- کیهان آمرِ ترور چارلی کرک را پیدا کرد
- قرص اورژانسی چیست؟ نحوه مصرف، زمان مناسب و عوارض جانبی
- هپاتیت ب (B) چیست و چقدر می تواند خطرناک باشد؟ + علائم و تشخیص و درمان
- قرص کلسیتریول چیست؟ / داروی تنظیم کلسیم و غدد پاراتیروئید و سلامت استخوان
- اعلام زمان توزیع واکسن آنفلوانزا ؛ گروههای اولویتدار و کسانی که رایگان دریافت میکنند + لینک سامانه
- شیوه درخواست کارت سوخت جدید + جزئیات، مدارک مورد نیاز و لینک
- اطلاع از جدول خاموشی و قطع برق در تهران + لینک و کد دستوری برق من
- آبله مرغان تا چند روز واگیر دارد؟ + درمان
- چرا زیر چشم سیاه میشود؟ / علت گودی زیر چشم و درمان آن
- دعای آمرزش و شادی روح اموات: اللّهُمَّ اغفِر لِلمُومِنینَ وَ المُومِنَاتِ وَ المُسلِمینَ وَ المُسلِمَاتِ + ترجمه
آیا مارکت پلیسها میتوانند جای فروشگاه های اینترنتی را بگیرند؟
خرید اینترنتی دیگر فقط یک گزینه فرعی نیست، بلکه بخش مهمی از زندگی روزمره ما شده است. خیلیها ترجیح میدهند به جای رفتن به فروشگاهها، همه چیز را آنلاین سفارش دهند. همین تغییر، دو مسیر اصلی برای فروش ایجاد کرده: فعالیت در مارکت پلیسها یا داشتن فروشگاه اینترنتی اختصاصی.
مارکت پلیس همان بازاری است که فروشندگان مختلف در یک مکان جمع میشوند و محصولاتشان را عرضه میکنند. نمونههای شناختهشدهاش آمازون، اتسی و در ایران دیجیکالا هستند. در طرف مقابل، فروشگاه اینترنتی اختصاصی فقط به یک برند یا فرد تعلق دارد و همه چیز زیر نظر صاحب همان کسبوکار مدیریت میشود.
رشد مارکت پلیس ها در سالهای اخیر خیرهکننده بوده چون هم اعتماد کاربران را جلب کردهاند و هم فروشندگان بدون صرف هزینههای سنگین، سریعتر به بازار رسیدهاند، اما فروشگاه اختصاصی همچنان جایگاه ویژهای دارد، چرا که امکان برندینگ، ارتباط مستقیم با مشتری و سود بیشتر در بلندمدت را فراهم میکند.
پس این پرسش پیش میآید: آیا مارکت پلیسها میتوانند جای فروشگاههای اینترنتی را بگیرند یا اینکه هرکدام مسیر و نقش متفاوتی در آینده فروش آنلاین دارند؟
مارکت پلیس چیست و چه ویژگی هایی دارد؟
مارکت پلیس در واقع یک بازار بزرگ آنلاین است که فروشندگان مختلف محصولاتشان را در آن عرضه میکنند و خریداران میتوانند همه چیز را یکجا پیدا کنند. آمازون در جهان و دیجیکالا در ایران، از معروف ترین نمونههای این مدل هستند. تفاوت اصلی مارکت پلیس با فروشگاه اینترنتی اختصاصی این است که در یک مارکت پلیس، صدها یا حتی هزاران فروشنده در کنار هم فعالیت میکنند و مشتری بدون توجه به نام فروشنده، بیشتر به برند خود پلتفرم اعتماد میکند.
از مهمترین مزایای این فضا میتوان به دسترسی سریع به مشتریان اشاره کرد. یک فروشنده تازهکار برای جذب خریدار در مارکت پلیس نیازی به هزینههای بالای تبلیغات ندارد؛ چون کاربران به طور طبیعی به سراغ این پلتفرمها میروند. علاوه بر این، مارکت پلیسها به دلیل اعتبار و گستردگی، اعتماد کاربران را راحتتر جلب میکنند و همین موضوع به فروشندگان کمک میکند زودتر فروش خود را آغاز کنند.
البته این مدل محدودیتهایی هم دارد. فروشنده باید بخشی از درآمد خود را به عنوان کمیسیون به پلتفرم پرداخت کند و مالکیت کاملی روی دادههای مشتریان ندارد. به همین دلیل، بسیاری از کسبوکارها در کنار فعالیت در مارکتپلیس، به فکر ایجاد فروشگاه اختصاصی خود هم میافتند تا بتوانند کنترل بیشتری روی برند و مشتریانشان داشته باشند.
فروشگاه اینترنتی اختصاصی چیست و چه تفاوتی با مارکتپلیس دارد؟
فروشگاه اینترنتی اختصاصی بستری است که یک برند یا فرد به صورت مستقل راهاندازی میکند و تمام بخشهای آن در اختیار صاحب کسبوکار قرار دارد. این نوع فروشگاه میتواند با ابزارهایی مثل وردپرس (WooCommerce) یا شاپیفای ساخته شود و ظاهر، امکانات و فرآیندهای فروش کاملاً متناسب با نیازهای صاحب آن طراحی میشوند.
