شیر پروانه ای چیست؟ معرفی انواع و کاربرد باتر فلای ولو

شیر پروانه ای یا باترفلای ولو یکی از بهترین انواع ولوهای صنعتی است که در صنایع مختلفی مانند نفت و گاز، پتروشیمی، آب و فاضلاب یا پایپینگ مورد استفاده قرار می‌گیرد. این شیر، بسته به مشخصات محل کار، از متریال متنوعی ساخته شده و سایزهای گوناگونی هم دارد؛ به همین دلیل، باید پیش از اینکه برای خرید شیر پروانه ای اقدام کنید، اطلاعات خود را درباره انواع، قیمت و ویژگی‌های کلی این محصولات بالاتر ببرید. در ادامه با ما همراه شوید تا به صورت کامل به معرفی این دسته از شیرآلات صنعتی بپردازیم.

شیر پروانه ای چیست؟

باتر فلای ولو هم دقیقا مشابه با انواع ولوهای صنعتی، قطعاتی هستند که برای قطع و وصل سریع جریان سیال مورد استفاده قرار می‌گیرند. علت نام‌گذاری شیر پروانه ای بر روی این مدل از ولوهای صنعتی، حرکت شبیه به پروانه آن‌ها در زمان باز و بسته شدن آن است. شیرهای پروانه ای عملکرد فوق‌العاده‌ای در سیستم داشته و می‌توانند به صورت سریع یا تدریجی، باز و بسته شوند. متریال‌هایی مانند چدن، استیل یا فولاد در ساخت باترفلای ولو مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ از این میان، قیمت شیر پروانه ای چدنی در مقایسه با دیگر ولوهای صنعتی کمتر است. اما کیفیت خوبی دارد و در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کاربرد شیر پروانه ای

از دیگر موضوعاتی که در روند آشنایی با این محصولات باید مورد بررسی قرار دهیم، اصلی‌ترین کاربردهای آن‌هاست. شیرهای پروانه ای معمولا در مدل‌های مختلفی با ویژگی‌های ساختاری گوناگونی ساخته می‌شوند. همین موضوع باعث شده تا برای نصب و استفاده در انواع سیستم‌های مختلف کاربردی باشند. از جمله کاربردهای اصلی این دسته ولوهای صنعتی می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم.

• سرویس‌های مایعات
• سیستم‌های سرمایش
• آتش‌نشانی
• سیستم‌های مکنده
• صنایع نفت و گاز
• صنایع غذایی
• پتروشیمی
• پالایشگاه

انواع شیرهای پروانه ای

دسته‌بندی‌های مختلفی برای انواع گوناگون شیرآلات پروانه ای وجود دارد. از این رو لازم است تا قبل از انتخاب و خرید از میان این موارد، اطلاعات خود را درباره آن‌ها ارتقا دهید. در این بخش قصد داریم تا به بررسی و معرفی چند نمونه از اصلی‌ترین نمونه‌های آن‌ها بپردازیم.

انواع شیرهای پروانه ای ازنظر جنس

یکی از اصلی‌ترین دسته‌بندی‌های موجود در این زمینه، بر اساس متریال به کاربرده شده در روند ساخت این محصولات انجام می‌شود. کاربردهای مختلف این شیرآلات باعث شده تا امروزه از متریال گوناگونی در روند ساخت آن‌ها استفاده شود که بیشترین میزان سازگاری را در انواع محیط‌های گوناگون داشته باشند. از جمله مهم‌ترین مدل‌های شیرهای باتر فلای بر اساس جنس آن‌ها، می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم.

• شیر پروانه ای چدنی با دسته پلاستیکی و یا دیسک استیل
• شیر پروانه ای استنلس استیل
• شیر پروانه ای UPVC
• شیر پروانه ای فولادی
• شیر پروانه ای چدن داکتیل

انواع شیرهای پروانه ای بر اساس نحوه اتصال

از دیگر دسته‌بندی‌هایی که برای شناسایی انواع ولوهای صنعتی پروانه ای باید درباره آن اطلاع داشته باشیم، می‌توانیم به نحوه اتصال این محصولات اشاره کنیم. بر این اساس باید این محصولات را در دسته‌های زیر تقسیم‌بندی کنیم.

شیر پروانه ای ویفری

نصب و استفاده از شیرها عموما به راحتی امکان‌پذیر است، اما شما نمی‌توانید به عنوان شیرآلات ایزوله از آن‌ها استفاده کنید. بدنه ویفری این شیر بین فلنج‌های خط لوله و فلنج‌های پیچ شده به بدنه شیر احاطه شده‌اند. این محصولات عموما در سایز 12 اینچ تولید شده و مورد استفاده قرار می‌گیرند.

