پاسخ ایران و حزب الله به اسرائیل از نگاه تحلیلگران غربی

تحلیلگران غربی و منطقه ای نظرات متفاوتی درباره واکنش احتمالی ایران و حزب الله به اسرائیل در پی اقدامات تحریک آمیز اخیر اسرائیل در ترور برخی رهبران مقاومت و هدف قرار دادن اسماعیل هنیه در تهران دارند.

به گزارش عصرایران، خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی نظرات چند تن از تحلیلگران را درباره پاسخ احتمالی ایران و حزب الله به اسرائیل جویا شده است.

بر اساس این گزارش: "ترور هنیه باعث شد که مسعود پزشکیان رئیس جمهوری جدید ایران که سیاستمداری اصلاح طلب و جراح قلب است، چند ساعت پس از روی کار آمدن با بحران بزرگی مواجه شود. 

تصمیم گیری در مورد نحوه مقابله به مثل به عهده شورای امنیت ملی ایران خواهد بود که رئیس جمهوری رئیس آن است، اگرچه در نهایت تصمیمات این شورا با تایید رهبر ایران به مورد اجرا در می آید. 

تحلیلگران معتقدند که هم حزب الله و هم ایران مجبور به مقابله به مثل هستند، اما محاسبات آنها متفاوت است.

"مُهَنَد هیج علی" یکی از اعضای ارشد اندیشکده "کارنگی" که درباره حزب‌الله تحقیق می‌کند، گفت که اگرچه اسرائیل در ژانویه امسال نیز به حومه جنوبی بیروت حمله کرد که منجر به کشته شدن "صالح عاروری" یکی از مقامات حماس شد، اما حمله روز سه‌شنبه یک فرمانده ارشد حزب‌الله و غیرنظامیان را هدف قرار داد.

او گفت: به همین خاطر این بار، ما خیلی به جنگ نزدیک تر شده ایم و یک فرمانده ارشد حزب الله هدف قرار گرفته است و حزب الله باید پاسخ دهد، و اگر پاسخ ندهد، بازدارندگی سابق از دست می رود.

اما این تحلیلگر می افزاید کشتن غیرنظامیان در اسرائیل منجر به هدف قرار دادن "حومه بیروت" خواهد شد و حزب الله احتمالا این گزینه را انجام نخواهد داد.

حزب‌الله یک روز پس از آغاز جنگ غزه، عملیات های خود را علیه اسرائیل در یک نوار محدود مرزی در شمال اسرائیل آغاز کرد و آن را "جبهه حمایتی" حماس توصیف کرد.

اگرچه درگیری‌های تقریبا روزانه مرگبار بوده و ده‌ها هزار نفر را هم در لبنان و هم در اسرائیل آواره کرده، اما این درگیری ها تا به اینجا عمدتا در منطقه مرزی محدود مانده‌اند.

مُهَنَد هیج علی گفت:" به منظور برقراری مجدد بازدارندگی پس از حمله روز سه‌شنبه حزب‌الله باید فراتر از محدوده عملیاتی جغرافیایی که تاکنون بوده پاسخ دهد. آنها باید به عمق بیشتری در اسرائیل حمله کنند و این خطرات بزرگی را به همراه دارد."

"آندریاس کریگ" تحلیلگر نظامی و مدرس ارشد مطالعات امنیتی در "کینگز کالج" لندن نیز معتقد است که حزب الله نیاز به انجام یک حمله تلافی جویانه مهم را احساس خواهد کرد.

او گفت: "فکر می‌کنم حزب‌الله خیلی بیشتر از ایران ضربه خورده است، خیلی بیشتر از ایران. در رویارویی اسرائیل و حزب‌الله، این یک تشدید بزرگ است که در آن حزب‌الله باید به‌اندازه کافی و کم و بیش به موقع پاسخ دهد تا بازدارندگی را بازگرداند."

با این حال، او گفت که حزب الله احتمالا به یک هدف نظامی مهم - مانند پایگاه نیروی هوایی در نزدیکی حیفا که در ویدئویی از فیلم پهپادهای نظارتی که این گروه در ماه ژوئیه منتشر کرد، نشان داده شد - به جای یک هدف غیرنظامی ضربه خواهد زد و به احتمال زیاد تلاش خواهد کرد، برای متناسب سازی، حمله را به گونه ای ترتیب دهد که فقط خسارت مادی ایجاد کند تا تنش تشدید را محدود کند."

