مدافع ارتباط با طالبان، چطور رأی اول تهران شد؟ / محمود نبویان کیست؟

روزنامه اعتماد در گزارشی نوشت؛در میان شگفتی‌های انتخابات مجلس دوازدهم بدون شک نباید از کنار «قرار گرفتن سیدمحمود نبویان در جایگاه رای اول تهران» گذشت. در یک ارزیابی آماری نبویان به دلیل قرار گرفتن در هر چهار لیست اصولگرایان -شانا، امنا، صبح ایران و جبهه متحد- توانسته با گرفتن میزانی رای از سمت بدنه رای هر یک از ۴ لیست در جایگاه رای نخست تهران قرار بگیرد. با این وجود نمی‌توان منکر این شد که احتمالا در میان جمعیتی که در این دوره از انتخابات پای صندوق رای آمده‌اند دیدگاه‌ها و رویکردهای نبویان طرفدارانی دارد.

روحانی ۵۸ ساله‌ای که از زمان ورودش به مجلس نهم نامش در عالم سیاست مطرح شد و رفتارهایش طی دوره نهم و یازدهم در مجلس باعث شد تا او را با عنوان «شاگرد مصباح‌یزدی» یاد کنند. نبویان در انتخابات مجلس دوازدهم بعد از حذف محسن دهنوی به عنوان سهم اضافه شده به ۷ نفر قبلی از جبهه پایداری وارد لیست وحدت قالیبافی‌ها و جبهه پایداری شد؛ حضوری دقیقه نودی که حالا با قرار گرفتن در صدر رای اصولگرایان مسیر جدیدی را در مجلس دوازدهم، هم برای او و هم برای اعضای جبهه پایداری رقم خواهد زد.

دبیر دلواپس کمیسیون ویژه برجام در مجلس نهم
نبویان از چهره‌های مخالف برجام و حاضران در نشست دلواپسان که علیه توافق هسته‌ای بود، در مجلس نهم هم در ترکیب کمیسیون ویژه برجام حضور داشت. فارغ از گفت‌وگوهای تند و تیز و روایت‌های غیررسمی که از درگیری‌های لفظی او با صالحی و ظریف در جریان بررسی برجام روایت شده است او در چند گفت‌وگو نیز موضوعاتی را درباره روند بررسی برجام در این کمیسیون روایت کرده است. او در مهر سال ۱۳۹۴ در گفت‌وگویی با خبرگزاری فارس مدعی شد که «طیف اقلیت کمیسیون فشار می‌آورد که از متن برجام چیزی در گزارش نهایی نیاید، درحالی که کمیسیون ویژه اساسا برای ارایه گزارش درباره متن برجام تشکیل شد.»

نبویان در همین گفت‌وگو با تاکید بر اینکه اگر برجام مطابق منافع ملی بود دولت، مردم را از متن آن باخبر می‌کرد، می‌گوید که «هدف از فشارها بر کمیسیون برجام دروغ گفتن به مردم و پنهان کردن واقعیت‌ها بود» و تاکید می‌کند که «در جلسه دیروز طیف اقلیت معترض ابتدا سر و صدا و دعوا و فریاد راه انداختند و بعد آقایان پزشکیان، تاج‌گردون و منصوری آرانی جلسه را ترک کرده و کوشیدند آبستراکسیون راه بیندازند. علاوه بر آنها آقای حقیقت‌پور هم از جلسه بیرون رفت که پس از مدتی که به دنبال وی رفتند، بازگشت. همچنین آقای بروجردی هم برخاست و تا دم درِ خروجی کمیسیون رفت که پس از انتقاد و اعتراض اعضا به این اقدام بازگشت.چرا این طیف به خاطر گرایش سیاسی خود اصرار دارند حقیقت را نگویند؟»

