دو جلسه رییس جمهور با اصلاح طلبان

موضوع برگزاری جلسات رئیس‌جمهور با اصلاح‌طلبان از دیگر موارد مورد توجه در این گفت‌و‌گو بود و سلامتی در این‌باره اظهار کرد: آقای روحانی دو جلسه با اصلاح‌طلبان داشتند که یکی در ماه رمضان و دیگری در حدود دو ماه قبل از آن برگزار شد و بعد از آن جلسه‌ای برگزار نشده است اگرچه اصلاح‌طلبان از طریق کانال‌های دیگر همچون افراد اصلاح‌طلبی که در دولت حضور دارند نقطه‌نظرات خود را منتقل کرده و می‌کنند.

یک فعال سیاسی اصلاح‌طلب گفت: جبهه اصلاحات کار خود را انجام می‌دهد و انسجام و هماهنگی که در آستانه انتخابات ریاست جمهوری بوجود آمد، به قوت خود باقی است و حتی روزبه‌روز نیز بیشتر تقویت شده است.

محمد سلامتی در گفت‌وگو با ایسنا با بیان این‌که «انسجام میان اصلاح طلبان به نفع نظام است» خاطرنشان کرد: در حال حاضر گروه‌های اصلاح‌طلب و جبهه اصلاحات فعال‌تر شده‌اند واحساس مسئولیت بیشتری پیدا کرده‌اند؛ همچنین تشکیلاتی که به عنوان مشاورین آقای خاتمی در حال فعالیت هستند، نیز منسجم‌تر و مرتب‌تر از گذشته عمل می‌کنند.

وی در ارزیابی خود از رابطه اصلاح‌طلبان با حاکمیت همچنین در پاسخ به این سوال که آیا قرار است اتفاق تازه‌ای در این راستا در میان اصلاح‌طلبان خلق شود؟ گفت: وقتی صحبت از اصلاح‌طلب و اصلاح‌طلبان می‌شود ، به این معنی است که این طیف ، نظام را قبول دارند ودر چارچوب آن فعالیت می‌کنند. این دسته بر این نکته توجه دارند که اشکالاتی که وجود دارد، را از طریق مسالمت‌آمیز و ارائه راه حل‌ها حل کنند؛ بنابراین اصلاح‌طلبان در چارچوب نظام و با نظام کار می‌کنند و همانطور که آقای خاتمی هم نشان داده تلاش می‌کنند رابطه‌شان با حاکمیت مستحکم‌تر شود تا از پتانسیلی که دارند بتوانند بیشتر در جهت سازندگی استفاده کنند.

وی در عین حال معتقد است: نباید انتظار داشت که در شرایط فعلی تشکل‌های سیاسی از طیف‌های مختلف بتوانند قدرتمندانه در عرصه‌ سیاسی حضور پیدا کنند. هنوز در جامعه‌ ما حزب و تحزب جا نیفتاده و جایگاه احزاب نهادینه نشده است؛ بنابراین هر جناحی که قدرت در اختیارش باشد، می‌تواند به راحتی رقیبش را از میدان خارج کند. کما این که تا به حال این اتفاق افتاده است.

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب گفت: متاسفانه در کشور ما تشکل‌های سیاسی قوی و مستحکم وجود ندارد؛ بلکه اکثرا نیم‌بند هستند و این موضوع شامل هر دو جناح می‌شود؛ البته در جناح راست یک تشکل قوی و با سابقه به اسم موتلفه وجود دارد که آن هم به دلیل روابطی توانسته پایدار بماند.

وی گفت: در هر دو جبهه اصولگرا واصلاح طلب عمدتا خرده تشکل‌ها وجود دارند، البته این روند در نظامی که بخواهد بر اساس دموکراسی و تحزب کار خود را پیش ببرد، روند مناسبی نیست؛ بنابراین وقتی صحبت از جناح می‌شود، نباید چنین تصور کرد که جناح مذکور به صورت قدرتمند و مستمر بتواند کار خود را ادامه دهد و همواره ضربه پذیری‌اش در عرصه‌ سیاسی کم باشد. بخصوص جناحی مثل جناح اصلاح‌طلب که اهرم‌های قدرت در اختیارش نبوده و نیست. با توجه به این موضوعات نسبت به فعالیت تشکل‌های سیاسی با توجه به شرایطی که دارند باید انتظار داشت.

