سیاست ترامپ در مورد ایران چه خواهد بود؟

یک کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به اظهارات ترامپ درباره ایران گفت: هدف او تغییر رژیم ایران نیست، بلکه به دنبال ضعیف‌ و فقیر کردن ایران است.

«رحمان قهرمان‌پور» در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اولین سخنرانی دونالد ترامپ در مراسم تحلیفش، با تاکید بر اینکه ترامپ این دوره «پیچیده‌تر» از ترامپ دور قبل است، گفت: او برخلاف دفعه قبل آمد و با بایدن دست داد ولی حرف‌هایش را هم زد و به نوعی ظاهر را حفظ کرد، اما به مراتب رادیکال‌تر از دور قبل بود. انتظار داشتیم بحث افزایش تعرفه‌ها در دستورات اجرایی‌اش باشد اما اینکه نبود، به این مساله برمی‌گردد که می‌خواهد پیچیده‌تر برخورد کند، ضمن اینکه عنصر عدم قطعیت را حفظ می‌کند.

وی در پاسخ به اینکه این رفتار، تصمیم ترامپ است یا تیم مشاورانش در این رفتار و رویکرد او موثر هستند؟ اظهار کرد: تیم ترامپ حتما تاثیر دارند؛ درست است که بین مردم به خاطر پوپولیست بودن وانمود می‌کند از همه عاقل‌تر است اما پشت پرده نشان می‌دهند که چقدر کار می‌کنند و خیلی از جمهوری‌خواهان به او کمک کردند و تیم قوی دارد و با ورود آقای ایلان ماسک و تکنوفئودال‌ها به شدت این بار در انتخابات از هوش مصنوعی استفاده کردند و با قدرت زیاد شبکه‌های اجتماعی را رصد می‌کنند و ذائقه مردم را می‌سنجند و این کار را خیلی گسترده و تکنیکال انجام دادند. صحبتی که بایدن داشت که گفت «عده‌ای محدود می‌خواهند دموکراسی ما را تهدید کنند»؛ اشاره‌اش به همین تکنوفئودال‌هایی مثل ماسک و زاکربرگ است.

وی ادامه داد: مشاورانش دیگر از روش سنتی طوفان فکری استفاده نمی‌کنند و حتما از تحلیل داده‌ها و هوش مصنوعی استفاده می‌کنند. البته باید بگویم که تیم ترامپ هم یک دست نیست. یک تیم ونس است که بر مسائل داخلی متمرکز است، تیم ماسک که طرفدار تجارت است، مارک روبیو که خیلی تند است و ضد چین است و تیمی دیگر که طرفدار توازن در رفتار و سیاست‌ها هستند. بنابراین ممکن است در برخی مسائل به اجماع نرسیده باشد. با این حال، به‌نظر می‌رسد ترامپ مشورت‌پذیری‌اش را تا حدی افزایش داده است.

ترامپ به‌دنبال به‌جای گذاشتن میراث است

قهرمان پور درباره دستورات اجرایی‌اش در ساعات اولیه گفت: به نظرم چون دور دوم ریاست جمهوری ترامپ است و نیاز به رای مجدد نیاز ندارد و دنبال به جای گذاشتن میراث است، خیلی خودش را تحت فشار رای‌دهنده احساس نمی‌کند؛ اگر دور اول بود تندتر از این شروع می‌کرد اما اشاره کردند که می‌خواهد تصویر ریگان را بازسازی کند و می‌خواهد تصویر یک دولتمرد عقلانی اما قاطع را از خود ایجاد کند و شاید به این نتیجه رسیدند که اگر در بحث مهاجرت تند عمل کند، لاتین‌تبارها خیلی سرخورده شوند و از این رو محتاطانه برخورد کردند.

وی درباره اظهارات ترامپ در مورد ایران با تاکید بر اینکه خوشبختانه درباره ایران دستور اجرایی خاصی نداشت، اظهار کرد: ذهنیت ترامپ این است که ایران از دور اول ریاست‌جمهوری‌اش ضعیف شده است و فکر می‌کنم همین ذهنیت را درباره ایران حفظ خواهد کرد. بر اساس این ذهنیت، روی افزایش فشار مالی و تحریم تمرکز می‌کند و کاهش فروش نفت را در دستور کار قرار می‌دهد ولی در عین حال تیمش تقریبا از چهار گروهی که در بالا به آن اشاره کردم، دوتای آن‌ها به شدت مخالف ایران هستد و دوتای دیگر هم با تصمیمات دوتای دیگر مخالفت نمی‌کنند. یعنی اگر درباره چین روبیو بخواهد تند برخورد کند، ماسک آن را به خاطر منافعش تعدیل می‌کند، اما در مورد ایران این طور نیست و گروهی نیستند در هیات حاکمه جدید آمریکا که به خاطر منافع خاصش با ایران خواهان برخورد آرام با ایران باشد و همچنان فرضیه جدی این است که فشار حداکثری سیاست قطعی آمریکا در برابر ایران خواهد بود و این فشار حداکثری یا برای توافق با ایران به سبک خودش است یا تضعیف ایران.

هدف ترامپ ضعیف‌ کردن ایران است

قهرمان پور در پاسخ به این پرسش که برخی تحلیل‌گران معتقدند که باید «با آمدن ترامپ کمربندها را سفت ببندیم» تصریح کرد: هدف ترامپ از ادامه سیاست فشار حداکثری علیه ایران، تغییر رژیم ایران نیست بلکه هدفش ضعیف‌تر و فقیرتر کردن هر چه بیشتر ایران است.

این کارشناس مسائل بین‌الملل افزود: او می‌خواهد ایران را به لحاظ اقتصادی فقیر و به لحاظ نظامی و سیاسی ضعیف کند. یعنی تصویر شما را در منطقه خراب می‌کند و نسبت به از دست دادن قدرتش در سوریه و لبنان و فلسطین و یمن و غیره مانور می‌دهد و بر روی گران‌شدن دلار و کاهش فروش نفت ایران کار می‌کند؛ در این صورت دیگر ضرورتی برای دخالت آمریکا در اوضاع داخلی ایران نیست. از این رو معتقدم فشار حداکثری معطوف به تغییر رژیم در ایران نیست بلکه معطوف به ضعیف و فقیرتر کردن ایران است. ایران را رها نخواهد کرد اما با فشار حداکثری ایران را ضعیف خواهد کرد.

قهرمان پور درباره اولویت ترامپ برای پرداختن به موضوعات سیاست خارجی گفت: برخی می گویند، اول می‌رود سراغ حلقه ضعیف‌تر که خاورمیانه باشد و بعد اوکراین و چین. برخی دیگر می‌گویند ممکن است از چین شروع کند تا دیگران حساب کار دستشان بیاید.

وی در رابطه با نگاه ترامپ به اروپایی‌ها خاطرنشان کرد: او از اروپایی‌ها پول می‌خواهد و دنبال امتیازگیری بیشتر از اروپایی‌هاست و آن‌ها هم در شرایط سختی هستند، احتمالا با فشار آمریکا کنار بیایند.

خبرهای مرتبط