آخرین وضعیت عادی سازی روابط عربستان - اسرائیل

«چند روز پیش از حمله هفت اکتبر جنبش حماس، عربستان سعودی گفته بود که به عادی‌سازی روابط دیپلماتیک با اسرائیل نزدیک‌تر می‌شود. به‌رغم جنگ سه ماهه غزه، ریاض همچنان چراغ‌سبزی نسبت به عادی‌سازی روابط نشان می‌دهد اما شاید خواستار امتیازات بیشتری از سوی اسرائیل و آمریکا شود.»

به گزارش ایسنا، «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا در جریان سفر اخیرش به منطقه گفت، گفت‌وگوهای عادی‌سازی روابط میان عربستان و رژیم صهیونیستی ادامه می‌یابد و «سود مشخصی در منطقه به همراه دارد».

«خالد بن بندر» سفیر عربستان در انگلیس نیز اخیرا در مصاحبه با بی‌بی‌سی عنوان کرد: «قطعا منافعی در عادی‌سازی روابط وجود دارد.»

اما تحلیلگران سیاسی در گفت‌وگو با تلویزیون سی‌ان‌ان معتقدند بها و قیمتی که عربستان سعودی در ازای عادی‌سازی دریافت خواهد کرد، «بالاتر از دوران قبل جنگ غزه» خواهد بود و در عین حال ریاض شاید خواستار امتیازات بیشتری از ایالات متحده آمریکا و رژیم صهیونیستی شود.

«علی شهابی» تحلیلگر و نویسنده سعودی به سی‌ان‌ان گفت: دولت سعودی همچنان پذیرای عادی‌سازی روابط است؛ البته به شرط آنکه اسرائیل اقدامات ملموسی را در راستای راه‌حل دو دولتی اتخاذ کند. برای مثال، محاصره غزه باید رفع شود و هم‌چنین به تشکیلات خودگردان فلسطین در غزه و کرانه باختری قدرت کامل داده شود و با خروج از مناطق کلیدی در کرانه باختری و غیره همراه باشد.

این نویسنده سعودی تاکید کرد: اقدامات اسرائیل باید شفاف و ملموس باشند نه صرفا وعده‌های توخالی که اسرائیل پس از عادی‌سازی آنها را فراموش کند، درست مثل موقعیت‌های دیگری که سایر کشورها با اسرائیل عادی‌سازی را انجام دادند.

درحالی‌که آنتونی بلینکن مستقیما خواستار آتش‌بس در غزه نشده، اما تاکید کرده که یکپارچگی بیشتر رژیم صهیونیستی در غرب آسیا نیازمند خاتمه درگیری در غزه و همچنین هموار سازی مسیری مناسب برای ایجاد کشور فلسطین خواهد بود.

در سال ۲۰۲۰ چهار کشور عربی از جمله امارات متحده عربی، بحرین، مراکش و سودان تحت معاهده‌هایی موسوم به «پیمان ابراهیم»، رژیم صهیونیستی را به رسمیت شناختند. از آن زمان تاکنون دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا در تلاش است تا عربستان سعودی را به عنوان «رهبر جهان اسلام» وارد این معاهده کند؛ اقدامی که طبق گزارش سی‌ان‌ان شاید بتواند دری را برای دیگر کشورهای عربی به سوی به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی باز کند.

سی‌ان‌ان می‌گوید: درحالی که ایجاد کشور فلسطین موضع رسمی عربستان سعودی به مدت دو دهه بوده است، اما این کشور در سالهای اخیر تا پیش از حملات هفت اکتبر، به طور رسمی در اظهارات خود چیزی از این مسئله به میان نیاورد.

«محمد بن سلمان» ولی‌عهد عربستان سعودی در ماه سپتامبر در مصاحبه با تلویزیون فاکس نیوز نسبت به توافق عادی‌سازی با رژیم صهیونیستی گفت: امیدوارم که این توافق به جایی برسد که زندگی فلسطینی‌ها را بهبود ببخشد.

نظرسنجی‌ای که توسط «موسسه واشنگتن برای سیاست خاورنزدیک» از تاریخ ۱۴ نوامبر الی ۶ دسامبر (۲۳ آبان الی ۱۵ آذر) انجام شد، نشان داد که ۹۶ درصد از ۱۰۰۰ سعودی معتقدند که کشورهای عربی باید فورا تمامی روابط دیپلماتیک، سیاسی، اقتصادی و دیگر روابط را با رژیم صهیونیستی قطع کنند و این پاسخ آنها در واکنش به جنگی بود که این رژیم در نوار غزه به راه انداخته است.

جنگ رژیم صهیونیستی علیه غزه در بحبوحه ادامه حملات توپخانه‌ای و هوایی اشغالگران در سراسر نوار غزه وارد صد و دومین روز خود شده‌ و تلفات اشغالگران ادامه دارد. وزارت بهداشت در غزه اعلام کرد شمار قربانیان تجاوزات رژیم صهیونیستی از ۷ اکتبر گذشته تاکنون به ۲۴ هزار و ۲۸۵ شهید و ۶۱ هزار و ۱۵۴ زخمی رسیده‌ است.

به نظر می‌رسد که گفت‌وگوهای مربوط به عادی‌سازی روابط عربستان و رژیم صهیونیستی باعث شده تا مجددا مسئله حقوق فلسطینیان در اولویت قرار بگیرد.

«فیراس مکساد» کارشناس ارشد و مدیر موسسه میدل ایست در واشنگتن دی‌سی به سی‌ان‌ان می‌گوید: «با توجه به اینکه افکار عمومی عربستان درخصوص جنگ غزه بسیار ملتهب شده است، ریاض اکنون به امتیازات بسیار معنادار اسرائیل در قبال فلسطینی‌ها نیاز دارد که از جمله آنها می‌توان به ایجاد یک کشور فلسطینی اشاره کرد.»

او تاکید می‌کند با این حال عربستان سعودی می‌تواند تا زمانی که شروط لازم تحقق یابند، صبر کند.

این کارشناس ارشد در قسمت دیگری از اظهاراتش با اشاره به روابط عربستان و آمریکا می‌گوید: نمایندگان کنگره که متشکل از دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان است در حال حاضر مرتبا به عربستان سفر می‌کنند و روابط با دولت بایدن بعد از شروعی پرفراز و نشیب جان دوباره‌ای گرفته است.