اعتراف «توييتر»ي «سيا» به دروغ فيلم «آرگو»

«صحنه تعقيب وگريز و تيراندازي پاياني فيلم آرگو دروغ است.» اين بخشي از خاطرات شش کارمند کنسولگري آمريکا در تهران يا سفير کانادا نيست؛ يکي از ده ها «توييت»ي است که سازمان امنيت آمريکا (CIA) شامگاه جمعه 16 آبان به وقت تهران روي توييتر رسمي خود منتشر کرد؛ «توييت» هايي که درست چهارروز بعد از سي وپنجمين سالگرد تسخير سفارت آمريکا در تهران توسط دانشجويان خط امام منتشر مي شود. اين خبر از سوي برخي رسانه هاي آمريکا و کانادا هم مورد توجه قرار گرفت و «تورنتواستار» و «واشنگتن پست» (در وبلاگ) از آن نوشتند.

35سال پيش در چنين روزهايي شش نفر از کارمندان کنسولگري آمريکا در تهران در راه خانه سفير کانادا بودند؛ راهي که با روايت «هاليوودي» «بن افلک» در صحنه پاياني تماما اکشن از تعقيب وگريز پيچيده اي روي باند فرودگاه تهران به تصوير کشيده شد. نقطه اوج فيلم آرگو صحنه اي است که توني مندز، مامور ويژه «سيا»، به همراه شش کارمند سفارت آمريکا که در جريان تسخير سفارت فرار کرده اند در فرودگاه مهرآباد قرار است از جلو ماموران امنيتي بگذرند و سوار هواپيماي سوييس اير شوند. درست همين لحظه است که تصوير جورچين شده اين کارمندان فراري که توسط دانشجويان از ميان خرده هاي اسناد کنار هم قرار گرفته به فرودگاه مي رسد و ماموران امنيتي که البته با لهجه نامانوسي فارسي صحبت مي کنند، متوجه مي شوند اين شش نفر همان هايي اند که جايشان در سفارت خالي است.

بعد از اين صحنه، تعقيب وگريزي روي باند با هواپيماي در حال حرکت آغاز مي شود و ماموران امنيتي به جاي آنکه از طريق برج مراقبت به هواپيما دستور توقف بدهند روي باند به هواپيما شليک مي کنند! اين نقطه اوج دروغي «هاليوودي» بود که البته از سوي آمريکايي ها مورد توجه ويژه قرار گرفت و جايزه «اسکار» را به بن افلک داد. حالا، درست در روزهايي که بار ديگر صحبت از مذاکرات ميان ايران و 1+5 مي شود، امنيتي ترين بخش دولت آمريکا از جعلي بودن اين روايت خبر داده و اعلام کرده است آنچه در تسخير لانه جاسوسي (ماجرايي که موضوع اصلي فيلم برنده «اسکار» «آرگو» از «بن افلک» بود) در سال1979 در تهران رخ داد، روايتي درست نيست. آمريکايي هايي که تا به امروز در روايت از ايران بعد از انقلاب در فيلم هايي چون «بدون دخترم هرگز»، «گلاب»، «سنگسار ثريا» و حتي سريال «خانه پدري»، تصاوير نادرستي را نشان داده اند، اين بار اعتراف کردند که تصوير اشتباهي از ايران نشان داده شده است.

