جبار رحمانى در مناظره با سجاد صفار: جامعه تغییراتی کرده، اما دستگاه سیاستگذار نمی خواهد قبول کند/ رویای ایرانی برای ما ایرانی ها شده کابوس ایرانی!

جماران؛ جبار رحمانی، پژوهشگر مردم شناس در برنامه شیوه در شبکه چهار سیما گفت: برای اینکه این روزهای ناخوش تبدیل به روزهایی خوش شوند، باید باب گفت و گو در جامعه و پذیرش دیگری ها مشروعیت پیدا کند و نهادینه شود.

تمام مناقشه ها بر سر این است که در مقام مواجه با جامعه ها دیگری ها مشروعیت پیدا نمی کنند و این هزینه های سنگین را داریم
مسئله امروز جامعه این است که امروز جامعه تغییراتی کرده، اما دستگاه سیاستگذار نمی خواهد قبول کند.

جامعه دچار تنوعی است که دستگاه نمی خواهد آن را بپذیرد.

دستگاه سیاستگذار سنخی از سیاستگذاران را می پذیرد که این تنوع و تغییر به آن نمی رسد یا اگر هم به آن می رسد گوش نمی کند.
مسئله این نیست که علوم اجتماعی نتوانسته جامعه ایران را بفهمد، مسئله این است که این فهمی که علوم اجتماعی تولید کرده وارد قوه هاضمه جامعه و سیاستگذار نمی شود.

ما در ایران انبوهی از نهادهای پژوهشی در تهران، قم، مشهد و سایر شهرهای بزرگ داریم. در قم چند هزار نهاد پژوهشی هست.

در این جامعه که سالانه بودجه های شاید چند هزار میلیارد تومانی صرف مطالعات علوم انسانی دین در ایران می شود، هنوز نمی توانید در حوزه مطالعات پژوهشی شیعه شناسی منابع خیلی جدی پیدا کنید، منظورم علوم اجتماعی در شیعه شناسی است.

به خاطر آنچه که بودجه توزیع می شود و آنچه که امر مطلوب است یعنی علوم سفارشی به هم نمی خورد.

باید بپذیریم تجربه جهانی را لازم داریم. ما باید بپذیریم نمی توانیم سفارشی علم تولید کنیم. علوم اجتماعی علم دست دوم است. جامعه اتفاقاتی در آن رخ می دهد، اصحاب علم می روند و با روش های علمی در موردش تحقیقاتی می کنند.

ما هنوز نمی توانیم در مطالعات اجتماعی شیعه شناسی از منظر علوم اجتماعی حرف بزنیم. چیزی که این سیستم دارد از آن هویت دارد، ماهیتش را با آن تعریف می کند.

همین پیاده روی اربعین که اینقدر مهم است مهمترین تحقیق علوم اجتماعی آن از دانشگاه ام آی تی آمریکاست!


سیستم دارد از یک دانش میان مایه حمایت می کند/ یک محقق ایرانی سال ۶۷ گفته بود ایران وارد جنگ آب شده، کسی گوش نکرد
ایراد این کشور از نهادهاست؛ آنها علم فرمایشی یا علم مطیع می خواهند. علمی که تایید کند ما را، مشکل دوره پهلوی همین بود، مشکل این دوره هم همین است.

علمی که می خواهد به من بگوید وضع آن جوری که فکر می کنی نیست را نمی خواهیم. علمی که به به چه چه کند را می خواهیم. به همین خاطر علوم اجتماعی انتقادی مطرود سیستم است.

{مرتضی} فرهادی سال ۶۷ می نویسد که ایران وارد یک جنگ پنهان ۳۰ ساله آب شده است، سال ۶۷! اصلا کسی آن زمان گوشش به این حرفها بدهکار نبود. در ده ها کتاب توضیح می دهد، ولی سیستم هنوز که هنوز است حاضر نیست سیاست خود در باب آب و محیط زیست تغییر دهد.

دریاچه ارومیه خشک شد، ریزگردها به امر نرمال در زندگی ما بدل شد. یک جای کار می لنگد.

مردم ایران تا اطلاع ثانوی دین دارند؛ داده ها چنین چیزی را نشان می دهد/ اقلیت های دینی همه دست به مهاجرت زده اند
آمارهای رسمی نشان می دهند که در چهار دهه اخیر، اقلیت ها دارند به سمت صفر میل پیدا می کنند.

اگر ازدیاد جمعیت شناختی آنها رخ نمی داد، ما با اقلیت های صفر مواجه بودیم. اقلیت هایی که طبق فرمان رهبر اهل کتاب هستند، ارامنه، مسیحیت، گرجی و غیره...به گونه ای فضا تنگ است که همه دست به مهاجرت زده اند.

آن هم اقلیت هایی که اسم آنها در قانون اساسی آمده است. به خاطر اینکه دیگری به رسمیت شناخته نشده است. برای کار میدانی رفته بودیم، کسی به من گفت به ما می گویند شما نجس هستید! حکم رهبری وجود دارد که اینها اهل کتاب هستند. و می گفت معلم دینی به من می گوید شما نجس هستید و من مجبور شده ام ترک تحصیل کنم.

آمار وجود دارد که اقلیت های قومی - مذهبی در ایران رو به کاهش هستند. جامعه تنگنای حضور برای دیگری ایجاد کرده است.


همین اتفاقات اخیر؛ اگر همان روز اول نهاد متولی یک عذرخواهی میکرد، متهمان را دادگاهی میکرد، ما این همه هزینه نمی دادیم به خاطر یک خطا. گشت ارشاد یک خطایی کرد، وزارت کشور آنها را وسط می آورد و یک دادگاه رسمی تشکیل می شد و حکمی می داد و ما هم قبول می کردیم. اگر این کار را می کردند ما ۳۰-۴۰ کشته می دادیم؟

این مسئله خیلی مهم است. جایی وجود دارد که لجاجت بر سر دیگری است. اصلا نمی خواهد تنفس داشته باشد!
نمی گویم ما خیلی خفقان هستیم ولی «دیگری» راحت نیست. رویای ایرانی برای ما ایرانی ها شده کابوس ایرانی!
بی بی سی و اینترشنال دشمنان دائما در صحنه حاضر هستند که اصولا هیچ وقت خیر این جامعه را نمی خواهند. آنها به آتش می دمند. آنها جزئی از جامعه ایرانی را به کشتن می دهند. این بدیهی است. ولی نباید به آنها بهانه بدهیم. بهانه دادن به آنها دست ماست.



یک پژوهشگر جامعه شناسی: نگاه بومی گرایانه به علم ما را از بن بست خارج می کند و راهگشاست؛ ما زیاد نداریم!
سجاد صفارهرندى  پژوهشگر جامعه شناسی در برنامه شیوه در شبکه 4 با موضوع «علوم انسانی و حل مسائل کشور» گفت: غربی ها هم که در این عالم کار کرده چون علمش بومی بوده در عالم جریان پیدا کرده است.


آیا ما برای خودمان «موجودیتی» یا «جوهریتی» قائل هستیم؟
سجاد صفار، پژوهشگر جامعه شناسی در برنامه شیوه در شبکه 4 با موضوع «علوم انسانی و حل مسائل کشور» گفت: آیا ما این علم را با موجودیت و جوهریت خودمان دارای نسبت می دانیم یا نمی دانیم؟
در عصر زرین اسلام هم این جور نبود که بگویند یونانی ها هر چه دارند ما هم شعبه خودمان را بزنیم. یونانی ها که فقط فلسفه نداشتند.