مخترع ایرانی برنده دو مدال نقره در مسابقات بین‌المللی برای نوآوری‌های مولکولی در تشخیص و درمان سرطان

دکتر سارا خدایاری مخترع ایرانی موفق به اخذ مدال نقره مسابقات ICAN کانادا که در سال ۲۰۲۴ در تورنتو برگزار شد با اختراعی در حوزه تشخیص سریع و درمان سرطان توانستند در این حوزه افتخارآفرین باشند.

شناسایی زودهنگام سرطان برای بهبود نرخ بقا ضروری است، زیرا امکان درمان به‌موقع و مؤثرتر را فراهم می‌کند و نوآوری جدید من در زمینه آنتی‌بادی، گامی مهم به‌سوی مقابله با سرطان‌های چالش‌برانگیزی مانند سرطان سینه و مری است، این پیشرفت نویدبخش تشخیص و درمان زودهنگام است.

این آنتی‌بادی باهدف قرار دادن دقیق سلول‌هایی که مسئول عود و گسترش تومور هستند، رشد تومور را کاهش داده و آسیب به بافت‌های سالم را به حداقل می‌رساند که منجر به کاهش عوارض جانبی و نتایج بهتر برای بیماران می‌شود.

با اصلاحات بیشتر، به‌ویژه در ترکیب با شیمی‌درمانی یا ایمنی‌درمانی، این آنتی‌بادی می‌تواند پاسخ ایمنی کلی بدن را تقویت کرده و به نتایج ماندگارتری منجر شود، شرکت‌های دارویی و بیمارستان‌ها می‌توانند از این نوآوری برای ایجاد درمان‌های سرطانی دقیق‌تر و شخصی‌سازی‌شده بهره ببرند و امید جدیدی برای بیماران فراهم کند.

خانم دکتر سارا خدایاری ۵۰ سال سن دارند و متولد تهران هستند و در رابطه با شروع این مسیر بیان داشتند: همیشه آرزوی من این بود که داروساز شوم، اما به دلیل وعده‌ای که به مادربزرگم دادم که در سن ۱۲ سالگی به دلیل سرطان از دستش دادم و همچنین محدودیت‌ها و باورهای خانوادگی، به‌ویژه پدرم که وکیل بین‌المللی است و فقط به تحصیلات پزشکی یا حقوق اعتقاد داشت، مجبور شدم پزشکی بخوانم.

تحصیلات اولیه‌ام در رشته پزشکی در دانشگاه‌های مختلف اروپا و آمریکای شمالی، ازجمله دانشگاه وسترن کانادا، انجام شد و به دلیل تجربیات زیاد تلخ سرطانی در خانواده و فقدان مادربزرگم به خاطر سرطان، پس از فارغ‌التحصیلی از پزشکی، تصمیم گرفتم به‌جای پیروی از مسیر سنتی پزشکان (کادر درمانی بیمارستان و ارتباط مستقیم با بیماران) به تحقیق و کشف سرطانی بپردازم.

از ابتدای تحصیلات پزشکی در خارج از ایران که با سختی‌های بسیاری (مثل تنهایی و دوری از پدر و مادرم) همراه بود، پس از فارغ‌التحصیلی، تصمیم گرفتم که مسیر پژوهش و تحقیق در زمینه سرطان را دنبال کنم.

با افتخار موفق به دریافت بورسیه تحقیقاتی در دانشکده پزشکی تحصیلات تکمیلی دانشگاه نیوکاسل انگلیس شدم و در آنجا روی چندین نشانگر بیولوژیکی سرطان کبد اولیه به‌عنوان ابزارهای تشخیصی زودهنگام کارکردم، در این مدت، فرصتی برای یادگیری جنبه‌های بنیادی و کلیدی تحقیق داشتم و همچنین ایده‌های نوآورانه‌ای متفاوت درباره اهداف درمانی بالقوه سرطان را برنامه‌ریزی کردم.

پس از پایان تحصیلاتم در زمینه تحقیق، مدرک دیگری به‌عنوان تحلیل‌گر تحقیقاتی در کانادا گرفتم و در پروژه‌های مختلف تحقیقاتی، ازجمله ارزیابی پروژه‌های تحقیقاتی و کارآزمایی‌های بالینی، تدریس و کارکردم و از سال ۲۰۲۰، به دلیل شیوع کرونا و تأثیر آن بر بخش‌های مختلف، ازجمله تحقیق، وقت خود را صرف توسعه ابزارهای آماری و تحلیلی مانند "R" و "SAS" کردم که به‌عنوان کمک‌های تحلیلی اصلی من بوده است.

درنهایت، در سال ۲۰۲۴، با کمک گروه تحقیقاتی‌ام، توانستم اثبات کنم که ایده‌های نوآورانه می‌توانند تفاوت بزرگی در زندگی بیماران سرطانی ایجاد کنند و این نوآوری منجر به دریافت دو مدال نقره در سطح بین‌المللی شد.

