تحلیل «ولی نصر» از تاثیرات انتخابات کنگره آمریکا و مجلس ایران بر موضوع هسته ای

محافظه کاران ایران می دانند که رسیدن به توافق هر چه دیرتر باشد به نفع آنها خواهد بود. تندروهای داخل ایران بر این نظرند که با به قدرت رسیدن راستگرایان در کنگره مذاکرات به هم می خورد و برای آنها یک پیروزی در داخل ایران خواهد بود.

نواندیش: ولی نصر از تحلیلگران سیاسی و رئیس بخش مطالعات پیشرفته بین المللی در دانشگاه جان هاپکینز طی مقاله ای در روزنامه نیویورک تایمز می نویسد، چه بخواهیم و چه نخواهیم تقویم انتخاباتی در امریکا و ایران موتور محرک مذاکرات هسته ای را براه انداخته است. طی چند روز باقیمانده به انتخابات ( میان دوره ای کنگره) امریکا، انتظار پیشرفت در مذاکرات هسته ای نیست. اما بعد از آن سریعا روند گفتگوها ادامه می یابد و اگر انتظار رسیدن به توافق باشد ، بهترین فرصت است.

به گزارش سرویس بین الملل نواندیش، ساعت از روز انتخابات شروع می شود چرا که 24 نوامبر پایان مهلت برای رسیدن به توافق جامع هسته ای می باشد. اما تا زمانیکه کنگره جدید در 4 نوامبر تشکیل نشود، امریکا نمی تواند دست به ریسک دادن وعده های سیاسی بزند و ایران هم نمی تواند نسبت به آن واکنش نشان بدهد. چرا که هنوز مشخص نیست توازن قدرت بین دمکراتها و جمهوریخواهان به کدام سمت خواهد بود.

نصر در ادامه می نویسد، تقریبا بیش از یکسال دیگر نیز ایران انتخابات خودش را برگزار می کند که در نهایت مشخص خواهد شد توازن قدرت بین اصلاح طلبان و تند روها به چه صورتی خواهد بود. این انتخابات مسیر آینده سیاسی ایران را مشخص خواهد کرد و بر روند مذاکرات و رسیدن به هر گونه توافق تاثیر خواهد گذاشت.

هر یک از این انتخابات ها فضای مانور دیپلماتها را تعیین می کند که البته با توجه به فاصله برگزاری آنها این احتمال می رود که بناگاه طرح و پیشنهاد جدیدی برای توافق ارائه شود. بازی بسیار پیچیده ای است . انتخابات ها بر گفتگوها تاثیر دارند و میزان پیشرفت در مذاکرات تعیین کننده نظرات رای دهندگان خواهد بود. هر یک از طرفین نباید تنها به این فکر باشد که در داخل کشور از توافق نهایی چه برداشتی خواهد شد، بلکه باید نسبت به تقویت مواضع طرف مقابل نیز حساسیت داشته باشد.

به گزارش نواندیش، ولی نصر در ادامه می نویسد، اما تقویم انتخاباتی چه نقشی را بازی خواهد کرد؟ امریکا سال سیاسی 2014 را به مهلت تعیین شده برای مذاکرات و رسیدن به توافق نهایی مرتبط کرده است. فرض محاسباتی بر این است که با مشخص شدن ترکیب کنگره جدید مذاکره کنندگان ایرانی به دنبال توافقی باشند که بتوانند به رای دهندگان داخلی خود نوید یک اقتصاد در حال رشد در سایه لغو تحریمها را بدهند. چنانچه جمهوریخواهان همانگونه که انتظار می رود کنگره را در دست بگیرند، دولت اوباما همچنین در پی آن است که هر چه سریعتر و قبل از شروع کنگره در ماه ژانویه به توافق نهایی برسد. از نظر تئوری بهترین شانس برای رسیدن به توافق طی چند ماه آینده است که انگیزه های سیاسی دو طرف همگرا است.

این مقاله می افزاید، اما مشکل بزرگی وجود دارد. شکاف بین دو طرف زیاد است. امریکا و متحدین اصرار دارند که ایران به اندازه ای قابلیت غنی سازی خود را کاهش دهد که جلوی پیشرفت این کشور برای تولید سلاح (!) گرفته شود. اما ایران هر گونه کاهش غنی سازی که منجر به برچیده شدن برنامه های هسته ای شود را قبول ندارد. ایران همچنین خواهان لغو سریع و کامل تحریمهاست که طرف مقابل آنرا نمی پذیرد. هر گونه توافق نیاز به مصالحه دو طرف دارد .

هر گونه توافقی با انتقاد از سوی تندروهای داخلی دو کشور قرار خواهد گرفت. مخصوصا اگر اوباما کنگره را دور بزند و بیشتر تحریمها را کاهش دهد. ایران هم تردید خواهد داشت که رئیس جمهور بعدی ممکن است این تحریمها را بازگرداند.

در صورتیکه کنگره بدست جمهوریخواهان بیافتد و موضع اوباما ضعیف شود، در آن صورت ایران تضمین مطمئن تری برای لغو تحریمها خواهد خواست و شرایط برای کاخ سفید سخت تر خواهد شد.

اما در سال 2015 ایران انتخابات مجلس و خبرگان رهبری را برگزار خواهد کرد که هر دو می تواند بر مذاکرات و رسیدن به توافق تاثیرگذار باشند.

به نظر ولی نصر، مجلس کنونی در دست تندروهاست و برای تغییر آن آقای روحانی نیاز به توسعه های اقتصادی دارد که می تواند در سایه توافق هسته ای بدست آید. اگر بخواهند بر رای دهندگان تاثیر بگذارند این برنامه باید هر چه زودتر به نتیجه برسد.

به گزارش نواندیش در پایان این مطلب آمده: محافظه کاران ایران می دانند که رسیدن به توافق هر چه دیرتر باشد به نفع آنها خواهد بود. تندروهای داخل ایران بر این نظرند که با به قدرت رسیدن راستگرایان در کنگره مذاکرات به هم می خورد و برای آنها یک پیروزی در داخل ایران خواهد بود. بنا بر این حتی اگر کنگره به کنترل جمهوریخواهان در آید باز هم آمریکا نیاز دارد تا هر چه سریعتر به مذاکرات برای رسیدن به توافق نهایی ادامه دهد. هر چه زمان بیشتر بگذرد شرایط در داخل امریکا و ایران برای رسیدن به توافق جامع مشکل تر خواهد شد

گزارش خطا