دوران بخور بخور در وزارت علوم به‌سر آمده است

گفتگو با حمیدرضا جلایی‌پور

سعید سیف: هفته آینده وزیر علوم در صحن علنی حاضر می‌شود تا جواب استیضاح‌كنندگان را بدهد. از همان ابتدای کار دولت روحانی که قرار بود برای وزارت علوم، وزیری انتخاب شود حاشیه‌هایی بر سر انتخاب وزیرعلوم ایجاد شد، از انتخاب توفیقی برای سرپرستی تا معرفی میلی‌منفرد و درنهایت سکانداری فرجی‌دانا بر وزارت علوم. اما اکنون این سؤال برای همه مردم ایجاد خواهد شد مگر در چندماهه وزارت فرجی‌دانا چه بر سر وزارت علوم آمده که برخی از نمایندگان تقریبا از ابتدای کار وزارت تاکنون حتی یک روز از صحبت علیه وزارت علوم دست برنداشته و امروز چاره کار را در استیضاح می‌بینند؟

به جرأت می‌توان گفت در دولت احمدی‌نژاد کمترین حاشیه برای وزارت علوم ایجاد شده، اما در دولت روحانی بیشترین حاشیه‌ها متعلق به این وزارتخانه است. دلایل چیست؟1 - دکتر فرجی‌دانا پس از کسب رأی از مجلس؛ از دو گزینه دیگر وزارت در سمت‌های معاون آموزشی و مشاوری خود استفاده کرد، این موضوع شاید استارت تقابل مجلسی‌ها با وزارت علوم بود. هرچند در تمام وزارتخانه‌ها از نیروهای اصلاح‌طلب استفاده شده و می‌شود و کسی از نمایندگان معترض نیست، باید پرسید افرادی که نه در دادگاه مجرم شناخته شده و نه عناد و دشمنی با نظام داشته و به صرف فعالیت انتخاباتی از نظر نمایندگان محترم متهم تلقی می‌شوند. آیا وزیر طبق قانون، خود اختیار انتخاب همکاران ندارد؟ 2 - موضوع بعد فراخوان وزارت علوم از کسانی بود که در سال‌های گذشته صرفا به‌دلیل رفتار سیاسی از ادامه تدریس یا تحصیل در دانشگاه محروم شده بودند که زمینه برگشت این افراد به دانشگاه فراهم شود. باید پرسید مگر قرار نیست دانشجویان در دانشگاه نخبه و ستاره شوند؟ پس چرا برخی رفتارهای سیاسی موجب شد تا دانشجویان با ستاره‌دارشدن در دانشگاه‌ها عملا نه‌تنها از دانشگاه بلکه از فعالیت‌های اجتماعی نیز حذف شوند و نارضایتی‌هایی را به‌وجود آورند. برگرداندن حق به کسانی که صرفا به‌دلایل جناحی مورد اجحاف قرار گرفته بودند، نه‌تنها جایی برای سؤال و بازخواست نمی‌گذارد بلکه شایسته تقدیر و ستایش است و اگر نمایندگان مجلس خود را حافظ منافع ملت می‌بینند باید از این اقدام وزارت خشنود شوند. پس از ماجراهای بورس 3000 نفره و حاشیه‌های آن استیضاح وزیر علوم استیضاح اعلام وصول شد. به همین سعی كردیم نظر فعالان سیاسی و اساتید دانشگاه را در باب استیضاح جویا شویم. دكتر حمیدرضا جلایی‌پور، استاد دانشگاه تهران و فعال سیاسی شناخته‌شده اصلاح‌طلب، هدف از استیضاح را تحت‌فشار قراردادن روحانی می‌داند. مشروح گفت‌وگوی آرمان با حمیدرضا جلایی‌پور در ذیل آمده است:

استیضاح وزیر علوم در صحن علنی مجلس اعلام وصول شد. به‌عنوان یك استاد دانشگاه عملكرد دكتر فرجی‌دانا را چگونه ارزیابی می‌كنید و به ایشان چه نمره‌ای می‌دهید؟ همچنین استیضاح را در شرایط فعلی چگونه می‌بینید؟

