شلیک ترامپ به آزادی!

اکبر مختاری در عصر ایران نوشت: با مرور سخنان دونالد ترامپ در دومین دوره ریاست جمهوری چند واژه را گویی از سخنان وی می توان حذف شده دید.

اگر روزی جان اف کندی، فرانکلین روزولت، رونالد ریگان و جورج دبلیو بوش در سخنانشان بارها از کلماتی چون آزادی و دموکراسی و حقوق بشر سخن می گفتند کمتر از صد روز از ریاست جمهوری دوم ترامپ این کلمات را نه تنها کمتر، بلکه باید گفت اصلا نمی توان از زبان او شنید.

در سال پایانی جنگ دوم جهانی مقامات آمریکایی پیشنهاد دادند در کنار صندوق بین المللی پول و بانک جهانی نهادی دیگر با نام "گات" - موافقت نامه عمومی تعرفه و تجارت- شکل گیرد تا کشورهای مختلف بتوانند با یکدیگر در فضای مناسب تری به تجارت و روابط اقتصادی بپردازند.

شکل گیری گات در سال 1948 با 23 کشور، با فروپاشی شوروی سابق که دشمن درجه یک تجارت آزاد بود پیش زمینه شکل گیری سازمان مهم تر تجارت جهانی در سال 1995 شد؛ سازمانی که برپایه روابط اقتصادی برد- برد شکل گرفته بود.

سازمان تجارت جهانی با هدف تسهیل روابط تجاری میان کشورهای معتقد به آزادی اقتصادی جایگاه گسترده ای یافت؛ طوری که در سال 2023 دستکم 163 کشور شرایط عضویت در این سازمان را پیدا کردند.

اعلام تعرفه های خاص ترامپ نه تنها برای رقیب اصلیش چین بلکه همچنین برای متحدان همیشگی آمریکا در دوران پسا جنگ جهانی دوم از اروپا و کانادا گرفته تا دوست درجه یک آمریکا یعنی اسرائیل، بسیاری از رهبران جهان در قرن بیست و یکم را شگفت زده کرد.

این سیاست ترامپ مخاطبان را یاد سیاست های "مرکانتلیستی" و نو مرکانتلیستی پیشا جنگ جهانی دوم می اندازد. 

اکبر مختاری-کارشناس ارشد مسائل آمریکا

مرکانتلیستی که بر پایه منفعت یکطرفه و با هدف برد- باخت و بر خلاف اهداف سازمان تجارت جهانی که با هدف برد- برد شکل گرفته بود، صورت گرفت.

دولت دوم ترامپ حتی هنوز که صد روز از آغاز آن نمی گذرد، حیرت مقامات سیاسی و اقتصادی جهان را برانگیخته است.

اگر در دور اول نیاز او به رای مجدد برای ریاست جمهوری نقش کنترل آور را بازی می کرد حالا وی دیگر کمتر به پیامدهای اقداماتش می اندیشد؛ اقداماتی که از متحد سنتی آمریکا یعنی اتحادیه اروپا تا رقیب جدی آمریکا در آسیا یعنی چین و همچنین متحد استراتژیکی چون اسرائیل را هم در بر می گیرد.

ترامپ در دور دوم پرخطاتر از ترامپ دور اول است.ترامپی که در دور اول به شاخصهای مستحکم بورس آمریکا افتخار می کرد حالا با سومین ریزش و یکی از قوی ترین ریزش های شاخصهای بورس آمریکا پس از اعلام تعرفه های جدید جایی برای دفاع نمی گذارد.

در کوتاه سخن باید بیان کرد که این ترامپ تمام اقدامات را برای کسب دستاوردهای مهم بنام خویش انجام می دهد پس ما ایرانیان نیز باید بیشتر بر رفتارهای او توجه کنیم، چه بسا روزگاری او در شرایط کم دستاوردی به پرونده هسته ای ایران و حل آن با هر گزینه ای فکر کند...