توصیه شکوری راد به دولت

یک فعال سیاسی اصلاح‌طلب گفت: به نظر می‌رسد بزرگ‌ترین خطای کنونی دولت، می‌تواند ارائه وعده‌های غیرقابل تحقق به مردم باشد. در ایران اعتماد و سرمایه اجتماعی به شدت لطمه دیده است. نباید این اعتماد را دوباره در معرض آسیب قرار داد. کتمان واقعیت، دروغ‌گویی و ارائه وعده‌های ناصواب، عواملی هستند که به اعتماد ملی آسیب می‌زنند. وعده‌هایی که تحقق نمی‌یابند، تنها باعث تشدید بی‌اعتمادی می‌شوند.

علی شکوری‌راد عضو هیات رئیسه جبهه اصلاحات در گفت‌وگو با ایلنا، درباره اینکه احزاب اصلاح‌طلب و اصولگرا در این شرایط تاریخی که احساس می‌شود تمامیت ایران بیش از گذشته در معرض خطر است چه نقشی می‌توانند ایفا کنند و چگونه می‌توانند به تحقق همبستگی ملی کمک کنند، گفت: احزاب می‌توانند نقش هشداردهنده‌ای ایفا کنند، زیرا آن‌ها به موضوعات از منظری فارغ از مناسبات قدرت می‌نگرند و دیدگاه واقع‌گرایانه‌تری دارند. افرادی که در مناصب قدرت قرار دارند ممکن است به دلیل محدودیت‌های ناشی از موقعیت قدرت، از واقعیت فاصله بگیرند و به سمتی بروند که با واقعیت بیگانه است. در اینجا، احزاب می‌توانند با ارائه تحلیل‌های واقعی‌تر و هشدارهای لازم کمک شایانی کرده و از اتخاذ تصمیمات ناصواب جلوگیری و به مسئولان کمک کنند تا تصمیمات درستی اتخاذ کنند. این کار در حال حاضر تا حدی انجام می‌شود، اما میزان اثربخشی آن بستگی به میزان شنیده شدن این هشدارها دارد.

وی در پاسخ به این سوال که چگونه با تعامل و گفت‌وگو بین جناح‌های مختلف، می‌توان به تقویت جامعه کمک کرد، ادامه داد: تقویت جامعه نیازمند سازمان‌یابی و تحزب است و گفت‌وگو به هر شکل و از جمله بین احزاب نیز به قوام جامعه کمک می کند. اگر این گفت‌وگوها در سطوح مختلف، چه خرد و چه کلان، انجام شود، امری کاملا مثبت خواهد بود و باید از آن استقبال کرد. گفت‌وگوها می‌تواند بین احزاب مختلف از اصلاح‌طلبان و اصول‌گرایان، شکل بگیرد، اما در حال حاضر به دلیل وجود رقابت‌ها، احتمالاً چنین گفت‌وگوهایی چندان نتیجه‌بخش نخواهد بود. اگر در ابتدا احساس ضرورت و همدلی نسبت به موضوعی که قرار است درباره آن گفت‌وگو شود وجود داشته باشد، می‌توان به نتیجه‌ گفت‌وگو امیدوارتر بود.

این عضو شورای مرکزی حزب اتحاد درباره این که با توجه به شکاف بین حاکمیت و مردم، دولت فعلی چگونه می‌تواند رضایت مردم را علیرغم مشکلات موجود جلب کرده و چه راهکارهایی می‌تواند این فاصله میان حکومت و مردم را با هزینه کم کاهش دهد، گفت: به نظر می‌رسد بزرگ‌ترین خطای کنونی دولت، می‌تواند ارائه وعده‌های غیرقابل تحقق به مردم باشد. در ایران اعتماد و سرمایه اجتماعی به شدت لطمه دیده است. نباید این اعتماد را دوباره در معرض آسیب قرار داد. کتمان واقعیت، دروغ‌گویی و ارائه وعده‌های ناصواب، عواملی هستند که به اعتماد ملی آسیب می‌زنند. وعده‌هایی که تحقق نمی‌یابند، تنها باعث تشدید بی‌اعتمادی می‌شوند.

شکوری راد ادامه داد: بنابراین، توصیه من به دولتمردان این است که همواره با مردم صادق و شفاف باشند. اگر مسائل را به‌طور شفاف با مردم در میان بگذارند و در اطلاع‌رسانی و سخنان خود صادق باشند، مردم به آن‌ها اعتماد خواهند کرد، حتی اگر نتوانند مشکلات را به‌طور کامل برطرف کنند. این اعتماد در آینده می‌تواند موجب شود تا اقداماتی مثبت در همراهی برای حل مسائل انجام دهند. با این حال، برخی از بخش‌های حاکمیت همچنان به روش‌های گذشته ادامه می‌دهند و این چالش برای دولتمردان وجود دارد که دائماً به آن‌ها توصیه شود که شیوه‌های قدیمی و ناموفق را در اطلاع‌رسانی و تعامل با مردم ادامه دهند. البته به نظر من، قبول این رویکرد سم مهلکی برای دولت است. دولت باید با مردم به‌طور شفاف و صادق صحبت کند؛ اگر مشکلاتی وجود دارد، باید واقعیت آن‌ها را بیان کند. اگر کاری را نمی‌تواند انجام دهد، وعده‌ای برای انجام آن ندهد و اگر کاری را می‌تواند انجام دهد، به اندازه‌ای که ممکن است انجام دهد، وعده دهد و در مورد آن صحبت کند و بیش از آن وعده ندهد. صداقت و شفافیت می‌تواند رمز موفقیت دولت باشد.

