کار اصلی امام هادی در مقایسه با دیگر ائمه چه بود؟

مبلغ " هادی سروش در مقاله ای در وبگاه اندیشه ما، به کار مهم و انحصاری امام هادی (ع) نسبت به ائمه دیگر اشاره کرده است به نکات جذابی در مورد زیارت جامعه کبیره و زیارت غدیریه پرداخته است که به مناسبت شب شهادت امام دهم شیعیان منتشر می کنیم:

اساس کار امام در مقام “امامت” رهبری فکری جامعه است و وقتی شرائط مقتضی باشد و مردم ظرفیت مناسبی از خود نمایان کنند این رهبری فکری به تمام شئون اجتماعی ، سیاسی انسانها میرسد. فقط در یک مدت کوتاه جامعه برای رهبری اجتماعی و سیاسی به “امام” روی خوش نشان داد و آن دوران حُکمرانی حضرت امیر (ع) بود که محصول آن نهج البلاغه است .

در دوران های دیگر که چنین ظرفیتی در جامعه دیده نمیشد؛ “امام و امامت” به رهبری فکری بشریت پرداخته و انسانهای تشنه به جام معرفت را سیراب میکند.

در اینجاست که مشاهده میکنیم هر کدام از ائمه اطهار(ع) در مقام تفسیر یک آیه یا چند آیه قرآن و نیز واگو نمودن و تبیین سنت رسول الله (ص) بر آمده اند . تفاوت حضرت هادی (ع) با امامان دیگر در تفسیر کامل “امامت” است. توضیح مطلب این است که وجود مبارک امام هادی(ع) با ارائه زیارت جامعه کبیره، کلّ امامت را تبیین و تشریح نمود .

به بیان استاد علامه جوادی آملی ؛ “زیارت جامعه تفسیر کل قرآن است چرا عترت همتای قرآن است.” و این سخن استاد کاملا قابل پذیرش است چون وقتی عترت تفسیر شود یعنی کل قرآن تفسیر شده است.

حال که در واقع “زیارت جامعه” تفسیر امامت است که حاوی تفسیر کل قرآن است ، باید به اینکه توجه نمود که تفسیر زیارت جامعه از قرآن مانند تفاسیر دیگر نیست که لفظ و معنا و مفهوم را تبیین کند بلکه به تعبیر استاد علامه حسن زاده آملی (ره) ؛ “تفسیر انفسی قرآن است.” که قرآن شریف را به شکلی تحقق عینی در ارواح متعالیه دارد تبیین و تفسیر مینمایند.

در زیارت جامعه اسراری نهفته است که شاید بتوان گفت بهترین کسی که توانسته در شرح آن موفق باشد از گذشتگان؛ عارف درودآبادی در کتاب “الشموس الطالعه” است ، و از معاصران ؛ استاد علامه جوادی آملی در کتاب “فنای مقربان” است که در ۱۲ جلد است .

در زیارت جامعه به این نکات باید بیشتر توجه شود:

۱ ) جامعه بشری نیازمند تعالیم و عنایات حضرات معصومین (ع) است ؛ وَالْبابُ الْمُبْتَلی بِهِ النّاسُ مَنْ اَتیکُمْ نَجی وَمَنْ لَمْ یَاْتِکُمْ هَلَک.

۲) دوری از ذلت شرک و کفر و اعتقادات سفیهانه به برکت آموزه های ائمه (ع) قابل تحقق است؛ وَبِکُمْ اَخْرَجَنَا اللَّهُ مِنَ الذُّلِّ

۳) قرب آنان به بارگاه الهی میتواند واسطه موثر در رفع ناراحتی ها و نگرانی ها قرار گیرد؛ وَفَرَّجَ عَنّا غَمَراتِ الْکُرُوبِ وَاَنْقَذَنا مِنْ شَفا جُرُفِ الْهَلَکاتِ.

۴) عاملِ تاثیرگذار بر نهان آدمیان در گِروِ توجه آن ذوات مقدسه است : وَجَعَلَ صَلَواتَنا عَلَیْکُمْ وَما خَصَّنا بِهِ مِنْ وِلایَتِکُمْ طیباً لِخَلْقِنا وَطَهارَةً لاِنْفُسِنا وَتَزْکِیَةً لَنا وَکَفّارَةً لذنوبنا.

۵) دلیل خلقت و واسطه فیض الهی امامان پاک هستند: بکُمْ فَتَحَ اللَّهُ وَبِکُمْ یَخْتِمُ وَبِکُمْ یُنَزِّلُ الْغَیْثَ وَبِکُمْ یُمْسِکُ السَّماَّءَ اَنْ تَقَعَ عَلَی الاْرْضِ اِلاّ بِاِذْنِهِ وَبِکُمْ یُنَفِّسُ الْهَمَّ وَیَکْشِفُ الضُّرَّ وَعِنْدَکُمْ ما نَزَلَتْ بِهِ رُسُلُهُ وَهَبَطَتْ بِهِ مَلاَّئِکَتُهُ.

۶) موظف به دوری از هرگونه ظالم و طاغوت هستیم ؛ بَرِئْتُ اِلَی اللَّه عَزَّوَجَلَّ مِنْ اَعْداَّئِکُمْ وَمِنَ الْجِبْتِ وَالطّاغُوتِ وَالشَّیاطینِ وَحِزْبِهِمُ الظّالِمینَ لَکُمْ وَالْجاحِدین لِحَقِّکُمْ وَالْمارِقینَ مِنْ وِلایَتِکُمْ وَالْغاصِبینَ لاِرْثِکُمْ وَالشّاَّکّینَ فیکُمْ وَالْمُنْحَرِفینَ عَنْکُمْ وَمِنْ کُلِّ وَلیجَةٍ دُونَکُمْ.

۷ ) در بارگاه الهی ، ارواح و نفوسی والاتر برای دستگیری و شفاعت از اهلبیت (ع) یافت نمیشود؛ اَللّهُمَّ اِنّی لَوْ وَجَدْتُ شُفَعاَّءَ اَقْرَبَ اِلَیْکَ مِنْ مُحَمِّدٍ وَاَهْلِ بَیْتِهِ الاْخْیارِ الاْئِمَّةِ الاْبْرارِ لَجَعَلْتُهُمْ شُفَعاَّئی؛

کار مهم دیگر امام هادی (ع) انشاء زیارت غدیریه توسط امام هادی (ع) در خور دقت بسیار است .این زیارت مشحون از آیات قران کریم است و ۲۰۶ فضیلت از فضایل بیکران قرآن ناطق حضرت امیرالمؤمنین (ع) در آن وارد شده است.

روایت شده که در هر روز، از راه دور و نزدیک می ‌توان خواند. زیارت حضرت امیرالمؤمنین، از زیارت پر فضیلت حضرت سیّد الشّهدا (ع) هم بالاتر است. جناب شیخ عبّاس قمی در مورد زیارت شریف غدیریّه می نویسد: در تمامی زیارات مأثوره، زیارتی به این درجه از صحّت و اعتبار و قوّت سند پیدا نمی ‌شود.