کد خبر: ۱۷۸۸۵
تاریخ انتشار: ۰۱ مهر ۱۳۹۳ - ۰۸:۱۴

کارتن خوابی چهارمین آسیب اجتماعی پایتخت

آمارها نشان از افزایش پدیده کارتن خوابی در پایتخت دارد. کارشناسان حوزه اجتماعی معتقدند یکی از اصلی ترین عوامل تشدید این پدیده، فقر و مشکلات اقتصادی است. در میان آواره‌ها و بی خانمان های تهران، بیماران روانی طرد شده از خانواده و یا معتادان هم وجود دارند. بر اساس پژوهش ها بیشترین متکدیان و کارتن خواب ها در مناطق 12، 7 و 16 متمرکزند و اعتیاد فراگیرترین آسیب بی خانمان‌های تهرانی است.
آمارها نشان از افزایش پدیده کارتن خوابی در پایتخت دارد. کارشناسان حوزه اجتماعی معتقدند یکی از اصلی ترین عوامل تشدید این پدیده، فقر و مشکلات اقتصادی است. در میان آواره‌ها و بی خانمان های تهران، بیماران روانی طرد شده از خانواده و یا معتادان هم وجود دارند. بر اساس پژوهش ها بیشترین متکدیان و کارتن خواب ها در مناطق 12، 7 و 16 متمرکزند و اعتیاد فراگیرترین آسیب بی خانمان‌های تهرانی است.

به گزارش خبرنگار مهر ، امروزه در بسیاری از مباحث علمی و دانشگاهی و مباحث مربوط به سیاست‌گذاری‌های اجتماعی در جوامع، عبارت طرد اجتماعی و عبارت بی‌‌خانمانی با هم به کار می‌رود. آن دسته از افراد جامعه که در خیابان‌ها می‌خوابند و با عنوان کارتن خواب از آن‌ها یاد می‌شود، نقطه اوج طرد شدگی اجتماعی به حساب می‌آیند. آنان از جامعه رانده شده و از شیوه متعارف زندگی که اغلب مردم آن را برای خود بدیهی تصور می‌کنند، محرومند؛ لذا در بیشتر کشورها، سیاست‌های اجتماعی، به شکل‌های مختلف و شدت و ضعف متفاوت، این بخش از جامعه شهری را هدف قرار داده و برای بهبود وضعیت آنها اقدام می‌کنند.

بر اساس پژوهشی که مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران انجام داده است؛ بی‌‌خانمانی یک مسئله اجتماعی است که منابع زیادی این امر را تأیید می‌کنند. افراد بی‌‌خانمان ممکن است در خیابان‌ها سرگردان باشند یا به علل برخی بزهکاری‌های دیگر که معمولاً توأم با بی‌‌خانمانی آن‌هاست مثل دزدی، اعتیاد و غیره در زندان‌ها یا مراکز نگهداری به سر برند. بر مبنای دیدگاه‌های مختلف یکی از نیازهای ضروری در دست‌یابی افراد و خانواده‌ها به رفاه اقتصادی و اجتماعی دسترسی به سرپناه و مسکن است؛ محلی که فرد و یا خانواده بتواند به واسطه آن بخشی از آرامش و آسایش ذهنی و روحی خود را تأمین کرده و در سایه آن فرصت یابد تا به کارکردهای مطلوب و ارزشمند خود دست یابد. بر این اساس بی‌‌خانمانی یکی از مسائل و مشکلاتی است که در اکثر جوامع و کشورها فارغ از سطح توسعه یافتگی و توسعه نیافتگی آن‌ها وجود دارد.