نبویان در دوران فعالیت کمیسیون ویژه برجام گفت‌وگوهای زیادی درباره نحوه بررسی این سند در این کمیسیون داشت. با این وجود او در اردیبهشت سال ۱۳۹۸ در مناظره با سیدمصطفی تاجزاده در پاسخ به انتقاد تاجزاده بر این مبنا که اگر برجام غربی بود چرا آن را تصویب کردید، گفت: «تعجب می‌کنم که ایشان روزی معاون سیاسی وزارت کشور بودند. برجام به مجلس نیامد. طرح ۹ ماده‌ای آقای لاریجانی به مجلس آمد و تایید شد.بگذارید برای اولین‌بار بگویم که چه کسانی برجام را انجام دادند. آقای شمخانی گفت که آقای علی لاریجانی، محمدجواد ظریف، حسن روحانی، صالحی و خودم هم بعضی مواقع در جلسات شرکت می‌کردم.در ضمیمه اول بند ۱۷ برجام اعلام شد که حتی یک گرم از سوخت تولیدشده ایران در آینده را به خارج از ایران نفرستند. در برجام تعهدات زمان ندارند و معلوم نیست که تا چه زمانی این تعهدات باید اجرایی شود، حتی تعهد دادند که دانش بازفرآوری را هم نداشته باشند.»

سرشاخ با توافق هسته‌ای؛ از برجام روحانی تا برجام رییسی
ادعای گزافی نیست اگر محمود نبویان را در کنار جواد کریمی قدوسی دوقلوهای پارلمانی ضدبرجام و ضدظریف بدانیم. مرور اظهارات نبویان و اظهاراتش در مجلس نهم و مجلس یازدهم نشان از این دارد که رویکرد او درقبال برجام تغییر قابل‌توجهی نداشته است. این رویه برخلاف برخی چهره‌های دیگر منتسب به جبهه پایداری است که در زمان دولت روحانی مخالف سرسخت برجام بودند اما در دولت رییسی با این استدلال که حالا کار دست خودی‌هاست، نسبت به احیای آن مواضع نرم‌تری در پیش گرفتند. چهره‌هایی همچون مجتبی ذوالنوری که در مجلس دهم از نمایندگانی بود که بعد از خروج ترامپ از برجام، متن این سند را در صحن مجلس آتش زد. نبویان اما درباره برجام تغییر موضع جدی نداشته است. او که در مجلس نهم دبیر کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس بود در فروردین سال ۱۴۰۱ در یادداشتی، به تندی به باقری کنی و ابراهیم رییسی تاخت و به آنها هشدار داد که باید ترکیب تیم مذاکره‌کننده را که از زمان دولت روحانی باقی مانده است را تغییر بدهند.

او در یادداشتی در فروردین ۱۴۰۱ در خبرگزاری فارس منتشر کرد نوشته است که در توافق احیای برجام در وین «خطوط قرمز ترسیم‌شده نظام -‌حتی براین فرض که محور مذاکرات و نیز سقف مطالبات ما برجام باشد- رعایت نشده» و در این توافق، امریکا مجاز شده ایران را تحریم مجدد کند و احتمال اعمال مکانیسم ماشه هم وجود دارد. نبویان در این یادداشت ۱۱ مورد را به عنوان تخلف در برجام و تضاد آن با بیانات رهبری و گزارش کمیسیون مشترک ویژه بررسی برجام و قانون اقدام راهبردی مجلس عنوان کرده و نوشته است که «همه این اقدامات تاسف‌بار ناشی از آن است که مسوولان اصلی مشغول در مذاکرات فعلی وین -‌یعنی مسوولان کمیته‌های هسته‌ای، تحریم، تصمیم کمیسیون مشترک و ضمیمه بازاجرا- عینا همان مسوولان اصلی تیم مذاکراتی آقای ظریف هستند، به‌ طوری که کمیته هسته‌ای به آقای بقایی و کمیته تحریم به آقای سادات‌میدانی و دو کمیته تصمیم کمیسیون مشترک و نیز ضمیمه بازاجرا به آقای صابری انصاری سپرده شده است.‌»

