کد خبر: ۱۷۲۴۳
تاریخ انتشار: ۱۷ شهريور ۱۳۹۳ - ۲۰:۲۹

الشباب؛ پوست اندازی راهبردی در فضای رادیکالی

کشته شدن سرکرده گروهک الشباب پایانی بر فعالیت های ویرانگر این گروه نخواهد بود بلکه بهانه ای می شود برای پوست اندازی احتمالی و آغاز دور تازه ای از راهبردهای منطقه ای این گروه در فضایی رادیکال تر نسبت به گذشته.
کشته شدن سرکرده گروهک الشباب پایانی بر فعالیت های ویرانگر این گروه نخواهد بود بلکه بهانه ای می شود برای پوست اندازی احتمالی و آغاز دور تازه ای از راهبردهای منطقه ای این گروه در فضایی رادیکال تر نسبت به گذشته.

«الشباب» گروهک تروریستی- تکفیری فعال در منطقه شاخ آفریقا به ویژه سومالی، این روزها در سوگ از دست دادن «احمد عبدی گودانی» سرکرده خود، نشسته است که چهاردهم شهریورماه خبر کشته شدن او را هم موگادیشو تایید کرد و هم واشنگتن.

چهاردهم شهریورماه نخست وزیر سومالی خبر کشته شدن گودانی طی حمله هفته گذشته پهپادهای آمریکا به این کشور را تایید کرد. 

به نوشته همان روز خبرگزاری فرانسه، وزارت دفاع آمریکا تاریخ این عملیات را دهم شهریور اعلام کرد و کاخ سفید هم طی بیانیه ای کشته شدن گودانی را «ضربه ای مهلک بر الشباب» خواند.

کاخ سفید تاکید کرد «این عملیات حاصل سال ها کار اطلاعاتی بوده است» و افزود: هر چند کشته شدن سرکرده الشباب پیشرفتی حیاتی در زمینه مبارزه با این گروه تروریستی به شمار می رود، آمریکا همچنان از تمام ابزارهای در اختیار خود (شامل ابزارهای مالی، دیپلماتیک، اطلاعاتی و نظامی) برای رویارویی با این تهدید استفاده خواهد کرد».

«باراک اوباما» رییس جمهوری آمریکا، نیز در پایان نشست رهبران سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در ولز، این خبر را تایید کرد.

** الشباب؛ از پیدایش تاکنون

الشباب شاخه ای از گروه «اتحادیه دادگاه های اسلامی» است که نام آن در شرق آفریقا از سال 1385 به دنبال اشغال «موگادیشو» پایتخت سومالی، بر سر زبان ها افتاد.

به نوشته بیست و ششم اردیبهشت تارنمای انگلیسی زبان شبکه «بی. بی. سی»، «الشباب از ایده های وهابیون عربستان سعودی الهام گرفته و این در حالی است که بیشتر مسلمانان سومالی از صوفیان میانه رو هستند». 

رهبران الشباب در آغاز با دادن وعده برقراری امنیت و ثبات توانستند هواداران زیادی برای خود دست و پا کنند اما اقدام آنان در ویرانسازی اماکن متبرکه صوفیان موجب شد میزان محبوبیتشان در سومالی کاهش بیابد.

در سال 1390 یک مرکز فرماندهی منطقه ای (تشکیلات نظامی) با همکاری سربازان کشورهای منطقه و پشتیبانی اطلاعاتی- لجستیکی غرب شکل گرفت و طی چندین عملیات، این گروه را از موگادیشو به عقب راند. 

به نوشته اول مهرماه 1392 خبرگزاری «آسوشیتدپرس» آمریکا، پس از این یورش ها و در سال 1391 الشباب و القاعده اعلام کردند با یکدیگر متحد شده اند و الشباب در عملیات های بین المللی القاعده شرکت می کند. 

«مختار علی الزبیر» معروف به گودانی، از سال 1390 پس از حمله پهپادهای آمریکایی به «ابراهیم حاجی جامع میعاد» (ابراهیم الافغانی)، دوباره رهبری الشباب را بر عهده گرفت. وی پیش از میعاد هم به مدت یک سال و نیم (خرداد 1388 تا آذر 1389) بر مسند قدرت بود اما رهبران این گروه بر سر او اختلاف داشتند که اوج آن، در سال 1392 نمایان شد که سرانجام گودانی برخی مخالفان را کشت تا به غائله ها پایان بخشد.

از سوی دیگر، 2 دهه پس از سرنگونی آخرین دولت سومالی در سال 1370 و سر برآوردن دولت های جدایی طلب «سومالی لند» و «پانتلند» در شمال این کشور، از سال 1391 دولت تازه سومالی شکل گرفت و از سوی کشورهای دیگر به رسمیت شناخته شد. 

