نحوه بسته‌بندی سیب برای سردخانه و شرایط نگهداری آن

سیب به عنوان میوه‌ای با خواص گوناگون یکی از مهم‌ترین ارکان سبد مواد غذایی در سراسر جهان است. گونه‌ها و ارقام مختلف این میوه، امکان کشت آن در شرایط اقلیمی مختلف را فراهم کرده است. تاکنون ۷۵۰۰ رقم از این میوه شناخته شده است که گالیا، شمیرانی، رد دلیشز، گلدن دلیشز و ... برخی از آن است. نگهداری این میوه در سردخانه یکی از راه‌های استفاده از آن در سراسر سال است. در این مقاله به نکاتی چون بهترین زمان برداشت سیب، روش‌‌های برداشت، اصول بسته‌بندی و روش انبارکردن سیب به منظور نگهداری در سردخانه پرداخته شده است.

بهترین زمان برداشت سیب جهت نگهداری در سردخانه

بهترین زمان برداشت سیب جهت نگهداری در سردخانه، بسته به کیفیت، نژاد سیب، منطقة کاشت و نحوة داشت متفاوت است. نکتة قابل توجه آن است که سیب از جمله میوه‌هایی است که پس از برداشت نیز همچنان فرآیند رسیدن را طی می‌کند. بنابراین به منظور افزایش مدت زمان نگهداری آن در سردخانه، ضروری است پیش از رسیدن کامل، عملیات برداشت انجام گیرد. برای آگاهی از زمان تقریبی برداشت سیب، توجه به نکات زیر حائز اهمیت است:

الف: محاسبة حداکثر زمان گلدهی تا برداشت محصول: با انجام این محاسبات می‌توان بهترین زمان برداشت محصول را جهت ماندگاری بیشتر در سردخانه و جلوگیری از فساد زودهنگام آن محاسبه کرد. به عنوان مثال در مورد رقم رد دلیشز و گلدن دلیشز از زمان شکوفه‌دهی حداکثری درخت تا روز ۱۳۰ الی ۱۵۰ را می‌توان بهترین زمان برداشت تلقی کرد. برای سایر ارقام نیز می‌توان زمان مشابهی در نظر گرفت.

ب: تغییر رنگ پوست میوه: یکی از بهترین راه‌های تشخیص زمان برداشت، توجه به تغییر رنگ میوه است. معمولاً باغداران باتجربه با استفاده از این روش بهترین زمان برداشت محصول را تشخیص می‌دهند. برای مثال بهترین زمان برداشت سیب قرمز زمانی است که رنگ پوست میوه از سبز به زرد تغییر کند.

ج: میزان سفتی و نرمی سیب: استفاده از این شیوه نیز، که با کمک انگشتان دست یا استفاده از دستگاه سختی‌سنج انجام می‌گیرد، می‌تواند برای تخمین زمان مناسب برداشت مفید باشد. بدیهی است که برای افزایش زمان نگهداری محصول در سردخانه باید از رسیدن کامل محصول جلوگیری شود.

بهترین روش برداشت و حمل‌ونقل سیب تا محل سردخانه

برداشت و حمل‌ونقل اصولی سیب از جمله مواردی است که مدت زمان ماندگاری محصول در سردخانه را افزایش می‌دهد. برای این منظور نخست باید نکات زیر را مد نظر داشت:

الف: میوه را باید حتی‌الامکان در ساعات اولیة روز که هوا خنک است برداشت کرد.

ب: از رطوبت گرفتن میوه به وسیلة شبنم یا عوامل دیگر اکیداً جلوگیری شود.

ج: از هر گونه عملی که موجب آسیب‌دیدن سیب می‌شود، مانند فشار انگشت و پرت‌کردن میوه، خودداری شود.

د: فقط میوه‌های سالم برای نگهداری در سردخانه دستچین شوند و از قراردادن میوه‌های آسیب‌دیده یا آفت‌زده در میان میوه‌های سالم خودداری شود.