مخالف با مذاکره مستقیم و غیرمستقیم با امریکا
نبویان چند ماه پیش از نگارش این یادداشت از رویکرد دولت رییسی در مذاکرات برجام استقبال کرده بود. او در بهمن سال ۱۴۰۰ در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر تاکید کرده بود که «متاسفانه در دولت قبل، حسن روحانی و محمدجواد ظریف در همان ابتدای مذاکرات اعلام کردند که خزانه کشور خالی است و به همین علت دشمنان جمهوری اسلامی ایران به این فکر افتادند که پشت سر هم از ایران امتیاز بگیرند، اما دولت حجت‌الاسلام سیدابراهیم رییسی و تیم جدید مذاکره‌کننده ایران بر این مبنا در مذاکرات وین حاضر نشدند.‌»

با این وجود حتی در آن زمان نیز نبویان اعلام کرده بود که از اساس نیازی به مذاکره نیست. او در این باره در مهر ۱۴۰۰ نیز با بیان اینکه «نباید از رفتن پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت بترسیم» به خبرگزاری مهر گفته بود: «ما اصلا نیازی به این مذاکرات نداریم و الان امریکا و غرب نیازمند انجام مذاکرات هستند. استدلال ما برای اثبات این مساله آن است که طرف مقابل بسیار حساس است که مبادا ایران به پیشرفت بالای هسته‌ای و مواد غنی شده ۶۰درصد یا بالاتر دست پیدا کند.»

در همین گفت‌وگو باز می‌گوید تجربه مذاکره مستقیم با امریکا در دولت روحانی بی‌فایده است. نبویان در این باره مدعی می‌شود که روحانی و ظریف با امریکا مذاکره مستقیم کردند و حتی با کری قدم زدند اما نتیجه‌ای نداشت. «نشستن با امریکا پشت میز مذاکره هیچ مشکلی از مشکلات ما را حل نخواهد کرد. ما ۸ سال در برجام به صورت مستقیم با امریکا نشستیم و تجربه خوبی برای ماست که نباید فراموش کنیم. مگر امریکا عوض شده است؟ مگر چه چیزی عوض شده است که با آنان وارد مذاکره مستقیم شویم؟»

در جلسه علنی ۱۳ خرداد ۱۳۹۹ در نطق میان‌دستور خود در مجلس عنوان کرد که راه شکست تحریم‌ها مذاکره نیست، بلکه ایستادگی و موشک است.

تشبیه برجام به ترکمانچای و ظریف به خوارج!
در نقدهایی که نبویان در دو دوره حضور در مجلس بیان کرده همواره محمدجواد ظریف نوک پیکان انتقادات بوده است.

او در شهریور سال ۱۳۹۹ در گفت‌وگویی با خبرگزاری‌ها، محمدجواد ظریف و عباس عراقچی را متهم به نافهمی از متن برجام کرد و گفت: «متاسفانه از بندهای ۳۶ و ۳۷ برجام به بعد، بندهایی پذیرفته‌ شده که بسیار محل تعجب است، من نمی‌گویم مذاکره‌کنندگان ایرانی مثل آقایان ظریف و عراقچی قصدی داشته‌اند، اما باید گفت غفلت کامل صورت گرفته است.»

او همچنین در این گفت‌وگو از عملکرد حسن روحانی در مذاکرات هسته‌ای در دهه ۸۰ انتقاد کرده و می‌گوید: «در قطعنامه دوم که در تاریخ۵/۹/۸۲ صادر شد از ایران درخواست اجرای پروتکل می‌شود و سه روز بعد حسن روحانی اعلام می‌کند که ما آماده‌ایم انجام بدهیم. بعد از ۲۲ روز آقای علی‌اکبر صالحی نماینده ایران در آژانس در ۲۸/۹/ ۸۲ رسما پروتکل الحاقی را امضا می‌کند. البرادعی در کتاب «عصر فریب» خود می‌گوید این یکی از امتیازات انحصاری بود که ایران به طرف غربی داد.»