شورای امنیت سازمان ملل متحد هم اسفندماه همان سال تحریم های تسلیحاتی این کشور را به مدت یک سال تعلیق کرد تا آنگونه که بیستم فروردین 1392 خبرگزاری انگلیسی «رویترز» نوشت، آمریکا سومالی را واجد شرایط دریافت کمک نظامی بداند.

البته آمریکا از سال 1386، 133 میلیون دلار تجهیزات امنیتی برای مبارزه با الشباب به مرکز فرماندهی نظامی منطقه ای داده بود اما همانگونه که یکی از مقام های بلندپایه دولت اوباما به رویترز گفت «کمک های نظامی به دولت سومالی نمایانگر این است که آمریکا به سوی عادی سازی روابط با سومالی حرکت می کند».

چهاردهم خرداد امسال هم رادیو «صدای آمریکا» به نقل از معاون وزرات امورخارجه این کشور، از معرفی سفیر در موگادیشو پس از 23 سال خبر داد. 

** اوضاع نابسامان سومالی

سربازان سومالی و اتحادیه آفریقا (آمیسوم) مدتها است برای رسیدن به شهر بندری «کیسمائو» در جنوب سومالی می جنگند تا از این راه رگ اقتصادی الشباب را بخشکانند. 

دور تازه یورش ها طی هفته های گذشته که با پشتیبانی پهپادهای آمریکایی و کمک های اطلاعاتی فرانسه و دیگر کشورهای غربی همراه بود، همین هدف را دنبال می کرد. 

البته دولت سومالی از دوازدهم شهریورماه، 45 روز به اعضای الشباب مهلت داده بود خود را تسلیم کنند. 

به نوشته همان روز خبرگزاری رسمی چین (شینهوا)، دولت به شبه نظامیان وعده داد در صورت تسلیم شدن، برای آنان شغل و شرایط بهتر زندگی فراهم می کند اما در صورت نادیده گرفتن این مهلت، آنان را جنایتکار خواهد دانست.

به نظر می رسد یورش پهپادهای آمریکایی به پایگاه های نظامی الشباب و کشتن گودانی، به نوعی نقض مهلت پیشنهاد شده از سوی دولت و بی اعتبار کردن وعده آن بوده است.

این رخداد، یادآور دیگر اقدام های مداخله جویانه آمریکا در جای جای جهان مانند افغانستان، پاکستان، یمن و... به بهانه مبارزه با تروریسم است.

در شرایطی که استفاده از شیوه های مداخله غیرمستقیم به ویژه بهره گیری از پهپادها در راهبرد تازه نظامی آمریکا هواداران بسیاری یافته است و آمریکا استقرار پایگاه های نظامی تازه در آفریقا (از مغرب و الجزایر گرفته تا نیجر و لیبی) را به طور جدی پیگیری می کند، به نظر می رسد کشتن گودانی نوعی قدرت نمایی واشنگتن برای تقویت این راهبرد بوده است.

افزایش نگرانی عمومی درباره اقدام گروه های تکفیری تندرو مانند داعش در عراق و سوریه و کشیده شدن دامنه آن به منطقه شمال آفریقا نیز زمینه لازم را برای نگرانی دولت ها و ملت های منطقه و حضور نظامی مدعیان همیشگی مبارزه با تروریسم فراهم می آورد؛ کشورهایی که به اعتراف مقام های رسمی خود از گذشته تاکنون در شکلگیری وهابیت و گروه های برآمده از این دیدگاه (القاعده، داعش و...) نقشی بی بدیل داشته و پس از مدتی به بهانه مبارزه با همین ها خاک جهان اسلام را شخم زده و خون بیگناهان بسیار را بر زمین ریخته اند. 

تجربه نشان داده است اقدام آمریکا در حمله به رهبران گروه های تندرو مانند «اسامه بن لادن» از القاعده، ابراهیم الافغانی و گودانی از الشباب و... فقط برای مدتی از آتش فعالیت این گروه ها کاسته است. 

اندک زمانی پس از تعیین رهبر جایگزین، یا شاخه های تندروتری به وجود آمده اند یا راهبرد این گروه ها بازتعریف شده و فعالیت های آنها از نظر شدت یا گستره، افزایش یافته است. 

گودانی نیز طی سال های گذشته با افزایش حملات خود به کنیا و اوگاندا، خشونت و تنش را به بیرون از مرزهای سومالی کشانده و جان بسیاری از شهروندان و گردشگران غربی و حتی مردم این کشورها را به بازی گرفته بود.