برداشت سیب معمولا به دو روش سنتی و نیمه‌مکانیزه انجام می‌شود. در روش سنتی از وسایلی چون سطل یا زنبیل، سکوی برداشت، نردبان، جعبه یا کارتن و گاری، فرقون و... استفاده می‌شود. در روش نیمه‌مکانیزه علاوه بر موارد فوق از تریلی برداشت، لیفت تراک، پالت، باکس پالت و وانت یا کامیون نیز استفاده می‌شود. گفتنی است که برداشت نیمه‌مکانیزه فقط در باغ‌هایی میسر است که فرآیند کاشت طبق اصول صحیح فاصله‌گذاری درختان صورت گرفته باشد.

برای انتقال سیب به سردخانه نیز بهتر است در همان روز برداشت، اقدامات لازم صورت گیرد. در صورت عدم امکان انتقال در روز برداشت، لازم است سیب‌ها تا زمان انتقال به سردخانه در فضایی خنک نگهداری شوند. همچنین استفاده از وسایل نقلیة مجهز به سیستم خنک‌کننده، برای انتقال تا محل سردخانه ضروری است.

اصول بسته‌بندی سیب برای سردخانه

هدف اصلی بسته‌بندی اصولی میوه آن است که بتوان سیب را با حداقل ضایعات، بسته‌بندی، نگهداری و به بازار عرضه کرد. برای این منظور باید موارد زیر را مد نظر داشت:

الف: جعبه‌های مورد استفاده باید به اندازة کافی در برابر فشار و ضربه مقاوم باشند تا از خسارات احتمالی به میوه جلوگیری شود.

ب: کف و دیوارة ظروف باید کاملا نرم و فاقد هر گونه برجستگی و تیزی باشد.

ج: قسمت‌های زیرین و کناری جعبه‌ها باید دارای منافذی باشد تا امکان تهویه و سرمایش تمام سیب‌ها فراهم شود.

د: ظروف مورد استفاده برای نگهداری میوه نباید آلوده به قارچ‌ها یا میکروارگانیسم‌های دیگر باشد. به این منظور بهتر است قبل از استفاده به خوبی ضدعفونی گردند.

ه: برای جلوگیری از ایجاد فشار بر روی میوه‌های زیرین، بهتر است از جعبه‌های کم‌عمق استفاده شود.

و: به منظور جلوگیری از فساد سیب‌ها در اثر رطوبت باید از کاغذهای مقاوم در برابر رطوبت استفاده کرد. استفاده از کاغذ‌های معمولی و پوشال سبب افزایش امکان پوسیدگی سیب‌ها می‌‌گردد.

استفاده از کارتن‌های سلولوزی، دایکاتی و لمینت، به دلیل جلوگیری از نفوذ رطوبت به سیب‌ها، عاری‌بودن از قارچ‌ها و مقاومت در برابر فشار می‌تواند انتخاب مناسبی برای بسته‌بندی سیب‌ها باشد.

نحوه انبارکردن و نگهداری سیب در سردخانه

سردخانه‌های نگهداری سیب سه دسته‌اند: سردخانه‌های سنتی روستایی، سردخانه‌های مدرن مجهز به سیستم سردکننده و سردخانه‌های مجهز به سیستم کنترل ( سردخانه‌های با آتمسفر کنترل‌شده ).

نگهداری سیب در سردخانه بر اصولی چون نگهداری در دمای کم به منظور عدم رشد و فعالیت باکتری‌ها و قارچ‌ها و رطوبت نسبی به منظور کاهش تبخیر شدید و حفظ طراوت میوه متکی است. هنگام ورود سیب‌ها به سردخانه، ابتدا از آن‌ها نمونه‌برداری می‌شود. سپس سیب‌ها را به سالن پیش‌سردکن منتقل کرده و با تقلیل دما تا ده درجة سلسیوس و گردش هوای سرد موجب پایین‌آمدن دمای میوه‌ها می‌شوند. بعد از این مرحله سیب‌ها به سالن اصلی منتقل می‌شوند. در این مرحله بهترین شرایط برای نگهداری سیب دمای صفر درجة سلسیوس و رطوبت نسبی ۹۰ تا ۹۵ درصد است. حجم هوایی که برای سردکردن سیب‌ها به کار می‌رود نیز باید بین ۳۰ الی ۴۰ مترمکعب در هر دقیقه برای یک تن باشد.