دكتر فرجی‌دانا یكی از شایسته‌ترین افرادی بود كه آقای روحانی می‌توانست برای تصدی وزارت علوم و تحقیقات و فناوری انتخاب كند. یک استاد واقعی است یعنی با رانت و با سفارش وارد دانشکده فنی نشده است. دكتر فرجی‌دانا سابقه موفق مدیریت دانشگاه تهران را دارد. به عقیده من وزیر علوم، مدیری است صادق و لایق. او به وزارت علوم اعتبار می‌داد نه به عکس. در همین چند ماه هم خیلی پخته و باحوصله کار کرده و از بهترین‌های کابینه است. نمره ایشان عالی است و اتفاقا تندرو‌ها به خاطرهمین توانایی‌ها و شخصیت مستقل است که چشم دیدن او را ندارند.

شما بر اساس چه معیاری می‌گویید عملكرد وزیر مناسب است؟

به کارهایش نگاه کنید. به‌جای تعویض کیلویی روسای دانشگاه‌ها اول به مدت سه ماه تک‌تک دانشگاه‌ها را با حضور بهترین کارشناسان بررسی کرد. بعد با مشورت با دانشگاهیان مسئولان جدید دانشگاه‌ها را انتخاب كرد. دكتر فرجی‌دانا جلوی ورود بورسیه‌های بدون کنکور را به دانشگاه‌ها گرفت. از دیگر كارهای مفید وزیر علوم این بود كه ایشان موفق شدند جلوی دکتراهای بدون امتحان را بگیرند و همچنین ایشان توانستند مانع از ایجاد اعضای هیات علمی‌های سفارشی در دانشگاه‌ها شوند. دكتر فرجی‌دانا در طول چند ماه اخیر توانست دانشجویان اخراج‌شده را به درس بازگرداند. همگان به‌خوبی می‌دانند كه او به دنبال رشد تحقیقات علمی است. همگان دیدند كه وزیر علوم دولت یازدهم، در این مدت در محل کارش انجام وظیفه می‌کرده نه مثل قبلی‌ها از بیرون وزارتخانه دانشگاه‌ها را اداره کند. این اقدامات همان چیزهایی است که اصلا در قاموس تندروها نیست. به همین دلیل با وی مخالفت می‌كنند. معتقدم با توجه به ویژگی و سوابق علمی‌شان، نشان می‌دهد كه دكتر روحانی به وعده شایسته‌سالاری‌اش عمل کرده است و یک شخصیت مناسب را برای پست وزارت علوم به‌کار گرفته است. تندروها در مخالفت با ایشان نگران خود و زیان‌هایشان هستند.

دلیل برخورد با آقای فرجی‌دانا را در چه می‌بینید؟

در دوره گذشته یک عده به‌نام ارزش‌ها در دانشگاه‌ها شخم زدند. برخی بدون رسیدن به قضاوت نهایی بچه‌ها و پاره‌های تن مردم و ثمره عمر آنها را از دانشگاه اخراج کردند و بعضا به نورچشمی‌های‌خود بورسیه دادند و... حالا می‌بینند فرجی‌دانا یک شخصیت با اصول اخلاقی است و با استواری و سرفرازی جلوی این کارها را گرفته. حالا تندروها دست به واکنش زده‌اند. جالب اینکه این مدعیان بد جوری گیر کرده‌اند. برخی از آنها سابقه جبهه فرجی‌دانا را هم ندارند و در مخالفت با او رفته‌اند زیر نام و نشان علم سنگر گرفته‌اند. دلیل اینکه برخی از جریان‌های تندرو بر اجرای استیضاح پافشاری می‌کنند این است که از یک طرف نگران منافع خود هستندو از طرف دیگر مردم‌به تفکر آنها دست رد زده‌اند. هشت سال کشور، دانشگاها و... و هشتصد میلیارد دستشان بود به‌جای جلب رضایت مردم چنان مشکلاتی برای مردم درست کردند که مردم در روز انتخابات تندرو‌ها را با شعارهایشان تنها گذاشتند. مردم با رایشان پوشالی بودن تندروها را نشان دادند و این ضربه بزرگی برای آنها بود. لذا این حرکت‌های جدید نوعی ابراز وجود برای هواداران است نه اصلاح امور کشور. به هر تقدیر و خوشبختانه فرجی‌دانا کسی نیست که نقطه ضعف داشته باشد. جایگاه علمی، اخلاقی و مدیریتی او كاملا در میان اساتید دانشگاه شناخته‌شده است و همه به او احترام می‌گذارند. بنابراین دانشگاه و محیط علمی كشور است كه به ایشان نیاز دارد و حالا هنر این تندروها این شده که بدون توجه به جامع‌نگری این سرمایه را از دانشگاهای ما دور کنند.

