پیام نتانیاهو به مردم ایران؛ از سر ترس است یا بوی خون می‌دهد؟

بنیامین نتانیاهو در پیامی خطاب به مردم ایران از پرخرج بودن حملات ایران به اسرائیل گفته و با ادای حمایت از ایرانیان، گفته که اسرائیل خواهان جنگ نیست! پیام او از چند جهت قابل بحث و بررسی است.

به گزارش رویداد۲۴، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل یک بار دیگر مردم ایران را خطاب قرار داده و در یک پیام ویدیویی با آنها سخن گفته است. این اقدام او در حالی انجام شد که بعد از حمله ارتش اسرائیل به ایران، مقامات مسئول در کشورمان سیاست «نه تعجیل و نه تعلل» را در پیش گرفتند و از همین رو حمله متقابلی صورت ندادند.

پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا هم سبب شد که صبر و تامل بیشتری چاشنی تحلیل‌ها و احتمالاً اقدامات شود. در این میان، اما نتانیاهو مقابل دوربین نشست و با این ادعا که «اسرائیل خواهان جنگ با ایران نیست» از مردم ایران خواست مانع پاسخ به تجاوز اخیر اسرائیل شوند.

او همچنین با ادعای اینکه حمله موشکی ایران به اسرائیل ۲.۳ میلیارد دلار هزینه داشته است، خطاب به مردم ایران گفت که این پول از جیب آنها رفته است! نتانیاهو در ادامه حرف‌هایش اشاره‌ای به شعار «زن، زندگی، آزادی» داشت و سعی کرد وانمود کند که با مردم ایران همراه است!

پیام اخیر نتانیاهو همان‌طور که انتظار می‌رفت با واکنش‌هایی نیز همراه بود. از یک سو رسانه‌های آن طرف آبی و به اصطلاح اپوزیسیون بدل به بلندگویی برای رساندن صدای نتانیاهو شدند. از طرف دیگر برخی تندرو‌های داخلی که مکر نتانیاهو را ندیده، به جای اصل قضیه به معترضان داخلی و «زن، زندگی، آزادی» حمله کردند! جدای از این دو نگاه افراطی، اما می‌توان پیام نتانیاهو را از جهاتی مورد توجه قرار دارد.

۱. مهم‌ترین بخش از حرف‌های نتانیاهو همان ۲.۳ میلیارد دلاری بود که ادعا کرد خرج موشک زدن به تل‌آویو شده و از جیب مردم رفته است. دلسوزی نتانیاهو برای پول مردم ایران البته همانقدر عجیب بود که نگرانی «کیهان» برای صرف پول مالیات‌دهندگان آمریکایی در خاورمیانه! مساله قابل توجه در این بحث، اما ابهامی است که وجود دارد. چنانچه سیاوش اردلان گزارشگر بی‌بی‌سی هم نتوانست در مقابل آن سکوت کند و نوشت: «در پیام دومی که بنیامین نتانیاهو خطاب به ایرانیان داد گفت هزینه حمله اخیر ایران ۲/۳ میلیارد دلار بوده. توضیح نداد این رقم رو از کجا آورده، چون تخمین روزنامه اسرائیلی جروزالم پست مثل خیلی منابع دیگه، حمله ایران رو حدود ۲۰۰ میلیون دلار ارزیابی کردند. یک دهم کمتر.»

۲. دیگر نکته مهم در اظهارات نتانیاهو، اما اشاره او به «زن، زندگی، آزادی» بود. برخی معتقدند که این اشاره او تلاشی برای عوض کردن میدان بازی است. یعنی نتانیاهو که در عرصه جنگ و تقابل نظامی، مقابله با ایران را ساده ندیده؛ خواسته به نوعی در داخل ایران تنش ایجاد کند و جمهوری اسلامی ایران را در جبهه داخلی نیز به چالش بکشد. اینکه او با گفتن یک جمله به هدف خود خواهد رسید یا خیر موضوع قابل تامل و مهمی است، اما اینکه برخی تندرو‌ها در داخل ایران فریب نتانیاهو را خورده و شروع به حاشیه‌سازی در این قضیه کرده‌اند نیز به همان اندازه اهمیت دارد. مثلا فارس پلاس که نوشته: «نتانیاهو در یک خطای استراتژیک دیگر با تلفظ شعار «زن زندگی آزادی» به زبان فارسی ماهیت این شعار و عناصر پشت آن را به خوبی افشا کرد.»

