کد خبر: ۱۷۵۰۹

تاریخ انتشار: ۲۳ شهريور ۱۳۹۳ - ۰۹:۴۴

صفحه نخست » سیاسی

لاریجانی: اگر می خواهیم عقل در جامعه رشد کند به آزادی فکری بها دهیم و افراد را محدود نکنیم

رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه داعش با بمباران هوایی آمریکا و همپیمانانش از بین نخواهد رفت، افزود: به طور حتم با بمباران کلاسیک نمی‌توان گروه‌های چریکی را نابود کرد.

نواندیش: رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه داعش با بمباران هوایی آمریکا و همپیمانانش از بین نخواهد رفت، افزود: به طور حتم با بمباران کلاسیک نمی‌توان گروه‌های چریکی را نابود کرد.

دکتر علی لاریجانی در اختتامیه هفتمین جشنواره بین‌المللی انتخاب کتاب سال رضوی با اشاره به تحولات کنونی منطقه گفت: متاسفانه در 3 سال گذشته در منطقه به ویژه کشور سوریه شاهد حضور جریان‌های تندرو هستیم، حال این سوال پیش می‌آید که آیا غربی‌ها نمی‌دانستند که با حمایت‌شان از گروه‌های تروریستی چه اتفاقی رخ می‌دهد؟ که اگر نمی‌دانستند باید برای آن تاسف خورد و این موضوع نشان‌دهنده آن است که این کشورها دارای ساختار مدیریتی مناسبی نیستند. البته غربی‌ها به ویژه آمریکا درک و فهم درست و مناسبی از مسائل شرق به ویژه منطقه ندارند.

غربی ها از تروریسم به صورت تاکتیکی استفاده می کنند

رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: از طرف دیگر اگر غربی‌ها می‌دانستند که با حمایت‌شان از تروریست‌ها چه اتفاقی می‌افتد، این موضوع نشان‌دهنده آن است که غربی‌ها از تروریسم و گروه‌های افراطی به صورت تاکتیکی استفاده می‌کنند و هم‌اکنون در آن مانده‌اند و تروریست‌ها در شرایط کنونی به جان خود آنها افتاده‌اند.

وی با اشاره به کارنامه ناموفق آمریکایی‌ها در مبارزه با تروریست به ویژه القاعده در کشورهای افغانستان و عراق تصریح کرد: علت موفق نبودن آمریکا در این حوزه استفاده تاکتیکی از تروریسم بوده است، از این‌رو شاهد بودیم که آمریکا با حمایت از گروه‌های افراطی و تروریستی در سال‌های گذشته به دنبال آسیب‌ رساندن و ضربه زدن به نظام سوریه بوده‌ است.

دکتر لاریجانی افزود: از طرف دیگر شاهد بودیم که آمریکایی‌ها و غربی‌ها در مسئله و بحران کنونی منطقه خود را به خواب زده بودند و حال با یک رفتار شتاب‌زده و فرصت‌طلبانه اقدام کرده و با متحد کردن غربی‌ها و عرب‌ها می‌خواهند با تروریست‌ها درگیر شوند. حال باید دید که هدف اصلی آمریکایی‌ها در تشکیل ائتلاف مذکور و مبارزه با گروه تروریستی داعش چیست؟

رئیس قوه مقننه گفت: برخی علت تلاش آمریکا برای تشکیل ائتلاف جهت مبارزه با تروریسم را انتقادهای شدید جمهوری‌خواهان در مسائل داخلی آمریکا می‌دانند، اما به نظر من بعید است که آمریکا به خاطر مسائل داخلی به آتش‌افروزی در منطقه دامن بزند، از این‌رو آنها به دنبال مسائل دیگری هستند.

وی با تاکید بر اینکه قطعاً آمریکایی‌ها و ائتلاف تحت مدیریت این کشور نمی‌توانند در منطقه به صورت فراگیر اقدام کنند، گفت: به نظر می‌رسد که آمریکا به بهانه مبارزه با داعش و تروریسم می‌خواهد به سوریه فشار بیاورد.