صدیق سروستانی و نصر اصفهانی در تحقیق خود با عنوان اعتیاد، طرد اجتماعی و کارتن خوابی در شهر تهران با استفاده از رویکرد «مسیر بی‌‌خانمانی » به جست و جوی علل و ریشه‌های کارتن خوابی در شهر تهران پرداخته‌اند.این رویکرد شیوه‌ای از بازنمایی و بررسی تجربیات مختلف افراد بی‌‌خانمان است که در آن به ویژگی‌های فردی، شرایط زندگی، تجربیات افراد و تمامی عوامل موثر بر وضعیت آن‌ها در بررسی مسئله توجه شده است.

مصاحبه‌ها در این تحقیق، با افراد بی‌‌خانمان و کارتن خواب شهر تهران و عمدتاً در مناطق جنوبی تهران انجام شده و مصاحبه شونده‌ها بین سنین 25 تا 66 سال و کسانی بوده‌اند که شب‌ها را در اماکن عمومی مانند پارک‌ها و خیابان‌ها به سر برده‌اند و یا ساکن گرم خانه‌های شهرداری بودند.

یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد سه عامل مهم و اساسی در کارتن خوابی افراد نقش داشته است؛ اعتیاد و مصرف مواد مخدر، ناتوانی‌های جسمی و روانی، مهاجرت و عدم تطابق با محیط جدید.

اعتیاد درد اصلی کارتن خواب ها

اعتیاد یکی از ویژگی‌های مشخص و بارز بسیاری از کارتن خواب‌هاست، به طوری که اعتیاد آنقدر با کارتن خوابی عجین است که بر اساس عقاید قالبی موجود، کارتن خواب‌ها، معتادانی هستند که از خانواده و دوستان خود طرد شده و به ناچار در خیابان‌ها پرسه می‌زنند و برای تأمین هزینه مصرف خود به گدایی مشغول می‌شوند. ولی به نظر رابطه بین اعتیاد و کارتن خوابی پیچیده تر از این قضیه به نظر می‌رسد به طوری که کارتن خوابی و اعتیاد در موارد زیادی یکدیگر را تشدید می‌کنند و فرد را تا سر حد مرگ پیش می‌راند.

در مورد عامل دوم تقریباً تمامی افرادی که بی‌‌خانمان به حساب می‌آیند در مقطعی از زندگی خود گسست از شبکه روابط خانوادگی را تجربه کرده‌اند. یکی از این عوامل گسست، مشکلات جسمانی و روانی این افراد است که در نهایت سبب می‌شود آن‌ها به سبب عدم توانایی کار و کسب درآمد، از سوی سایر اعضاء طرد یا به خواسته خود مجبور به ترک خانه شوند. در این مورد نیز محرومیت‌های اجتماعی و فقر مالی عامل بسیار تعیین کننده‌ای در ورود فرد به مسیر بی‌‌خانمانی است. در مورد عامل سوم نیز گرچه برخی از کارتن خواب‌های تهران، متولد همین شهر هستند، اما تعداد قابل توجهی از بی‌‌خانمان‌ها، مهاجران هستند، که به دلایل مختلف به تهران مهاجرت کرده‌اند. در این زمینه مهاجرت بر اثر بیکاری از همه شایع‌تر است.

مهمترین عوامل گسترش پدیده کارتن خوابی

علی وردی نیا در مطالعه جامع‌ شناختی به مسئله کارتن خوابی، تجارب جهانی و راهکارهای «بررسی موردی شهر تهران» پرداخته است. در این تحقیق پس از ذکر نظریات مختلف بی‌‌خانمانی در قالب دو دیدگاه کارکردگرایی و ستیزه، برای چارچوب نظری نظریه‌های کنترل اجتماعی، نظریه‌های مربوط به عزت نفس و رفتارهای انحراف، نظریه‌های خود کنترلی و نظریه فشار استفاده شده است. روش این تحقیق پیمایشی و ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسش‌نامه بوده است. جامعه آماری تحقیق کلیه کارتن خواب‌های ساکن در مراکز نگهداری تحت عنوان گرم خانه‌ها می‌باشد و حجم نمونه 318 نفر است.

یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که متغیرهای عزت نفس، پیوستگی اجتماعی، پیوستگی مذهبی، پیوستگی با خانواده، باورها، شبکه اجتماعی، فشار عمومی، حمایت اجتماعی، سوء مصرف مواد، خود کنترلی و قربانی شدن بیش‌ترین همبستگی و تأثیر را بر بی‌‌خانمانی افراد داشته است.

گرمخانه ها چگونه شکل گرفت؟

مسئله کارتن خواب‌ها و بی‌‌سرپناهان از سال ۱۳۸۲ با مرگ چند تن در کنار خیابان‌های تهران توجه جامعه را به خود به عنوان یک معضل جدی اجتماعی جلب کرد.

در آخرین روزهای آذر آن سال، با چاپ گزارش مشروح مرگ 40 کارتن خواب در تهران در یکی از روزنامه‌های سراسری صبح، مرگ این چند نفر به سندیت رسید و مکتوب شد.

البته بهروز هنرمند بازپرس شعبه 4 دادسرای جنایی تهران که اولین چهره اعلام کننده مرگ کارتن خواب‌ها در تهران محسوب می‌شود، بلافاصله پس از چاپ گزارش، خبر را تکذیب کرد و «مرگ 40 کارتن خواب در تهران» به رقمی بسیار پایین‌تر تقلیل یافت. 

این مرگ غیرطبیعی و مشکوک در تهران، بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌ها پیدا کرد. چنانچه شهرداری و شورای شهر تهران در جلسه‌ای اضطراری با نیروی انتظامی و بهزیستی جهت جلوگیری از تکرار حوادث مشابه به مذاکره نشستند.

کمیسیون فرهنگی، اجتماعی شورای شهر در پی گردآوری اطلاعات مربوط به کارتن خواب‌های تهران از نیروی انتظامی درخواست کمک کرد و بر اساس آن عملیات ویژه‌ای در تهران طراحی شد تا نسبت به شناسایی و جمع‌آوری متکدیان خیابان خواب اقدام شود. طبق توافقی که بین شورای شهر تهران، شهرداری و همچنین نیروی انتظامی انجام گرفت، شورای شهر و نیروی انتظامی موظف به شناسایی این کارتن خواب‌ها بوده و شهرداری نیز با کمک سازمان بهزیستی مسئولیت اسکان آن‌ها را بر عهده گرفت.

با آغاز طرح جمع‌آوری کارتن خواب‌ها مینی بوس‌هایی در سطح شهر به حرکت در آمدند تا با همکاری نیروی انتظامی خیابان خواب‌ها را جمع‌آوری کنند اما این حرکت آغاز شکل‌گیری بحران جدیدی برای مدیریت شهری تهران محسوب می‌شد.

شکل ظاهری داستان جمع‌آوری متکدیان و کارتن خواب‌های تهران، نمایش همگرایی مدیران دولتی و شهری را داشت، اما در عمل میان مدیران بالایی و میانی برای ساماندهی کارتن خواب‌ها آشوبی حکمفرما بود.

نیروی انتظامی، سازمان بهزیستی و شهرداری تهران در ابتدا رویه متعادل همکاری را پیش گرفتند ولی با آغاز جمع‌آوری و گردآوری اطلاعات هر یک از دستگاه‌های مسئول اعلام برائتی غیرملموس داشته و دستگاه دیگری را مسئول جمع‌آوری و ساماندهی عنوان می‌کردند. با افزایش آمار رو به ازدیاد کارتن خواب‌ها، شهرداری نسبت به برپایی چادرهایی جهت اسکان موقت برای آن‌ها اقدام کرد.با گذشت زمان و پس از کشمکش‌های فراوان این چادرهای اسکان در نهایت به سازه‌های ثابت تبدیل شد و تجربه جدیدی در تهران شکل گرفت  که به «گرم خانه» موسوم شد.گرم خانه‌ها به نوبت در چند نقطه تهران انتخاب شدند و دو فصل زمستان به طول انجامید تا برای ساماندهی خیابان خواب‌ها آماده شوند.

