محورهای مهم مذاکرات جاری هسته ای

مذاکرات کنونی در وین بر دو مورد مهم مورد اختلاف متمرکز می باشد. برنامه غنی سازی اورانیوم ایران و لغو تحریمهای امریکا ، اروپا و سازمان ملل علیه ایران.

نواندیش: سایت المانیتور طی گزارشی می نویسد، در حالی که ایران و گروه 1+5 دور دیگری از مذاکرات خود را در وین برای رسیدن به یک توافق نهایی تا ضرب العجل تعیین شده 24 نوامبر به پایان می رسانند، سیاستمداران میانه رو در ایران امیدوارند که دولت حسن روحانی بتواند به قول خود عمل کرده و بحران هسته ای ایران را حل نماید.

به گزارش سرویس بین الملل نواندیش، مقامات کشورهای مذاکره کننده به همراه مقامات ایرانی کرارا اظهار داشته اند که هنوز در مورد شماری از موارد مهم در این مذاکرات توافقی حاصل نشده است .

امریکا خواستار کاهش شدید شمار سانتریفیوژهای فعال کنونی ایران و محدود بودن فعالیت این سانتریفیوژها برای بیست سال آینده می باشد. اما تهران خواستار توسعه برنامه تولید سوخت هسته ای خود طی چند سال آینده است.

بر اساس این گزارش، ایرانیان برغم پافشاری بر خواسته هایشان شدیدا در تلاشند از بازگشت تحریمها جلوگیری کنند. حتی اگر امیدی برای رسیدن به یک توافق جامع نباشد، مذاکره کنندگان هسته ای ایران نخواهند گذاشت که مذاکرات به این زودیها متوقف شود زیرا که توقف مذاکرات عواقب غیر قابل پیش بینی به دنبال خواهد داشت. حداقل نتیجه ای که از سقوط مذاکرات به دست خواهد آمد، ادامه تحریم ها علیه ایران است که این مسئله اقتصاد ایران را به وضعیت رکود باز خواهد گرداند.

اما یک توافق موقت دیگر می تواند راه حل مناسبی باشد زیرا میتواند در دیپلماسی را باز نگاه داشته و ایران از این طریق می تواند از تحریمهای بیشتری خلاص شود و نتیجتا فرایند بهبود اقتصادی ایران تسریع خواهد شد. اما برای رسیدن به یک توافق موقت دیگر ایران مجبور است بیش از پیش در مورد برنامه هسته ای خود مصالحه کند.

طبق توافق نوامبر 2013 بین ایران و سازمان بین المللی انرژی هسته ای ، ایران حدود 16 تا 18 مسئله مورد نگرانی در رابطه با فعالیتهای هسته ای خود را برطرف کرده است اما به گفته معاون مدیر کل سازمان ملل، در "جلسات تکنیکی"در تاریخ 19-20 اکتبر در وین نتیجه قابل توجه ای بدست نیامد.

به گزارش نواندیش بر اساس این مطلب، ایران تا اواخر نوامبر وقت دارد تا برنامه های راکتور 40 مگاواتی خود را که به گفته ایران برای تحقیقات سرطانی و درمانی به آن نیاز دارد ، تغییر دهد. امریکا و رژیم اسرائیل اظهار می دارند که با این راکتور ایران می تواند هر زمان که اراده کند ، به برنامه اولیه خود بازگردد و از تاسیسات خود برای تولید پلوتونیوم تهیه شده از سوخت مصرف شده توسط این راکتور بهره گیری کند. در ماه آوریل کارشناسان دانشگاه پرینستون اظهار داشتند که اگر ایران برنامه تولید سوخت هسته ای اراک را تغییر دهد، تولید سالیانه پلوتونیوم در تاسیسات هسته ای اراک می تواند به کمتر از یک کیلوگرم برسد .مذاکره کنندگان امریکایی اکنون ایران را در فشار قرار داده اند تا راکتور اراک را به صورتی تغییر دهد که از اورانیوم با غنای پائین تر در آن استفاده شود.

هر گونه اقدام ایران در رابطه با کاهش شمار سانتریفیوژهای نصب شده که در حدود 19 هزار عدد است ، بسیار محتاطانه خواهد بود زیرا که این امر با غرور ملی کشور رابطه مستقیمی دارد. سخنگوی مجلس ایران اخیرا گفت، واشنگتن باید از تمرکز بیهوده بر شمار سانتریفیوژهای ایران دست بردارد .

غرب از ایران می خواهد که شمار سانتریفیوژها را به چند هزار عدد کاهش دهد تا ایران نتواند در مدت کوتاهی اورانیوم غنی شده برای سوخت بمب (!) تولید کند. و در قبال آن غرب می تواند ضرب العجل تعیین شده برای پایان مذاکرات را برای شش تا 12 ماه دیگر تمدید کند. و به همراه این تمدید بخش دیگری از دارائیهای توقیف شده ایران در بانکهای بین المللی آزاد خواهد شد. آزاد شدن بخشی از کل دارایی ایران در این بانکها -که جمعا 100 میلیارد دلار تخمین زده شده است –به همراه کاهش تحریمها به ایران کمک خواهد کرد تا به رشد اقتصادی کند خود ادامه دهد.

اما مذاکره کنندگان امریکایی و اروپایی احتمالا با لغو تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران موافقت نخواهند کرد . آنها این اهرم مهم را تا آخر مذاکرات و تا رسیدن به یک توافق نهایی حفظ خواهند کرد.

یک توافق موقت دیگر به روحانی اجازه می دهد که از وضعیت سخت کنونی عبور کند اما این بهترین راه برای وی نخواهد بود. زیرا دولت وی فقط با یک توافق فراگیر و نهایی می تواند از شر تحریمهای سازمان ملل خلاص شود. و فقط در چنین حالتی است که روحانی می تواند دست بالاتری نسبت به گروههای ضد اصلاحات در داخل داشته باشد.

گزارش خطا