بمباران مشکل تروریسم را حل نمی کند

حسن روحانی

نواندیش: متن کامل سخنان رییس‌جمهوری در جمع سران سازمان همکاری شانگهای

بسم الله الرحمن الرحیم

جناب آقای رحمان، رییس‌جمهوری تاجیکستان ؛

روسای جمهور محترم؛

دبیر کل محترم سازمان همکاری شانگهای ؛

خانم‌ها،آقایان ؛

در ابتدا مایلم مراتب خرسندی خود از حضور در کشور زیبا، دوست و هم‌زبان و هم‌فرهنگ جمهوری تاجیکستان و همچنین قدردانی نسبت به برگزاری این نشست و میهمان‌نوازی گرم و صمیمانه جناب آقای رحمان، رییس‌جمهوری محترم، دولت و مردم شریف تاجیکستان را ابراز نمایم.

عالیجنابان؛

من در اجلاس سال گذشته از افراط‌گرایی، تروریسم و جنایات سازمان‌یافته بین‌المللی سخن گفتم و آنها را نه تنها یکی از چالش‌های اصلی عرصه امنیت در حوزه سازمان شانگهای خواندم بلکه با این باور که افراط‌گرایی و خشونت، چالش جهانی است، در مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز آن را مطرح نمودم و خوشحالم که این نگرانی با اجماع جهانی به صدور قطعنامه برای مبارزه با خشونت و افراط منجر گردید.

اکنون یکسال از آن تلاش‌ها می‌گذرد و جهان روز به روز به عمق این هشدار و خطرات این پدیده شوم پی می‌برد. من در اجلاس سیکا در شانگهای مجدداً در این خصوص هشدار دادم و مایه خرسندی است که در آنجا قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد به عنوان یکی از اسناد آن اجلاس به ثبت رسید. اکنون نیز امیدوارم که این قطعنامه در اسناد سازمان شانگهای و در برنامه آن به عنوان یک اولویت و ضرورت پرداختن به چالشی بزرگ مدنظر قرار گیرد.

روسای محترم جمهور؛

امروز اغلب کشورهای عضو سازمان شانگهای، کم و بیش با خطر افراط و تروریسم روبرو هستند؛ بنابراین برنامه‌ریزی سازمان‌یافته، همکاری‌های دو و چند جانبه، تعاملات سیاسی و اطلاعاتی، و مقابله با فقر فرهنگی و اقتصادی، و حمایت سران کشورهای عضو از این اقدامات تنها راه مقابله با این بحران و عبور از مشکلات رو به رشد آن است.

جمهوری اسلامی ایران از آغاز موج جدید این بحران که برخی از بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی با سرازیر کردن منابع مالی، تسلیحاتی و اطلاعاتی به تقویت گروه‌های افراطی و نظامی کردن آن همت گماردند، تاکید داشت که حمایت از تروریسم و افراط در نهایت، منطقه را در کام خود فرو خواهد برد.

اکنون شاهد آن هستیم که گروه‌هایی جنگ‌طلب و افراطی علاوه بر توحش و کشتار در سوریه، چه بر سر ملت عراق آوردند. بحران امروز عراق، میراث شوم عملکرد دیروز قدرت‌ها و کشورهای توسعه‌طلب است.

کانون بحران شکل‌گرفته در منطقه، به مرکز جذب افراط‌گرایان و گروه‌های تروریستی مبدل شده و حل‌وفصل بحران نیازمند اجماع، عزم جدی و اقدام مشترک منطقه‌ای و بین‌المللی است؛ در غیر این صورت، این بحران از ظرفیت درگیر کردن تمام منطقه و ایجاد تهدید در خارج از منطقه برخوردار خواهد بود.

در سرزمین فلسطین نیز جنایات جنگی، کشتار بی‌رحمانه و آوارگی هزاران مرد، زن و کودک بی‌گناه در غزه، و حرکت غیر انسانی در تخریب زیرساخت‌های اولیه مورد نیاز مردم آن، بار دیگر ثابت کرد که رژیم صهیونیستی به هیچ یک از قواعد حقوق بین‌الملل و معیارها و اصول اولیه و اخلاق انسانی پایبند نیست؛ و تنها منطق این رژیم اشغالگر، زیاده‌خواهی از طریق جنگ‌افروزی است.

