پروفیل z همان پروفیل سبک است؟

پروفیل z اگرچه وزن سبکی دارد، اما پروفیل سبک نیست! این‌ها دو سری از مقاطع فلزی مجزا هستند که اولی در ساخت سازه های فلزی بیشترین کاربرد را دارد. از دومی نیز در ساخت لوازم و وسایلی مانند مبلمان، صندلی و تختخواب استفاده می شود و به همین دلیل، به پروفیل مبلی نیز موسوم است. پروفیل زد به دلیل شکل منحصر به فرد خود از قابلیت تحمل بار مناسبی برخوردار بوده و در عین حال وزن پایینی هم دارد. به همین خاطر، استفاده از آن در مکان‌ هایی که به این ویژگی ها نیاز باشد، رایج است.

پروفیل z چیست؟

به طور کلی، پروفیل به محصولاتی گفته می‌شود که دارای سطح مقطع یکسانی در طول مشخص بوده و از طریق فرایندهای نورد گرم و نورد سرد تولید می‌شوند. این مقاطع خود با توجه به شکل ظاهری و سطح مقطع، در دو گروه پروفیل باز و پروفیل بسته قرار می‌گیرند. پروفیل z از نوع پروفیل‌های باز بوده و سطح مقطع آن از شکلی شبیه به حرف z لاتین ایجاد می‌شود. این محصول از مقاومت و استحکام بالایی برخوردار بوده و در عین حالی وزن بسیار سبکی دارد. به همین خاطر، به صورت گسترده در صنایع گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرد. از رایج ترین کاربرد این پروفیل ها هم می‌توان به استفاده در سقف‌ های شیب دار اشاره کرد.

پروفیل سبک (مبلی) چیست؟

نوع دیگری از پروفیل های رایج و کاربردی در بازار فولاد که گاها با پروفیل زد اشتباه گرفته می‌شود، پروفیل سبک است. شاید دلیل اصلی این طرز فکر در میان مشتریان و کاربران، وزن سبک هر دو نوع پروفیل باشد. اما باید توجه داشته باشید که پروفیل سبک هم از نظر ساختار ظاهری و هم از لحاظ کاربرد با پروفیل z فرق دارد. این محصول در دسته پروفیل های بسته قرار گرفته و در صنعت با عنوان پروفیل مبلی هم شناخته می‌شود. برای تولید پروفیل سبک یا مبلی معمولا ورق های با ضخامت پایین یعنی حدود ۰.۷ تا ۱.۵ میلیمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. فرایند تولید این محصول هم نورد سرد است.

نحوه تولید پروفیل z

تولید این نوع پروفیل هم مانند سایر محصولات فولادی مراحل خاص خود را دارد و انجام صحیح هر مرحله از اهمیت بالایی در کیفیت نهایی پروفیل برخوردار است. مراحل اصلی ساخت پروفیل z در کارخانه های مختلف به شرح ذیل می‌باشند:

1.     باز کردن کلاف ها

در اولین گام باید ورق مورد نیاز جهت تولید پروفیل های زد تهیه و به خط تولید وارد شود. پلیت های فولادی مورد استفاده برای تولید این محصول معمولا ضخامتی برابر با ۲، ۲.۵، ۲.۷ یا ۳ میلیمتر دارند. به هر حال، این ورق ها در اکثر مواقع به شکل کلاف یا رول بسته بندی می‌شوند. پس آن‌ها را به دستگاه کلاف بازکن وارد می‌کنند تا ورق به شکلی کاملا صاف و یکنواخت دست پیدا کند.

2.     برش ورق ها یا نواربری

در این مرحله با توجه به سایز پروفیل z، دستگاه برش ورق به اندازه های دلخواه کالیبره و تنظیم خواهد شد. به این ترتیب، پلیت های فولادی در نظر گرفته شده برای ساخت این محصول به شکل نوارهایی یکدست برش داده می‌شوند. این نوارها را کت هم می‌نامند.

3.     کلاف کردن کت‌ ها

پس از این که برش ورق‌ها به صورت کامل انجام گرفت، نوارهای ایجاد شده در اندازه مد نظر مجددا به صورت رول درآمده و به ابتدای خط پرس منتقل خواهند شد. ضایعات حاصل از برش و اضافی ورق ها هم در این مرحله جمع آوری خواهد شد.