 



کارتن خوابی چهارمین آسیب اجتماعی پایتخت

  به طور کلی بر اساس گزارش‌های سازمان رفاه، خدمات اجتماعی و مشارکت‌های مردمی شهرداری تهران، بی‌‌خانمانی پس از اعتیاد، تکدی‌گری، کودکان خیابانی در رتبه چهارم آسیب‌های مهم شهری قرار دارد. این رتبه‌بندی بر اساس رتبه‌بندی و اولویت‌گذاری آسیب‌های مهم شهری، توسط سازمان رفاه و خدمات اجتماعی صورت گرفته است.

اطلاعات آماری اقامتگاه‌های موقت نیز نشان می‌دهد که تعداد بی‌‌خانمان‌ها و متکدیان در سیر زمانی روند صعودی داشته است و میزان بی‌‌خانمان‌ها و متکدیان ارجاع داده شده و پذیرش شده این اقامتگاه‌ها بیش‌تر شده است. به طور کلی بر اساس گزارش‌های سازمان رفاه، خدمات اجتماعی و مشارکت‌های مردمی شهرداری تهران، بی‌‌خانمانی پس از اعتیاد، تکدی‌گری، کودکان خیابانی در رتبه چهارم آسیب‌های مهم شهری قرار دارد. این رتبه‌بندی بر اساس رتبه‌بندی و اولویت‌گذاری آسیب‌های مهم شهری، توسط سازمان رفاه و خدمات اجتماعی صورت گرفته است.

همچنین بر اساس این گزارش‌ها، پراکنش و بیش‌ترین محل تمرکز متکدیان به تفکیک و اولویت مناطق عبارتند از: منطقه 12 تهران، منطقه 7 و منطقه 16.
برچسب ها: کارتن خوابی
نظر شما
قابل توجه کاربران و همراهان عزیز: لطفا برای سرعت در انتشار نظرات، از به کار بردن کلمات و تعابیر توهین آمیز پرهیز کنید.
* کد کپچا:
captcha

مصطفی زمانی: دلم می‌خواهد زنی که دوستم دارد، خفه‌ام کند! / دستمزد بازیگر نقش یوسف پیامبر چقدر بود؟

خلاصه بازی ایران 2 - تانزانیا 0 (ویدئو)

پزشکیان: تمام توانم را برای حل مشکلات تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی به‌کار گرفته‌ام

دیدار حزب نسل نو با حجت‌الاسلام سیدعلی خمینی

اجرای طرح جدید کالابرگ، بزودی/ قیمت‌ 13 کالا بر مبنای ارز 28500 تومان

شرایط وام ۴۰۰ میلیونی بدون ضامن با کارت یارانه

واکنش محمد مهاجری به تشکر نتانیاهو از ترامپ بابت خروج از برجام

الجزیره: ایران لحن آشتی جویانه ترامپ را باور ندارد

وعده ستاره ساحل عاجی پرسپولیس به وحید هاشمیان

۷ دمنوش پاییزی برای تقویت سیستم ایمنی و رفع خستگی

کنایه تند چراغپور و فردوسی‌پور به اظهارات قلعه‌نویی: احتمالا بازی دیگری را دیده است!

پزشکیان موافق جدا شدن ظریف از دولت بود؟/ماجرای استعفای رئیس جمهور تعیین تکلیف شد

پشت پرده جهش تاریخی طلا را بخوانید/ تاریخ تکرار خواهد شد؛ تغییر قیمت طلا تا کجا ادامه دارد؟

پاسخ تند عراقچی به پیشنهاد ترامپ در شرم‌الشیخ

چرا برخی بازنشستگان تامین اجتماعی معوقات فروردین را دریافت نکردند؟ + زمان واریز

استایل و چهره بهنوش طباطبایی در یک رویداد هنری (عکس)

