حسن روحانی در اندیشه بازگشت به قدرت؟

«بازگشت روحانی به قدرت» شایعه است یا واقعیت؟ انتشار یک خبر در روزگذشته سبب طرح شایعات و گمانه‌هایی شد. وب‌سایت رسمی دکتر حسن روحانی به نشانی rouhanihassan.com به‌طور آزمایشی آغاز به‌کار کرد. این سایت علاوه بر انتشار اخبار و مواضع رسمی حسن روحانی، رئیس‌جمهور سابق ایران، کارنامه دولت تدبیر و امید را نیز مرور می‌کند.

هدف از راه‌اندازی این وب‌سایت، بازخوانی مواضع و انتشار روایت‌های ناگفته از دوران هشت‌ ساله ریاست‌جمهوری روحانی و میراث دولت‌های یازدهم و دوازدهم، خاطرات رئیس‌جمهور سابق ایران از دوران نامزدی در انتخابات ۹۲ تا تشکیل دولت و فراز و فرودهای دو دوره چهار ساله و تاریخ شفاهی اعضای کابینه و مدیران ارشد دولت تدبیر و امید است. این پایگاه اطلاع‌رسانی همچنین تنها منبع رسمی و مورد تائید رئیس‌جمهور سابق برای انتقال آرا و افکار خود به جامعه و اعلام مواضع و دیدگاه‌های روحانی درباره رخدادهای روز است.

اعلام بازگشت به قدرت

فعالیت روحانی پس از دوران ریاست‌جمهوری‌اش به برگزاری جلساتی با اعضای هیات دولتش خلاصه می‌شود. او در دوران ریاست‌جمهوری‌اش چندان نیازی به طرح دیدگاه‌ها و مواضعش در سایتی جز سایت ریاست‌جمهوری احساس نمی‌کرد، اما چرا اکنون که یکسال و نیم از دوران ریاست‌جمهوری او گذشته، اقدام به راه‌اندازی سایت کرده است؟ نخستین گمانه را باید تصمیم او برای بازگشت به قدرت دانست. حسن روحانی پیش از حضور در پاستور دارای جایگاه‌های تاثیرگذاری در کشور بود از جمله: سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۸۴ دبیر شورای‌عالی امنیت ملی و رئیس تیم هسته‌ای و مذاکره‌کننده ارشد ایران با سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و بریتانیا درباره برنامه هسته‌ای ایران، از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۹۲ عضو شورای‌عالی امنیت ملی و از سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۹۲ رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت بود، اما با پایان دوران ریاست‌جمهوری در هیچ نهادی حضور نداشت. تصور می‌شد حسن روحانی همانند قبل دوران ریاست‌جمهوری‌اش عضو مجمع تشخیص مصلحت شود اما نشانی از نام او در میان اعضای این مجمع نبود. باید توجه داشت روحانی در هیچ برهه‌ای خانه‌نشین نبوده و همواره در سمتی تاثیرگذار به ایفای نقش پرداخته است، بنابراین پربیراه نیست که در اندیشه بازگشت به قدرت یا جلوس بر کرسی مدیریتی باشد. البته برخی معتقدند که روحانی در فکر بازگشت به پاستور نیست چرا که پس از پایان دولت دوازدهم پرونده‌هایی علیه مردان رئیس‌جمهور وقت تشکیل شد که البته تا به امروز هیچکدام از آنها محکوم نشده‌اند، اما همین موضوع مانعی برای ریاست‌جمهوری دوباره روحانی است البته باید در نظر داشت آینده قابل پیش‌بینی نیست و روحانی در صورت تمایل برای بازگشت به پاستور، قدرت کافی برای مذاکره‌ دارد.

