هفته مهمی در تاریخ سیاسی کشور، پیش رو داریم!

فلاحت پیشه گفت: طبیعتا اگر در تاریخ دیپلماسی ایران انعطاف وجود داشت، اکنون بسیاری از مشکلاتی که ایران با آن رو به رو است را نداشتیم؛ بنابراین برخی سعی می‌کنند مذاکرات را با مفاهیم حیثیتی آمیخته و وارد تنش کنند.

به گزارش فرارو، پس از برگزاری دور نخست مذاکرات تیم‌های سیاست خارجی ایران و آمریکا در مسقط، تحلیل‌های گوناگونی در خصوص این مذاکره و مذاکرات آتی مطرح است.

«حشمت الله فلاحت پیشه» نماینده سابق مجلس گفت: معتقدم هفته مهمی در تاریخ سیاسی کشور، پیش رو داریم. درواقع از مذاکرات مسقط تا مذاکرات دوم مسیر حساسی است. به طور طبیعی مخالفان مذاکره تمام تلاش خود را برای اختلال در روند مذاکرات به کار می‌بندند. می‌توان انتظار داشت که مخالفان مذاکره در این هفته چند کار را در ایران و آمریکا انجام دهند. حرکت اول این است که سعی خواهند کرد دستور کار مذاکرات را شلوغ کنند، می‌دانیم که اگر مذاکرات محدود به بحث هسته‌ای باشد، امکان توافق وجود دارد. تلاش دوم حیثیتی کردن این مذاکرات است. این در حالیست که در دیپلماسی به طور طبیعی واقعیتی داریم تحت عنوان «انعطاف پذیری». درواقع در دیپلماسی، «انعطاف» یک اصل است و وقتی که در دیپلماسی انعطاف وجود نداشته باشد، نگاه‌ها ایدئولوژیستی و دگم خواهند بود.»

وی افزود: «طبیعتا اگر در تاریخ دیپلماسی ایران انعطاف وجود داشت، اکنون بسیاری از مشکلاتی که ایران اکنون با آن رو به رو است را نداشتیم؛ بنابراین برخی سعی می‌کنند مذاکرات را با مفاهیم حیثیتی آمیخته و وارد تنش کنند. موضوع دیگر، این است که در طول هفته پیش رو، طرفین نیازمند تابوشکنی خواهند بود. تنها اتفاقی که در مسقط شکل گرفت و اتفاقی عمل گرایانه بود، را می‌توان این موضوع دانست که طرفین تصمیم گرفتند مذاکرات را ادامه دهند و دستور کار را به گونه‌ای تنظیم نکردند که به یک بن بست زودهنگام منتهی شود، بلکه سعی کردند ملاحظات طرف مقابل را در نظر بگیرند. این موضوع نشان داد که هیچ یک از طرفین به دنبال بهانه‌ای برای شکست مذاکرات نیستند. بنابراین، این موضوع می‌تواند زمینه ساز گام‌های آتی باشد.»

همکاری اقتصادی ایران و آمریکا می‌تواند یک دستاورد بزرگ باشد

رئیس کمیسیون سیاست خارجی و امنیت ملی مجلس دهم در ادامه گفت: «۲ سناریو قابل پیش بینی است. اولین سناریو شامل افرادی است که سعی خواهند کرد مذاکرات را تبدیل به برد یک طرفه یا شکست یک طرفه کنند. به طور مشخص، جریانات مخالف مذاکره در آمریکا سعی خواهند کرد با طرح پیشنهاد پایان دادن به چرخه سوخت هسته‌ای یا ممنوع کردن تولید سوخت هسته‌ای در ایران، عملا کاری کنند که ایران از توافق دور شود. البته این طرح مشروط بر آن است که بتوانند دستورکارهای تازه‌ای که ایران نسبت به آن‌ها حساسیت دارد را وارد عمل کنند. در سمت دیگر سناریویی وجود دارد مبنی بر این که طرفین در خصوص متنی شبیه به برجام توافق کنند، با این تفاوت که این بار امضای ترامپ پای این متن است و افق برخی همکاری‌ها در این توافق نیز دیده می‌شود. معتقدم ترامپ برای سیاست‌هایی وقت نمی‌گذارد که هیچ سودی برای منافع ملی آمریکا نداشته باشد.»

وی افزود: «اگر طرفین بپذیرند که ایران بتواند قابلیت‌های هسته‌ای خود را حفظ کند ولی ساز و کارهای حداکثری نظارت را پذیرا شود تا عملا دغدغه‌ای وجود نداشته باشد و البته این موضوع با برخی همکاری‌های کوتاه مدت و بلندمدت همراه شود، شرایط متفاوت خواهد بود. در حوزه کوتاه مدت، این همکاری می‌تواند شامل امنیت منطقه‌ای باشد که بسیار مهم است. برخلاف دوران برجام، تمام کشورها به غیر از اسرائیل از این مذاکرات استقبال کرده‌اند. اگر ایران بخواهد به دستاوردهایی که مایل است، برسد، باید یک پیشنهاد همکاری منطقه‌ای را هم به کشورهای منطقه ارائه دهد و هم در ضمن مذاکرات مطرح کند. با این روش، برخی از دغدغه ها، از کانال همکاری منطقه‌ای و پذیرش حداکثری نظارت‌ها انجام می‌شود. در سمت دیگر، طرفین باید در زمینه اقتصادی تابو شکنی کنند. اگر کشورها بخواهند در مواضع اختلافات گذشته باقی بمانند، عوامل آشوب ساز اثر منفی خود را خواهند گذاشت. مگر این که دو کشور بتوانند مسیرهای همکاری اقتصادی را فراهم کنند. معتقدم اگر ترامپ احساس کند امکان همکاری اقتصادی با ایران وجود دارد، حتما ملاحظات ایران را بیشتر در نظر خواهد گرفت. در این شرایط همکاری اقتصادی با ایران می‌تواند یک دستاورد بزرگ باشد.»

جنگ طلبان آمریکا و کاسبان تحریم همدست شدند

این تحلیلگر ارشد سیاست خارجی تاکید کرد: «علت خوشبینی ایجاد شده درباره مذاکرات این است که هم در ایران و هم در ایالات متحده، تنها صدایی که شنیده می‌شد، صدای جنگ طلبان و افرادی بود که از طرف مقابل هیولا ساخته بودند. به همین دلیل وقتی ویتکاف و عراقچی در موارد غیر بن بست (مواردی که می‌توان درباره آنها توافق کرد) متمرکز شدند، شرایط متفاوت شد و به همین دلیل هم معتقدم تنها دستاورد مسقط این بود که طرفین توافق کردند مذاکره کنند. از یک سو جنگ طلبان آمریکا و از سوی دیگر کاسبان تحریم همدست شدند و در ایران عملا اجازه شنیده شدن صدای توافق را نمی‌دادند و سعی داشتند جوری وانمود کنند که گویی امکان هیچ نوع توافقی وجود ندارد. من معتقدم گام بعدی باید حرکت به سمت مذاکرات مستقیم باشد. علت این که در گام اول به سراغ مذاکره غیرمستقیم رفتیم این بود که وقفه در مذاکرات شکل گرفت، اما معتقدم هر دو طرف، اکنون به مذاکره در قالب امنیت ملی خود فکر می‌کنند.»

خبرهای مرتبط