نوآوری من مربوط به تولید یک آنتی‌بادی است که به شناسایی و درمان سلول‌های بنیادی سرطانی می‌پردازد و مشکل اصلی، نیاز به ابزارهای تشخیصی دقیق‌تر و مؤثرتر و درمان‌های هدفمند برای مقابله با عود و گسترش تومورها بود، به‌عنوان‌مثال، مقابله با رشد مجدد سرطان سینه و همچنین تشخیص دقیق سلول‌های بالینی سرطانی قبل از اینکه شروع به کار کنند.

با توجه به تجربه‌ام در تحقیقات سرطان، همیشه تصمیم به طراحی یک روشی برای عملی کردن این ایده داشتم، این آنتی‌بادی می‌تواند موارد ذکرشده را عملی کند، به این صورت که رشد تومور را کاهش دهد و عوارض جانبی مثل صدمه به سلول‌های سالم را به حداقل برساند، از طرف دیگر، بعد از هدف قرار دادن سلول‌های بدخیم، این آنتی‌بادی سلول‌ها را تحریک به تخریب خودشان می‌کند - به زبان بسیار ساده «سلول‌های بدخیم بعد از مورد هدف قرار گرفتن، دست به خودکشی می‌زنند!»

خانم دکتر سارا خدایاری درمورد اینکه چه شد که به سمت ثبت اختراع رفتند و برای آینده چه برنامه دارند گفت: ازآنجایی‌که به من می‌گفتند که من آدم خلاقی هستم (چون به کارهای هنری هم بسیار علاقه دارم)، همیشه به دنبال راه‌حل‌های نوآورانه برای مشکلات هستم و این خصوصیت در حوزه سرطان هم بوده‌ است.

تجربیات شخصی تلخ سرطان و مشاهده چالش‌های بیماران، انگیزه‌ای قوی برای ایجاد تغییرات مثبت در این زمینه به من داد، همچنین، با توجه به فقدان ابزارهای مؤثر برای شناسایی و درمان سرطان، احساس کردم که می‌توانم با ایده‌هایم تفاوتی در جهان سرطان ایجاد کنم.

ثبت اختراع نه‌تنها به من این امکان را می‌داد که ایده‌هایم را به واقعیت تبدیل کنم، بلکه به بهبود سلامت بیماران نیز کمک می‌کرد،‌ این فرآیند برای من یک فرصت است تا به‌طور عملی به علم و پزشکی خدمت کنم.

وی در خصوص دلیل حضورش در مسابقات و نمایشگاه‌های بین‌المللی گفت: باهدف نشان دادن اختراع خود در مسابقات و نمایشگاه‌های بین‌المللی شرکت کردم تا به همه ثابت کنم که با کمک خداوند، می‌توان به اهداف زندگی رسید، می‌خواستم نشان دهم که حتی در سخت‌ترین شرایط و در برابر چالش‌های سخت زندگی، نباید امید را از دست داد و این تجربیات به من یادآوری کرد که اگر خداوند بخواهد، هر چیزی ممکن است.

هدف من از شرکت در مسابقات بین‌المللی نه‌تنها نمایش اختراعم، بلکه الهام‌بخشی به دیگران برای ادامه مسیرشان در زندگی بود، درنهایت، می‌خواستم ثابت کنم که باایمان و تلاش و درراه هدف به خدمت به جامعه، می‌توان بر موانع غلبه کرد.

در آینده، به امید خدا، اهدافم شامل پیاده‌سازی این نوآوری در زمینه‌های تشخیصی و درمانی است، قصد دارم از این اختراع در کارآزمایی‌های بالینی و بیمارستان‌ها استفاده کنم تا درمان‌های کنونی سرطان را بهینه‌سازی کنم.

همچنین به دنبال جذب سرمایه‌گذار برای گسترش پروژه و ایجاد شراکت در طرح‌های مختلف پزشکی تحقیقی هستم و امیدوارم بتوانم با همکاری گروه تحقیقاتی خود، پژوهشگران و دانشمندان به توسعه و تولید این فناوری کمک کنم و تأثیر مثبتی در درمان بیماران سرطانی داشته باشم.

درنهایت، هدفم ارتقاء کیفیت زندگی بیماران از طریق نوآوری در درمان سرطان است و اطمینان دارم که اگر به خدا ایمان داشته باشیم و به هدفمان پایبند بمانیم، درنهایت موفقیت حاصل خواهد شد، لحظاتی در زندگی‌ام بود که به نظر می‌رسید دیگر امیدی باقی نمانده، اما با لطف خدا و افرادی که در سر راهم قرار گرفتند و تلاش مداوم خودم توانستم به اینجا برسم، هیچ‌گاه نباید از مسیر خود دست بکشید، حتی اگر همه‌چیز علیه شما باشد، ایمان، پشتکار و عشق به کاری که انجام می‌دهید، کلید موفقیت‌ هستند.‌