با چند منطقه فرازمینی در کشور آشنا شوید (+تصاویر)

آهنگ جدید محسن چاوشی به نام ساعت دیواری (ویدئو)

ساخت ساختمان ۱۰ طبقه در ۲۸ ساعت در چین (ویدئو)

حضور چکامه چمن ماه در اکران «عزیز» پس از بازگشت از ترکیه و شبکه جم (ویدئو)

فراخوان گادپوری تهرانپارس را قفل کرد ! (ویدئو)

خلاصه بازی دورتموند 2 - 3 بارسلونا: با گزارش عادل فردوسی پور (ویدئو)

خلاصه بازی آتالانتا 2 - 3 رئال مادرید (ویدئو)

خلاصه بازی پرسپولیس 2 - ملوان 1 : جذاب و سرنوشت ساز! (ویدئو)

خلاصه بازی فولاد 0 - استقلال 2 ؛ سوپرگل جدید از آبی پوشان! (ویدئو)

خلاصه بازی پرسپولیس 0 - 1 نساجی؛ شکست در نزدیکی صدر! (ویدئو)

تغییر چهره شگفت انگیز آزاده مهدی زاده ، ژوزفین قهوه تلخ در کنار جواد عزتی (عکس)

خلاصه بازی آرسنال 2 - 0 منچستر یونایتد (ویدئو)

خلاصه بازی نیوکاسل 3 - 3 لیورپول؛ پرگل و دیدنی! (ویدئو)

نوحه دشنه بر لب تشنه - حسین فخری ؛ خنجر بر تار حنجر / مداحی ماندگار (ویدئو)

خلاصه بازی دورتموند 1-1 بایرن مونیخ با گزارش عادل فردوسی پور (فیلم)

خلاصه بازی لاس پالماس 2 - 1 بارسلونا (ویدئو)

خلاصه بازی منچستر یونایتد 3 - 2 بودا (فیلم)

نماهنگ نحن حزب الله (فیلم)

کنایه احسان علیخانی به نعیمه نظام دوست سوژه شد (ویدئو)

هنرنمایی گلوریا هاردی با ترومپت‌ در «جوکر ۲»! (فیلم)

خلاصه بازی الریان 1 - پرسپولیس 1 (فیلم)

خلاصه بازی النصر 3 - 1 الغرافه: رونالدو دبل کرد (فیلم)

خلاصه بازی ساوتهمپتون ۲ - ۳ لیورپول ؛ یکه و تنها در صدر جدول! (ویدئو)

خلاصه بازی زیبای سلتاویگو 2 - 2 بارسلونا (فیلم)

خلاصه بازی منچستر سیتی 0 - 4 تاتنهام؛ جذاب! (فیلم)

خلاصه بازی اینتر میلان 5 - هلاس ورونا 0 ؛ تورام دبل کرد (فیلم)

تغییر چهره بازیگر «عشق ممنوع» و «فاطماگل» 14 سال بعد 14 سال در 40 سالگی (عکس)

فیلمی عجیب از گربه ماهیِ رزه دار درحالِ صحرانوردی در جستجوی آب! (ویدئو)

خلاصه بازی پرسپولیس 3 - مس سونگون 0 (فیلم) - 1 آذر

آهنگ نگرانتم ، میثم ابراهیمی (موزیک ویدئو) + متن شعر ترانه

خلاصه بازی ایران 3 - قرقیزستان 2 ؛ گل های طارمی، حردانی و آزمون (فیلم)

گوسفند عاشق نوشیدن چای را ببینید! (ویدئو)

ماهی روز قیامت برای دومین بار دیده شد (عکس)

آهنگ ای دریغا - محسن چاوشی (موزیک ویدئو)

خاطره خنده دار مونا کرمی در شام ایرانی از تبلیغات ماهواره‌ای (ویدئو)

حمله یک قلاده خرس به خودروها در جاده چالوس (ویدئو)