دکتر لاریجانی با بیان اینکه تشکیل ائتلاف برای مبارزه با داعش نظامات دنیا را برهم می‌زند، ادامه داد: قطعاً این کشورها برای مبارزه با داعش و گروه‌های تروریستی باید از شورای امنیت مجوز بگیرند و قطعاً اقدام کنونی آمریکا و همپیمانانش برای نظامات بین‌المللی یک فاجعه است. حال این سوال مطرح می‌شود که سازمان ملل و شورای امنیت برای چه هدفی به وجود آمده‌اند؟

رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به ائتلاف کشورهای غربی در تحریم ایران و اقدام جدید آنها برای تحریم روسیه گفت: ما همواره می‌گفتیم که این گونه ائتلاف‌ها نظامات جهانی را برهم می‌زند، اما چون این کشورها تنها به دنبال منافع خود هستند، به طور حتم متضرر خواهند شد.

آمریکا با تشکیل ائتلاف برای مبارزه با داعش به دنبال مشروعیت ساختگی برای خود است

وی با بیان اینکه آمریکا با تشکیل ائتلاف برای مبارزه با داعش به دنبال مشروعیت ساختگی برای خود است، تصریح کرد: یقیناً این اقدام آمریکا بازی با انبار باروت در منطقه است، از این‌رو این کشورها تصور نکنند که به بهانه مبارزه با داعش می‌توانند سوریه را برهم بزنند، زیرا در این صورت با یک جریان فراگیر مواجه می‌شوند. البته خود غربی‌ها هم می‌دانند که در شرایط کنونی، منطقه از یک بیداری منطقی بهره می‌برد، بنابراین اگر اقدامی را آغاز کنند و تحولی در منطقه رخ دهد، جوانان منطقه مانند داعش عمل نمی‌کنند، زیرا اغلب آنها تحصیل‌کرده بوده و بهانه را از غربی‌ها می‌گیرند. اما به طور یقین به اهداف و خواسته‌های خود می‌رسند.

دکتر لاریجانی با اشاره به گزارش اخیر برژینسکی درباره منطقه گفت: برژینسکی در گزارش خود گفته است که در کشورهای منطقه جوانان از آمریکا انزجار دارند زیرا جوانان، آمریکا را دلیل ایجاد محرومیت کشورهای خود می‌دانند.

رئیس نهاد قانونگذاری با اشاره به رویکرد حمایتی آمریکا از گروه‌های تروریستی به ویژه داعش گفت: در شرایط کنونی گروه تروریستی داعش بسیار محدود است، اما قطعاً با اقدامات اخیر آمریکا زمینه گسترش این گروه فراهم می‌شود.

آمریکا مواظب باشد که به بهانه داعش، آتش جنگ را در منطقه تشدید نکند

وی با تاکید بر اینکه قطعاً داعش با بمباران هوایی آمریکا و همپیمانانش از بین نخواهد رفت، افزود: به طور حتم با بمباران کلاسیک نمی‌توان گروه‌های چریکی را نابود کرد، از طرف دیگر ائتلاف کنونی غرب و کشورهای عربی به صورتی است که همین کشورها باید مراقب خودشان باشند، از این‌رو آمریکا باید مواظب باشد که به بهانه داعش آتش جنگ را در منطقه تشدید نکند.

دکتر لاریجانی ادامه داد: متاسفانه عقلانیت غربی‌ها براساس منافع آنها شکل گرفته است، اما عقلانیت ما عقلانیت مسئولیت‌پذیر است.

وی با اشاره به برگزاری هفتمین جشنواره بین المللی انتخاب کتاب سال رضوی گفت: این جشنواره کار ابتکاری ارزشمندی است و باید از آستان قدس امام رضا (ع) برای برگزاری این جشنواره تشکر کرد زیرا آستان در کنار سایر خدمات در جهت تعمق بیشتر در سیره امام رضا(ع) گام های خوبی را برداشته است از این رو باید از تمام ظرفیت ها و زمینه ها برای سیراب شدن شیفتگان این مسلک استفاده شود.

دکتر لاریجانی با تأکید بر اینکه توجه به سیره ائمه باعث بسط عقلانیت در جامعه می شود تصریح کرد: شیوه و راه اولیاء دین در مسلک معارف اهل بیت از ویژگی های ممتاز تمرکز بر عقلانیت است از طرفی دیگر قطعا عقلانیت تفکری شیعه با عقلانیت ابزاری غرب بسیار متفاوت است.