وی در مورد حمایت اصلاح‌طلبان از روحانی افزود: جبهه اصلاحات درانتخابات تمام‌قد از آقای روحانی حمایت کرد وایشان هم رای آورد. حمایت اصلاح‌طلبان از آقای روحانی به دلیل اصلاح‌طلب بودن ایشان نبود زیرا ایشان اصولگرای معتدل و متمایل به اصلاح‌طلب بود همین ویژگی نزدیکی فکری با اصلاح طلبان را بوجود آورده بود از این رو نزدیکی فکری آقای روحانی با اصلاح طلبان عامل اصلی حمایت از ایشان از سوی اصلاح طلبان شد.

سلامتی با بیان این‌که «با نگاهی به برنامه‌های اعلام شده از سوی آقای روحانی در آستانه ی انتخابات می‌توان شاهد بود که این برنامه محورهایی را دارد که اصلاح‌طلبان به آن معتقدند» اظهار کرد: علی‌رغم این‌که آقای روحانی نگفتند که من اصلاح طلب هستم اما برنامه‌ای که ایشان ارائه داد یک برنامه‌ اصلاح‌طلبانه است.

وی تاکید کرد: علی‌رغم حمایت اصلاح‌طلبان ما انتظار نداشتیم که آقای روحانی وقتی قدرت اجرایی مملکت را به دست می‌گیرداکثریت یا همه همکارانی که انتخاب می‌کند منتسب به اصلاح‌طلبان باشد؛ بنابراین اصلاح‌طلبان درباره‌ این موضوع فشاری به آقای روحانی وارد نکردند. اصلاح طلبان آقای روحانی را آزاد و مختار گذاشتند که خود هر طور که صلاح می‌داند همکاران خود را انتخاب کند.

سلامتی گفت: ولی کسانی که مخالف آقای روحانی بودند و به نوعی از این انتخابات ضربه دیده بودند با توجه به اهرم‌های فشاری که در اختیار دارند روز به روز فشارهای خود را بر دولت افزایش داده‌اند و اکثر آن‌هابه جای در نظر گرفتن منافع ملی، منافع شخصی‌شان را مد نظر قرار داده و تلاش دارند نیروهای همفکر آن‌ها در بدنه دولت بکار گرفته شود.

وی با بیان این‌که «خوشبختانه در جبهه اصولگرایان رگه‌های مناسبی از منطق همزیستی مسالمت‌آمیز در حال شکل گرفتن و تقویت شدن است» گفت: چنین رویکردی موجب شده است که اکثر اصولگرایان به سمت کنار گذاشتن افراطیون گرایش پیدا کنند که البته این رویکرد از آثار و برکات همین انتخابات و شیوه‌ برخورد آقای روحانی و اصلاح طلبان بوده و هست.

وی در عین حال ابراز عقیده کرد: با این وجود افراطیون با امکاناتی که در اختیار دارند می‌توانند به بخشی از اهداف خود برسند این دسته فشارهای‌شان را ادامه خواهند داد ولی لازم است که با این افراد و گروه‌ها برخورد حساب‌شده‌ای داشت و نباید اجازه داد که شیوه‌ برخورد با این‌ها موجب شود که دولت آقای روحانی و اصلاح‌طلبان به مسیر حاشیه‌ای انحراف پیدا کنند و کارهای اصلی‌شان فراموش شود؛ چراکه اصولا خواسته‌ افراطیون این است که دولت از مسیر اصلی منحرف شود تا نتواند کارهای اصلی و اساسی خود را انجام دهد و ضمنا نباید اجازه داد شرایطی پیش بیاید که افراطیون بتوانند از ظرفیت اصولگرایان میانه رو در جهت اعمال فشار به دلت استفاده کنند.