شیر پروانه ای لاگ

بر روی بدنه این دسته از شیرهای پروانه ای، برآمدگی‌هایی تعبیه شده که در واقع محل اتصال پیچ‌های خط لوله و بدنه ولو هستند. این محصول نسبت به مدل ویفری می‌تواند اتصال بهتر و آب بندتری را ایجاد کند.

شیر پروانه ای دو سر فلنجی

همان طور که از عنوان این مدل شیر پروانه ای مشخص بوده، اتصال آن از هر دو سمت به صورت فلنجی انجام می‌شود. در واقع این شیر از طریق اتصال فلنج بدنه به فلنج‌های خط لوله متصل می‌شود و می‌تواند استحکام خوبی به همراه داشته باشد.

اتصال گرو یا جوشی

اتصال‌های معرفی شده در بخش‌های قبلی، نمی‌توانند گزینه مناسبی برای جریان‌هایی که فشار بالایی دارند، مناسب باشند. از این رو باید به سراغ روش بهتر و موثرتری برویم که تحت عنوان اتصال گرو یا جوشی شناخته می‌شود. در این حالت ولوهای پروانه ای به صورت مستقیم به خط لوله جوش داده می‌شوند تا بتوانند بالاترین فشارها را نیز به راحتی تحمل کرده و اتصال آب بندی را ایجاد کنند.

انواع شیر پروانه ای بر اساس انواع عملگر

می‌دانیم که شیرآلات صنعتی پروانه ای این روزها کاربردهای متعددی دارند؛ از این رو در شرایط مختلف نیاز به عملیات مناسبی برای باز و بسته شدن خواهند داشت. همین موضوع باعث شده تا برای تکمیل این محصولات معمولا از انواع مختلف محرک‌های مختلف برای اجرای این فرایند استفاده شود. در این بخش قصد داریم تا به معرفی بیشتر این عملگرها بپردازیم.

عملگر دستی

این محرک را می‌توانیم به عنوان ساده‌ترین گزینه معرفی کنیم که معمولا برای جریان‌های کم‌فشار انتخاب می‌شود. در این روش جریان به وسیله اهرمی که بر روی شیر تعبیه شده، توسط اپراتور در زمان مشخص باز و بسته خواهد شد.

عملگر گیربکسی

وجود گیربکس در این مدل باعث شده تا فرایند باز و بسته شدن شیر ساده‌تر انجام شود؛ اما به همان میزان هزینه بیشتری هم به دنبال خواهد داشت. در این حالت گشتاور مورد نیاز برای تغییر حالت شیر، از طریق گیربکس تعبیه شده و نیاز به اعمال فشار زیادی نخواهیم داشت.

اکچویتور یا عملگر برقی یا الکتریکی

همان طور که از عنوان این محصولات مشخص بوده، برای باز و بسته شدن از نیروی برق استفاده می‌کنند. از این رو سرعت بالایی خواهند داشت و برای کاربردهایی که حساسیت بالاتری دارند، گزینه مناسبی محسوب می‌شوند. این شیرها معمولا در صنایع نفت و گاز و مواردی که نیاز به سایز بالا و گشتاور زیاد دارند، استفاده می‌شوند.

عملگر پنوماتیک

در این شیرها فرایند باز و بسته شدن از طریق نیروی محفظه هوای فشرده انجام می‌شود. در واقع از هوای فشرده که گازهای بی‌اثر هستند، برای ایجاد نیروی مکانیکی استفاده می‌شود. به همین دلیل باترفلای ولو پنوماتیکی قدرت بالاتری در مقایسه با دیگر انواع آن دارد.

عملگر اتوماتیکی یا کنترل ولو

این شیرهای پروانه ای از طریق یک سیگنال اتوماتیک به بهترین نحو ممکن کنترل می‌شوند. در این حالت شیرآلات در زمان مشخص به صورت کامل باز و بسته خواهند شد. از این رو این شیرآلات را می‌توانیم به عنوان پیشرفته‌ترین مدل معرفی کنیم که در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سخن پایانی

شیرهای پروانه ای می‌توانند کنترل خوبی در جریان سیالات داشته باشند و به بهترین نحو ممکن باز و بسته شوند. از این رو معمولا انتخاب بسیار خوبی برای انواع صنایع به شمار می‌روند. همین موضوع باعث شده تا امروزه مدل‌های مختلفی از این دسته شیرآلات تولید و به بازار ارائه شوند. در بخش‌های قبلی به صورت کامل به معرفی این محصولات پرداختیم. همچنین درباره کاربرد و انواع شیرهای پروانه ای از جنبه‌های مختلف پرداختیم؛ از این رو شما می‌توانید بهترین انتخاب را از میان موارد در دسترس داشته باشید.