علی‌ اکبر پورجمشیدیان نقش اتباع افغانستان در جنگ ۱۲ روزه را اعلام کرد

دبیر شورای امنیت کشور گفت: ما نیازمند بازنگری جدی در رویکردهای حفاظتی نسبت به شخصیت‌ها، اماکن حساس و زیرساخت‌های کلیدی هستیم. خوشبختانه در این زمینه مصوبات و تمهیدات اولیه در قالب کارگروه‌های تخصصی انجام شده و برنامه‌هایی در دست اجراست.

دبیر شورای امنیت کشور گفت: ما نیازمند بازنگری جدی در رویکردهای حفاظتی نسبت به شخصیت‌ها، اماکن حساس و زیرساخت‌های کلیدی هستیم. خوشبختانه در این زمینه روایت دبیرشورای امنیت از برنامه‌های جدید حفاظتی مصوبات و تمهیدات اولیه در قالب کارگروه‌های تخصصی انجام شده و برنامه‌هایی در دست اجراست.

به گزارش تابناک به نقل از یک خبرگزاری؛ علی‌اکبر پورجمشیدیان معاون امنیتی و انتظامی وزیر کشور و دبیر شورای امنیت کشور شنبه شب، پنجم مهرماه در برنامه ماجرای جنگ گفت: صورت عمومی این سال‌های اخیرِ ما، به‌ویژه پس از عملیات‌های «وعده صادق ۱» و «وعده صادق ۲»، نشان‌دهنده وجود یک آمادگی عمومی در کشور بود؛ آمادگی‌ای که در میان مسئولان، فرماندهان و به‌ویژه مسئولان امنیتی به‌وضوح احساس می‌شد.

وی افزود: با این حال باید تأکید کنم این بدان معنا نیست که ما برای وقوع جنگ در همان شب آماده بودیم. دست‌کم برای من چنین آماده‌ای وجود نداشت، ما در آنچه مربوط به روز نخست جنگ است، دچار غافلگیری شدیم.

در جنگ اخیر، در عرصه تاکتیک‌ غافلگیر شدیم

معاون وزیر کشور گفت: اگرچه در کلیت راهبرد و اهداف، مسیرمان مشخص بود، اما در عرصه تاکتیک‌های عملیاتی می‌توان گفت که غافلگیری رخ داد. این تجربه نشان می‌دهد که باید در برنامه‌ریزی‌های عملیاتی و اطلاعاتی دقت و انسجام بیشتری به کار گرفته شود تا در مواجهه‌های آتی، کمترین غافلگیری ممکن رخ دهد.

وی ادامه داد: در روز اول جنگ، شرایط بسیار خاص و دشواری بر کشور حاکم بود. متأسفانه بسیاری از فرماندهان و مسئولین اصلی که در حوزه‌های اطلاعاتی و عملیاتی فعال بودند، به شهادت رسیده بودند.

بیش از ۷۰ مصوبه شورای امنیت کشور در جنگ ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی

پورجمشیدیان عنوان کرد: در جلسات شورای امنیت کشور، به طور معمول شخص فرمانده کل سپاه یا وزیر اطلاعات به‌ندرت شرکت می‌کنند و معمولاً معاونان آن‌ها در جلسات حضور دارند. اما وزیر کشور، به‌عنوان رئیس شورای امنیت کشور، به‌صورت دائمی در این جلسات حاضر بوده و روند تصمیم‌گیری را هدایت می‌کرد.

وی افزود: در همان ساعات ابتدایی، اولین تصمیمات شورای امنیت بر محور کنترل شرایط داخلی کشور متمرکز شد. در طول جنگ ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی، شورای امنیت کشور به‌طور متوسط یک روز در میان تشکیل جلسه داد. جلساتی که متناسب با تحولات و شرایط جدید، با فوریت برگزار می‌شدند.

دبیر شورای امنیت کشور گفت: در مجموع، بیش از ۷۰ مصوبه در این جلسات به تصویب رسید که بخش قابل توجهی از آن‌ها ناظر به اقتضائات روز و فوریت‌های مدیریتی کشور بود؛ این مصوبات ابلاغ و اجرا شدند.

وی ادامه داد: برگزاری این جلسات خود با چالش‌هایی همراه بود، از جمله اینکه محل برگزاری جلسات به‌دلیل ملاحظات امنیتی اهمیت بالایی داشت و همچنین محدودیت‌هایی برای شرکت‌کنندگان در نظر گرفته شده بود. با این حال، موضوعات مطرح‌شده در جلسات، همگی مهم و حیاتی بودند.

پورجمشیدیان عنوان کرد: یکی از دغدغه‌های اصلی، نحوه اداره وضعیت داخلی کشور بود؛ به‌ویژه در حوزه‌هایی چون سوخت، نان، و سایر نیازهای عمومی مردم. با آغاز جابجایی گسترده جمعیت، به‌ویژه خروج حدود ۶ میلیون نفر از تهران به استان‌های شمالی یا سایر مناطق، تأمین نیازهای اساسی مردم به مسئله‌ای حیاتی تبدیل شد.