4.     شکل دهی و برش پروفیل z

نوارهای برش خورده فولادی اکنون به خط پرس وارد شده و در اشکال مد نظر شکل دهی خواهند شد. سپس پروفیل های تولید شده از این نوارها را در فاصله های ۶ متری برش می‌زنند.

5.     بسته بندی پروفیل

آخرین مرحله در فرایند تولید، پروفیل z، بسته بندی این محصولات است. در این بخش پروفیل ها را بر اساس ضوابط تعیین شده بسته بندی کرده و جهت ارسال به انبار یا مبادی فروش آماده می‌کنند.

نحوه تولید پروفیل مبلی

پروفیل های سبک نیز از نظر فرایند تولید تا حد زیادی مشابه با مقاطع زد هستند. به منظور تولید این محصولات نیاز به طی کردن چندین مرحله مختلف وجود دارد:

1.     باز کردن و برش کلاف ها

ابتدا ورق های در نظر گرفته شده برای ساخت پروفیل سبک که به شکل کلاف، به بخش ابتدایی خط تولید وارد شده و باز می‌شوند. سپس با استفاده از دستگاه های مخصوص و در اندازه های دلخواه، برش دهی این پلیت ها به صورت نواری انجام خواهد گرفت که کاملا مشابه با فرایند تولید پروفیل z است. در ادامه این نوارها هم خود به صورت کلاف جمع آوری می‌شوند.

2.     ورود به بخش شکل دهی

حال نوارهای برش خورده به بخش شکل دهی فرستاده شده و در این قسمت با عبور از غلتک‌های موجود، ناهموارهای موجود بر سطح آن برطرف خواهند شد. سپس این نوارها به سمت بخش شکل دهی فرستاده شده و ابتدا به شکل لوله درمی‌آيند. در مراحل بعد آن ها را در طرح های مختلف از جمله سه گوش، مربع یا مستطیل فرم می‌دهند.

3.     جوشکاری درزها

در مرحله بعد، درزهای پروفیل با استفاده از فرایند جوشکاری به هم متصل خواهند شد. بعد از آن محصول را وارد بخش خنک کاری می‌کنند تا قسمت‌های جوش شده با حفظ خواص مکانیکی، با سرعتی متوسط سرد شود.

4.     برش و بسته بندی

در آخرین گام، پروفیل سبک در طول مشخص که معمولا ۶ متر است، برش خورده و بسته بندی می‌شود. بعد از بسته بندی هم به انبار یا مراکز فروش فرستاده خواهد شد.

کاربردهای پروفیل z

پروفیل z با توجه به ویژگی های خاص خود، از کاربرد فراوانی برخوردار بوده و در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. برخی از مهمترین کاربردهای این محصول، عبارتند از:

• استفاده در سقف های شیب دار
• صنعت خودروسازی
• ریل سازی و راه آهن
• ساخت درب، پنجر، کابینت و قفسه
• صنایع کشتی سازی و ساحلی

این درحالیست که پروفیل مبلی کاربردهای صنعتی سنگین ندارد و بیشتر در ساخت وسایل منزل و محیط‌های داخلی مثل مبلمان، صندلی، میز، تختواب، کمد و نردۀ راه پله ها کاربرد دارد.

تفاوت قیمت پروفیل z و پروفیل مبلی

واضح است که تفاوت در نوع مقاطع فلزی، منجر به تفاوت در قیمت فروش آن‌ها نیز خواهد شد. پروفیل‌های مبلی وزن کمی دارند. در بازار فولاد، هر قدر که وزن محصول کمتر باشد، قیمتش بالاتر است. پس به طور کلی، قیمت پروفیل‌های مبلی بالاتر از قیمت پروفیل زد است. نرخ فروش مقاطع z نیز به اندازه، سایز و ضخامت آن‌ها وابسته است. قیمت زدهای 6 متری پایین‌تر از زدهای 12 متری است. این محصولات در سایز 14 تا 30 تولید می شوند. قیمت سایزهای پرکاربردتر مثل Z16 و Z22 اندکی بالاتر از ابعادی است که کاربردشان کمتر است.