خبرنگار ایسنا پرسید که به هر حال اصلاح‌طلبان از آقای روحانی خواسته هایی داشتند، آیا قرار است به خاطر به وجود نیامدننش دست از خواسته‌های خود بردارند؟

سلامتی نیز در پاسخ اظهار کرد : این که ما تمام تلاش‌مان این است که جو آرامش را تقویت کنیم تا دولت بتواند به کارهای اساسی‌اش بپردازد با این موضوع که ما یک سری از مطالبات مردمی را پیگیری کنیم منافاتی ندارد، چنانچه درجلساتی که جبهه اصلاحات با آقای روحانی داشتند موضوعات مختلفی به ایشان منتقل شده است و در مصاحبه ها نیز بر مطالبات مردم تاکید می‌شود. خود من ضمن اعلام مطالبات مختلف مردمی بارها اعلام کردم که یکی از مطالبات اصلاح‌طلبان و مردم و همچنین خواست خود آقای روحانی که در برنامه‌های‌شان منعکس شده گسترش مطلوب فضای باز سیاسی و تقویت تحزب و احزاب است. حتی ضمن پیگیری این موضوع ،متذکر شده‌ایم که بخش سیاسی دولت دراین راستا ضعیف عمل می‌کند. باید دانست که وزارت کشور رسالت‌ش را در این مسیر به خوبی انجام نداده است. منتها تمام تلاش‌مان این است که انتقادات ما موجب بوجود آمدن جو متشنج نشود تاکید می‌کنم که ما تلاش داریم جو آرامش موجودحفظ و تقویت شود ولواینکه این شیوه کار محافظه کارانه تلقی شود.

وی گفت: ضمنا معتقدیم مهم نیست که آقای روحانی مسئولی که انتخاب می‌کند از چه طیف و گروه وجناحی باشد مهم این است آن مسول او باید دقیقا برنامه‌های آقای روحانی را پیگیری کند. برنامه‌ی آقای روحانی هم همانی است که در آستانه ی انتخابات منتشر شده است، برنامه‌ای که درآن و در بخش ساسی تقویت تحزب و توجه به احزاب و گروه‌ها مد نظر قرار گرفته و وزارت کشور باید چنین برنامه‌ای را سرلوحه‌ کار خود قرار دهد.

وی در ادامه با مورد توجه قرار دادن موضوع حصر اظهار کرد: تصور من این است که اکثر مردم می‌خواهند که این موضوع حل شود. اصلاح‌طلبان هم جزء همین اکثریت هستند و معتقدند که حل شدن هرچه سریعتر این موضوع به نفع نظام است. آقای روحانی هم دراین خصوص قول‌هایی دادند و تاکید کردند که به قول‌های‌شان عمل می‌کنند. آقای روحانی در مورد عمل کردن به قول‌هایش صادق و به آن پایبند بوده است.

محمد سلامتی در ادامه گفت‌و‌گوی خود با خبرنگار ایسنا، در پاسخ به این سؤال که آیا برخی خودبینی‌ها و برتر بینی‌ها در میان اصلاح‌طلبان باعث نبود انسجام در بین این جناح نشده است و آیا به خاطر همین موضوع تشکیلات "ندا "زیر سؤال قرار نگرفت؟ اظهار کرد: در جامعه‌ای که درعرصه ی سیاسی تحزب حاکم است انسجام طیف گسترده‌ای از جامعه و نخبگان توسط یک حزب واحد بیشتر امکان‌پذیر است و وقتی احزاب گوناگون ومتفاوت در یک جبهه حضور دارند به همان نسبت تفاوت نظر و تفاوت دیدگاه‌ها و برخورد‌ها وجود دارد. وجود جناح های رقیب به جای احزاب قدرتمند رقیب در ایران نشانه عدم تکامل روند تحزب است .

وی افزود: شما نمی‌توانید انتظار داشته باشید که حدود 20 گروه جبهه اصلاحات یک‌جور فکر کنند. اگر قرار بود این‌طور باشد یک حزب می‌شدند. چون یک دید واحد ندارند چندین و چند تشکل و حزب شده‌اند. البته در جناح اصول‌گرا نیز همین‌طور است و ما باید به طور کلی بپذیریم که در شرایط فعلی وحدت نظر صددرصد در هیچ جناحی عملی نیست. وحدت نظر زمانی عملی می‌شود که در یک جناح اکثریت تحت عنوان یک حزب فعالیت کنند.

