جان مرشایمر: توافق احتمالی بین ایران و آمریکا، یک برجام اصلاح شده خواهد بود

متفکر برجسته روابط بین‌الملل با بیان اینکه «هدف اسرائیل همواره تبدیل کشورهای خاورمیانه از جمله ایران به سوریه است». بیان کرد: «این ادعا که ایران تضعیف شده، از پایه دروغ است.»

به گزارش ایسنا، «جان مرشایمر» متفکر برجسته روابط بین‌الملل، استاد دانشگاه شیکاگو و یکی از کارشناسان مطرح در حوزه واقع‌گرایی در روابط بین‌الملل، در گفت‌وگویی به «مسائل مهم در سیاست خارجی» دولت دوم «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا پرداخت.

او در ابتدای این گفت‌وگو با رسانه آمریکایی «اسپکتیتور» نحوه عملکرد ترامپ در عرصه سیاست خارجی را متوسط ارزیابی کرد. مرشایمر تصریح کرد: «باید سیاست خارجی ترامپ را با نگاه به چهار مسئله مهم ارزیابی کنیم. جنگ اوکراین، مسئله ایران، جنگ غزه (بحران اسرائیل و فلسطینیان) و تعرفه‌ها.»

مرشایمر افزود: «غرایز ترامپ در حوزه اوکراین و ایران عالی عمل کرده است. او در موضوع ایران متوجه شده که رسیدن به توافق از طریق مذاکره و جلوگیری از جنگ بهترین گزینه است. او سزاوار ارزیابی مثبت است. در موضوع جنگ اوکراین نیز ترامپ می‌داند باید به روسیه امتیاز دهد تا جنگ پایان یابد.»

او تصریح کرد: «اما نحوه عملکرد او برای اجرای غرایز خود، صحیح نبوده است. زیرا در داخل دولت اختلافات گسترده‌ای وجود دارد.»

متفکر برجسته روابط بین‌الملل با اشاره به حمایت ترامپ از رژیم صهیونیستی تصریح کرد: «ترامپ برای توقف نسل‌کشی غزه هیچ کاری نکرده است و در این حوزه، به او پایین‌ترین نمره ممکن را می‌دهم.»

مرشایمر افزود: «در حوزه تعرفه‌ها نیز مشخص است که ترامپ راهبرد یا هدف مشخصی نداشت و منطقی پشت آن نبود. بازارها به هیچ بی‌ثباتی بیشتری نیاز ندارند و ترامپ با اعمال و برداشتن تعرفه‌ها فقط باعث بی‌ثباتی بیشتر بازارها شد. وضعیت اقتصادی آمریکا ضعیف است. نمره او در این حوزه نیز پایین‌ترین سطح ممکن خواهد بود. در نتیجه، به‌طور کلی عملکرد ترامپ در حوزه سیاست خارجی متوسط است.»

آمریکا نمی‌تواند تأسیسات هسته‌ای ایران را نابود کند

مرشایمر در پاسخ به سوالی درباره اختلافات داخلی شکل گرفته در دولت ترامپ در موضوع ایران و میزان حمایت رئیس‌جمهور آمریکا از طرح رژیم صهیونیستی برای حمله به ایران تصریح کرد: «آشکار است که ترامپ، ونس و بسیاری از معاونین ترامپ خواستار جلوگیری از حمله به ایران هستند و دلایل خوبی برای آن وجود دارد.»

او افزود: «میزان موفقیت آمریکا برای نابودسازی تأسیسات هسته‌ای ایران مشخص نیست و احتمالاً نتوانیم آن‌ها را از بین ببریم. حتی بر فرض، اگر در نابودی تأسیسات هسته‌ای ایران موفق بودیم، آن‌ها می‌توانند دوباره تأسیسات خود را از نو بسازند. گزارش‌های منتشر شده نشان می‌دهد که دولت آمریکا درباره حمله به ایران خوشبین نیست و حتی در صورت نابودی تأسیسات ایران، برنامه هسته‌ای آن حداکثر ۲ یا سه سال عقب خواهد افتاد.»

