انواع کود شیمیایی و کاربرد های آن ها

گیاهان نیز هم چون حیوانات برای رشد و زنده ماندن نیازمند تغذیه هستند. درست است که اصلی ترین تغذیه کننده برای گیاهان آب و نور می باشد، ولی گاهی نیاز است که برای تقویت گیاه و رشد بهتر آن ها از یک غذای مکمل مناسب مانند کود شیمایی استفاده کرد.

کود ها در انواع مختلفی وجود دارند مانند ارگانیک یا آلی، غیر ارگانیک یا شیمیایی و بیولوژیک یا زیستی. در این جهت به هر ماده ­ای که بتواند به تقویت و حاصل خیزی بستر کاشت گیاهان کمک مفیدی داشته باشد، کود نامیده می شود. این نوع کود ها به دلیل معدنی بودن، بلافاصله تجزیه خواهند شد و در اختیار گیاه قرار می گیرند. همین موضوع سبب خواهد شد که گیاه در زمان کمتر و با سرعت بیشتری رشد کند. در این مطلب قصد داریم انواع کود های شیمایی و کاربرد های آن ها را برای تان توضیح دهیم تا با آن ها بیشتر آشنا شوید.

انواع کود های شیمیایی

کود های شیمیایی در اصل به سه دسته­ کلی ( ازت، فسفات و پتاسیم) که  هر کدام نیز زیر مجموعه­ هایی دارند، تقسیم خواهند شد که اصلی ترین قسمت آن ها سدیم تری پلی فسفات می باشد. تفاوت کود های شیمیایی در ترکیب و درصد خلوص آن ها است که همین عامل سبب شده نحوه مصرف کود برای گیاه، زمان کود دهی و اثر بخشی کود بر روی گیاه تفاوت پیدا کند. در ادامه اواع کود های شیمیایی را برای تان شرح داده ایم؛ همراه ما باشید.

·       کود های ازت

ماده ­ی اصلی این کود ها، نیتروژن می باشد که به شکل های مختلفی در تولید کود مورد استفاده قرار می گیرند. کود های نیترات، کود های آمونیاک، کود های نیترات آمونیاک و کود های آمیدی زیر مجموعه کود های ازت می باشند که در ادامه راجب آن ها صحبت کرده ایم.

o      کود نیترات

کود های نیترات، حاوی نیتروژن به شکل نیترات می باشند. این نوع کود به این علت که به راحتی در آب حل خواهد شد و سریع در دسترس گیاه قرار می گیرند، کشاورزان ترجیح می دهند در موقعیتی غرقابی و مرطوب مواد تشکیل دهنده کود نیترات را بشویند و به شکل گاز در دسترس گیاه قرار دهند. از جمله کود های نیترات که در سراسر جهان مورد استفاده قرار داده می شوند نیترات پتاسیم، نیترات سدیم، نیترات کلسیم می باشند.

o      کود های آمونیاک

کود های آمونیاک، دارای نیتروژن به شکل آمونیاک هستند. این کود ها در برابر شستشو مقاوم می باشند؛ از این رو در زمان آبدهی نیز می ­توانند از آن ها استفاده کنند. کود های آمونیاک همچون کود های نیترات، به راحتی در آب حل خواهند شد ولی  به سرعت در اختیار گیاه قرار نخواهند گرفت. بر همین اساس این نوع کود برای گیاهان کم رشد و طولانی مدت بسیار توصیه می شود. از جمله کود های آمونیاک که در ایران موجود هستند می ­توان به سولفات آمونیوم و آمونیوم کلرید اشاره کرد.

o      کود های نیترات آمونیاک 

کود های نیترات آمونیاک هر دو شکل نیترات و آمونیوم می باشند مانند نیترات آمونیوم و نیترات آمونیوم کلسیم هستند.

o      کود های آمیدی 

کود های آمیدی از انواع کود های شیمیایی می باشند که به راحتی در آب حل شده و به سرعت توسط میکرو ارگانیسم های موجود در خاک تجزیه خواهند شد. این مواد ابتدا به شکل آمونیاک و بعد از آن به نیترات تبدیل خواهند شد تا گیاه از آن ها استفاده کند. اوره از ارزان ترین کود های ازتی به شمار می آید و در خاک توسط آنزیم­ های اوره که توسط میکرو ارگانیسم های خاک ترشح خواهد شد، تجزیه می شود. کود اوره در برابر شستشو مقاوم می باشد.