وی درباره استفاده دولت فعلی از تجربیات دولت های گذشته برای تبدیل تهدیدهای داخلی به فرصت تصریح کرد: تجربیات دولت‌های گذشته حتماً قابل استفاده است، اما به دلیل اینکه آن تجربیات به‌طور کامل موفق نبوده‌اند، تکرار آن‌ها نیز احتمالاً موفق نخواهد بود. دولت حاضر باید رویکرد خاص و ابتکارات ویژه‌ای داشته باشد. دولت باید ابتکارات خود را داشته باشد. به عنوان مثال، ابتکار وفاق که از سوی آقای پزشکیان مطرح شد، به نظر من همچنان کارایی دارد، هرچند ممکن است در عمل اشتباهاتی رخ داده باشد. اما این اشتباهات نباید به از دست رفتن یا کنار گذاشتن رویکرد وفاق منجر شود.

این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: ابتکار دوم، طرح شعار اداره کشور بر اساس کار کارشناسی است. به نظر من، این شعار هوشمندانه‌ای است که پزشکیان مطرح کرده و باید آن را عملیاتی کند. دولت نباید تحت تأثیر نظراتی باشد که مبتنی بر شواهد نیستند. حرف‌هایی که شهودی، غیبی و بدون استناد کافی است، نمی‌تواند مبنای کار دولت باشد. دولت باید بر اساس اصول علمی و شواهد، برنامه‌ریزی کرده و آن‌ها را اجرا کند و نباید اسیر شعارهای بی‌پایه شود. این شعارها ممکن است کلیاتی را مطرح کنند، اما دلایل و مستندات آن‌ها باید مشخص باشد. اگر دولت به این نوع شعارها گرفتار شود، کارش به مشکل خواهد خورد.

شکوری‌راد خاطرنشان کرد: به نظر من، این دستاویز محکمی که دولت دارد، یعنی تکیه بر کار کارشناسی و اصول علمی، باید به‌طور جدی مورد عمل قرار گیرد. دولت باید به کارشناسان خبره و متخصصانی که بر اساس شواهد نظر می‌دهند، مراجعه کند و نه به نظرات افرادی که مبتنی بر شهود شخصی و پیشگو‌یی‌ها و وعده‌های غیبی اظهارنظر می‌کنند. ممکن است از نظر برخی افراد این شهود و وعده‌های غیبی کافی باشد. اما این نوع شهود و وعده‌ها برای یک جامعه ملاک معتبری نیستند، زیرا برآورد‌های شهودی کاملاً شخصی هستند و یک فرد نمی‌تواند برآوردهای شخصی خود در این زمینه را به جامعه متکثر منتقل کند. در کار جمعی، عقل و معیارهای علمی و کار کارشناسی باید در نظر گرفته شوند و نباید از این اصول عدول کرد. به نظر من، اگر دولت در هر مرحله‌ای از این اصول منحرف شود، به سمت ناکجاآباد خواهد رفت. همچنین، توکل که در مسائل دینی مطرح می‌شود، امری شخصی است و نمی‌تواند مبنای کار جمعی و برنامه‌ریزی باشد. هر فرد می‌تواند در هر مرحله از کار خود توکل کند، اما اگر کار یک مجموعه دست اوست باید محاسبه و برنامه‌ریزی داشته باشد و نمی‌تواند بگوید که تا یک مرحله محاسبه کرده و در بقیه مراحل به جای محاسبه توکل می‌کند. این در کار جمعی امکان‌پذیر نیست. البته پس از محاسبه و برنامه‌ریزی علمی تا پایان کار در هنگام عمل امید به تفضل الهی در کسب توفیق یا توکل تازه موضوعیت پیدا می‌کند. به قول معروف با توکل زانوی اشتر ببند.

وی درباره اینکه چه راهکارهایی برای تعامل بهتر با جهان وجود دارد تا سایه جنگ را از کشور دور کنیم، گفت: مناسبات جهانی بر اساس صداقت و یکدلی نیست، بلکه مبتنی بر قدرت است. حتی زمانی که صحبت از حقوق بشر می‌شود، یا نهادهای بین‌المللی تشکیل می‌گردند، یا پیمان‌های مختلف به اجرا در می‌آید، در بطن همه این‌ها مناسبات قدرت حاکم است.

شکوری راد تصریح کرد: در این زمینه، ما با دو نوع قدرت مواجه هستیم؛ قدرت سخت و قدرت نرم. در قدرت سخت، کشورهای قدرتمند برتری کاملاً مشخصی دارند و طبیعی است که نباید خود را در برابر قدرت سخت آن‌ها قرار داده و هماوردی کنیم. اما قدرت نرم، که شامل جلب نظر مردم، استفاده از استدلال‌های منطقی و رفتار اعتمادساز است، می‌تواند به کار گرفته شود. در بسیاری از موارد، قدرت نرم می‌تواند بر قدرت سخت غلبه کند. البته بهره‌گیری از قدرت نرم نیز روش‌ها و فرمول‌های خاص خود را دارد و باید به درستی مورد استفاده قرار گیرد. اگر به‌طور صحیح از این قدرت نرم بهره‌برداری شود، حداقل می‌تواند احتمال آسیب‌ها را کاهش دهد و می‌تواند منجر به توفیقاتی در تأمین منافع ملی شود، مانند کاری که آقای خاتمی با طرح گفتمان اصلاحات و پیشنهاد گفت‌وگوی تمدن‌ها در دوره ریاست جمهوری خود انجام داد و‌ موجب احترام جهانیان به ایران و ایرانیان شد.

خبرهای مرتبط