جزييات قطع ميكروفون نماينده چابهار به هنگام نطق

روزنامه شرق- معصومه معظمی: به موجب اصل 84 قانون اساسی«هر نماینده در برابر تمام ملت مسئول است و حق دارد در همه مسائل داخلی و خارجی کشور اظهارنظر نماید». همچنین به موجب اصل 86 قانون اساسی «نمایندگان مجلس در مقام ایفای وظایف نمایندگی در اظهار‌نظر و رأی خود کاملا آزادند و نمی‌توان آنها را به سبب نظراتی که در مجلس اظهار کرده‌اند یا آرائی که در مقام ایفای وظایف نمایندگی خود داده‌اند، تعقیب یا توقیف کرد». اما بارها طی ادوار مختلف شاهد بوده‌ایم که وقتی برخی نمایندگان از نطق یا تذکر یک نماینده خوششان نمی‌آید، با ایجاد هیاهو و به‌هم‌زدن نظم جلسه و دو ‌دو کردن و شعاردادن‌ها یا حتی حمله به تریبون نماینده، مانع از ادامه نطق او شده و حتی قصد برخورد فیزیکی داشته‌اند. اتفاقی که در گذشته برای علی مطهری و احمد علیرضا‌بیگی و برخی دیگر از نمایندگان افتاده است. حتی بارها دیده شده که میکروفن یک نماینده تذکردهنده به دلیل موضوعی که برای برخی خوشایند نبوده است، قطع شده و با ایجاد جنجال و فریاد مانع از شنیده‌شدن سخنانش شده‌اند.

اتفاقی که روز گذشته در صحن علنی برای معین‌الدین سعیدی، نماینده چابهار افتاد و با قطع‌کردن میکروفنش مانع از تذکر او نسبت به برخوردهای تند با مردم زاهدان و سیستان‌و‌بلوچستان و خاش در وقایع اخیر شدند. ‌ماجرا از این قرار بود که معین‌الدین سعیدی، نماینده چابهار در جلسه نوبت عصر روز یکشنبه مجلس در تذکری با اشاره به اتفاقات هشتم مهر زاهدان و اتفاقات اخیر در خاش با بیان انتقادی گفت: «بلوچستان مظلوم پاره تن ایران عزیز داغدار است؛ آن از جمعه خونین زاهدان و شهادت ده‌ها نمازگزار بی‌گناه و این از حادثه جانگداز خاش؛ احساسات مردمی که به تعبیر رهبری عزیز مرزداران غیور ایران هستند، جریحه‌دار شده است». او در ادامه تذکر خود خواستار همدردی مسئولان با مردم و مجازات عاملان این حوادث در هر لباس و جایگاهی شد.

این نماینده مجلس با اشاره به آمار کشته‌شدگان ناآرامی‌های اخیر در بلوچستان اظهار کرد: «دشمن که کارش دشمنی است، پس هنر مسئولان کجاست؟ آبروی نظام را با چند مسئول نامسئول گره نزنید؛ آنانی که هم به مردم جفا کردند و هم به نظام؛ ندای مردم داغدار استان را بشنوید و از آنها دلجویی کنید». سعیدی همچنین خطاب به مردم سیستان‌و‌بلوچستان گفت: «مردم سرفراز، پیش‌شرط توسعه حفظ امنیت است، شما همواره با حفظ وحدت باعث ناامیدی دشمن خارجی بوده‌اید؛ در این آوردگاه سخت هم اجازه ندهید غفلت بر وحدت غلبه کند و به دشمن بگویید که آرزوی تجزیه ایران را به گور خواهد برد». در‌این‌حین قبل از تمام‌شدن تذکر سعیدی، برخی نمایندگان از جمله علی خضریان، مجتبی توانگر، محمدتقی نقدعلی و تعداد دیگری از نمایندگان ضمن اعتراض به هیئت‌رئیسه خواستار بیان تذکر آیین‌نامه‌ای و همچنین ممانعت از ادامه صحبت نماینده چابهار شدند. همین اتفاق افتاد و میکروفن سعیدی با وجود اینکه هنوز تذکر او به پایان نرسیده بود و تایمر مانیتور زمان باقی‌مانده تذکر او را نشان می‌داد، قطع شد و هر‌چه فریاد کشید صدای او در هیاهوی نمایندگان معترض گم شد و به جایی نرسید. در این شرایط بود که نقدعلی و مجتبی توانگر با عصبانیت به سمت جایگاه هیئت‌رئیسه رفتند و از عبدالرضا مصری که در نبود محمدباقر قالیباف اداره جلسه را بر عهده داشت، تاختند که پاسخ او را بدهد.

مصری: وقتی نیروی انتظامی مورد حمله مسلحانه قرار می‌گیرد، می‌خواهید برای آنها شیرینی پخش کنیم؟

طبق قانون اگر نماینده‌ای مخالف نطق یا تذکری باشد، می‌تواند پس از ادای نطق و تذکر مورد مناقشه از هیئت‌رئیسه وقت گرفته و جواب ناطق قبل را با استدلال بدهد. از‌این‌رو، رئیس جلسه شخصا وارد عمل شد و با لحنی عصبانی نسبت به گلایه‌های سعیدی درباره اتفاقات هشتم مهر زاهدان و اتفاقات روزهای اخیر خاش واکنش نشان داد. عبدالرضا مصری، نایب‌رئیس مجلس در پاسخ به تذکر شفاهی نماینده چابهار، گفت: «آقای سعیدی آیا وقتی که در منطقه یا محلی، گذشته از اینکه در چه منطقه جغرافیایی در ایران عزیز قرار گرفته، به نیروی مسلح نیروی انتظامی ما حمله مسلحانه صورت می‌گیرد، شما می‌خواهید که برای آنها شیرینی پخش کنیم؟».