مزایا
- برندینگ شخصی: فروشگاه اختصاصی این فرصت را میدهد که هویت برند بهطور کامل دیده شود و مشتریان فقط با همان برند ارتباط برقرار کنند.
- کنترل کامل روی تجربه مشتری: از طراحی ظاهر تا فرآیند خرید و خدمات پس از فروش، همهچیز زیر نظر صاحب فروشگاه است.
- سود مستقیم: برخلاف مارکت پلیسها که کمیسیون میگیرند، سود حاصل از فروش مستقیم به جیب صاحب فروشگاه میرود.
چالشها
- نیاز به سرمایه بیشتر: برای طراحی، تبلیغات و پشتیبانی فروشگاه اینترنتی اختصاصی معمولاً باید هزینه بالاتری صرف شود.
- سختی جذب مشتری در ابتدا: برخلاف مارکت پلیسها که مشتری آماده دارند، فروشگاه اختصاصی نیازمند بازاریابی و تبلیغات گسترده است تا بتواند دیده شود و اعتماد خریداران را جلب کند.
مقایسه مارکتپلیس و فروشگاه اینترنتی
برای انتخاب میان مارکتپلیس و فروشگاه اینترنتی، باید معیارهای مختلفی را در نظر گرفت. جدول زیر تفاوتهای اصلی این دو مدل را نشان میدهد:
معیار |
مارکتپلیس (مثل دیجیکالا، Taobao) |
فروشگاه اینترنتی اختصاصی (مثل gholab.ir) |
هزینه راهاندازی |
پایین؛ معمولاً فقط هزینه ثبتنام یا کمیسیون |
بالا؛ شامل طراحی سایت، هاست، دامنه و تبلیغات |
جذب مشتری |
سریعتر؛ چون مشتریان آماده در پلتفرم حضور دارند |
سختتر؛ نیازمند تبلیغات و بازاریابی اختصاصی |
برندینگ |
محدود؛ برند اصلی مارکتپلیس بیشتر دیده میشود |
قوی؛ تمام تمرکز روی هویت برند شماست |
سودآوری |
بخشی از سود به کمیسیون پلتفرم تعلق میگیرد |
سود مستقیم و کامل به صاحب فروشگاه میرسد |
کنترل روی دادهها |
محدود؛ اطلاعات مشتریان نزد پلتفرم است |
کامل؛ دادهها و ارتباط مستقیم در اختیار صاحب فروشگاه است |
بررسی سناریوهای واقعی
- کسبوکارهای تازهکار: برای کسانی که تازه شروع کردهاند و سرمایه یا دانش کافی برای بازاریابی ندارند، حضور در مارکت پلیس بهترین گزینه است. چون به سرعت دیده میشوند و بدون صرف هزینههای سنگین میتوانند فروش داشته باشند. نمونهاش قلاب است که هیچ هزینه ای بابت درج کالا نمی گیرد و نیازی هم نیست که سایت داشته باشید چون حتی اگر هم سایت نداشته باشید، وارد سایت webone.co/shop می شوید و میتوانید سایت دلخواه خود را انتخاب کرده و تا ۱۰ روز رایگان از آن استفاده نمایید. این یک فرصت عالی برای کسب و کارهایی است که تازه کار هستند و فعلا نمیخواهند هزینه زیادی برای سایت و تبلیغات و سئو سایت بدهند.
- کسب وکارهای برندمحور: شرکتها یا فروشندگانی که میخواهند هویت برندشان ماندگار شود و رابطه مستقیم با مشتریان بسازند، بهتر است فروشگاه اینترنتی اختصاصی داشته باشند.
- کسب وکارهای ترکیبی: بسیاری از برندها هر دو مدل را با هم استفاده میکنند؛ یعنی هم در مارکت پلیس فعال هستند تا فروش سریع داشته باشند، هم فروشگاه اختصاصی خودشان را دارند تا برندشان تقویت شود و سود بلندمدت بیشتری ببرند.
آیا مارکت پلیس ها میتوانند جایگزین فروشگاههای اینترنتی شوند؟
این پرسش یکی از بحثهای همیشگی در دنیای تجارت آنلاین است. برخی معتقدند مارکت پلیس ها آن قدر قدرتمند شدهاند که میتوانند فروشگاههای اینترنتی اختصاصی را به حاشیه ببرند، در حالی که عدهای دیگر میگویند فروشگاه اختصاصی هنوز ستون اصلی برندینگ و سودآوری بلندمدت است.
دیدگاه اول: بله
حامیان این نظر میگویند کاربران عموماً اعتماد بیشتری به مارکت پلیسها دارند. وقتی مشتری وارد مثلا سایت آمازون میشود، مطمئن است که کالا به دستش خواهد رسید و در صورت مشکل هم پلتفرم از او حمایت میکند. همین اعتماد باعث شده بسیاری از خریداران ترجیح دهند همیشه از مارکت پلیس ها خرید کنند، حتی اگر همان محصول در یک فروشگاه اینترنتی اختصاصی هم موجود باشد.