۳. دیگر نکته مهم، تحلیل پیام اخیر نتانیاهو حتما چرایی و هدف آن است؛ موضوعی که درباره آن نیز اختلاف‌نظر‌هایی وجود دارد. برخی تحلیلگران این اقدام نخست‌وزیر اسرائیل را تلاشی برای تحریک ایران دانسته‌اند. مثلا مهدی مطهرنیا، کارشناس بین‌الملل در شبکه اجتماعی ایکس نوشته: «پزشکیان با گسترش جنگ مخالف است. بسیاری دیگر نیز جنگ نمی‌خواهند. اما؛ آیا آن بسیاری درنهایت ضعف خود را در اجتناب از جنگ به گرده‌ی وی نخواهند افکند و او را سپر خود نخواهند کرد؟ نتانیاهو با پیام جدید خود نشان داد تحریک چندلایه‌ و رگباری را ادامه خواهد داد.»

بسیاری از کاربران نیز در شبکه‌های اجتماعی به این نکته اشاره می‌کردند که عملیات وعده صادق ۲ بعد از اولین پیام نتانیاهو به مردم ایران انجام شد لذا اکنون بعید نیست که ایران پاسخ درخوری به پیام دوم بدهد.

برخی دیگر، اما از پیام نتانیاهو این طور برداشت کردند که او قصد حمله دارد! مثلا محمد‌حسین خوشوقت نوشت: «من از سخنان این جنایت‌پیشه خطاب به ملت آزاده ایران بوی خون استشمام می‌کنم. تلقی او این است که با استقرار ترامپ می‌تواند حملات نظامی و موج ترور مسوولان عالی رتبه نظام را آغاز کند و برای همیشه رژیم صهیونی‌را از خطر نابودی نجات دهد. مسوولان باید هوشمندانه و همه جانبه مراقب باشند!»

گروه دیگری هم خیلی خوشبینانه به موضوع نگریسته و به تعبیر رهبری «کوچک‌انگاری» کردند. مثلا سایت الف که رسانه نزدیک به احمد توکلی است، نوشت: «این پیام او خبر از ناامیدی‌اش از مواجهه نظامی با ایران و نیز ناامیدی طرفداران ایرانی‌تبار او در محافل ضدانقلاب خار‌ج‌نشین دارد. رژیم صهیونی از امکان توفیق برخورد نظامی با ایران ناامید شده است. در ادامه‌ی این ناامیدی، جریان ضدانقلاب در خارج کشور نیز از براندازی یا سقوط نظام مأیوس شده‌اند. در شرایط افسردگی و فرسودگی مخالفان نظام اسلامی، سخن از امید توسط نتانیاهو، موضعی از سر ضعف و تشدید همان ناامیدی خواهد بود.»

این رسانه اصولگرا نوشته: «ترس از وعده صادق۳ -با توجه به اشاره نتانیاهو به هزینه مالی حملات بعدی ایران -دلیل دیگر صدور پیام نتانیاهو است. اما دلیل بنیادین‌تر، همان ناامیدی از تقابل نظامی است که این منجر به ترسی عمیق‌تر از ترس وعده صادق ۳ برای آنها شده است.»

این طور که مشخص است، نتانیاهو با ارسال این پیام به ایرانیان بازی پیچیده‌ای را آغاز کرده و خواستاه با بهره‌گیری از ابزارهای دیپلماسی عمومی وضعیت را به نفع خود تغییر دهد؛ حال پاسخ ما چیست؟ تصمیم‌گیری در این خصوص قطعا به مقامات مسئول است اما انتظار می‌رود آنها در بازی نتانیاهو نیفتاده و با اولویت دادن به منافع ملی کشورمان، عمل کنند. مدیریت شرایط موجود و بی پاسخ گذاشتن تلاش نتانیاهو برای تحریک ایران ساده نیست اما در سایه همکاری و همراهی دستگاه دیپلماسی، نهادهای نظامی و تصمیم‌گیرندگان اصلی کشور حتما ممکن است.