کیهان، «روزنامه» یا «نهاد امنیتی»؟

آرمان ملی نوشت: آنچه شریعتمداری نگاشته درحوزه کاری وزارت اطلاعات و نهادهای قضائی و امنیتی است نه یک روزنامه!

بدون شک مهم‏‌ترین نقش رسانه اطلاع‏‌رسانی به جامعه و آگاهی‏‌بخشی است البته چارچوب‏‌هایی برای تحقق این رسالت وجود دارد که رسانه‏‌ها خود را پایبند به حرکت در همان ساختار می‏‌دانند، اما برخی رسانه‏‌ها خود را فراتر از این رویه می‏‌دانند و اقدامات قابل تامل آنها سابقه طولانی دارد، مانند کیهان.

«حسین شریعتمداری» مدیرمسئول روزنامه کیهان روزگذشته با اشاره به اعدام علیرضا اکبری به جرم جاسوسی نوشت: «اکنون نوبت انتقام به ما رسیده است و انتظار آن است که وزارت محترم اطلاعات برخی از اطلاعات مربوط به سرنخ‏‌ها، سرپُل‏‌ها و عوامل سرویس‏‌های اطلاعاتی انگلیس و موساد را که در بازجویی‏‌های فنی و کارشناسانه از جاسوس مورد اشاره به‌دست آورده است، منتشر کند. لطفا در افشای اطلاعات به‌دست آمده- و یا حداقل- در افشای بخش‏‌های رسواکننده دشمن کوتاهی نکنید. از اطلاعات کسب شده باید به موقع استفاده شود وگرنه با مرور زمان و عبور از موقعیت موثر، به کاغذ پاره‏‌هایی تبدیل می‏‌شوند که به درد کارخانه‏‌های مقوا و کارتن‏‌سازی می‏‌خورند!» نوشتار شریعتمداری محل سوال است. نخست اینکه او در چه جایگاهی است که وظیفه انتقام را بر دوش خود احساس می‏‌کند؟ شریعتمداری در چه جایگاهی از مفاد اعترافات خبر دارد که از وزارت اطلاعات درخواست انتشار اطلاعات دارد؟ آنچه شریعتمداری نگاشته درحوزه کاری وزارت اطلاعات و نهادهای قضائی و امنیتی است نه یک روزنامه!

اعترافات در نزد کیهان

البته کیهان به‏‌طور کلی علاقه زیادی به انتشار اعترافات دارد. در سال ۹۸ اعتراف یکی از بازداشت‏‌شدگان را منتشر کرد: «در خارج و داخل کشور آموزش‏‌هایی دیده بودیم. تعیین زمان شروع آشوب‏‌ها برعهده ما نبود و به ما توصیه کرده بودند که گوش به‏‌زنگ باشیم تا زمان مناسب را به اطلاع‏‌مان برسانند. ما نمی‏‌دانستیم موضوع اعتراضی که قرار است به خاطر آن دست به آشوب و تخریب بزنیم چیست و گفته بودند شما به موضوع و علت اعتراض کاری نداشته باشید ماموریت شما تخریب و آشوب و آتش زدن است. برای چند نفرمان اسلحه گرم تهیه شده بود ولی همه‏‌مان موظف بودیم قمه یا دشنه و چاقوی بلند و ماسک با خود داشته باشیم.» قبل از آن در مردادماه سال ۱۳۷۸ روزنامه کیهان تصویری از سعید امامی عامل قتل‏‌های زنجیره‏‌ای را در صفحه اصلی خود منتشر کرد. رسانه‏‌ها در واکنش به اقدام کیهان از تیتر «اعترافات سعید امامی که در روزنامه کیهان منتشر شد» استفاده کردند. براساس آنچه کیهان منتشر کرد، سعید امامی در آن زمان و در رابطه با قتل‏‌های صورت گرفته گفته بود: «تحلیل من این بود که با توجه به درگیری‏‌هایی که در جو سیاسی و فرهنگی کشور پیش آمده، چند قتل پرسروصدا و با جلوه‏‌های بد مثل ضربات کارد متعدد در مورد خانواده فروهر، یا مفقودشدن نویسندگان و بعد پیداشدن جنازه می‏‌تواند در داخل و خارج کشور مورد بهره‏‌برداری قرار گیرد.»