برخی معتقدند استیضاح فرجی‌دانا، پاسخ به روحانی است. این نظر و دیدگاه را قبول دارید؟ تا چه حد معتقدید این استیضاح صرفا یك انتقام‌گیری سیاسی است؟

بله، دكتر فرجی‌دانا در این مدت در جهت شعارهای دولت یازدهم حركت كرد. بنابراین تندروها می‌خواهند به نوعی مقابل اجرای شعارها و تحقق وعده‌های دولت بایستند. ولی من و بسیاری از دانشگاهیان معتقدیم كه تندروها اشتباه می‌کنند و در اشتباه هستند. با استیضاح دكتر فرجی‌دانا عملكرد دولت دكتر حسن روحانی تغییر نمی‌کند. با استیضاح فرجی‌دانا آقای روحانی از مواضع خود كوتاه نمی‌آید و مسیری را كه انتخاب كرده است ادامه خواهد داد. وزارت علوم راه خود را پیدا كرده است و استیضاح وزیر علوم تغییری در مواضع این وزارتخانه درآینده ایجاد نمی‌کند.

چطور این حرف را می‌زنید! آیا با استیضاح دكتر فرجی‌دانا، وضعیت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تغییر پیدا نمی‌كند؟

با رای نیاوردن استیضاح و ماندن دكتر فرجی‌دانا وزارت علوم به راه سنجیده خود ادامه می‌دهد و با استیضاح او هم عملكرد همكاران بعدی او در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تغییری نمی‌كند. بنابراین درهر حالتی استیضاح‌كنندگان به مقصودشان نمی‌رسند. نه روحانی وعده‌ها و عملكرداش را تغییر می‌دهد و نه وزارت علوم عملكرد اشتباه گذشته خود را تكرار می‌كند. به یك معنا وزارت علوم دیگر به دوره بخوربخور گذشته بازنمی‌گردد. لذا اینكه عده‌ای با این تصور كه می‌خواهند با استیضاح وزیرعلوم، تحقیقات و فناوری به‌نوعی رئیس‌جمهور یازدهم را تحت فشار بگذارند، حرف درستی است. اما تندرو‌ها و برخی از عناصر تندرو در مجلس تحلیل اشتباهی از این کار دارند و به هدف خود نمی‌رسند. من معتقدم كه اصلا این تندروها سال‌هاست در تاکتیک سروصدا می‌کنند و شعار می‌دهند ولی در استراتژی به در بسته می‌زنند. تنها کاری که از اینها برمی‌آید ایجاد مانع است. آخرین نمونه کار اینها همین استیضاح وزیر علوم است كه این هفته اعلام وصول شد. حتی مشکل تندروها فقط این نیست که چوب لای چرخ دولت می گذارند، مشکل‌ برخی از آنها این است که در توهم به‌سر می‌برند. حتی یک ارزیابی دقیقی از تعداد هواداران و مطالبات آنها ندارند. هنوز فکر می کنند دوره دوستان خودشان است و به اصطلاح دوره بخور بخور است.

گزارش خطا