دیگ‌‌ بخار و اجزای تشکیل دهنده بویلر بخار

بویلرها در مکان‌های تجاری، مسکونی و صنعتی کاربردهای فراوانی دارند و در مدل‌‌های مختلفی طراحی و تولید شده‌اند. این دیگ‌‌های بخار محفظه‌هایی متشکل از تعدادی لوله‌اند که به منظور انتقال گرمای حاصل از فرآیند احتراق به سیال آب استفاده شده و موجب تولید بخار آب می‌شوند.

این بخار آب در دیگ بخار فشرده می‌شود و برای کاربردهای گرمایشی مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد. دیگ‌‌های بخار از اجزای مختلفی تشکیل شده‌اند. اگر می‌خواهید در مورد دیگ‌‌های بخار و اجزای تشکیل دهنده آن‌ها اطلاعات بیشتری کسب کنید پیشنهاد می‌کنیم تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.

اجزای اصلی سیستم بویلرها

بویلرها یا دیگ‌‌های بخار از سه قسمت اصلی سیستم آب تغذیه، سیستم بخار و سیستم سوخت تشکیل شده‌اند که در ادامه به طور جزئی تر به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

• بدنه دیگ

بدنه دیگ‌‌های بخار معمولا از جنس فولاد و یا چدن هستند. کیفیت بدنه این دیگ‌ها بسیار حائز اهمیت است و از ورق‌‌های فولادی و یا چدنی برش داده شده با ضخامت مناسب برای ساخت این دیگ‌ها استفاده می‌کنند.

• مشعل

یکی دیگر از بخش‌‌های اصلی دیگ بخار مشعل آن است. در واقع مشعل گرما و حرارت مورد نیاز دستگاه را تامین می‌کند و از طریق اختلاط سوخت و هوا موجب شکل گیری حرارت در کوره می‌گردد.

• پایه

پایه یا شاسی یکی از قسمت‌‌های بیرونی دیگ بخار است که وزن دیگ را تحمل می‌کند و موجب می‌شود کمترین فشاری به دیگ وارد شود.

• لوله‌‌های آبی

لوله‌‌های آبی در واقع لوله‌هایی هستند که داخل دیگ بخار آب داخل آن‌ها در جریان است. این لوله‌ها تحت احاطه کامل حرارت هستند و به این ترتیب باعث گرم شدن آب‌‌های سیال می‌شوند.

• محفظه احتراق

از دیگر اجزا دیگ بخار می‌توان به محفظه احتراق اشاره نمود که در واقع قسمتی از مشعل است و با اتصال به آن موجب تبادل حرارتی می‌شود.

• پمپ سیرکولاتور

این قطعه در دیگ بخار موجب گردش و انتقال آب گرم مورد استفاده می‌شود.

• عایق بویلر

دیگ‌‌های بخار برای آنکه بازدهی بهتری داشته باشند بر روی سطوح خارجی آن‌ها عایق‌‌های آلومینیومی به کار رفته است.

• لوله‌‌های آتشی

از دیگر اجزا دیگ بخار می‌توان به لوله‌‌های آتشی اشاره نمود که از داخل بویلرهای فایرتیوب عبور می‌کنند. این لوله‌ها محل عبور گازهای داغ و حرارت هستند و سیال در اطراف آن‌ها وجود دارد. این لوله‌ها از طریق سیال موجب انتقال گرما می‌شوند.

• خطوط تغذیه

این خطوط که لوله‌‌های مختلفی هستند موجب توزیع آب گرم و آب داغ در مکان‌‌های تعیین شده می‌شوند.

• پمپ تغذیه آب

این پمپ‌ها به منظور پمپاژ آب تغذیه به دیگ بخار به کار می‌روند. در دیگ بخار آب احتمالا دارد همان موقع و یا به صورت چگالیده برگشتی تولید شود. پمپ‌‌های تغذیه در واقع دستگاه هایی فشار بالا هستند که از یک سیستم بازگشتی چگالیده مکش دریافت می‌کنند. این پمپ‌ها دارای دو نوع گریز از مرکز و جابجایی مثبت هستند.