نبویان همچنین در خرداد سال ۱۴۰۲ در یادداشتی در خبرگزاری فارس به صحبت‌های ظریف در کلاب‌هاوس واکنش نشان داد و نوشت: آقای ظریف در برنامه کلاب‌هاوس بیان داشته که اگر برجام نادرست و بدتر از ترکمانچای است، چرا آن را دور نمی‌اندازند؟ ما که دو سال است کاره‌ای نیستیم اما هنوز دوستان به دنبال همان برجام ‌هستند. این ادعای آقای ظریف شبیه ادعای گروه خوارج در صدر اسلام است که به‌رغم مخالفت جدی حضرت علی علیه‌السلام با مذاکره با معاویه، مذاکره با معاویه و حتی مذاکره‌کننده (ابوموسی اشعری به‌ جای مالک اشتر و ابن‌عباس) را به حضرت تحمیل کرده‌اند و پس از روشن شدن خیانت و خسارت آن مذاکره و جهل و سادگی آن مذاکره‌کننده، حضرت را نسبت به آن مذاکره مورد عتاب قرار داده‌اند. اینکه برجام، مانند ترکمانچای، یک قرارداد خسارت‌بار است، امری روشن است و صرف اینکه برخی در این دولت نیز به دنبال آن هستند، خسارت‌بار بودن برجام را نفی نمی‌کند. مانند اینکه به کسی گفته می‌شود که چرا معتاد شده‌ای و کراک و شیشه مصرف می‌کنی، او در جواب بگوید اگر مصرف کراک و شیشه، نادرست و بد است، چرا برخی افراد دیگر از آن استفاده می‌کنند؟‌

این تنها باری نیست که نبویان برجام را به ترکمانچای تشبیه می‌کند. در همین بازه زمانی یعنی خرداد ۱۴۰۲ در نشستی تحت عنوان «برجام؛ همانند ترکمانچای» که در خانه مصلحان قم برگزار شد،

با اشاره به اینکه در برجام حدودا ۱۰۰ حق هسته‌ای از مردم ایران سلب شد، بیان کرد: صراحتا در برجام آمده است که اگرچه ایران جزو NPT، است اما حق استفاده از مزایای NPT را ندارد.

نبویان با بیان اینکه برجام به‌گونه‌ای نوشته شده است که هیچ سرمایه‌گذاری نمی‌تواند به ایران بیاید، ابراز کرد: در برجام آمده است که امریکا تحریم‌های اولیه خود را باقی نگه ‌خواهد داشت و تحریم‌های ثانویه تنها در حوزه هسته‌ای نه لغو یا تعلیق می‌شود، بلکه تنها به مدت ۱۲۰ الی ۱۸۰ روز متوقف می‌شود.

دوباره در همین بازه زمانی یعنی خرداد سال ۱۴۰۲ نبویان با حضور در برنامه جهان آرا مدعی شد که «براساس برجام، امارات، عربستان و جیبوتی هم می‌توانند بر عملکرد هسته‌ای ایران نظارت کنند. حتی برای خرید دستگاه عکسبرداری رادیولوژی هم باید کمیسیون مشترک برجام و شورای امنیت آن را به اجماع تایید کنند.» مجری این برنامه هم دست بر قضا امیرحسین ثابتی بود؛ نفر سوم لیست تهران که در مواضع ضدبرجامی کم از نبویان نبود و حالا قرار است در مجلس دوازدهم به عنوان نمایندگان تهران همکار هم باشند.

ماجرای ادعای عجیب تحویل سردار سلیمانی
نبویان در کنار مخالفت با برجام همچنین با پیوستن ایران به FATF مخالف است و حتی مدعی شد که امریکا می‌خواهد با FATF اقتصاد ایران را قفل کند.

یکی از عجیب‌ترین ادعاها درباره FATF را او مطرح کرده است. در اظهاراتی عجیب به خداوند متعال قسم یاد کرد و گفت: می‌خواهم خبر جدید به شما بدهم؛ آنهایی که غیرت دارند گوش کنند، امریکایی‌ها گفته‌اند به شرطی با ایران رابطه بانکی را برقرار می‌کنیم که حاج قاسم سلیمانی را به ما تحویل بدهید و رفته‌اند تعهد این کار را به امریکا داده‌اند و برگشته‌اند، به خدا قسم! وزیر مملکت رفته به امریکا تعهد داده برگشته، اسم حاج قاسم در FATF آمده، این دردها را ما باید کجا بگوییم؟

در پاسخ به این سخنان، سخنگوی وقت وزارت امور خارجه ضمن بی‌ربط دانستن FATF و استرداد افراد، کلمات نبویان را دروغ‌های خیال‌پردازانه، توهین به ملت ایران و توهماتی که مرزهای دین و اخلاق را پشت سر گذاشته است، خواند. جواد ظریف در واکنش به این کلمات، آن را شرم‌آور دانست و گفت در صورتی که نبویان عذرخواهی و توبه نکند، این مساله را پیگیری حقوقی خواهد کرد.