مصری ادامه داد: «آیا شما می‌خواهید که ما از کیان مملکت دفاع نکنیم و آیا می‌خواهید در مقابل کسانی که تجزیه ایران را در سر دارند، سر تعظیم فرود آوریم؟ ما از مردم سیستان‌و‌بلوچستان دفاع می‌کنیم و دفاع نیروی انتظامی ما به خاطر عِرض و ناموس مردم سیستان‌و‌بلوچستان بوده است». مصری خطاب به نماینده چابهار با بیان اینکه «از دغدغه جناب‌عالی ممنونیم اما نیروی انتظامی در همه دنیا باید مقتدرانه به وظیفه خود عمل کند»، اظهار کرد: «الان هم مردم عزیز دل‌نگران و ناراحت هستند از اینکه نیروی انتظامی دارد مقداری با تساهل کار را از پیش می‌برد. انتظار مردم در روز ۱۳ آبان انتقام خون شهیدان مظلوم بوده و باید انتقام خون شهدا گرفته شود».

این سخنان در‌حالی بیان شد که وقت جلسه عصر مجلس هم به پایان رسید و در همهمه احسنت‌گفتن‌های برخی نمایندگان نسبت به اظهارات مصری، صدای زنگ پایان جلسه به صدا درآمد.

با وجود اینکه قانون اساسی حدود آزادی بیان برای اشخاص و نمایندگان مجلس تعیین کرده است و حدی برای حریت نماینده قائل نشده و تأکید دارد که نماینده مجلس در بیان اظهاراتش آزاد است و کسی نمی‌تواند او را به دلیل اظهاراتش در مسئولیت نمایندگی تحت تعقیب و برخورد قضائی قرار دهد‌ اما بارها دیده شده که این رفتار از سوی برخی نمایندگان روا داشته شده و آزادی بیان نماینده نادیده گرفته می‌شود. در تأیید این سخنان و در واکنش به حاشیه ایجاد‌شده عصر روز گذشته مجلس با غلامرضا نوری‌قزلجه، نماینده مردم بستان‌آباد در مجلس گفت‌وگویی داشتیم.

حفظ شأن مجلس یعنی تحمل شنیدن صدای مخالف
نوری‌قزلجه، رئیس فراکسیون مستقلین ولایی در مجلس یازدهم در گفت‌وگو با «شرق» در‌خصوص حاشیه ایجاد‌شده در نطق نماینده چابهار در صحن علنی مجلس گفت: «مخالف این هستم که جلوی نطق یک نماینده گرفته شود. این شخص نماینده مجلس است و طبق اصل هشتاد‌و‌چهارم و هشتاد‌و‌ششم قانون اساسی نماینده می‌تواند درباره همه موارد کشور اظهار‌نظر کند و کسی حق پیگرد قانونی علیه او را ندارد».

او ادامه داد: «ممکن است برخی از این اظهارات خوششان نیاید، حتی ممکن است این اظهارنظرات اشکال داشته باشد‌ اما نباید نطق هیچ نماینده‌ای به دلیل مخالفت عده‌ای قطع شود. ما آزادی بیان را برای همه آحاد جامعه می‌خواهیم».

رئیس فراکسیون مستقلین مجلس یازدهم تأکید کرد: «درحالی‌که قانون اساسی حق آزادی بیان را برای همه مردم به رسمیت شناخته است، این آزادی بیان را برای نماینده دوقبضه کرده است و یک نماینده می‌تواند درباره همه مسائل داخلی و خارجی کشور اظهارنظر کند و کسی حق ندارد مانع از ادامه نطق یک نماینده شود و این قطع‌کردن تریبون و اجازه ادامه نطق را ندادن خلاف قانون و بدعتی نارو‌است که ادامه آن نگران‌کننده خواهد بود».

نوری‌قزلجه اظهار کرد: «هر اظهارنظری را باید با صحبت منطقی جواب داد و با هیاهو نمی‌توان مانع از بیان نظرات یک نماینده شد. با ایجاد جنجال و هیاهو این تداعی می‌شود که کم آورده‌اید و منطقی در برابر آن صحبت‌ها ندارید».
نماینده بستان‌آباد در مجلس یازدهم همچنین تأکید کرد: «نماینده مخالف می‌تواند وقت بگیرد و جواب نطق یا تذکر قبل را بدهد و در‌این‌باره رئیس جلسه آقای مصری پاسخ اظهارات آقای سعیدی را داد. اما شأن مجلس باید حتما رعایت شود. شأن مجلس این است که کل نمایندگان طبق قانون در بیان اظهار نظراتشان مصون و آزاد باشند. حفظ شأن مجلس یعنی باید اجازه بدهیم نماینده درباره هر مسئله‌ای که صلاح می‌داند، صحبت کند و این شأن باید حتما حفظ شود. پس باید در برابر شنیدن صدای مخالف سعه صدر داشته باشیم».‌