• دستگاه گرم کننده تغذیه آب

از این دستگاه به منظور توزیع آب در دیگ بخار قبل از شروع گرمایش استفاده می‌کنند. زیرا پیش گرمایش دستگاه تغذیه آب موجب کاهش برگشت ناپذیری تولید بخار می‌شود و بهبود کارایی ترمودینامیکی سیستم را به دنبال دارد. به این ترتیب هزینه‌‌های عملیاتی نیز کاهش می‌یابد و از ورود شوک حرارتی به فلز دیگ بخار جلوگیری خواهد شد.

• دی اریتور

این قطعه جهت حذف اکسیژن و گازهای حل شده در آب موجود در دیگ بخار مورد استفاده قرار می‌گیرد. وجود اکسیژن در آب دیگ بخار موجب وارد شدن خسارت‌‌های شدیدی به سیستم به دلیل خوردگی می‌شود. زیرا اکسیژن با چسبیدن به دیواره‌‌های فلزی لوله‌ها و تجهیزات فلزی موجب تشکیل اکسید می‌شود. علاوه بر این کربن دی اکسیدی که در آب وجود دارد نیز با واکنش با آن موجب تولید اسید کربنیک و افزایش میزان خوردگی می‌شود. ازاین‌رو استفاده از دی اریتورها در دیگ بخار برای حذف اکسیژن و کربن دی اکسید ضروری است.

• اکونومایزر

اکونومایزرها نوعی مبدل حرارتی هستند که موجب گرم شدن مایعات مانند آب می‌شوند. به این صورت که اجازه نمی‌دهند گرما از نقطه جوش آن سیال بیشتر شود. این دستگاه‌ها با اتصال به دیگ بخار از گازهای خروجی دیگ جهت پیش گرمایش آب سرد مورد نیاز برای پرکردن آب تغذیه استفاده می‌کنند و موجب صرفه جویی در مصرف انرژی می‌شوند.

• سوپرهیتر

از دیگر اجزای دیگ بخار می‌توان به سوپر هیتر اشاره نمود که یک مبدل حرارتی است و موجب تبدیل بخار اشباع به حالت مافوق گرم می‌شود. در واقع سوپر هیتر کمک می‌کند که بخار اشباع به بالاتر از دمای اشباع برسد تا به این ترتیب حداکثر دمای مورد نیاز تامین شود . ازاین‌رو به بیشترین دمای ممکن نیازمند است و جلوتر از سایر واحدها در جریان گازهای حاصل قرار دارد. حداکثر دمای دیگ بخار با توجه به نوع ماده به کار رفته در دیواره‌‌های سوپرهیتر مشخص می‌شود و این ماده معمولا می‌تواند دمایی تا 550 الی 660 درجه سانتی گراد را تحمل نماید.

• کندانسور یا چگالنده

در داخل دیگ‌‌های بخار فرآیند میعان داخل کندانسور انجام می‌شود و این قطعه موجب خنک سازی سیال عامل می‌گردد.

سخن پایانی

همانطور که اشاره شد دیگ‌‌های بخار یا بویلرها به عنوان منبع تامین آب داغ و بخار در صنایع و اماکن مختلف از بخش‌ها و اجزا متعددی تشکیل شده‌اند. هر یک از این اجزا وظایف مختلفی بر عهده دارند و نبود یا خراب بودن هر یک از آن‌ها موجب اختلال در عملکرد بویلر می‌شود. ازاین‌رو بویلرها نیاز به سرویس و تعمیر دوره‌ای دارند و باید هر چند وقت یکبار بررسی شوند تا در صورت نیاز قطعات معیوب تعمیر یا تعویض گردد. با خرید بویلرهای با کیفیت و معتبر که طول عمر بالایی دارند می‌توان مدت زمان بیشتری از آن‌ها بدون پرداخت هزینه‌‌های اضافی استفاده نمود. زاگرس ماشین به عنوان یکی از برترین تولید کنندگان دیگ بخار ایرانی با محصولات استاندارد و با کیفیت همواره در کنار شماست تا بتوانید بهترین بویلرها را با قیمتی مناسب تهیه کنید.