زندگینامه سرلشگر محمد جهان آرا

با ما همراه باشید تا با زندگینامه سرلشگر محمد جهان آرا به مناسبت ۷ مهر سالگر شهادت او و سرداران اسلام فلاحی و فکوری و نامجو و کلاهدوز در سال ۱۳۶۰ آشنا شوید.

به گزارش برنا؛ محمد جهان‌آرا (زاده ۹ شهریور ۱۳۳۳ خرمشهر - درگذشته ۷ مهر ۱۳۶۰ تهران) نظامی ایرانی بود، که از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در جنگ ایران و عراق بشمار می‌آمد.

جهان‌آرا در سالهای نخست از جنگ ایران و عراق بعنوان فرمانده سپاه پاسداران خرمشهر فعالیت می‌کرد و در عملیاتی چون نبرد خرمشهر و حصر آبادان، نقشی کلیدی ایفا نمود. جهان‌آرا در تاریخ ۷ مهر ۱۳۶۰ در پی اصابت موشک ضدهوایی به پرواز هرکولس سی-۱۳۰ نیروی هوایی ارتش، توسط پدافند خودی و سقوط هواپیما در منطقه کهریزک در جنوب تهران، کشته شد. به‌علت خدمات وی در دفاع و شکستن حصر آبادان، بعد از سال ۱۳۶۰ به او درجه سرلشکری اعطا گردید.

محمد جهان‌آرا در خرمشهر به دنیا آمد.در سال ۱۳۴۸ تحت تأثیر جنبش اسلامی به رهبری روح‌الله خمینی همراه عده‌ای از دوستان‌اش وارد مبارزات سیاسی علیه دولت محمدرضا پهلوی شد و گروه الله اکبر را راه‌اندازی کرد. در اواخر سال ۱۳۴۹ همراه برادرش به عضویت گروه مخفی سازمان حزب‌الله خرمشهر درآمد. در سال ۱۳۵۱ توسط اعضای گروه ساواک شناسایی شد و تمام اعضای آن دستگیر و زندانی شدند. در جریان این دستگیری، محمد جهان‌آرا به به علت سن کم، تنها یک سال زندان محکوم و به زندان اهواز منتقل شد.

وی پس از اخذ دیپلم در سال ۱۳۵۴ در کنکور دانشگاه‌ها شرکت کرد و برای ادامه تحصیل راهی مدرسه عالی بازرگانی تبریز شد. در سال ۱۳۵۵ جهان‌آرا به عضویت گروه منصورون که یک گروه معتقد به مبارزه مسلحانه بود، درآمد. در سال ۱۳۵۷، هنگامی که قرار بود به سرپرستی سید علی اندرزگو به سوریه و اردوگاه‌های مقاومت فلسطین سفر کند، به دلیل کشتار مردم تهران در میدان ژاله در هفدهم شهریور ۱۳۵۷ از سفر بازماند.

در پاییز سال ۱۳۵۷ در پی اعزام تانک‌های ارتش به خیابان‌های اهواز، گروه منصورون تصمیم به دفاع مسلحانه از تظاهرکنندگان می‌گیرد. اعضای گروه در یکی از این درگیری‌ها با نیروهای زرهی، حدود ۳۰ نفر از نیروهای ارتش شاهنشاهی را مجروح کردند.

بعد از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ جهان‌آرا پس از ۲ سال و نیم زندگی مخفیانه، به خرمشهر بازگشت. او و همفکرانش در خرمشهر، گروهی به نام کانون فرهنگی-نظامی انقلابیون خرمشهر را تشکیل دادند.

وی در سال ۱۳۵۸ فرماندهی سپاه پاسداران خرمشهر را به عهده گرفت و هم‌زمان جهاد سازندگی خرمشهر را نیز پایه‌گذاری کرد. با شروع جنگ ایران و عراق، در کنار مردم این شهر، از خرمشهر دفاع کرد. بعد از سقوط خرمشهر و عزل ابوالحسن بنی‌صدر از سمت فرمانده کل قوا، مرحله جدیدی از جنگ ایران و عراق آغاز شد، که در پی آن، محاصره آبادان شکسته و این شهر در تاریخ ۱۹ مهر ۱۳۵۹ توسط نیروهای ایرانی، آزاد گردید.

به دنبال بازپس‌گیری آبادان از نیروهای ارتش عراق، در تاریخ ۷ مهر ۱۳۶۰ محمد جهان‌آرا و تعدادی از فرماندهان، راهی تهران شدند، تا گزارش عملکرد نیروهای ایرانی را به رهبر وقت جمهوری اسلامی؛ روح‌الله خمینی بدهند، اما در میانه راه، بر اثر سقوط هواپیمای حامل آنها در پرواز هرکولس سی-۱۳۰ نیروی هوایی ارتش تمامی سرنشینان، که جهان‌آرا نیز از جمله آنها بود، کشته شدند.به گفته هوشنگ صمدی، از فرماندهان نیروی دریایی ارتش، در زمان جنگ ایران و عراق این هواپیما نه بر اثر سانحه، بلکه بر اثر شلیک پدافند و برخورد موشک ضدهوایی به آن، سقوط کرد.

در روایت‌های رسمی دلیل مرگ، نقص فنی و سقوط هواپیما عنوان شد. نوحه‌ معروف «ممد نبودی ببینی» را پس از آزادسازی خرمشهر، جواد عزیزی از نیروهای سپاه پاسداران در خرمشهر، در رثای محمد جهان‌آرا سرود و نخستین بار حسین فخری ، از هم‌رزمان وی، آن را بر سر مزارش خواند و یک‌سال بعد نیز غلام کویتی‌پور هم‌زمان با سالگرد آزادسازی خرمشهر، آن را بازخوانی کرد.

محمد جهان آرا در سال ۱۳۵۸ ازدواج کرد. برادر بزرگ‌تر وی در تهاجم نیروهای عراقی به خرمشهر، به اسارت گرفته شد و هرگز اثری از وی پیدا نشد.

علی جهان‌آرا برادر دیگر وی نیز در سال ۱۳۵۶ دستگیر و در ۲ اردیبهشت ۱۳۵۷در زندان کشته شد. حسن جهان‌آرا برادر کوچکتر وی، سال ۱۳۶۰ به اتهام ارتباط با سازمان مجاهدین خلق ایران، به ۱۵ سال زندان محکوم و در جریان اعدام زندانیان سیاسی در تابستان ۱۳۶۷، اعدام شد.

خبرهای مرتبط