مرشایمر تصریح کرد: «در نتیجه زمانی که شما ابعاد نظامی این مسئله را در نظر می‌گیرید، ایده حمله به ایران منطقی، معقول یا جذاب نیست. از طرفی، هرگونه حمله به ایران، عواقب اقتصادی سنگینی در پی خواهد داشت. برای نابودی تأسیسات ایران، باید ضربات سهمگینی به این کشور وارد شود و ایران تلافی خواهد کرد. آن‌ها می‌توانند شاهراه دریایی نفت جهان، یعنی خلیج فارس را ببندند و عواقب سنگینی بر اقتصاد جهان خواهد داشت. ترامپ خواستار نابودی اقتصاد جهان نیست.»

او افزود: «پس زمانی که شما به‌طور منطقی فکر می‌کنید، متوجه می‌شوید که راهکار دیپلماتیک بهترین گزینه است.»

توافق احتمالی بین ایران و آمریکا، یک برجام اصلاح شده خواهد بود

مرشایمر در ادامه گفت‌وگوی خود، با اشاره به گفت‌وگوهای جاری بین ایران و آمریکا اظهار داشت: «توافق احتمالی بین ایران و آمریکا، یک برجام اصلاح شده خواهد بود. مسئله کلیدی امروز، توانایی ایران برای غنی‌سازی اورانیوم است. برنامه هسته‌ای ایران بسیار پیشرفته است. مشکل برجام از نظر اسرائیل و تندروهای واشنگتن، مجاز بودن ایران برای غنی‌سازی اورانیوم بود. تندروها خواستار برچیده شدن برنامه غنی‌سازی اورانیوم ایران هستند.»

او افزود: «اما ایرانیان در اقدامی درست اعلام کردند که از حق غنی‌سازی اورانیوم خود نخواهند گذشت. پس سوال کنونی این است که چطوری به حد وسط خواهید رسید. در صورت پافشاری تندروها، توافقی شکل نخواهد گرفت. اما توافق احتمالی یک برجام اصلاح شده خواهد بود که در آن، بازرسی‌های گسترده و تحدید برنامه غنی‌سازی اورانیوم ایران بدون هرگونه بند غروب وجود خواهد داشت و محدودیت‌های اعمال شده دائمی خواهد بود. اما تندروها و اسرائیلی‌ها خواستار حمله به ایران هستند. ترامپ باید ببیند که موافق توافقی مشابه به برجام است یا خیر.»

مرشایمر تصریح کرد: «ویتکاف نشان داده که به‌دنبال توافقی مشابه برجام است و همین مسئله باعث شده تا اسرائیلی‌ها و تندروها در واشنگتن، به او فشار وارد کنند تا از اظهارات خود عقب‌نشینی کند. ویتکاف مشابه "خود دیگر" ترامپ است. ترامپ در طول دولت اول خود توسط دولت پنهان آمریکا شکست خورد اما این بار او خواستار مقابله است. ترامپ به ویتکاف اعتماد دارد. او به روبیو یا والتز که متعلق به هسته مرکزی سیاست آمریکا هستند اعتمادی ندارد. ترامپ می‌دانست روبیو و والتز با بسیاری از اهداف او مخالفت خواهند کرد.»