با این وجود نبویان در پاسخ جواد ظریف، ضمن اعلام آمادگی برای مناظره تلویزیونی، در گفت‌وگویی با رجانیوز دوباره ادعاهای خود را تکرار کرد و گفت: «بعد از اینکه آقایان در ۱۴ جولای سال ۲۰۱۵ برجام را تصویب و امضا کردند و اینجا جشن گرفتند، برای اینکه دست همه بسته شود، بردند و بخشی از قطعنامه ۲۲۳۱ کردند. در این قطعنامه ۶۰۰، ۷۰۰ نهاد و فرد جزو تحریمش بود و بخشی از تحریم‌ها را برداشتند و ۱۷۸ فرد و نهاد باقی ماندند. اینها کجا مطرح می‌شود؟ سند SDN، اداره کنترل دارایی‌های خارجی امریکاست که مدام هم به‌روز می‌شود. امریکا در این سند کل کشورهایی را که می‌خواهد تحریم کند در این سند اسم می‌آورد. اسم قاسم سلیمانی هم در جاهای مختلف این سند هست. فردی به اسم سهراب سلیمانی هم نامش قید شده است. در شهریور ۱۳۹۵ طیب‌نیا می‌گوید: «مستحضرید در مذاکرات هسته‌ای، مساله هسته‌ای و تحریم‌های مرتبط با آن مورد بحث بود. وقتی قطعنامه ۲۲۳۱ در شورای امنیت سازمان ملل تصویب و تحریم‌های هسته‌ای ما لغو شد، پیوستی تحت عنوان SDN معروف است که در آنجا فهرستی از افراد و شرکت‌ها آمده است که آنها به دلیل عوامل غیرهسته‌ای مشمول تحریم شده‌اند.» پس ۱۷۸ نفر ربطی به هسته‌ای ندارند یا طرفدار تروریست هستند یا مربوط به موشکی‌اند. «این فهرست ضمیمه قطعنامه ۲۲۳۱ است. SDN بارها در این قطعنامه آمده است.»

دفاع از قالیباف و مجلس یازدهم
نبویان در نهم اسفند ماه سال جاری بعد از طرح انتقاداتی از جبهه پایداری به خاطر وحدت با شانا و قرار دادن محمدباقر قالیباف در سرلیستی این لیست در گفت‌وگویی با خبرگزاری ایرنا از قالیباف دفاع کرد و گفت: «‌همه جوان‌هایی که در طیف اصولگرا و جریان انقلاب لیست دادند سروهای سر به فلک کشیده‌ای هستند که سرچشمه آنها انقلاب است و همین جوان‌ها پیشران گام دوم انقلاب هستند. مجلس یازدهم قوانینی بسیار حیاتی تصویب کرده که همه به برکت نماینده‌ها، به ویژه رییس مجلس است. من شهادت می‌دهم رییس مجلس یک نیروی جهادی بسیار خوشفکر و موثر است که مجلس را به خوبی اداره کرده است. قالیباف نماز صبحش را در مسجد می‌خواند و کارش را بعد از نماز صبح شروع می‌کند و تا ساعت ۱۱ شب در مجلس حضور دارد. اگر به رییس مجلس دو انتقاد وارد است، به من ۱۰ انتقاد وارد است.»