پاسخ به تخریب‌ها

گمانه دیگری که می‌توان از اهداف راه‌اندازی سایت روحانی مطرح کرد، پاسخ به تخریب‌ها و شایعاتی است که درباره دولت دوازدهم مطرح شد به‌ویژه در بخش اقتصادی که تلاش شد ناکارآمدی‌ها به پای دولت روحانی نوشته شود مانند ۲۵ دیماه که روزنامه وابسته به صداوسیما بحران گازی را به گردن دولت حسن روحانی انداخت و او را عامل مقصر مشکل گازی معرفی کرد! یا بهادری جهرمی در جایگاه سخنگوی دولت گفته بود: «بخش زیادی از اعتراضات امروز نتیجه سیاست‌های غلط اقتصادی، حکمرانی و سیاسی دولت قبل بوده است.» مخالفان دولت روحانی در مجلس هم بیکار نبودند مانند حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا سلیمی، عضو هیات‌رئیسه مجلس که مدعی است: «بخشی از گرانی معلول میزان نقدینگی است که دولت حسن روحانی وارد سیستم کرد. مثل اینکه آقایان دولت قبل فراموش کرده‌اند که برای ۲۵ قلم کالا با مصارف عجیب از جمله خوراک سگ و عصا یارانه اختصاص می‌دادند و چطور با این تصمیمات اقتصاد و معیشت مردم را با چالش مواجه کردند.»

پیش‌بینی زیباکلام از بازگشت روحانی

حسن روحانی در تابستان امسال به نقد برخی سیاست‌های دولت رئیسی پرداخت و همان زمان صادق زیباکلام؛ استاد دانشگاه و فعال سیاسی نزدیک به اصلاح‌طلبان گفت: روحانی سعی کرد در یک سال و نیم گذشته مورد غضب طیف تندرو و اصول‌گرایان قرار نگیرد، اما به‌دلیل اینکه دولت رئیسی نتوانست به وعده‌هایی که در مورد بهبود معیشت مردم داده بود عمل کند، به‌طوری‌که تورم نه تنها کنترل نشد، بلکه شاهد بودیم با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی قیمت‌ها در بازار کالاهای اساسی و مایحتاج ضروری مردم با افزایش چندین برابری روبه‌رو شد، در حوزه سیاسی خارجی نیز برجام موفقیتی نداشت و هر روزی که می‌گذرد امید به احیای آن کم‌رنگ‌تر می‌شود. این استاد دانشگاه تهران اضافه کرد: با توجه به سن و سال حسن روحانی او حداقل ۱۰ سال دیگر می‌تواند در مناصب حاکمیتی ایفای نقش کند، از جمله در مجلس خبرگان و مجمع تشخیص مصلحت نظام و یا سایر مناصب دیگر، بنابراین به نوعی بعد از یکسال خانه‌نشینی، اعلام موجودیت کرده و گفته من هستم و عمر و حیات سیاسی حسن روحانی تمام نشده، در این رابطه باید منتظر اظهارات بیشتری از او در صحنه سیاسی کشور باشیم.

هراس از بازگشت روحانی

اصولگرایان از این گمانه یعنی بازگشت روحانی به قدرت واهمه دارند و این مساله در گفتار و نوشتار آنها هویداست. به‌عنوان نمونه جام‌جم، ارگان رسمی صداوسیما نوشت: «بعداز اینکه عضویت روحانی در مجمع تشخیص مصلحت نظام تمدید نشد، او برخلاف رئیس دولت اصلاحات ترجیح داد مدتی سکوت کند، اما سکوت برای شیخ، سرمایه نمی‌شد و او باید از پوسته انفعال و خاموشی خارج می‌شد اما یک مانع مهم بود، سرمایه نحیف اجتماعی و همین موضوع کار را برای زمستان۱۴۰۲ سخت کرده است. وقتی در بهار۹۲ روحانی به وزارت کشور رفت تا ثبت‌نام کند، محافظه‌کاری کلاسیک در جناح راست شناخته می‌شد که در خرداد۱۴۰۰ با کارنامه ضعیف‌ترین رئیس‌جمهور تاریخ انقلاب کار را واگذار کرده بود. حتی متحدان سال۹۲ یعنی بخش مهمی از اصلاح‌طلبان هم دیگر کاملا از او جدا شده بودند تا جایی‌که تئوریسین اصلاحات در آخرین روزهای زمستان۹۸ پروژه عبور از روحانی را اعلام کرد و گفت: روحانی به هیچ یک از شعارهای خود وفادار نماند. اما چه خواهد شد؟ بازگشت روحانی از موضع بالا نشان می‌دهد استراتژی او نفی تفکری خواهد بود که معتقد است مدیریت کشور بدون برجام هم ممکن است و این یعنی او دیگر فقط از عملکرد هشت ساله خود دفاع نمی‌کند، بلکه نقد سیاست‌ورزی دولت رئیسی را هم آغاز کرده است.»