او افزود: «ویتکاف هیچ تیمی ندارد. به‌نظر من مسائل مهم تحت نظارت ویتکاف، همگی توسط او و ترامپ بررسی و مدیریت می‌شوند. ترامپ و ویتکاف خواستار توافق با ایران هستند زیرا آن‌ها می‌دانند که یک جنگ با ایران، به نفع آمریکا نخواهد بود»

ترامپ خواستار ایجاد اختلاف بین روسیه و چین است

مرشایمر افزود: «ترامپ، هگست (وزیر دفاع)، ونس و ویتکاف به حلقه تندروهای واشنگتن تعلق ندارند. هگست یک تندرو علیه چین است. او به‌دنبال جنگ با ایران نیست. بلکه ترامپ، ونس، هگست و ویتکاف همگی خواستار تمرکز روی چین هستند اما ترامپ درحال مدیریت چندین بحران به‌طور همزمان است. اگر او رویکردی بحث برانگیز در اوکراین اتخاذ کند، دیگر نمی‌تواند در موضوع ایران رویکردی در تضاد با تندروها در واشنگتن اتخاذ کند. موضوع ایران و اوکراین به یکدیگر گره خورده است. از طرفی اگر او در موضوع تعرفه‌ها شکست بخورد، توانایی سیاست خارجی دولت او محدود خواهد شد.»

متفکر برجسته روابط بین‌الملل افزود: «ترامپ خواستار ایجاد اختلاف بین روسیه و چین است. از طرفی، آمریکا در موضوع ایران به کمک روسیه نیاز دارد. بایدن چین، ایران، روسیه و کره‌شمالی را متحد کرد. ترامپ به‌دنبال درهم شکستن این اتحاد است. اما او موفق نبوده است. روسیه به کمک‌های جدی خود به ایران ادامه خواهد داد.»

مرشایمر در پاسخ به سوالی درباره ادعای تندروها در واشنگتن و رژیم صهیونیستی درباره «ضعیف بودن ایران» تصریح کرد: «نابودی یا عدم نابودی حزب‌الله و حماس هیچ ربطی به قدرت ایران ندارد. ایران ذخایر عظیمی از موشک‌های قدرتمند، دقیق و کشنده دارد که می‌تواند در صورت احساس نیاز به اسرائیل، همه کشورهای خاورمیانه و پایگاه‌های آمریکا حمله کنند. ایران توانایی بستن خلیج فارس را دارد. ایران می‌تواند سراسر خاورمیانه را ویران کند. حزب‌الله، حماس و حوثی‌ها (انصارالله) هیچ تأثیری روی قدرت ایران ندارند. این ادعا که ایران تضعیف شده، از پایه دروغ و شیوه فکری احمقانه‌ای درباره ایران است.»

اسرائیل در حال اجرای یک سیاست خارجی احمقانه است

او افزود: «هدف اسرائیل همواره تبدیل کشورهای خاورمیانه از جمله ایران به سوریه است. اسرائیل به‌دنبال تبدیل ایران به سوریه است. یعنی کشوری از هم فروپاشیده و درهم شکسته که چند تکه شده است. هدف اسرائیل تحدید برنامه هسته‌ای ایران نیست. ایران برنامه غنی‌سازی اورانیوم خود را تسلیم نخواهد کرد، اما اجازه دهید یک فرض محال را بررسی کنیم؛ حتی در صورت از بین رفتن برنامه غنی‌سازی اورانیوم ایران، اسرائیل تهدیدات خود علیه ایران را متوقف نخواهد کرد.»

مرشایمر در پایان گفت: «هدف نهایی اسرائیل، نابودی کامل ایران و چند تکه‌کردن آن است. سیاست اسرائیل از نظر آمریکا هوشمندانه نیست. جنگ با ایران با هدف درهم شکستن ایران، احمقانه است و به نفع آمریکا نیست. ترامپ نیز این را می‌داند. جنگ با ایران حتی به نفع اسرائیل نیست. اسرائیل در حال اجرای یک سیاست خارجی احمقانه است که هدف آن چند تکه کردن ایران و تبدیل آن به چند کشور کوچک است. بزرگترین تهدید علیه اسرائیل در داخل آن است. تندروهای اسرائیلی درحال نابودی آن هستند. احتمال جنگ داخلی در اسرائیل جدی است.»

خبرهای مرتبط