جامعه جهانی، نیازمند تعامل، دوستی، همزیستی مسالمت‌آمیز ملل و اقوام گوناگون در سایه اعتدال بوده و برقراری صلح نیز مستلزم مقابله با خشونت و نفی فرهنگ افراطی‌گری است؛ و اکنون برای آنان که با اشتباه محاسباتی، در جهت اهداف کوتاه‌مدت سیاسی و نادرست، به ایجاد و حمایت و تجهیز گروه‌های تروریستی دست زده‌اند، روشن شده است که این پدیده غیرقابل کنترل تروریسم، نه تنها قادر نیست اهداف نامشروع این قدرت‌ها را تامین و تروریسم و افراط را به ابزاری برای سرکوب استقلال ملت‌ها تبدیل کند، بلکه هم اینک خود نیز در معرض تهدید گروه‌های دست‌پرورده خویش قرار گرفته‌اند زیرا تحلیل نادرست مسایل منطقه، باعث شده که تروریسم در منطقه سازماندهی شده و رشد کند و چنانچه خطر تروریسم به درستی و به هنگام مورد توجه قرار گرفته بود و به نام آزادی و دموکراسی به تقویت مالی و نظامی گروه‌های تروریستی اقدام نمی‌شد، امروز مردم بی‌گناه سر بریده نمی‌شدند. اکنون هم تصور اینکه فقط بمباران هوایی می‌تواند مشکل تروریسم را حل کند، ساده‌انگاری و گریز از پیچیدگی مسئله است؛ مقابله با فرهنگ خشونت و سازمان ترور نیاز به فهم مسایل اجتماعی و سیاسی منطقه دارد و جز با مدیریت و مشارکت مردم و دولت‌های منطقه به توفیق نخواهد انجامید.

حضار محترم؛

شرایط سیاسی امروز افغانستان موجب نگرانی اعضای سازمان است و ما امیدواریم با توجه به اهمیت این کشور و ضمن کمک و حمایت همه اعضای سازمان از ثبات و امنیت آن، مردم و گروه‌های سیاسی افغانستان با حزم، دوراندیشی و درایت از این شرایط در جهت تامین منافع مردم خود عبور نمایند.

در کنار این واقعیت که امنیت اصلی‌ترین دغدغه کشورهای جهان به خصوص اعضای سازمان شانگهای است، ثبات، توسعه منطقه‌ای و رفاه ملی نیز از موضوعات مهم دیگری است که باید همواره مدنظر قرار گرفته و این سازمان با توسعه و طراحی ساز و کارهای تاثیرگذارتر در عرصه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی به نقش‌آفرینی مبادرت نماید. بی‌تردید برای ایجاد ثبات و امنیت در منطقه،توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی در کنار اقدامات اطلاعاتی و امنیتی، یک ضرورت و بدون تردید یکی از راه‌های بلند مدت برای خشکاندن تروریسم خواهد بود.

سوء استفاده ابزاری رو به گسترش غرب از تحریم و تبدیل آن به نوعی سلاح مخرب نشان می‌دهد که این ابزار هم به آسانی می‌تواند علیه هر یک از اعضای جامعه جهانی و از جمله اعضای سازمان همکاری شانگهای به کار گرفته شود. لذا جمهوری اسلامی ایران بر این باور است که مقابله با تحریم‌ها می‌بایست به یکی از اصول این سازمان و کشورهای عضو آن تبدیل شده و تنظیم مناسبات میان اعضا و توسعه روابط دوجانبه به دور از فشارهای ظالمانه ناشی از تحریم سامان یابد.

خانم‌ها، آقایان؛

انرژی، آب و توسعه شبکه‌های مواصلاتی برای دسترسی به بازارهای جهانی، بی‌شک در جهت ثبات و توسعه منطقه‌ای حائز اهمیت خواهد بود. در این جهت و با استفاده از این فرصت مایلم به تلاش‌های اخیر در بهره‌برداری از خط آهن سه جانبه ایران - ترکمنستان - قزاقستان تا آذر ماه (دسامبر) سال جاری و همچنین ورود به مراحل اجرایی موافقتنامه کریدور ترانزیتی چهار جانبه ایران، ترکمنستان، ازبکستان و عمان که موجب تسهیل بیش از پیش ارتباط آسیای مرکزی و خلیج فارس از طریق ایران شده و سازمان شانگهای را از ساختار ارتباطی پیشرفته‌ای از خلیج فارس تا اقیانوس هند و از آنجا تا دریای چین برخودار می‌کند، اشاره کنم.

جمهوری اسلامی ایران با برخورداری از ذخایر عظیم انرژی و همچنین با توجه به موقعیت ژئواستراتژیکی خود توانسته نقشی اساسی در همگرایی منطقه ایفا نماید و روشن است که بدون حضور نقش‌آفرین ایران، طراحی کریدورهای حمل‌ونقلی و انتقال انرژی در منطقه فاقد توجیه اقتصادی و عملیاتی خواهد بود.

در پایان با اغتنام از فرصت و ضمن قدردانی از تلاش‌های دبیرکل محترم و تشکر مجدد از جناب آقای رحمان رییس‌جمهور محترم تاجیکستان از خداوند متعال برای تمامی کشورهای عضو سازمان و به ویژه کشور عزیز تاجیکستان موفقیت و سربلندی روزافزون آرزو می‌نمایم.

متشکرم.

گزارش خطا