دیدگاه دوم: خیر
گروه دیگر معتقدند که فروشگاه اختصاصی هنوز جایگاه خودش را دارد و حذفشدنی نیست. دلیل اصلی این دیدگاه هم برندینگ است. کسبوکارهایی که میخواهند هویت خود را بسازند و در ذهن مشتری ماندگار شوند، باید فروشگاه اینترنتی اختصاصی داشته باشند. علاوه بر این، سود بلند مدت در فروشگاه اختصاصی بیشتر است، چون کمیسیونی به پلتفرم پرداخت نمیشود و ارتباط مستقیم با مشتری حفظ میشود.
تحلیل متوازن
واقعیت این است که هیچ یک از این دو مدل به تنهایی کامل نیستند. مارکت پلیس ها برای دیدهشدن سریع و فروش اولیه عالیاند، اما فروشگاه اینترنتی اختصاصی برای ساخت برند و تضمین آینده کسبوکار ضروری است. در عمل، بسیاری از فروشندگان موفق از ترکیب این دو مدل استفاده میکنند؛ هم در مارکتپلیس حضور دارند تا جریان فروش قطع نشود، هم فروشگاه اختصاصی خودشان را مدیریت میکنند تا برندشان رشد کند.
تجربه کاربران و فروشندگان
کاربران در مارکت پلیسهایی مثل آمازون یا قلاب احساس امنیت بیشتری دارند چون پشتیبانی و ضمانت بازگشت کالا وجود دارد. اما در فروشگاههای اختصاصی مثل قلاب، تجربه کاربر بیشتر به کیفیت مدیریت صاحب فروشگاه بستگی دارد. از طرف دیگر، فروشندگان در مارکت پلیس ها به سرعت به بازار دسترسی پیدا میکنند ولی باید بخشی از سودشان را به پلتفرم بدهند. در مقابل، فروشگاه اختصاصی گرچه در ابتدا سختتر رشد میکند، اما در بلندمدت سود بیشتری برای فروشنده خواهد داشت.
آینده فروش آنلاین؛ همزیستی یا رقابت؟
فروش آنلاین بهقدری سریع در حال تغییر است که دیگر نمیتوان آن را فقط به رقابت میان مارکت پلیسها و فروشگاههای اختصاصی خلاصه کرد. ترندهای جدید نشان میدهد آینده بیشتر به سمت خرید ترکیبی (Omnichannel) میرود؛ یعنی مشتری ممکن است محصولی را در مارکتپلیس ببیند، اما خرید نهایی را از فروشگاه اختصاصی انجام دهد، یا برعکس. همین ترکیب باعث میشود مرز بین این دو مدل کمرنگتر شود.
یکی دیگر از روندهای احتمالی، ادغام و همکاری میان فروشگاههای مستقل و مارکت پلیس ها است. بسیاری از برندها همزمان در هر دو فضا فعال هستند: در مارکتپلیس برای دسترسی سریع به بازار و جذب مشتریان جدید، و در فروشگاه اختصاصی برای حفظ هویت برند و ایجاد ارتباط مستقیم با خریداران. این الگو بهویژه در دنیا رواج پیدا کرده و در ایران هم بهتدریج بیشتر دیده میشود.
برای کسبوکارهای کوچک، بهترین توصیه این است که کارشان را با مارکتپلیس آغاز کنند تا سریعتر وارد بازار شوند و تجربه فروش آنلاین را یاد بگیرند. در مقابل، کسبوکارهای بزرگ یا برندهایی که قصد ماندگاری و گسترش سهم بازار دارند، باید روی فروشگاه اختصاصی سرمایهگذاری کنند و در عین حال حضورشان را در مارکت پلیسها هم حفظ کنند. به این ترتیب، هر دو مسیر در کنار هم میتوانند آیندهای مطمئنتر بسازند.
نتیجهگیری
مارکت پلیسها با دسترسی سریع به مشتریان، هزینه کمتر برای بازاریابی و ایجاد اعتماد عمومی، نقطه شروع جذابی برای بسیاری از فروشندگان هستند. در مقابل، فروشگاههای اینترنتی اختصاصی امکان برندینگ قوی، کنترل کامل بر تجربه مشتری و سودآوری بیشتر در بلندمدت را فراهم میکنند. هرکدام نقاط قوت و ضعف خاص خود را دارند و حذفشدنی نیستند.
پاسخ روشن این است که مارکت پلیس ها نمیتوانند بهطور کامل جای فروشگاههای اینترنتی اختصاصی را بگیرند؛ این دو مدل بیشتر مکمل یکدیگرند تا رقیب. برای صاحبان کسبوکار تازهکار، بهترین راهکار شروع فروش در مارکت پلیسها برای ورود سریع به بازار است و در ادامه، ساخت فروشگاه اختصاصی برای تثبیت برند و افزایش سودآوری پیشنهاد میشود.