگر به گذشته برگردیم و فعالیت‌های ضد برجامی تندروها را بررسی کنیم، به این نتیجه می‌رسیم که گروهی اصرار به همراهی و هم‌نظری با دشمنان کشور داشتند. روحانی در دور دوم انتخابات حدود 8 میلیون رای بیشتر گرفت که این نشان می‌دهد، دولت تدبیر و امید قبل از تصمیم جنجالی ترامپ توانسته بود مردم را راضی کند.

*البته حذف ارز 4200 تومانی نه‌‌تنها مشکلی حل نکرد، بلکه بعضی کارها تورم بالای 200 و حتی 300 درصدی را هم تجربه کردند.

آنهایی که مخالفت شدیدی با ارز 4200 تومانی داشتند، در مجلس یازدهم آن را حذف کردند و نتیجه‌اش هم معلوم شد. مردم از اردیبهشت‌ 1397 که آمریکا از برجام خارج شد، گرانی را تجربه کردند. اما پدیده‌ای که هم‌‌اکنون با آن رو در رو هستیم،‌ از مشکل گذشته و حتی بحران را هم رد کرده است. همه این مشکلات ریشه در تحریم و البته ضعف آشکار دولت دارد.

*البته عده‌ای تحریم را نعمت می‌دانند.

همان‌هایی که تحریم را نعمت می‌دانند و در دولت روحانی هم تحریم را بهانه‌ای از سوی دولتی‌ها می‌‌دانستند، اکنون دولت و همه ارگان‌های کشور را در دست دارند و در مدیریت کمترین کار هم مانده‌اند. اینکه شرایط مردم در این چندماه اخیر حتی نسبت به دوران پس از تصمیم ترامپ چقدر غیرقابل تحمل‌تر است، نکته‌ای است که خودشان هم نمی‌توانند انکار کنند. حتی دور زدن تحریم‌ها هم برای‌شان دشوار شده است. امیدوارم اکنون که با این وضعیت دست‌وپنجه نرم می‌کنند، بدانند که چقدر در مسیر دولت روحانی سنگ‌اندازی و سیاه‌نمایی کردند.

*چاره چیست؟ مردم روز به‌روز گرفتارتر می‌شند و این با هیچ متر و معیاری پذیرفتنی نیست.

تا زمانیکه عده‌ای ندانند، مصالح کشور را نباید فدای سیاسی‌کاری و منافع جریانی بکنند، روال همین خواهد بود و حتی شرایط نگران‌کننده‌تر هم خواهد شد.