توجه به عقل در حدی است که دینداری افراد را تحت الشعاع قرار می دهد

رئیس مجلس با تأکید بر اینکه تفکر شیعی مبتنی بر تکیه بر عقلانیت است، گفت: این ویژگی تفکر شیعی را از مسلک و فرق دیگر اسلامی جدا می کند به طوری که امام رضا(ع) در این رابطه می فرمایند دینداری که عقل ندارد اعتنایی به او نیست. این موضوع نشان می دهد توجه به عقل در حدی است که دینداری افراد را تحت الشعاع قرار می دهد زیرا برخی انحرافات در این رابطه بیشتر از دستاوردها و منفعت آن است.

وی با اشاره به نظریه های گروه ها در جای جای دنیا در رابطه با روش استفاده از عقل گفت: متأسفانه در برخی از گروه ها و جریان ها افراط در فهم مسائل "عقل خود محور" مشکلاتی را ایجاد کرده از طرفی دیگر در برخی دیگر از گروه ها توجه به دین بدون عقل گرایی مصیبت هایی را به وجود آورده از این رو جریان افراطی چون تکیه بر عقلانیت ندارند صدمات بسیاری را به تفکرات دینی وارد می کنند.

عقل جوهر درونی در نهاد انسان است که خداوند به آن قسم خورده است

دکتر لاریجانی ادامه داد: براساس فرمایشات امام رضا(ع) خداوند عقل را خلق کرد و فرمود که به عزت و جلالم سوگند که هیچ چیزی را به خوبی عقل خلق نکردم و به وسیله آن پاداش و کیفر می دهم که این موضوع نشان می دهد که عقل یک جوهر درونی در نهاد انسان است و خداوند به آن قسم خورده است.

وی همچنین با اشاره به روایت دیگر امام رضا(ع) درباره نقش عقل در تفکر دینی افزود: از امام رضا(ع) سؤال کردند که حجت به مردم چیست که امام فرمودند حجت همان عقل است که انسان به وسیله او راه صادق و درست را تشخیص می دهد.

رئیس مجلس با تأکید بر اینکه قطعا با استفاده از عقل می توانیم به اولیاء خدا توسل کنیم، گفت: پیدا کردن "ولی" از طریق عقل امکان پذیر است زیرا عقل بشری نمی تواند همه راه ها را تشخیص دهد.

وی با اشاره به نگاه های متفاوت جریان ها در رابطه با عقل افزود: برخی در صد سال اخیر عقل را به صورت یگانه و یکی می دانستند و می گفتند تفکر عقلانی در شرق و غرب یکی از این امور به ویژه امور دینی را باید با پیشرفت علم، دانش و عقل به روز کرد و تطبیق داد که این موضوع عملا موجب تأویلات در تفکر اسلامی شد از این رو این افراد با تکیه بر این تفکرات مجبور بودند برخی از حقایق دینی را کنار بگذارند.

دکتر لاریجانی افزود: در این رابطه یک گروه دیگر بودند که می گفتند عقل به معنای آن است که در کتاب و سنت آمده لذا برداشت هایی را با این تفکر کنار گذاشتند و اعلام می کردند که تمام امور به ویژه علوم و دانش ها به انحراف رفته و آنها راه سعادت نیستند.

وی افزود: یکی دیگر از تفکرات در این حوزه این بود که عقل را باید مبنا قرار دهیم و عقل تماما نمی تواند راه را مشخص کند در این رابطه امام حسین(ع) می فرماید در پناه عقل و دین عقل به کمال می رسد در این رابطه باید گفت که عقل مبنا است اما این ابزار نمی تواند همه دریچه ها را برود و باید آن را به سمتی بکشانیم که دین تعیین کرده است.

رئیس مجلس ادامه داد: تفاوت عقلانیت در تفکر شیعی در این است که ما عقلانیت رها شده را مبنای کمال نمی دانیم بلکه عقلی که به سمت حق و دین کشش دارد درست است.

وی با اشاره به تحقیقات شهید مطهری در موضوع عقلانیت و تفکر اسلامی گفت: شهید مطهری مرزها را در این رابطه مشخص کرده به طوری که این شهید بزرگوار در یکی از کتاب هایش می فرماید که قرآن اسلام را به عنوان امت وسط نامیده و سه رویکرد افراطی،تفریطی و معتدل را در این رابطه نام می برد بر این اساس نگاه افراطی به جهل و نگاه تفریطی به جمود می رسد از این رو اثر جمود از جاهل و افراطی کمتر نیست.