اعترافات قطب‏‌زاده

کیهان به اعترافات قطب‏‌زاده هم علاقه داشت و کیهان به نقل از خاطرات مرحوم محمدی ری‏‌شهری نوشت: «جریان‏‌ بازداشت‏‌ آقای‏‌ قطب‏‌زاده‏‌ در تاریخ‏‌ ۱۷/۱/۱۳۶۱ به‏‌ اتهام‏‌ توطئه‏‌ نظامی‏‌ برای‏‌ براندازی‏‌ جمهوری‏‌ اسلامی‏‌ ایران‏‌، مهم‏‌ترین‏‌ و خبرسازترین‏‌ اقدامات‏‌ دادگاه‏‌ انقلاب‏‌ اسلامی‏‌ ارتش‏‌ در سال‏‌ ۱۳۶۱ بود. جریان‏‌ آقای‏‌ قطب‏‌زاده‏‌ در اطلاعات‏‌ سپاه‏‌ پیگیری‏‌ می‏‌شد و دادگاه‏‌ انقلاب‏‌ ارتش‏‌، به‏‌دلیل‏‌ اینکه‏‌ موضوع‏‌ آن‏‌ براندازی‏‌ بود و با تعدادی‏‌ از نظامیان‏‌ نیز به‏‌گونه‏‌ای‏‌ ارتباط‏‌ داشت‏‌، احکام‏‌ مورد نیاز اطلاعات‏‌ سپاه‏‌ برای‏‌ پیگیری‏‌، این‏‌ موضوع‏‌ را در اختیار آنان‏‌ قرار می‏‌داد. در پی‏‌ تعقیب‏‌ و مراقبت‏‌ از آقای‏‌ قطب‏‌زاده‏‌ و فعالیت‏‌های‏‌ اطلاعاتی ‏‌ـ که‏‌ حدود یک‏‌سال‏‌ و نیم‏‌ طول‏‌ کشیدـ مشخص‏‌ شد که‏‌ وی‏‌ درصدد ایجاد یک‏‌ جریان‏‌ براندازی‏‌ است‏‌ و برای‏‌ این‏‌ منظور ارتباطاتی‏‌ را در داخل‏‌ و خارج‏‌ آغاز کرده‏‌ است‏‌. براساس‏‌ آنچه‏‌ از طریق‏‌ فعالیت‏‌های‏‌ اطلاعاتی‏‌ به‏‌دست‏‌ آمده‏‌ بود و اظهارات‏‌ آقای‏‌ قطب‏‌زاده‏‌ پس‏‌ از دستگیری‏‌ که‏‌ آن‏‌ را تأیید کرد، وی‏‌ به‏‌ این‏‌ نتیجه‏‌ رسیده‏‌ بود که‏‌ جمهوری‏‌ اسلامی‏‌ از مسیر خود منحرف‏‌ شده‏‌ و برای‏‌ بازگرداندن‏‌ آن‏‌ به‏‌ مسیر اصلی‏‌، راهی‏‌ جز برخورد نظامی‏‌ وجود ندارد.»

ادعایی درباره ریشه اعترافات

اقدامات کیهان در راستای موضوع اعتراف به خارج ایران کشیده شد، چنانکه ایسنا در آذر ۹۱ نوشت: «روزنامه کیهان نوشت: شبکه بی. بی.سی اخیرا با تهیه فیلمی به نام اعترافات با حضور مازیار بهاری، فرج سرکوهی، علی افشاری و رامین جهانبگلو تلاش کرد تا اعترافات مستند این افراد هنگام محاکمه در ایران را تحت فشار معرفی کند، اما از آنجا که بازیگران این فیلم (افراد یاد شده) سناریوی تدوین شده توسط حلقه دیگری را بازی و روخوانی می‏‌کردند، ادعاهای شاخداری مطرح کرده‏‌اند که دروغ بودن آن محرز است. بی.بی.سی در این فیلم سعی می‏‌کند همه اعترافات افراد مذکور را زیر سر کیهان معرفی کند و طبق روش سابق و برخلاف واقعیات، مدیرمسئول این روزنامه را بازجو جا بزند. علی افشاری از عناصر فرصت‏‌طلب دفتر تحکیم نیز که سال‌هاست حتی مورد التفات اپوزیسیون قرار ندارد، در فیلم بی.بی.سی ادعا می‏‌کند در زندان مقاله‏‌ای از روزنامه «کیهان» و با عنوان «براندازی در سکوت»، را به او داده‏‌اند تا براساس آن متن اعترافاتش را تنظیم کند. دروغ وی آنجاست که مقاله «براندازی در سکوت» اساسا پس از انتشار اعترافات این به اصطلاح فعال اپوزیسیون به چاپ رسیده است!»

در نتیجه...

مشخص نیست برخی از این موضوعات چگونه به کیهان می‏‌رسد و چرا رسانه‏‌های دیگر از دستیابی به آنها محروم هستند. آیا حسین شریعتمداری دارای سمتی در برخی نهادها است و یا مانند ماجرای دیدار خاتمی و سوروس اطلاع‏‌رسانی نادرست و جوسازی است.