·       کود های فسفات

o      کود های فسفات محلول در آب 

کود های فسفات محلول در آب حاوی فسفات به شکل محلول در آب ( H₂PO₄) می باشند که به راحتی در دسترس گیاه قرار خواهند گرفت. به عنوان مثال، سوپر فسفات منفرد، سوپر فسفات دوبل و سوپر فسفات سه گانه از این نوع کود ها می باشند که عنصر اصلی آن ها، سدیم تری پلی فسفات است.

o      کود های فسفاتیک محلول در اسید سیتریک 

این نوع از کود های فسفاتی، به راحتی در آب اسیدی یا اسید ضعیف حل خواهند شد و حاوی فسفر به شکل (H₃PO₄)  هستند.

o      کود های فسفات نامحلول

این نوع کود ها، در آب کاملا نامحلول می باشند و در اسید های ضعیف مانند اسید سیتریک به میزان کمی حل خواهند شد مانند فسفات های راک و پودر استخوان.

o      کود سوپر فسفات 

این کود به شکل دانه ای یا گرانول می باشد. بخش زیادی از آن را فسفر ها تشکیل داده ند و از آنجایی که فسفر برای گلدهی بسیار خوب می باشد، برای گل های گلدانی توصیه می شود.

·       کود های پتاسیم

از عمده ترین کود های پتاسیم در بازار جهانی کود، می ­توانیم به سولفات پتاسیم، پتاس حجیم شده و کود 12 12 36 اشاره کنیم. این کود ها، کود های شیمیایی پیچیده ­ای می باشند که برای تامین هر سه ماده اصلی مورد نیاز گیاهان (نیتروژن و فسفر و پتاسیم) کافی خواهند بود.

o      کود کریستالون

کود کریستالون یکی از انواع کود شیمیایی مناسب برای گیاهان آپارتمانی می باشد که به شکل پودر است. علاوه بر سه عنصر اصلی ازت، فسفر و پتاسیم که در این کود موجود می باشند، معمولا عناصر دیگری مانند آهن نیز در کود کریستالون به کار رفته است. این کود در دو رنگ قرمز که برای گیاهان گلدار و سبز که برای نوع برگدار استفاده خواهند شد، در بازار موجود می باشد.

o      کود های کم مصرف (میکرو المنت)

علاوه بر کود های شیمیایی که در بالا نام برده ایم که جزء کود های پر مصرف محسوب می شدند، یک سری کود های شیمیایی دیگری در بازار موجود هستند که جزء کود های کم مصرف به شمار می آیند که از موادی مانند، روی، آهن، منگنز تشکیل شده اند.

o      کود میکروالمنت روی 

یکی از موادی که برای تولید هورمون های رشد در گیاهان و باروری و تشکیل میوه بسیار ضرورت دارد، عنصر روی می باشد. کمبود عنصر روی در گیاهان موجب خشکیدن و کم شدن رشد گیاه، ریزش برگ ها، دیر باز شدن برگ ها و گل ها خواهد شد. کود روی را می توان از طریق جای گذاری عمقی و محلول پاشی مورد مصرف گیاهان قرار دهید.

o      کود میکروالمنت منگنز 

عنصر منگنز در تشکیل کلروپلاست و سیستم های آنزیمی گیاه نقش بسزایی خواهد داشت. مصرف این نوع کود، سبب بیشتر شدن فتوسنتز در گیاه و در نتیجه بارور شدن آن گیاه می شود.