دکتر محسن جلیلوند: هر لحظه که می گذرد از «توافق برجام» دورتر می شویم/ غرب به سمت «تضعیف موضع ایران در فضای بین الملل» می رود تا ایران را به «انزوای بیشتری» بکشاند

یک استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بین الملل درباره آینده برجام می گوید: چند احتمال وجود دارد اول اینکه غرب از مکانیسم ماشه استفاده کند. مکانیزم ماشه برای اجرا نیازی به این ندارد که مساله به شورای امنیت ارجاع داده شود. احتمال بعدی این است که گفت و گو کنند. غرب بیشتر به مسائل داخلی ایران نگاه می کنند و منتظر هستند تا ببینند چه خواهد شد. غرب این مساله را در اظهار نظر مقامات اش آشکارا نشان می دهد و بیش از اینکه به مسائل سیاست خارجی ایران توجه کنند به مسائل داخلی ایران متمرکز شده اند. غرب به سمت تضعیف موضع ایران در فضای بین الملل می رود تا ایران را به انزوای بیشتری بکشاند و از این منظر امتیاز بگیرد. در این شرایط مذاکره اصلا محلی ندارد و ایران هم چه در داخل و چه در خارج از مواضع خود کوتاه نیامده است.

دکتر محسن جلیلوند در گفت وگو با خبرنگار شفقنا آینده در پاسخ به این سوال که اخیرا مقامات ایران اعلام کرده اند که حاضرند به تعهدات برجامی خود برگردند. روند مذاکرات احتمالی را به چه صورتی می‌بینید؟ آیا مذاکرات آینده با نتیجه می رسد یا کش و قوس ها ادامه خواهد داشت؟ اظهار داشت: از اظهارات مقامات غربی یعنی از آمریکا و بقیه بر می آید که تمایلی به مذاکره ندارند. آنها در اظهارات خود اشاره می کنند که ما بر دو موضوع تکیه می کنیم یکی مسائل داخلی ایران و دیگری مساله استفاده از پهباد های ایران در جنگ اوکراین. این مساله رسما در سخنان رابرت مالی آمده است ولی این نکته که پشت پرده چه سخنانی وجود دارد مبهم است و نمی توان اطلاعاتی از آن ارائه داد.

وقتی آمریکایی ها می گویند حاضر به مذاکره نیستند طبیعتا مذاکره ای انجام نخواهد شد

گمان نمی رود بتوان به راحتی مذاکره کرد و به شرایط قبل برگشت

وی افزود: به طور رسمی اعلام شده است که هیچ مذاکره ای با ایران نخواهند داشت. اینکه پیغام هایی رد و بدل می شود مساله دیگری است ولی گفته شده مذاکره ای به طور رسمی نخواهند داشت. درگیری ایران در برجام با آمریکا است و با چین و روسیه و اروپا بحثی ندارد. وقتی آمریکایی ها می گویند حاضر به مذاکره نیستند طبیعتا مذاکره ای انجام نخواهد شد. من تصور نمی کنم اگر ایران بخواهد به تعهدات برجامی خود برگردد به مسائل اتفاقات سال ۲۰۱۵ برگردد. امروز با توجه به اینکه میزان اورانیوم غنی شده ایران بیش از آن چیزی است که در برجام پیش بینی شده و تعداد سانتریفیوژ ها نیز به مراتب بیشتر است، گمان نمی رود بتوان به راحتی مذاکره کرد و به شرایط قبل برگشت.

وی در خصوص اینکه با این وجود انگیزه ایران از مطرح کردن تمایلش به بازگشت به مذاکرات چیست؟ اظهار داشت: ایران با طی کردن روال غنی سازی مطمئن شده است که در پیشرفت برنامه هسته‌ای دست بالا را دارد و طرفین می توانند امتیازات بیشتری به ایران بدهند از این رو پیشنهاد مذاکره را مطرح کرده است. در چند سالی که آمریکا از برجام خارج شد ایران برنامه هسته‌ای ای خود را توسعه داد و در این برنامه از نظر کیفی و کمی توسعه داد و امروز احساس می کند دست بالا را دارد.

غربی ها دورنمای خیلی خوبی را برای مذاکرات و البته برجام نمی بینند

جلیلوند در پاسخ به این سوال که آیا آمریکا قصد دارد فشار بیشتری بر ایران وارد کند تا خواسته های ایران کمتر شود یا آمریکا کلا قصد مذاکره ندارد؟ گفت؛ ایرانی ها می گویند آمریکا خواسته هایی مطرح کرده است که غیر قابل پذیرش است. آمریکایی ها هم همین نکته را در مورد خواسته های ایران طرح کرده اند.اگر به توییت آقای اولیانوف توجه کنید می گوید «ایران با آژانس به توافق نرسیده است و رسیدن ایران و آژانس به توافق را بسیار بعید می داند.» این نشان می دهد که دورنمای خیلی خوبی را برای مذاکرات و البته برجام نمی بینند. من هم به نتیجه خوش بین نیستم.

هر لحظه که می گذرد از توافق دورتر می شویم

شاید پیغام و پسغام رد و بدل شود ولی مذاکرات انجام نمی شود

وی در مورد اینکه آیا کش و قوس ها ادامه‌ پیدا می کند یا برجام در جایی متوقف خواهد شد؟ تصریح کرد: هر دو طرف اعلام می کنند که پنجره مذاکره برای همیشه باز نیست اما حداقل تا سال میلادی پیش رو باید به توافقی می رسیدیم چون هر لحظه که می گذرد از توافق دورتر می شویم و امکان این که به جایی برسیم کمتر می شود. شاید پیغام و پسغام رد و بدل شود ولی مذاکرات انجام نمی شود.

وی افزود: در ایران برجام مخالفان زیادی داشت در این سو هم مخالفانی وجود داشت اما امروز روسیه درگیر جنگ اوکراین است و مشکلات خودش را دارد اگر بخواهیم واقع بینانه حرف بزنیم این احتمال که طرفین دور یک میز بنشینند و با هم حرف بزنند دیگر وجود ندارد و به نقطه ای رسیده اند که فاصله ها آنقدر زیاد شده که دیگر نمی توانند حرف زدن فاصله ها را کم کنند.

غرب به سمت تضعیف موضع ایران در فضای بین الملل می رود تا ایران را به انزوای بیشتری بکشاند

این استاد دانشگاه ادامه داد: چند احتمال وجود دارد اول اینکه غرب از مکانیسم ماشه استفاده کند. مکانیزم ماشه برای اجرا نیازی به این ندارد که مساله به شورای امنیت ارجاع داده شود. احتمال بعدی این است که گفت و گو کنند. غرب بیشتر به مسائل داخلی ایران نگاه می کنند و منتظر هستند تا ببینند چه خواهد شد. غرب این مساله را در اظهار نظر مقامات اش آشکارا نشان می دهد و بیش از اینکه به مسائل سیاست خارجی ایران توجه کنند به مسائل داخلی ایران متمرکز شده اند کمیته حقوق بشر سازمان ملل بر علیه ایران موضع می گیرد و از کمیته مبام زن اخراج می شویم. غرب به سمت تضعیف موضع ایران در فضای بین الملل می رود تا ایران را به انزوای بیشتری بکشاند و از این منظر امتیاز بگیرد. در این شرایط مذاکره اصلا محلی ندارد و ایران هم چه در داخل و چه در خارج از مواضع خود کوتاه نیامده است.

خبرهای مرتبط