وی گفت: با توجه به زمینه‌های ضدحزبی که در جامعه وجود داشته و هنوز هم هست و بخصوص در دولت قبل که شیوه ضدحزبی را در پیش گرفت و روحیه ضدحزبی نهادینه شود به جای این‌که حزب نهادینه شود نباید انتظار داشت که تمام احزاب و گروه‌ها دریک جناح بتوانند یک حرف واحد بزنند و یک انسجام صد در صد بین‌شان بوجود بیاید.

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب خاطرنشان کرد:همین واقعیت باعث شد تا در آستانه انتخابت ریاست جمهوری یازدهم علی‌رغم تاکید رهبران جناح اصولگرا، آن‌ها نتوانند در مورد کاندیدای واحد به توافق برسند .این نتیجه در حالی نصیب آن‌ها شد که نه فقط اهرم‌های مهم قدرت دراختیارشان بود بلکه از امکانات وسیع مادی، فرهنگی و تبلیغاتی نیز برخوردار بودند. علت شاید این باشد که در نابسامانی تشکیلاتی ، منافع شخصی بیشتر مطمع نظر قرار می‌گیرد.

وی معتقد است: در جناح اصلاحات به دلیل این‌که کانون‌های قدرت و ثروت وجود ندارد، منافع شخصی خیلی مطرح نیست اما به هر ترتیب حزب در پس ذهن‌ها نهادینه نشده است و همین موجب می‌شود که اصلاح‌طلبان به راحتی به تشکیلات واحد نرسند. نباید انتظار را در این زمینه خیلی بالا برد. تمام تلاش ما باید این باشد که تحزب در جامعه جا بیفتد و احزاب قوی حضور پیدا کنند و به تدریج قدرتمند شوند و احزاب کوچک در آن‌ها ادغام شوند.

وی همچنین با مورد توجه قرار دادن آن‌چه در مورد تشکیلات "ندا" در فضای سیاسی کشور گفته شد، اظهار کرد: از این زاویه که این افراد آمدند و تشکیلاتی را راه‌ انداخته‌اند باید بگویم که آن‌ها خلافی مرتکب نشده‌اند بلکه کار درستی را انجام داده‌اند یک عده افراد جوان یا غیرجوان علاقه‌مند بودند که یک تشکیلات جدید راه بیاندازند. باید از این حرکت استقبال کرد. به هر حال یک عده ریسک کردند و به خودشان جرات دادند که بیایند یک تشکیلات سیاسی راه بیاندازد و آن را پیش ببرند. باید به تشویق و تقویت آن‌ها نیز پرداخت.

وی در عین حال گفت: اما اینها در ابتدا کاری انجام دادند که بحث‌برانگیز بود. کاری که یک عده را به شکل اجتناب‌ناپذیر به موضع‌گیری انداخت. اسمی که آن‌ها برای خود انتخاب کردند (نسل دوم اصلاح‌طلبان) تداعی کننده وجود نوعی تضاد درون اصلاح‌طلبان بود و بعضی از مصاحبه‌ها نیز موضوع تضاد را عیان‌تر نشان می‌داد چه ضرورتی داشت که آن‌ها این اسم را برای خود انتخاب کنند و موضع‌گیری مبتنی بر تضاد داشته باشند؟ مفهوم ظاهری این نامگذاری این بود که به جامعه اعلام شود که ما با نسل اول اصلاح‌طلب مخالفیم و بخاطر همین ، از آن‌ها جدا شده‌ایم .بدیهی است چنین موضع‌گیری باعث عکس‌العمل افراد دیگری می‌شود .