چراغ سبز به مذاکرات يا دلجويي از کانادايي ها؟

در روايت روز جمعه «سيا» از ماجراي گروگانگيري معروف آرگو البته نکته تازه اي ديده نمي شود؛ چراکه زمان ساخت اين فيلم، هم آن شش کارمند سفارت و هم کانادايي ها از واقعي نبودنش گفته بودند. اما اينکه يک نهاد رسمي آمريکايي بر عدم وفاداري تاريخي موضوعي صحه گذاشته، اتفاق تازه اي است. اين اقدام سازمان امنيت آمريکا از يک نظر، شايد چراغ سبزي باشد به مذاکرات هسته اي ايران؛ هرچند در ظاهر امر و براساس هشتکي که بر اين خبر زده نوعي دلجويي ديرهنگام از کانادايي هاست. «سيا» روز جمعه در توييترش نقش کانادا را ستود؛ اقدامي که با «توييت»کردن هشتک #ThankYouCanada صورت گرفت. «سيا» تمام تلاش خود را کرد تا نسخه بن افلک از ماجرا را خنثي و تاکيد کند اين اتفاق رخ نداده: «اولين پرواز موقعي انجام شد که مسوولان هواپيمايي خواب آلود و محافظان انقلابي در رختخواب بودند.» «سيا» به شات هاي تيراندازي در برخي صحنه هاي ويژه فيلم اشاره کرده و مي گويد: «اين کانادايي ها بودند که بليت ها را براي آمريکايي ها خريداري کردند. هيچ مشکلي از اين نظر در کانتر يا پست هاي بازرسي رخ نداد. همه وقايع خيلي آرام پيش رفت و کسي در فرودگاه مزاحم ما نشد.»برخلاف هيجان فيلم، «سيا» اينگونه «توييت» کرد که هيچ قهرمان ويژه اي از کارگزاران «سيا» يا مواردي در ارتباط با سرعت باند پرواز در اين خصوص وجود نداشته است. «سيا» در «توييت» خود حتي نقشه هايي کوچک ترسيم و با هشتک #nochase بر اين موضوع تاکيد کرد: «يک ساعت تاخير فني براي پرواز وجود داشت. هرچند اين فرار از اين بهتر نمي توانست باشد.»

البته در همان سال2012 کورا ليجيک يکي از شش نفر در گفت وگويي با مجله واير گفته بود هيچ تاخيري وجود نداشت: «پاسدار ها در فرودگاه بودند، اما آن روزها اين نحوه حضور، امري عادي بود و چيز غيرعادي به چشم نمي آمد. آمريکايي ها با بيم و هراس وارد فرودگاه شدند. خيلي وقت بود که در ملاعام راه نرفته بودند، نزديک به ۸۰روز. نگراني هايشان هر لحظه بيشتر و بيشتر مي شد. سه نفرشان در بخش ويزاي سفارت آمريکا کار مي کردند و هزاران ايراني تا آن موقع با آنها روبه رو شده بودند و مي ترسيدند کسي بشناسدشان. بالاخره به گيت رسيدند، اما يک دقيقه بعد افسر گيت و کارکنان آنجا انگار که ميانشان ولوله افتاده باشد، غيبشان زد. مندز يک لحظه به نظرش رسيد کار همه شان ساخته شده است، اما دو دقيقه بعد کارمندان بخش گذرنامه فرودگاه با چاي برگشتند و برگه هاي زرد و سفيد خروج از ايران را جلوي روي اين شش نفر گذاشتند؛ اين همان بخش آداب و رسوم ايراني ها و ميهمان نوازي اي بود که به سياست هم ربطي نداشت.»

واکنش کانادايي ها

اما «سيا» در حالي در توييتر خود روايت «هاليوودي» فرار شش ديپلمات را به چالش کشاند که روزنامه «تورنتو استار» در گزارشي مبسوط به انتقاد از آرگو مبادرت کرده و نوشته است: «جايزه «اسکار» به دلايلي صرفا هنري و سينمايي به اين فيلم داده شده، نه دقت و امانتداري تاريخي.» براي مدتي مديد، اين موضوع مورد افتخار و غرور سياسي کانادايي ها بود که چگونه سفير کشورشان، «کين تيلور» و همسرش «پت»، شش آمريکايي گروگان گرفته شده را در بحبوحه حمله انقلابيون ايراني به خانه خود راه داده و ميزباني کردند و سرانجام آنها را به خارج از کشور فرستادند. بسياري از کانادايي ها از اينکه «بن افلک» در نسخه سينمايي اش از اين ماجرا نقش تاريخي تيلور را دست کم گرفته، ناراضي هستند.

منبع : شرق

گزارش خطا