وی افزود: از مهم‌ترین تصمیمات اتخاذشده در روزهای نخست جنگ، تمهیداتی بود که با هدف استمرار خدمات عمومی و جلوگیری از هرگونه اختلال در زندگی روزمره مردم به اجرا درآمد. در حوزه نان، مقرر شد نانوایی‌ها بدون وقفه به فعالیت خود ادامه دهند و در مناطقی که به‌واسطه جابجایی جمعیت، به‌ویژه در استان‌های شمالی، با افزایش مصرف مواجه بودند، سهمیه‌ها به‌سرعت افزایش یابد.

اقدامات فوری دولت برای تأمین مستمر سوخت و کالاهای اساسی

معاون وزیر کشور گفت: در بخش سوخت نیز اقدامات فوری برای تأمین مستمر بنزین و گازوئیل انجام شد تا جایگاه‌های سوخت با کمبود یا اختلال مواجه نشوند. همچنین در خصوص تأمین آرد و سایر مایحتاج عمومی، تصمیماتی فوری برای پاسخ به نیازهای افزایشی جمعیت اتخاذ گردید.

وی ادامه داد: در زمینه توزیع کالا نیز یکی از اقدامات مؤثر، تسریع در ترخیص و توزیع کالاهای اساسی از پایانه‌ها و گمرکات مرزی بود؛ به‌گونه‌ای که ذخایر کالایی کشور در صورت حمله احتمالی دشمن به این مراکز، دچار آسیب نشوند. این هماهنگی برای تخلیه و توزیع سریع کالا از مبادی ورودی کشور، از جمله اقدامات موفق و پیشگیرانه‌ای بود که هم‌زمان با آغاز جنگ عملیاتی شد.

پورجمشیدیان گفت: در مجموع، این تصمیمات در حوزه خدمات عمومی و پشتیبانی مردمی، از اقدامات کلیدی و اثربخش روزهای آغازین جنگ به‌شمار می‌روند که نقش مهمی در حفظ آرامش، ثبات و امنیت داخلی ایفا کردند.

آمارهای اعلام شده چندان دقیق نبود/ مرجع نیروهای نظامی هستند

این مقام امنیتی گفت: فکر می‌کنم آمارهایی که اعلام شد مثلاً این تعداد تیم، این میزان ریزپرنده و... نه اینکه اصلاً وجود نداشتند؛ طبیعتاً پهپاد، ریزپرنده و حتی هواپیماهای دشمن در صحنه حضور داشتند. اما اینکه به آن شدتی که گفته شد و با آن حجم اعلام‌شده بوده باشد، به نظر من این‌طور نیست.

دبیر شورای امنیت کشور ادامه داد: بخش قابل توجهی از این فضاسازی می‌تواند در حوزه عملیات روانی دشمن تعریف شود یا تحت تأثیر برخی عوامل داخلی شکل گرفته باشد. یعنی برخی مسئولان داخلی چنین آمارهایی را مطرح کرده‌اند، نه اینکه دشمن خودش این ارقام را اعلام کرده باشد.

وی گفت: آمار قابل قبول، باید از سوی نیروهای نظامی اعلام شود. اگر نظامی‌ها بگویند این تعداد بوده، آن زمان برای ما قابل پذیرش است؛ اما آمارهایی که از سوی دیگران گفته می‌شود، برای من قابل قبول نیست.

تاثیر قابل توجه بسیج و نیروی انتظامی در ایام جنگ مشهود بود

معاون امنیتی و انتظامی وزارت کشور با بیان اینکه از جمله تصمیمات بسیار مهم و مؤثری که در روزهای ابتدایی اتخاذ شد، موضوع فعال‌سازی مجدد ایست‌ و بازرسی‌ها و مسلح شدن بسیج بود، عنوان کرد: پیش از این، ایست‌ و بازرسی‌هایی که توسط نیروهای بسیج یا حتی فراجا انجام می‌شد، عمدتاً غیرمسلح یا بسیار محدود بود؛ در واقع، بسیج تقریباً دیگر ایست و بازرسی نداشت.

وی افزود: با آغاز بحران، تصمیم گرفته شد که ایست‌ و بازرسی‌ها به‌سرعت و با هماهنگی سپاه فعال شوند و بسیج نیز مسلح شود. به گمان من، این تصمیمات در روز جمعه یا شنبه – اگر اشتباه نکنم – و جزو نخستین مصوبات شورای امنیت کشور بود.

پورجمشیدیان عنوان کرد: این تصمیم، هم شامل ایست و بازرسی‌های نیروی انتظامی (فرماندهی انتظامی یا همان فراجا) می‌شد و هم ایست و بازرسی‌های بسیج. به نظر من، این اقدام یکی از عوامل مهم در کنترل موفق شرایط داخلی کشور بود.

