- استوری هشدارآمیز رضا کیانیان درباره زاکانی
- ماجرای آشنایی مولانا و شمس / از عشق نافرجام کیمیا خاتون تا گوهر و کرا خاتون!
- دستور دادستان شرق گلستان برای تحقیقات پیرامون علت گم شدن دختر 4 ساله گلستانی که زنده پیدا شد / ظن ربوده شدن «یسنا» تقویت شد!
- فاضل لنکرانی: «امید» در میان اساتید حوزه در حال از بین رفتن است / تعداد شاگردان استادی که ۱۰۰ شاگرد داشت به ۱۰ نفر رسیده
- شاهکار بی نظیر هوش مصنوعی؛ ضرب المثلهای ایرانی به تصویر بدل شدند! (عکس)
- قطامِ سریال امام علی(ع) در 51 سالگی و در فرانسه / زندگینامه و کارنامه هنری ویشکا آسایش + تصاویر
- خاطره آقای همساده از «بده بزنیم» در گفتگو با پشه و ایرج طهماسب! (ویدئو)
- ثواب و فضیلت سوره یس ؛ بهترین سوره برای اموات و اهل قبور + متن و ترجمه سوره یاسین / یس ﴿١﴾ والقرآن الحکیم ﴿٢﴾ انک لمن المرسلین ﴿٣﴾
مهدی سنایی
قانون فدرال 2001 و چندین اصلاحیه وضعیت احزاب سیاسی را در روسیه تنظیم میکنند. قبل از آن در سال 1997 قانونی جدید با متمایز کردن سازمانهای معطوف به رقابت برای کسب قدرت سیاسی از دیگر سازمانهای سیاسی مدنی، خطی بین احزاب و این سازمانها کشید.
در بحث از احزاب روسیه قبل از هر چیز سابقه تاریخی کوتاه آنهاست که جلب توجه میکند. این سابقه کوتاه به خاطر این است که بیش از 70 سال حزب کمونیست در اتحاد شوروی انحصار قدرت را در دست داشت و احزاب دیگری در این کشور وجود نداشتند. اما در اواخر دهه 1980 یک سیستم چندحزبی ایجاد شد که با فروپاشی شوروی توسعه یافت.
فعلا مهمترین احزاب روسیه به ترتیب بیشترین کرسیها در انتخابات دومای 2011 عبارتند از: روسیه متحد، حزب کمونیست، روسیه عادل و حزب لیبرال دموکرات. به غیر از این چهار حزب، احزاب دیگری نیز هستند که برخی از آنها با وجود شرکت در انتخابات واجد حداقل 7 درصد آرا و کسب کرسی در دوما نشدند. اما به هر حال در جامعه روسیه مطرح هستند. حزب یابلاکا (سیب) و حزب میهندوستان روسیه در این دسته قرار دارند.
حزب حاکم یا همان روسیه متحد در سال 2001 از به هم پیوستن چندین حزب سیاسی و جنبش مهم رقابتکننده در انتخابات دومای 1999 ایجاد شد. این احزاب شامل بلوک «اتحاد» (یا خرس)، یک حزب راست میانه به رهبری سرگئی شایگو و میهن - همه روسیه به رهبری پریماکف و یوری لوژکف بودند. این حزب در سال 2003 نام «روسیه متحد» را برای خود برگزید. روسیه متحد از یک اقتصاد ترکیبی با بخشهای دولتی و خصوصی حمایت میکند. در حوزه اجتماعی این حزب وعده میدهد که کاهش جمعیت روسیه را متوقف کند و میزان تولد را افزایش دهد. یکی از اولویتهای دیگر آن نیز ایجاد یک هویت مدنی و فراگیر روسی و ارزشهای مشترک برای همه گروههای قومی روسیه و در عین حال احترام به ویژگیهای فرهنگی خاص اقلیتهاست. ولادیمیر پوتین در سال 2008 به عنوان رییس این حزب انتخاب شد و دیمیتری مدودف نیز از سال 2012 تاکنون رهبری روسیه متحد را برعهده دارد.