چرا سران فتنه باید کباب بخورند؟!
نبویان همچون دیگر چهره‌های جریان پایداری در سال‌های ابتدایی دهه ۹۰ اظهارات زیادی برمبنای کلیدواژه «فتنه» داشته است. در دی ماه سال ۱۳۹۵ در تجمع بزرگ جوانان انقلابی همدان، مدعی شد که بخشی از متن قانون اساسی نوشته شده توسط حقوقدانان جریان فتنه است و در این باره گفت: «در این متن فتنه‌گران هر جا که اسمی از اسلام برده شده را حذف کرده‌اند بنابراین امروز هر کسی که با ارزش‌های اسلامی مبارزه می‌کند در زمره فتنه‌گران است.»

وی با بیان اینکه تدوین قانون اساسی جدید توسط فتنه‌گران، بیانگر برنامه آنها برای ساقط کردن نظام است، تاکید کرد که «‌فتنه‌گران به دنبال براندازی نظام بودند، به نظر شما چرا باید سران فتنه در حصر در راحتی باشند و کباب بخورند.»

نبویان همچنین دومین ویژگی جریان فتنه را مبارزه با اصل ولایت مطلقه فقیه و اسلام ناب برشمرد و اظهار داشت: آنها با هر اسلامی مخالفت ندارند، چراکه در عربستان هم اسلام وجود دارد که خروجی آن داعش است.

نبویان با اشاره به اینکه از ابتدای انقلاب اسلامی امام(ره) و رهبری، انقلاب اسلامی را از گردنه‌های بسیار سختی مانند فتنه ۸۸ عبور دادند، گفت: هر کسی که در برابر رهبری می‌ایستد و وقتی رهبری حرفی می‌زنند و مخالف ایشان صحبت می‌کنند این افراد در زمره فتنه‌گران قرار دارند.

بودجه وزارت ارشاد برای نیروهای انقلابی
نبویان در خرداد سال ۱۳۹۹ وزیر ارشاد دولت روحانی را در صحن مورد عتاب قرار داد و گفت: «وزارتخانه فرهنگ و ارشاد در تقویت انقلاب اسلامی در حوزه هنر چه کرده است؟ مگر نه اینکه باید تمام بودجه این وزارتخانه برای نیروهای انقلابی باشد و دراختیار بخش‌های فعال در این حوزه قرار بگیرد. آیا خود شما به خانواده‌تان اجازه می‌دهید که بخشی از این فیلم‌ها را تماشا کند. برای تعالی اعتقادات و ارزش‌های اسلامی چه کرده‌اید؟ جوامع سکولار نیز بیشتر از ما به کتابخانه‌ها و استان‌ها و بخش شفافیت توجه دارند.»

منتقد سرسخت عبدالکریم سروش
نبویان در میان نوشته‌های خود مقالات و کتاب‌های متعددی در نقد دیدگاه‌های عبدالکریم سروش دارد. او کتاب‌هایی تحت عنوان مغالطات ژورنالیستی، سیر مطالعاتی مباحث اسلامی: مباحث اعتقادی، پلورالیزم دینی، شمول‌گرایی: نقدی بر کتاب صراط‌های مستقیم عبدالکریم سروش، راه و بیراه: نقدی بر کتاب صراط‌های مستقیم عبدالکریم سروش، سروش مغالطات: مغالطات عبدالکریم سروش، تاریخچه و مفهوم حق، حق و چهار پرسش بنیادین، چیستی حق و جستارهایی در باب دین و دنیای مدرن نگاشته است.

او در مهر سال ۱۳۹۵ نیز در یادداشتی تفصیلی به دیدگاه‌های مطرح شده از جانب عبدالکریم سروش، همچون «تجربه دینی خواندن وحی»، «الفاظ بشری دانستن قرآن کریم» و مواردی از این دست، پاسخ گفته و نوشته است: «با تاسف فراوان باید گفت که برخی از افراد روشنفکر کشور مانند آقای عبدالکریم سروش، دقیقا همه لوازم را نسبت به قرآن و روایات پذیرفته‌اند؛ به عنوان مثال، آقای سروش تصریح می‌کند که وحی همان تجربه دینی است و تجربه دینی نیز نوع خاصی از احساسات است که به انسان دست می‌دهد، یعنی اگر احساسی به انسان دست بدهد که علت آن یا متعلق آن خدا یا مظاهر خدا باشد، این امر، تجربه دینی است و روشن است که در احساس، لفظ و مفهوم وجود ندارد، ولی این نکته به قوت خود باقی است که تعبیر و الفاظ از ناحیه خود شخص صاحب احساس است. از این رو، آقای سروش معتقد است که احساساتی به پیامبر اسلام دست داده است و پیامبر با تاثیرپذیری کامل از فرهنگ مردم عرب، آن احساس را تعبیر کرده و همین تعابیر و الفاظ مجعول خود پیامبر و بیان شده ازسوی او است که قرآن را تشکیل داده و به این جهت نمی‌توان گفت که قرآن از ناحیه خداوند است.»