وی افزود: با این وجود همه علاقه‌مند هستند که چنین تشکل‌هایی سامانه قوی پیدا کنند اما با نگاهی به اعلام مواضع این تشکیلات می‌بینیم که چنین مواضعی، مواضعی نیست که یک تشکیلات سیاسی قوی را در پی داشته باشد.محور مصاحبه‌های انجام شده و بخصوص بیانیه شماره یک آن‌ها فاقد معیارهایی است که از یک تشکل سیاسی اطمینان بخش قابل انتظار است.

سلامتی در ادامه گفت‌و‌گوی خود با خبرنگار سیاسی ایسنا، اظهار کرد: مجموعه شرایط موجود شاید موجب شود که بعضی به این نتیجه برسند که هنوز فضای لازم برای حضور یک حزب یا احزاب قدرتمند به ‌وجود نیامده است. اما به نظر من نخبگان نباید خیلی به فضای موجود توجه کنند بلکه باید فضای لازم را ایجاد کنند تادر آن حزب قدرتمند و بانفوذ شکل بگیرد.

وی که زمانی دبیرکلی یک حزب را برعهده داشته اسن، درباره مورد توجه قراردادن مسئولیت و عملکرد خودش در این راستا گفت: مدتی است که من درگیر کارهای فکری شده‌ام که جاذبه‌اش برایم بیشتر از فعالیت‌های دیگر است اگرچه علاقه‌مندهستم که تحزب با تمام توان فعالیت کند اما هر وقت خواسته ام گامی موثر بردارم و بهتر از این در این وادی حرکت کنم جاذبه کار فکری سدراه من شده است. من بعد از انقلاب حدود سی‌واندی سال به‌طور مرتب در کار اجرایی و سیاسی بوده‌ام؛ بنابراین فرصت کافی برای کارهای فکری پیدا نکرده‌ام.

خبرنگار ایسنا پرسید که آیا تشکیلات جدید به خاطر کار فکری شما راه نیفتاده؟ و آیا می‌خواهید که مسئولیت تشکیلات جدید را به عهده جوانترها بگذارید یا خیر؟

سلامتی پاسخ داد: هر کس که احساس مسئولیت می‌کند کم و بیش دنبال این قضیه خواهد رفت همانطور که بعد از انحلال سازمان اول در سال 1365 به موازات تلاش دیگر دوستان من هم انگیزه زیادی برای ایجاد تشکیلات داشتم. در آن زمان که هم حزب جمهوری اسلامی و هم سازمان تعطیل شد من احساس نگرانی می کردم زیرا خلأ تشکل سیاسی را در جامعه به ضرر نظام می دانستم به همین علت آن موقع برخورد فعالی با قضایا داشتم. به یاد دارم که تمام تلاشم این بود تا شخصیت‌های مختلف را برای ایجاد تشکیلاتی سیاسی متقاعد کنم. به همین دلیل برای تشکیل یک حزب با آقایان هاشمی، کروبی و مرحوم عبایی (امام‌ جمعه مشهد) ودیگران همچنین با مکلاهای بسیاری صحبت کردم که اکثر آن‌ها گفتند کار خوبی است منتها ما آمادگی نداریم و بعضا می‌گفتند شما این کار را انجام دهید ما کمک‌تان خواهیم کرد.

سلامتی گفت: طی سال‌های 65 تا 70 زمانی بود که جو ضد تشکیلاتی برجامعه حاکم بود حتی در دانشگاه‌ها هم اصلاً حرکتی نبود. انجمن اسلامی دانشگاه‌ها و به تبع آن دفتر تحکیم وحدت فعالیت موثری نداشت . خیلی از کسانی که بعداً حزب مشارکت را تشکیل دادند نیز آمادگی حضور در تشکیلات را نداشتند. شرایطی وجود داشت که هیچ انگیزه‌ای برای ایجاد تشکیلات سیاسی دیده نمی‌شود. در چنین برهه‌ای ما دنبال قضیه بودیم تا اینکه سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی ایران را در سال 1370 متشکل از اعضای همفکر سازمان قبلی را راه انداختیم. وقتی این کار را انجام دادیم تشکل‌های دیگری که وجود داشتند کم کم فعال شدند و تشکل‌های جدیدی پا گرفتند.