این در حالیست که از سال 2011 ولادیمیر پوتین شکلگیری یک جبهه مردمی برای همه مردم روسیه را اعلام کرد که «نارودنی فرونت» نام دارد و آمیختهای از مردم مناطق مختلف روسیه و نیز سازمانهای عمومی اطراف حزب حاکم یعنی روسیه متحد است. در مورد شرایط ورود به این جبهه اعلام شد که این جبهه به روی همه کسانی که با دیدگاه پوتین در مورد آینده روسیه موافقند باز است و همه مشارکتکنندگان در آن برابر خواهند بود. به تدریج تمام شهرداریها و بسیاری از اتحادیههای تجاری و حرفهای به این جبهه پیوستند. همچنین روسیه متحد در سال 2011 اعلام کرد که کل جمعیت خاباروفسک؛ از شهرهای بزرگ شرق دور روسیه و هم مرز با چین به این جبهه پیوستهاند.
حزب لیبرال دموکرات روسیه رسما قدیمیترین حزب روسیه است که در سال 1991 رسما به عنوان یک حزب سیاسی ثبت شد. نام این حزب از ابتدا با نام ولادیمیر ژیرینوفسکی پیوند خورده است. برنامه رسمی حزب لیبرال دموکرات بر دو پایه استوار است: لیبرالیسم و میهنپرستی. این حزب معتقد است روسیه باید مهاجرت را محدود کند و از تمام روسهای خارج از کشور حمایت کند و در حوزه اقتصادی مانند روسیه متحد از یک اقتصاد ترکیبی حمایت میکند.
حزب کمونیست فدراسیون روسیه در فوریه 1993 شکل گرفت. این حزب ادامه حزب کمونیست اتحاد شوروی است و بعد از فروپاشی شوروی بیشتر اعضای این حزب از قبل متعلق به حزب کمونیست اتحاد شوروی بودند. اما تحولات گستردهای هم در حزب شکل گرفته است. بر طبق قوانین قدیمی حزب همه اعضا مجبور بودند که ضد خدا باشند. در حالیکه اخیرا حدود 30 درصد از اعضای حزب کمونیست اظهار میکنند که به خدا اعتقاد دارند. همچنین در حال حاضر حزب کمونیست برخلاف دوره شوروی موافق سیستم چندحزبی است و از آزادیهای سیاسی اولیه حمایت میکند. با این حال این حزب حامی ملی کردن صنایع استراتژیک و کنترل قیمت کالاهای ضروری است. رهبر این حزب گنادی زیوگانف است.
حزب روسیه عادل از ادغام سه حزب با گرایش چپ تاسیس شد. در سال 2006 حزب زندگی (سرگئی میرونوف)، حزب مام میهن و حزب بازنشستگان در روسیه عادل ادغام شدند و میرونوف به عنوان رییس جدید حزب انتخاب شد. در سال 2011 نیکُلای لویچف جایگزین میرونوف شد؛ اما در سال 2013 مجددا میرونوف به عنوان رییس حزب انتخاب شد. اساس برنامههای «روسیه عادل» بر روی «سوسیالیسم معاصر، دموکراتیک و واقعی» است. مسائل مورد توجه این حزب بیشتر مسائل داخلی روسیه است و بر روی سیاستهای اجتماعی قوی تاکید دارد که ثبات اجتماعی را تضمین کند.
در میان احزاب کوچکتر، یکی از قدیمیترین احزاب روسیه یابلاکا (سیب) است که در سال 1995 توسط گریگوری یاولینسکی، یوری بولدیرف و لادیمیر لوکین ایجاد شد. تا سال 2008 رهبر حزب گریگوری یاولینسکی بود و از سال 2008 سرگئی میتروخین رسما رهبر حزب بوده است. این حزب همیشه اپوزیسیون دولت بوده. اما بعد از شکست سال 2007 در انتخابات دوما، نقش سیاسی این حزب تضعیف شد.
در سمت احزاب موافق دولت نیز دو حزب دیگر قرار دارد. یکی حزب میهندوستان روسیه که برنامه آن شامل گزیدهای از شعارهای چپگرا و میهنپرستانه است و رهبر آن گنادی سمیگین؛ تاجر و عضو سابق حزب کمونیست است. دوم حزب راستگرا که خود را حزب لیبرال دموکراتیک معرفی میکند و طبقه متوسط روسیه را هدف قرار داده است. این حزب در سال 2008 تاسیس شد و در می 2011 میخاییل پروخاروف به عنوان رییس این حزب انتخاب شد.