او در خرداد سال ۱۳۹۷ نیز در قامت معاون فرهنگی مجمع جهانی تقریب مذاهب در گفت‌وگویی با روابط عمومی این مجمع با تاکید بر اینکه «یکی از کارهایی که دشمن در ایران، پخش تفکرات غرب‌زده در مراکز دانشگاهی ما بود که این تفکر اثر هم کرد. با خبر شدیم که کتاب‌های سروش، کدیور و شبستری و ملکیان در عراق هم ترجمه شد»، گفته است: «در بغداد یک خیابانی دارد به نام شارع مُتنبّی. وقتی به آنجا وارد می‌شوید، یک ساختمان بزرگ دارای درختان خیلی جالب را می‌بینید. روزهای جمعه حدود دو هزار نفر آدم می‌آید و مثلا یک نفر شعر دارد، ۵۰ یا ۱۰۰ نفر دور او جمع شده‌اند و یک نفر دیگر هم افکاری را مطرح می‌کنند و همه به این شکل رفتار می‌کنند. متاسفانه چه افکاری ارائه می‌شود؛ علنا تبلیغ مارکسیسم و فمینیسم صورت می‌گرفت. بنده تا آن را دیدم یاد اول انقلاب افتادم؛ در آنجا هر نوع فکری که بخواهید طرفدار دارد، علنی و آزاد هم هست، اما در ایران [اول انقلاب] شخصیت‌هایی مانند آقای مطهری و آقای مصباح را داشتیم که جلوی آن تفکرات فاسده اوایل انقلاب ایستادند اما در آنجا مطلقا این حرف‌ها نیست. در آنجا کتابفروشی‌هایی است که بنده به آنجا رفتم؛ کتاب‌هایی از شریعتی، سروش، ملکیان، شبستری وجود داشت که اکثر آنها ترجمه شده است. قسمت فلسفه رفتم دیدم همه کتاب‌های فلسفی، غربی است. به فروشنده گفتم که در اینجا که کشور اسلامی است از ملاصدرا کتاب اسفار چرا نیست؟ کتاب‌های شیخ‌الرییس و علامه طباطبایی کجاست؟ بخش تفسیر رفتم گفتم المیزان کجاست؟! هر نوع فکری در آنجا عرضه می‌شود و هیچ فیلتری هم وجود ندارد و متاسفانه همین آقایی که مترجم دکتر سروش بود آنجا بساطی داشت. بنده گفتم که همان‌جا بنشینیم و مناظره‌ای داشته باشیم، اما نشد. ما دوستان را به مرکز نمایندگی جامعه المصطفی در گلستان بردیم. از ۲۱ کشور در گلستان هستند. دوست ما که معاون آموزش آنجا بود -‌از قبل در فیضیه با ما بود- گفت که ما در اینجا گرفتار هستیم؛ بسیاری از اینها تحت‌تاثیر افکار دکتر سروش هستند. بنده در یک جلسه افکار دکتر سروش را به صورت خیلی اجمالی نقد کردم. خدا را شکر خیلی راضی بودند یکی از آنها به من گفت که در اینجا -‌یعنی ایران- کتاب‌های دکتر سروش کم هست اما در افغانستان نیسان نیسان آنها را خالی می‌کنند، لذا دشمن کشورهای اسلامی را دارد با این حربه منحرف می‌کند.»