از آنجا که ریشه های اعتقادی گروه هایی مانند الشباب در سرزمینی فراتر از آفریقا است، بنابراین حالتی چندملیتی و فراسرزمینی یافته اند. به همین سبب مبارزه رو در رو گرچه شماری از اعضا یا رهبران این گروه ها را از میان برمی دارد اما هسته های تازه ای پدید می آورد که نگاه های انتقامجویانه خود را به سوی اهداف غربی و هم پیمانان منطقه ای غرب خواهند چرخاند.

از این رو، انتظار می رود فارغ از بهره برداری های آمریکا از کشتن گودانی و گرفتن امتیازهای تازه از سومالی و کشورهای منطقه، الشباب به زودی رهبر دیگری برای خود برگزیند که راهبردهای عملیاتی این گروه را در فضایی رادیکال تر بازتعریف کند.

از مریم مسعود
نظر شما
قابل توجه کاربران و همراهان عزیز: لطفا برای سرعت در انتشار نظرات، از به کار بردن کلمات و تعابیر توهین آمیز پرهیز کنید.
* کد کپچا:
captcha

وضعیت جسمانی تلخ از «جمشید آریا»+ عکس

تصویر شهید هنیه در جلسه امروز هیئت دولت در غیاب پزشکیان (عکس)

ترور «اسماعیل هنیه» در تهران در صدر اخبار رسانه های جهان (تصاویر)

حضور عارف در کنار مهمان خارجی مراسم تحلیف در دیدار با رهبری (عکس)

پردیس احمدیه با استایل سفید (عکس)

تیپ متفاوت الناز شاکردوست در یک برنامه سینمایی (عکس)

ظریف و آذری جهرمی در مراسم تنفیذ (عکس)

حرکات تکنیکی و ویرانگر کاکوتا ستاره مدنظر استقلال (ویدئو)

طعنه سنگین بهرنگ علوی به طراحی لباس ورزشکاران ایران در المپیک پاریس (عکس)

حضور شبانه مسعود پزشکیان در میان مردم و شنیدن درددل آنها (ویدئو)

گریم فوق العاده عجیب سارا بهرامی (عکس)

مراسم تشییع سعید راد با حضور هنرمندان و پرسپولیسی ها (تصاویر)

واکنش پزشکیان به افتادن لیوان آب و خیس شدن لباسش در زمان سخنرانی (ویدئو)

تنش در مجلس بر سر رفع فیلترینگ (ویدئو)

دیدار اعضای جبهه اصلاحات با پزشکیان (تصاویر)

کاپشن جدید پزشکیان جنجالی شد (تصاویر)

از خرید جدید استقلال رونمایی شد + عکس

تیپ و پوشش مسعود پزشکیان تغییر کرد (عکس)

عکس هنری المیرا دهقانی، بازیگر جوان

تیپ متفاوت و دیدنی لیلا اوتادی (عکس)

علیرضا کوشکی به استقلال پیوست + عکس

اشتباه در نوشتن سنگ مزار شهید رئیسی+ عکس

آمادگی بدنی فوق العاده رامین رضاییان در تمرینات استقلال (عکس)

پزشکیان در دیدار با خانواده سردار قاسم سلیمانی: شهید سلیمانی نه با کسی دعوا داشت و نه کسی را حذف می کرد (عکس)

تغییر چهره شاهدخت سریال جومونگ در ۳۸ سالگی (عکس)

ست آبی رنگ نوید محمدزاده و همسرش فرشته حسینی (عکس)

هدیه فرماندهان سپاه به پزشکیان (تصویر)

لحظه شلیک تک تیراندازان به عامل ترور ترامپ (ویدئو)

عبدالله کویته ، طراح عملیات تروریستی کرمان دستگیر شد (عکس)

استایل خاص نوید محمدزاده و همسرش فرشته حسینی در تئاتر (عکس)

استایل باوقار هدی‌ زین‌‌ العابدین در یک مهمانی باشکوه (تصاویر)

ستاره خارجی استقلال و همسرش (عکس)

جدیدترین عکس سوگل خلیق در لباس زیبای عروس

پزشکیان دیشب به کدام هیات رفت؟ (عکس)

بهرام افشاری به جمع بازیگران پایتخت بازگشت؟ (عکس)

خاطره اسدی ازدواج کرد (عکس)

دیدار رامین رضاییان و علیرضا بیرانوند در کافه؛ مذاکرات برای آینده یا دیداری دوستانه؟ (+عکس)

عکسی از چهره جدید ترلان پروانه در روز تولدش

استایل قشنگ رعنا و مهدی در برنامه عادل وایرال شد (عکس)