دکتر لاریجانی با تأکید بر اینکه شهید مطهری راه وسط را ویژگی عقلانیت می داند افزود: از این رو این فکر شهید مطهری در موضوع فهم عقل در مسیر اسلامی یک روزنه ای را در تمام عرصه های زندگی باز می کند البته در ترویج این تفکر شهید مطهری بی سلیقگی هایی انجام شده به طوری که ما شخصیت ها را به جامعه معرفی می کنیم اما اصل تفکر آنها ترویج نمی شود.

وی افزود: از طرف دیگر در میان پیشتازان فکر اسلامی علمای برجسته همگی به عقل توجه کرده اند اما مرز این موضوع با سایر فرق متفاوت است.

رئیس مجلس ادامه داد: شهید مطهری در رابطه با تفکر سیاسی، اجتماعی و اصلاحات فکر اسلامی نظریات بسیاری داشت و ایشان معتقد بود که باید در حوزه های مختلف دینی اصلاحاتی انجام شود از طرفی دیگر مطهری به برخی رفتارهای اجتماعی و سیاسی و برخی آداب دینی نقد داشت.

وی ادامه داد: زمانی در جامعه ما گرایش اصلاح طلبی مطرح شد که بیشتر رجوع این افراد به تفکر برون دینی بود اما شهید مطهری در اصلاحات دینی نگاه درون دینی داشت.

دکتر لاریجانی بر لزوم استفاده از ظرفیت های فکر اسلامی به ویژه شیعی تاکید کرد و گفت: فکر شیعی دارای بزرگان و شخصیت های بزرگی مانند ائمه اطهار است که باید قطعا از این ظرفیت ها استفاده کرد اما وقتی نگاه و تفکر افراد برون دینی باشد در نهایت تفکر التقاطی ایجاد و ترویج می شود.

اگر می خواهیم عقل در جامعه رشد پیدا کند به آزادی فکری بها دهیم و افراد را محدود نکنیم

رئیس مجلس با تاکید بر اینکه آزادگی فکری در حوزه اجتماع و سیاست بسیار مهم است افزود: اگر می‌خواهیم عقل در جامعه رشد پیدا کند باید به آزادی فکری بها دهیم و نباید افراد را محدود کرد به طوریکه هم اکنون در برخی از کشورها شاهد هستیم که به محض اینکه حرف غیر و خلاف تفکرات گروهها مطرح می شود می گویند درست نیست و با آن برخورد می کنند از این رو این گرایش گاهی خون آلود شده و هر روز در منطقه شاهد آن هستیم.

وی ادامه داد: از طرفی دیگر برخی مقوله آزادگی فکر را با موضوع آزادی دیگران و آزادی زندگی یکی می کنند که البته این نوع آزادی رها و یله است و باید با تامل و توسل به سیره اولیای دین به راه درست رهنمون شویم.

دکتر لاریجانی با تاکید بر اینکه اولیای دین از تفکرات متفاوت در حوزه سیاسی و اجتماعی هراسی نداشتند گفت: البته این تفکرات متفاوت نباید به حقه بازی تبدیل شود از این رو اولیای دین برای بررسی این موضوعات در اتفاقات و مجادلات حضور داشتند به طوریکه گفتگوهای علمی امام رضا (ع) و امام صادق (ع) نشان میدهد که در آن زمان هم افکار مختلف وجود داشته است.

رئیس مجلس با اشاره به تفاوت دموکراسی در غرب و عالم اسلام گفت: از نظر شهید مطهری دموکراسی در اسلام به معنی انسانیت رها شده و دموکراسی در غرب به معنی حیوانیت رها شده است از این رو آزادی در اسلام جنبه انسانی دارد چون بر اساس فطرت نهاد شده و هدف نهایی سعادت انسان است.

وی ادامه داد: در تفکر غربی هدف لذت و پیشرفت مادی است و غایت نهایی تامین نیازهای میلی افراد است. اما باید گفت که یک جامعه زمانی سعادتمند می شود که نیازهای فطری آن تامین شود.

لاریجانی با اشاره به کشمکش های حقوق بشری غرب با کشورهای اسلامی به ویژه ایران گفت: در این رابطه به نظر می رسد غرب براساس مبنای حقوقی خود مسائل را بررسی می کند اما قطعا باید در این رابطه به مبانی حقوق دیگران نیز توجه شود زیرا مبانی حقوقی دیگر کشورها مانند ایران با کشورهای غربی متفاوت است.