قانون فدرال 2001 و چندین اصلاحیه وضعیت احزاب سیاسی را در روسیه تنظیم میکنند. قبل از آن در سال 1997 قانونی جدید با متمایز کردن سازمانهای معطوف به رقابت برای کسب قدرت سیاسی از دیگر سازمانهای سیاسی مدنی، خطی بین احزاب و این سازمانها کشید. در سال 2001 رییس جمهور جدید؛ ولادیمیر پوتین دور جدیدی از اصلاحات در قانون انتخابات و احزاب را آغاز کرد. قانون «درباره احزاب سیاسی» احزاب سیاسی را تنها نوع سازمانهای مورد پذیرش برای انتخابات فدرال و منطقهای قرار داد و تعیین کرد که برای ثبت یک حزب در سطح ملی به غیر از بسیاری از ویژگیهای دیگر، حداقل ده هزار عضو در سراسر کشور لازم است. این رقم در سال 2006 به پنجاه هزار نفر افزایش یافت. اما در سال 2010 و در دوره مدودف حداقل ضروری اعضا به 45000 نفر و در سال 2012 به 40000 نفر تغییر کرد. البته ماهیت محدودکننده قوانین تغییری نکرد. با این حال پراکندگی روسها در احزاب متعدد یکی از عوامل قوانین سختگیرانه مزبور بوده است. حامیان این قانون معتقدند که باید شمار احزاب غیر واقعی و غیر جدی را کاهش داد و فقط احزاب جدی یا گستره سراسری بتوانند در انتخابات شرکت کنند. این وضع واکنش طبیعی به بینظمیهای دهه 1990 بود که افراد و احزاب بسیاری برای کرسیهای پارلمان رقابت میکردند. به نحوی که در انتخابات 1995 دوما بیش از 20 حزب سیاسی برنده کرسی در دوما شدند و وخامت وضعیت اقتصادی اجتماعی کشور در دهه 1990 منجر به پدید آمدن احزابی با ایدئولوژیهای رادیکال راست و چپ شد.
با این حال دو ویژگی منفی در سیستم حزبی روسیه وجود داشته است. یکی اینکه احزاب و ائتلافهای حزبی نامنظم در صحنه سیاسی روسیه تسلط دارند. این وضع مخصوصا تا قبل از تثبیت «روسیه متحد» در صحنه سیاسی روسیه کاملا آشکار بود. رایدهندگان زمانی میتوانند احزاب را پاسخگو کنند یا از آنها حمایت کنند و یا رای خود را از آنها پس بگیرند که احزاب در انتخاباتهای پیاپی ظاهر شوند. اما تاکنون بیشتر احزاب روسیه بیدوام بودهاند. مثلا از 13 حزبی که در انتخابات 1993 دوما رقابت میکردند، فقط 4 حزب در سال 1999 باقی بودند.
نکته دوم این است که جدایی و انفصال بزرگی بین احزاب انتخاباتی و احزاب دوما وجود دارد. معمولا نمایندگان باید در پارلمان به همان حزبی تعلق داشته باشند که در هنگام انتخابات نامشان در فهرست آن قرار داشت. اما در روسیه کاندیداهای پیروز اغلب بعد از ورود به دوما به سرعت حزب خود را تغییر میدهند و میتوانند در طول دوره 4 ساله دوما هم دوباره حزب خود را عوض کنند. مثلا بیش از یک چهارم اعضای دوما بین سالهای 1995 و 1999 گرایش حزبی خود را تغییر دادند که این موجب سردرگمی رایدهندگان میشود. با این حال در سالهای اخیر احزاب روسیه تا حد زیادی ثبات یافتهاند و این مشکلات کمتر شدهاند.
از نظر پایههای اجتماعی در دهه 1990 برخی پیوندهای منظم بین گروههای اجتماعی خاص و احزاب خاص وجود داشت. مثلا رایدهندگان تحصیلکردهتر و یا جوانتر تمایل داشتند از احزاب دموکراتیک حمایت کنند؛ در حالیکه افراد مسنتر مایل به طرفداری از احزاب ملیگرا و کمونیست بودند. اما زمانی که حزب روسیه متحد روی کار آمد، این وضع تغییر کرد و تلقی رایدهندگان نسبت به مقامات به طور کلی و پوتین به طور خاص مهمترین شاخص اولویتهای رایدهندگان شد. در واقع رایدهندگان از همه دیدگاهها تمایل دارند «روسیه متحد» را به عنوان تجسم مشروعیت سیاسی ولادیمیر پوتین ببینند و به له یا علیه آن رای دهند.
لینک کپی شد
نظر شما