همانطور که در این مقاله بررسی شد در صورت توجه به نکات ارائه‌شده از جمله زمان مناسب برداشت سیب‌ها، برداشت اصولی، بسته‌بندی و انبارکردن مناسب آن‌ها در سردخانه‌ها می‌توان از این میوه در سراسر سال استفاده کرد و افزون بر استفادة داخلی، می‌توان به صنعت صادرات کشور نیز کمک شایانی کرد.

برای چیدمان و بسته بندی سیب در سردخانه به این صورت که محصولات با ماشین های مختلف به سردخانه سیب می رسند و اقلام در پالت های سردخانه چیده می شوند. بر روی هر یک از پالت ها اطلاعاتی اهم از تاریخ بار،نوع بار و نام صاحب بار نوشته می شود؛ سپس اقلام توسط لیفتراک حمل و در داخل سردخانه چیده می شوند و برای نگهداری آماده شده اند.

در سردخانه ها اصولا از گاز R22 اسفاده می شود، زیرا که یک گاز متناسب با نگهداری این نوع محصولات می باشد. اگر طرفدار محیط زیست هستید، می توانید از گاز R407 هم به عنوان جایگزین استفاده بفرمایید. گاز R407 یک مخلوط از گازهای مبرد است که برای استفاده در سیستم‌های خنک‌کننده استفاده می‌شود. این مخلوط، متشکل از سه گاز مبرد مختلف است که عبارتند از: هیدروفلوئوروکربن، پنتا‌فلوئورو‌اِتان و تترا‌فلوئورو‌اِتان.

در سردخانه های سیب و میوه ها اصولا از گاز مبرد R404 استفاده نمی شود، چرا؟ زیرا گاز R404 برای استفاده در سیستم‌های خنک کننده و یخچال های صنعتی به کار می‌رود. R404 دارای دمای کاری بسیار پایین و عملکرد خوبی در دماهای منفی دارد.

اگر می خواهید کمپرسور سردخانه ای سیب یا هر سردخانه ی دیگری عمر طولانی داشته باشد .حتما از روغن با کیفیت مانند روغن بیتزر استفاده شود.

روغن کمپرسور بیتزر، از مطمئن ترین روغن های شرکت بیتزر محسوب می شود و انتخاب مناسبی برای استفاده در کمپرسور ها می باشد. در ابتدا باید به مشخصات ساختاری و عملکرد کمپرسور خود آشنا شوید. در ادامه، باید به دستورالعمل تولید کننده کمپرسور بیتزر مراجعه کنید و به دقت نحوه استفاده و نوع روغن مورد توصیه را در آن مشاهده کنید. همچنین، با توجه به شرایط کاری و محیط کار، با توجه به دمای هوا و فشار هوا، روغن کمپرسور بیتزر مناسب را انتخاب کنید.

یکی دیگر از روغن کمپرسور هایی که در این امر کاربردی و مناسب است، روغن سانیسو است. درواقع روغن کمپرسور سانیسو، فعالیت برای کمپرسور ها و سردخانه ها را بسیار راحت تر کرده است؛ زیرا روانکاری با این روغن، باعث می شود تا تجهیزات و دستگاه ها با کمترین اصطلاک کار کنند. برند بلژیکی سانیسو یکی از بهترین تولیدکنندگان روغن‌های کمپرسور می باشد؛ با توجه به دسترسی خوب محصولات این برند ، همچنین قیمت و کیفیت مناسب، بخش اعظمی از روغن های مصرفی سیستم های سرمایشی در ایران را به خود تخصیص داده است. روغن کمپرسور سانیسو در کشور بلژیک و شهر امیکسم تولید می‌شوند و زیر مجموعه شرکت بزرگ پتروناس می باشد فعالیت این شرکت در حوزه تولید روغن های کمپرسور تبریدی از سال 2007 شکل گرفته است.

این نکته رو فراموش نکنید که سطح روغن و مقدار آن باید در دوره بازدید چک شود .از دیگر نکات برای داشتن یک سردخانه خوب برای نگهداری میوه های با کیفیت، استفاده از فن هواکش سردخانه مناسب می باشد .از سلامت فن های خود حتما مطمئن شوید.چرا که ممکن است به کیفیت محصولات یا کمپرسور شما آسیب بزند.