مداحی دهه فاطمیه عبدالرضا هلالی؛ ناحلة الجسم یعنی؟! (ویدئو)

خلاصه بازی رئال سوسیداد ۱-۰ بارسلونا (ویدئو)

خلاصه بازی چلسی 1- 1 آرسنال (ویدئو)

خلاصه بازی و گلهای رئال مادرید 4 - 0 اوساسونا (ویدئو)

مسابقه امیر علی اکبری، فایتر ایرانی مقابل مارکوس آلمِیدا، اسطوره برزیلی در MMA (ویدئو)

خلاصه بازی منچستر یونایتد 2 - 0 پائوک (ویدئو)

خلاصه بازی و گل های بارسلونا ۵ - ستاره سرخ بلگراد ۲ (ویدئو)

تصویری از شیخ نعیم قاسم، دبیرکل جدید حزب الله لبنان در حرم امام رضا (عکس)

خلاصه بازی رئال مادرید ۰ - بارسلونا ۴ (ویدئو) / طوفان در لالیگا

تیپ پائیزی و چهره شاد شبنم قربانی در 35 سالگی (عکس)

تصاویر پربازدید از بازیگر زن ترک و حجابش در ایران (عکس)

استقبال دختران روس از پزشکیان (عکس)

تصویر شگفت انگیز از فرود هواپیما در بیروت در میانه آتش حملات اسرائیل (عکس)

تغییر چهره آناهیتا درگاهی پس از جدایی (عکس)

حزب الله با پهپاد خانه نتانیاهو را هدف قرار داد (+عکس و ویدئو)

دوقلوهای جدید جایگزین سارا و نیکا در پایتخت شدند (عکس)

بنر اعتراضی جالب هواداران استقلال جلوی درب دفتر هلدینگ (عکس)

قاب بامزه و خوش آب و رنگ از بهنوش طباطبایی (عکس)

تغییر چهره قابل توجه پریناز ایزدیار در 38 سالگی (عکس)

تصویر پربیننده از زنان آتش نشان در تهران (عکس)

تیپ جالب المیرا دهقانی در پشت صحنه یک نمایش (عکس)

استایل و آرایش متفاوت هدی زین العابدین وایرال شد (عکس)

چهره جذاب بهنوش طباطبایی در ۴۳ سالگی (عکس)

واکنش پسر ناصرملک مطیعی به حمله کیهان؛ «دل تاریکتان پر از کینه است» (عکس)

فیگورهای زیبای انفرادی هادی چوپان در فینال مسترالمپیا ۲۰۲۴ (گزارش تصویری)

عینک عجیب و ۲۱۰ میلیون تومانی علی صادقی در جوکر سوژه شد (عکس)

لوگوی عجیب روی لباس پیشکسوت جنجالی؛ هم استقلال هم پرسپولیس ! (عکس)

تصاویر مسابقه مقدماتی هادی چوپان در مستر المپیا ۲۰۲۴ و نتیجه آن (عکس)

تصویر جذاب سحر دولتشاهی در روز تولدش (عکس)

رونمایی شهرزاد کمال‌زاده از استایل جذاب و جدیدش (عکس)

شوک به استقلال: ستاره با هواداران خداحافظی کرد (تصویر)

حذف تصویر رئیسی از اتاق وزیر خبرساز شد (عکس)

عاشقانه حدیثه تهرانی برای همسرش (عکس)

استایل متفاوت لیلا بلوکات در پشت صحنه تئاتر (عکس)

تیپ و چهره تازه ندا قاسمی، «شیرین سریال نون خ» (عکس)

سلفی بدون آرایش نجمه جودکی، مجری سابق صداوسیما (عکس)

تیپ و چهره متفاوت المیرا دهقانی روی صحنه تئاتر (تصاویر)

تیپ و چهره پاییزی نازنین بیاتی در ۳۴ سالگی (عکس)

پرطرفدارترین