همای سعادت بر سرستون‌های تخت جمشید (+عکس)

اکبر نعمتی در این رشته توییت گفت:«حالا که بعد از انتشار فیلم هما⁩ در طالقان این پرنده ترند شد، دیدم یه سری اطلاعات غلط در حال انتشار است خوبه که در اینجا کمی اطلاعات در مورد این ⁧ پرنده⁩ منتشر کنم.

‏

به گزارش خبرآنلاین، نام هما یا هومیه، هومایه، هومیا و هومایا در پهلوی به معنی فرخنده و خجسته در اوستا به وفور به کار رفته است. هما یا ⁧ مرغ سعادت، با نام علمی Gypaetus barbatus از تیره یا خانواده Accipitridae بوده و نام انگلیسی آن ⁧کرکس ریش‌دار⁩ یا ⁦Bearded_Vulture⁩ می‌باشد.

‏شاید براتون پارادوکس ایجاد شد که چرا یک کرکس یا لاشخور شد پرنده سعادت در باور ما ایرانی‌ها؟ بریم اول سراغ غذای این پرنده؛ بیش از ۸۰ درصد غذای هما ⁧ مغز استخوان⁩ است و قادر است در کمتر از ۲۴ ساعت استخوان را به صورت کامل هضم نماید زیرا اسید معده هما زیاد است.

هما مانند دیگر پرنده‌های شکاری علاقه‌ای به خوردن گوشت و لاشه ندارد و تغذیه اصلی این پرنده استخوان است. هما⁩ استخوان را درحین پرواز از ارتفاع بالا به زمین می‌اندازد تا به قطعات کوچک تبدیل شود و سپس اقدام به خوردن آن می‌کند. همچنین در نظر داشته باشید هما از لاک پشت و مارمولک نیز تغذیه میکند.

هما در خاک‌های حاوی ⁧اکسید آهن⁩ با چنگال خود خاک حاوی اکسید آهن را بر می‌دارد و آن را روی پر و بالش می‌مالد تا مطمئن شود که به رنگ نارنجی آتشین تبدیل شده و ظاهری جدید به خود بگیرد و رفتار استتار یا دفاعی این پرنده است.

همای سعادت⁩ یا مرغ سعادت جایگاه ویژه‌ای در ادبیات و فرهنگ ایران زمین دارد و مشهور است که سایه‌اش بر سر هر که بیفتد، به خوشبختی، سعادت و کامیابی خواهد رسید. به همین دلیل نقش هما در بسیاری از سرستون های ⁧ تخت جمشید⁩ وجود دارد و اشعار بسیاری در ادبیات پارسی سروده شده‌اند.

که ⁧ هما نقشی اساسی در آنها دارد. هما در اصل پرنده‌ای استخوان خوار است، ایرانیان باستان چهار عنصر آب، باد، خاک و آتش را بسیار گرامی و مقدّس می‌شمردند و آن‌ها را به‌وجود آورنده هستی و گرداننده جهان می‌دانستند؛ تا آنجا که آیین بیشتر اقوام کهن ایرانی نیز همین عناصر طبیعت بوده‌است.

برای همین مردگان خود را در خاک دفن نمی‌کردند چون باور داشتند، خاک⁩ نباید آلوده شود و نیاکان ما اجساد خود را در دخمه‌ها قرار می‌دادند، به اعتقاد آنها، اگر هما به سراغ جسدی می‌رفت آن فرد در عالم جاودان سعادتمند و در دنیای بعد بهشتی می‌شد.

در افسانه‌ها دیدنش موجب خوش یمنی بوده است. جالب است بدانید در ادبیات کهن پارسی هرگاه پادشاهی در می‌گذشت و وی را وارثی برای جانشینی نبود، مردم را در میدانی جمع و همایی را رها می کردند، هما بر سر و شانه ی هر که می نشست آن فرد ⁧پادشاه⁩ سرزمین می‌شد.

برخلاف باورها ⁧هما⁩ پرنده کمیابی در ایران نیست هم در رشته کوه‌های البرز و هم زاگرس زندگی میکند اما از آنجایی که آشیانه‌اش را در بالای صخره‌ها انتخاب میکند دیدنش کمی سخت است، البته از لحاظ حفاظتی در آستانه تهدید قرار گرفته است.