شاگرد برتر آیت‌الله مصباح‌یزدی
نبویان از چهره‌های روحانی در جبهه پایداری است که سال‌ها پای درس و بحث مصباح‌یزدی بوده است. او خود می‌گوید: «بیش از ۱۰ سال شاگرد محمدتقی مصباح‌یزدی بوده است.» به گفته نبویان «مصباح‌یزدی یکی از متولیان اندیشه اسلامی در علوم گوناگون ازجمله روانشناسی، اقتصاد، تاریخ و فلسفه» بوده است.

او حتی در جایی بیان می‌کند که «در ابتدای انقلاب اسلامی، امام خمینی(ره) دستور «انقلاب فرهنگی» را صادر کردند که متعاقب آن، دو سال دانشگاه‌ها تعطیل شد و علتش هم آن بود که بسیاری از علوم، آغشته به «تفکرات سکولار» شده بود و با انقلاب و اندیشه‌های اسلامی ما، تطابقی نداشتند.» او اعتقاد داشت که سروش در شورای عالی انقلاب فرهنگی موانعی را بر سر راه آیت‌الله مصباح در زمینه تنظیم علوم براساس معیارهای اسلامی ایجاد کرده بود. دفاع مکرر او از اسلامی‌سازی دانشگاه‌ها نیز در سال‌های اخیر مورد توجه بوده است.

موضع‌گیری پربازتاب درباره اعتراضات ۱۴۰۱
سیدمحمود نبویان شرکت‌کنندگان در ناآرامی‌های سال گذشته که پس از درگذشت مهسا امینی رخ داد را «آدم‌هایی هوس‌باز و به دنبال فحشا و هوسرانی در جامعه» خواند. او همچنین در مهرماه سال ۱۴۰۱ در گفت‌وگویی ویدیویی مدعی شد که «مدافعان آشوبگران سران اصلاحات مثل آقای خاتمی و سلبریتی‌ها هستند.» او همچنین در آبان سال ۱۴۰۱ گفته بود: «اخیرا باخبر شدم که در یکی از شهرهای ایران فردی یک میلیارد تومان پول همراه خود داشت، به افراد می‌داد، به آنان می‌گفت شعار بنویسند و علیه نظام شعار بدهند و این مساله نشان می‌دهد که برای تشدید اغتشاشات در ایران، عده‌ای به برخی از اغتشاشگران پول‌های هنگفتی دادند. در سوره بقره آیه‌ای وجود دارد مبنی بر اینکه عده‌ای با شما می‌جنگند تا اصل اسلام را از بین ببرند، زمانی که بحث حجاب در اغتشاشات مطرح می‌شود، به معنای آن است که دشمنان اسلام می‌خواهند ارزش‌های دین ما را ازبین ببرند.»

او در آبان سال ۱۴۰۲ نیز در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر تاکید کرد: «ماهیت مدعیان «زن، زندگی، آزادی» با سکوت در برابر اسراییل روشن شد.»

مدافع ارتباط با طالبان
نبویان همچنین از چهره‌هایی است که در سال جاری با تمجید از طالبان گفته است: درباره طالبان که امروز حاکم بر افغانستان است، تصور برخی از افراد آن است که این افراد تروریست هستند که این تصور خلاف واقع است. امروز به لحاظ فرهنگی تحولات زیادی در طالبان ایجاد شده است، به گونه‌ای که آنان از ما تقاضا کردند که می‌خواهیم از کتب شهید مطهری استفاده کنیم و چگونه می‌توانیم به این کتب دسترسی پیدا کرده و آن را به زبان پشتو ترجمه کنیم تا مورد مطالعه قرار بدهیم.

رأی اول تهران در بهارستان
محمود نبویان حالا در جایگاه رای اول تهران در بهارستان دوازدهم حاضر خواهد بود. بدون تردید رویکردهای ضدبرجام، مدافع قانون حجاب و سرسختی‌اش با موضوعات حوزه سیاست داخلی می‌تواند بر تحولات این مجلس تاثیرگذار باشد. به نظر می‌رسد رای اول تهران برای نبویان، شاگرد برجسته مصباح‌یزدی آغازی برای دوران جدید زندگی سیاسی وی باشد؛ دورانی برای اوج‌گیری خودش و دیدگاه‌های جبهه پایداری.