تیپ ساحلی بازیگر سریال دونگ‌یی در جزایر هاوایی (تصاویر)

پزشکیان به سیدحسن خمینی: من شب شمارش آرا خوابیدم، گفتم توکل برخدا؛ یا میشه یا نمیشه دیگه! (ویدئو)

رونمایی «نفیسه روشن» از پوشش متفاوت اش در پشت صحنه یک سریال (+ عکس)

عکس صمیمی نفیسه روشن با شیرین سریال نون خ

واکنش محسن منصوری، رئیس ستاد جلیلی به پیروزی پزشکیان (تصویر)

استایل جذاب همسر بهرام رادان در سفارت فرانسه

واکنش ظریف به پیروزی پزشکیان (تصویر)

آرامگاه حسن صباح را پیدا می‌کنم / حشاشین تروریست بودند؟ (+عکس)

تغییر چهره «لاله» سریال لیسانسه ها بعد 6 سال در 38 سالگی (عکس)

استقبال باشکوه مردم ارومیه از مسعود پزشکیان (ویدئو)

بازداشت هوادار فحاش جلیلی در مرند + عکس

تغییر چهره تازه محیا دهقانی بازیگر نقش «نجلا» در 32 سالگی (تصاویر)

استقبال بی نظیر بازار شوش تهران از دکتر پزشکیان (تصاویر)

غزل شاکری و همسرش در اکران خصوصی یک فیلم (عکس)

اعتراض ستاد پزشکیان به بی اخلاقی رسانه وابسته به بیت المال (عکس)

تجمع بازنشستگان در چند شهر + عکس

تصویری جدید از چهره طبیعی و بدون آرایش هانیه توسلی (عکس)

واکنش فعال اصولگرا به «حماسه حضور» خواندن مشارکت ۴۰ درصدی در صداوسیما ! (تصویر)

روایتی از حضور خبرنگار زن امریکایی در بیت‌رهبری +عکس

تصویر عجیب و زیبا از بزرگراه مدفون در زیر شن های روان در ریاض (عکس)

متین ستوده؛ از ازدواج تا طلاق + بیوگرافی و عکس های شخصی

المیرا دهقانی و همسرش (عکس)

کنایه آذری جهرمی به سعید جلیلی و دعوت او به مناظره (تصویر)

آرمین کاظمیان درگذشت +عکس

وحدت جلیلی و قالیباف شکست خورد: درخواست تضرع به درگاه الهی و عدم تخریب یکدیگر (تصویر)

اجتماع حامیان پزشکیان در مشهد (تصاویر)

موج ظریف - پزشکیان به اردبیل رسید (عکس)

دختر مونیکا بلوچی با این لباس آبی، دلبری کرد (عکس)

اجتماع بزرگ مردم کرمان با حضور مسعود پزشکیان (تصاویر)

هدیه جالب مجری تلویزیون به همسرش در سالگرد ازدواج (عکس)

فیلم وایرال شده از حمله پورمحمدی به جلیلی در مناظره: ملت را بیچاره کردید ، دوران بگو در رو گذشته! (ویدئو)

حجاب دختران در تجمع هواداران جلیلی در میدان امام حسین (تصاویر)

تجمع بازنشستگان مخابرات ایران در چند شهر+ عکس

گردهمایی حامیان دکتر "مسعود پزشکیان" در محمدیه (تصاویر)

نیره، دختر حاتمی‌کیا همسر وحید رونقی، مجری صداوسیماست + عکس

سخنان طوفانی ظریف علیه جلیلی: مردم را بیچاره کردید! چه میخواهید از جان مردم؟ (ویدئو)

پرطرفدارترین

کد های تپ سواپ سه شنبه ۹ مرداد و چهارشنبه ۱۰ مرداد / جایزه ۲۰۰ و ۴۰۰ هزاری امروز

کارت های امروز همستر چهارشنبه ۱۰ مرداد و پنجشنبه ۱۱ مرداد / کمبو جایزه‌دار ۵ میلیونی

کارت های امروز همستر سه شنبه ۹ مرداد و چهارشنبه ۱۰ مرداد + کومبو جدید ۵ میلیونی تغییر کرده

تحلیل زیدآبادی از ترور اسماعیل هنیه در تهران

استقبال قالیباف از همسر و دخترش در مراسم تحلیف (عکس)

کومبو بازی جمز و پنجه گربه ۹ و ۱۰ مرداد / کارت های امروز و فردا

کارت های مخفی راکی رابیت ۹ و ۱۰ مرداد / کمبو دو میلیونی امروز

واکنش امریکا به ریاست جمهوری پزشکیان