"نبیه عوادا" تحلیلگر سیاسی و نظامی لبنانی نزدیک به "محور مقاومت" و مبارز سابق حزب کمونیست لبنان که یک دهه را همراه با برخی از رهبران فعلی حماس در زندان های اسرائیل گذرانده، گفت که حزب الله حمله به بیروت را به عنوان "نقض کلیه قوانین درگیری" می داند؛ به این دلیل که اسرائیل یک منطقه مسکونی غیرنظامی را هدف قرار داده و به این دلیل که "فواد شکر" فرمانده حزب الله "به جای یک مقر نظامی در خانه اش هدف قرار گرفت."

او گفت که حزب الله "معادلات زیادی را ایجاد کرده است"، از جمله اینکه پاسخ به حمله در حومه جنوبی بیروت در حیفا خواهد بود.

برای ایران شرایط پیچیده تر است.

از برخی جهات، لحظه کنونی منعکس کننده زمانی در ماه آوریل است که اسرائیل و ایران پس از حمله اسرائیل به ساختمان سفارت  ایران در دمشق و کشته شدن دو ژنرال ایرانی، در معرض خطر جنگ مستقیم بودند. ایران با حمله مستقیم بی سابقه به اسرائیل تلافی کرد. در آن زمان، تلاش های دیپلماتیک موفق به مهار تشدید تنش شد.

اما اکنون تفاوت های کلیدی وجود دارد. ترور هنیه در خاک ایران انجام شده و باعث شرمساری تهران شد و روشن ساخت که اسرائیل می تواند به راحتی به اهدافی در آنجا ضربه بزند.

در حالی که برخی از تحلیلگران بر این باورند که با در نظر گرفتن این واقعیت که هدف یک شخصیت ایرانی نبوده است، سطح تنش ممکن است پایین بیاید، اما مقامات ایرانی قول واکنش تند را داده اند.

کریگ معتقد است: در حالی که ترور هنیه برای ایران "مایه آبروریزی" و "تحقیرآمیز" بود، زیرا نشان داد تهران قادر به محافظت از مهمانان  برجسته خود نیست، اما "هنیه بخشی جدایی ناپذیر از محور مقاومت نیست."

وی گفت: "ترور او هیچ پیامد راهبردی برای ایران ندارد، جز اینکه یک سیلی بر صورت آنهاست، زیرا آنها میزبان  بودند و میهمان شان در حالی کشته شده است که آنها مسئول مراقبتش بودند."

به این ترتیب، کریگ گفت که معتقد است ایران می تواند با در نظر گرفتن این ملاحظات سطح واکنش خود را کاهش دهد.

"نومی بار یاکوف" یکی از همکاران برنامه امنیت بین‌الملل در "چتم هاوس" لندن، گفت که ایران ممکن است برای تلافی به نیروهای نیابتی خود تکیه کند.

او گفت: "آنها افراد خود را دارند، آموزش می‌دهند، مسلح می‌کنند، برنامه‌ریزی می‌کنند و می‌توانند به هر کجای دنیا برسند. آنها همچنین می توانند اهداف اسرائیلی یا یهودی را در سطح جهان هدف قرار دهند."

"تریتا پارسی" معاون اجرایی موسسه "کوئینسی" گفت که انتظار دارد پاسخ ایران ضربه مستقیم دیگری به اسرائیل باشد.

او گفت که حمله به هنیه "فقط در خاک ایران نبود، بلکه در تهران بود" و در حاشیه مراسم تحلیف رئیس جمهوری جدید ایران بود و از این منظر مهم نیست که چه کسی هدف قرار گرفته است و اینکه آیا هدف ایرانی بوده یا نه."

او گفت که ایرانی‌ها احتمالا احساس می‌کنند که " اگر عملیات وعده صادق در ماه آوریل توانست بازدارندگی را در کوتاه‌مدت بازگرداند، آن بازدارندگی اکنون از بین رفته است"و آنها "به مراتب بیشتر از آنچه در آوریل انجام دادند انجام خواهند داد. تا بتوانند توازن قوا را بازگردانند."

مبادله نظامی در ماه آوریل به دلیل مداخله دیپلماتیک ایالات متحده و دیگران به تشدید تنش نینجامید، و حمله ایران به دقت طراحی شده بود تا کمترین آسیب را وارد کند؛ با این حال، پارسی معتقد است شانس نیز همراه بود تا تشدید تنش را محدود نگه دارد. 

"مُهَنَد هیج علی" نیز معتقد است که اگر پاسخ ایران منجر به تلفات اسرائیلی نشود، باز هم می توان از یک جنگ گسترده تر جلوگیری کرد.
اما او افزود: "ما در قلمرو اگرهای بسیار زیادی هستیم تا از جنگ جلوگیری کنیم و این نوید خوبی ندارد."