وی با تاکید بر اینکه نویسندگان و کارشناسان باید در موضوع عقلانیت اسلامی تحقیق و کار کنند؛ تصریح کرد: قطعا در خیلی از نیازها و موضوعات نیازمند فکر کردن هستیم و خیلی از مشکلات می تواند در گرو عقلانیت حل شود.

نیازمند نظریه پردازی در حوزه امر به معروف و نهی از منکر هستیم

رئیس مجلس در رابطه با موضوع امر به معروف و نهی از منکر در کشور گفت: ما با امر به معروف و نهی از منکر اصلاحات را پیش بردیم و در این رابطه یک نوع تشویق وجود داشت و افراد احساس می کردند که نسبت به دیگران مسئولیت دارند به طوریکه در این رابطه شهید مطهری می گفت که باید یک وزارتخانه برای این امور تشکیل شود. اما متاسفانه شاهد هستیم که در سی سال گذشته از نظر تئوری پردازی توجه خاصی به مقوله امر به معروف و نهی از منکر نشده، از این رو در شرایط کنونی نیاز به نظریه پردازی در این حوزه داریم و در این رابطه باید تمام امور و نکات توجه شود.

دکتر لاریجانی با تاکید بر اینکه اجرای بد و نامناسب موضوعاتی مانند امر به معروف و نهی از منکر آثار نامطلوبی را برای جامعه به دنبال دارد، گفت: از طرفی دیگر اگر این امور در یک جامعه نباشد آسیب های بسیاری را به دنبال دارد.

در مقوله امر به معروف و نهی از منکر از بسترهای ارتباطات استفاده کنیم

وی ادامه داد: در مورد مراتب امر به معروف ونهی از منکر سه مرحله شامل لسانی، قلبی و یدی وجود دارد و چرا از مرتبه یدی تنها خشونت را می فهمیم و چرا این موضوع را یک عمل اجتماعی نمی دانیم به طوریکه شهید مطهری در این رابطه می گوید که عمل به صورت فردی در این حوزه تاثیرگذار نیست بنابراین در مقوله امر به معروف و نهی از منکر باید به عمل اجتماعی توجه کرده و از بسترهای ارتباطات استفاده کنیم.

رئیس مجلس با تاکید بر اینکه تامل عقلانی در حوزه اصلاحات فکر دینی یک امر ضروری است گفت: این موضوع در دنیای امروز که با یک حالت افراط و تفریط مواجه هستیم بسیار مهم تر است.

وی ادامه داد: چندی پیش یکی از متفکران صاحب نظر آمریکایی مسائلی را در رابطه با وضعیت کنونی این کشور و نگاه منفعت نگر آمریکا مطرح کرد که براساس آن آثار تغییر توزیع قدرت از غرب و شرق چیست و اثر بیداری سیاسی انسان بر این مسئله چگونه است همچنین چرا جاذبه های جهانی آمریکا کم شده و عوارض نزول این قدرت چیست، از طرفی دیگر در نظریات این متفکر آمده بود که نتایج ژئوپلتیک از افول آمریکا در جهان چیست و چه کسانی قربانی این موضوع می شوند و در نهایت چگونه آمریکا قابل احیا است که این نوع تفکر متفکران آمریکایی نشان از نگاه منفعت نگر آنها می دهد.

آمریکا دنبال بهبود جایگاه خود در جهان است

دکتر لاریجانی ادامه داد: با اقدامات و ژست های آمریکا در چند روز اخیر به این گفته متفکر آمریکایی می رسیم که براساس آن آمریکا به دنبال بهبود جایگاه خود در جهان است حال این سوال پیش می آید که آیا واقعا غربی ها نگران اقدامات داعش هستند یا اینکه اهداف دیگری را دنبال می کنند زیرا همه می دانند که داعش دست پروده خود کشورهای غربی است.

رئیس مجلس با بیان اینکه جریان های افراطی کنونی در منطقه هیمنه آمریکا را به چالش کشیدند افزود: آمریکا در شرایط کنونی مجبور است که از اقمار خود در منطقه دفاع کند اما تجربه نشان داده که در این عمل موفق نبوده اما به هر حال باید ژست خود را در این رابطه بگیرد.

در پایان هفتمیمن جشنواره بین المللی انتخاب کتاب رضوی از منتخبان این جشنواره با حضور دکتر علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی تقدیر و تشکر شد./

گزارش خطا