خبرنگار ایسنا درباره اعتدال مورد نظر روحانی از سلامتی پرسید که آیا ما از سوی دولت به طور واقعی اعتدال را شاهد هستیم؟

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب در این‌باره اظهار کرد: ممکن است هر کس از اعتدال یک برداشت داشته باشد. یک برداشت این است که برای کابینه افرادی که میانه‌روی مشهور هستند و مشی میانه‌روی را در کار خود لحاظ می‌کنند انتخاب شوند. آقای روحانی در این خصوص سعی کرده است با این معیار همکاران خود را در دولت انتخاب کند.

وی با مدنظر قرار دادن مفهوم اعتدال در عرصه اقتصادی ادامه داد: در عرصه اقتصادی می‌شود برنامه‌های بلندپروازانه ای را مدنظر قرار داد که خیلی چیزها را دگرگون کند و تبعاتی را نیز به دنبال خود داشته باشد که این یک نوع تندروی در عرصه اقتصادی ممکن است نامیده شود. آقای روحانی از این کارها انجام نداد و تمام تلاشش این بود که در چارچوب برنامه‌های مصوب و در موارد خاص راه‌های میانه‌ای را برای مسائل اقتصادی در نظر بگیرد مثلاً موضوع هدفمندی یارانه‌ها گرچه کار غلطی بود که در زمان دولت قبل انجام شد؛ لذا طبیعتا آقای روحانی باید جلوی این کار غلط را می‌گرفت اما آقای روحانی به این جمع‌بندی رسیده بود که جلوی این کار را بگیرد ولی احساس کرد اگر این کار را انجام دهد مشکلاتی به‌وجود خواهد آمد؛ بنابراین سعی کرد یک راه‌حل میانه‌ای را انتخاب کند که طی آن مشکلات اجتماعی به‌وجود نیاید و در عین حال هم بتواند قضیه‌ را مقداری تعدیل کند. او تصمیم گرفت در عین ادامه برنامه هدفمندی یارانه ها ، تعداد یارانه بگیررا واقعی کند.

سلامتی با بیان این‌که «بر طبق برداشت من آقای روحانی بر اساس چارچوب برنامه‌ اعلام شده خود مبتنی بر میانه‌روی حرکت می‌کند و تا اینجا عدول نکرده است» افزود: البته به نظر من در برخی موارد آقای روحانی باید عنایت‌های خاص و ویژه‌ای داشته باشد. اولاًباید مسائل اقتصادی را به عنوان اولویت اول در نظر بگیرند و برای این قضیه حتماً چارچوب اقتصادی را مشخص‌ترو شفاف تر برای مردم بیان کنند و درضمن لازم است تا به این چارچوب‌ همه وزرا توجه داشته باشند و بر اساس آن موضع‌گیری و عمل کنندو اگر بین اعضای دولت تفاوت نظر وجود دارد باید این تفاوت نظر از بین برود. با اتخاذ چنین رویکردی مصاحبه‌هایی که انجام می‌شود متناقض نخواهد بود؛ چراکه هم‌اکنون متأسفانه گاهی دیده می‌شود که برخی مصاحبه‌ها متناقض است و دیدگاه های اقتصادی متفاوتی را تداعی می‌کند.

وی با تاکید بر این‌که «آقای روحانی باید تمام تلاشش این باشد که افراطیون، دولت را به مسیر انحرافی نکشانند» گفت: برخی مواقع دولت آقای روحانی احساس می‌کند که به ناچار باید وارد برخی مشاجرات سیاسی شود در حالی که نیازی نیست که وی وارد شود و اگر نیازی باشد بهتر است دیگران وارد شوند. حتی گاهی استیضاح وزرا نباید به عنوان یک مسئله منفی تلقی شود و می‌توان آن ر به یک فرصت برای تقویت دولت تبدیل کرد. به هر حال مخالفین دولت از اهرم های فشار در اختیار ، بهره می‌برند. اما دولت نباید طوری رفتار کند که باعث هماهنگی و وحدت عمل بین افراطیون و معتدلین جناح اصولگرا درمجلس در جهت برخورد با دولت شود.

گزارش خطا