وی ادامه داد: در بازدیدهایی که بنده شخصاً همراه با استاندار تهران از برخی نقاط داشتیم، مشاهده کردیم که این حضور میدانی تأثیر قابل توجهی داشت؛ هم در ایجاد ناامنی برای عوامل داخلی دشمن و هم در ایجاد روحیه مثبت برای مردم. مردم وقتی حضور نیروهای بسیجی و ایست و بازرسی‌ها را می‌دیدند، احساس امنیت و آرامش بیشتری می‌کردند.

تعامل مردم با نیروهای بسیجی در ایست و بازرسی حین جنگ

دبیر شورای امنیت کشور اظهار کرد: تجربه شخصی من نیز همین بود. ما در برخی پست‌ها و ایست‌های بازرسی حاضر شدیم و دیدیم که بسیاری از بسیجی‌ها با امکانات شخصی‌شان در محل حضور داشتند لباس، تجهیزات ساده، و سایر امکاناتی که از خانه آورده بودند. در کنار سلاح‌هایی که بسیج در اختیارشان قرار داده بود، شرایط خوبی برای انجام مأموریت فراهم شده بود.

وی افزود: در بسیاری از موارد، امکانات اولیه مانند غذا نیز یا از سوی مردم تأمین می‌شد یا خود نیروها به‌طور خودجوش تهیه کرده بودند. با وجود این شرایط، حضورشان بسیار روحیه‌بخش بود. حتی در مواردی که خودروها برای بازرسی معطل می‌شدند مثلاً تا ۲۰ دقیقه مردم با آرامش و همکاری کامل برخورد می‌کردند، و این نشان از تعامل خوب نیروها با مردم و همراهی مردم با نیروهای حافظ امنیت داشت.

در کلیات امور اطلاعاتی موفق عمل کردیم

پورجمشیدیان گفت: در کلیات امور اطلاعاتی و به‌ویژه در اطلاعاتی که ارائه شد، ما به‌صورت کلی موفق عمل کردیم؛ اطلاعاتی که نشان می‌داد دستگاه‌های اطلاعاتی دشمن در حال برنامه‌ریزی برای حمله‌ هستند و احتمال اینکه فرماندهان یا برخی شخصیت‌ها در معرض تهدید قرار گیرند، از این جهت اطلاعات ما موفق بود.

وی ادامه داد: البته خود دستگاه‌های اطلاعاتی باید حتماً توضیحات بیشتری ارائه دهند و مستندات محکمی را اعلام کنند، اما در جزئیات کار اطلاعاتی به‌ویژه اطلاعات نقطه‌ای و موردی مانند اینکه دقیقاً چه کسی مورد هدف قرار می‌گیرد، چگونه و در کجا به نظرم جای بحث وجود دارد و لازم است حتماً این موارد مورد بررسی دقیق قرار گیرد.

عده ای دنبال ضربه زدن به روابط دو ملت ایران و افغانستان بودند

دبیر شورای امنیت کشور درباره موضوعات مرتبط با اتباع خارجی گفت: واقعیت این است که در موضوع اتباع، بخش قابل توجهی از مطالب منتشرشده در رسانه‌ها، خبر بودند نه اطلاعات واقعی. بسیاری از این موارد، اخبار نادرست و بخشی از عملیات روانی دشمن بودند.

وی افزود: به نظر من، دشمن در این زمینه دو هدف هم‌زمان را دنبال می‌کرد: اول، ایجاد مشکل و التهاب داخلی برای ما؛ دوم، ایجاد اختلاف بین مردم ایران و برادران عزیز افغانستانی.

پورجمشیدیان ادامه داد: درحالی‌که حقیقت این است که یکی از بیشترین حمایت‌ها در جریان جنگ ۱۲ روزه از سوی حاکمیت و مردم افغانستان نسبت به ایران صورت گرفت. حتی بسیاری از اتباع افغانستانی که به دلایل قانونی طرد می‌شدند، در مصاحبه‌هایشان با ناراحتی از خروج خود صحبت می‌کردند، اما در عین حال، موضع خود را در حمایت از مردم ایران و در مقابله با رژیم صهیونیستی ابراز می‌داشتند.

وی اظهار کرد: من معتقدم که اگرچه مواردی از همکاری معدود با دشمن وجود داشته، اما این موضوع به شکلی نیست که قابل تعمیم یا برجسته‌سازی باشد. مشابه این موارد در میان برخی از اتباع ایرانی نیز مشاهده شده است؛ افرادی که فریب خورده‌اند، که البته موضوعی طبیعی و محدود است و در بسیاری از کشورهای دنیا نیز اتفاق می‌افتد.

طبق آمار و اطلاعات، اتباع درگیر فعالیت‌های امنیتی مشکوک بسیار اندک است

معاون امنیتی و انتظامی وزیر کشور تاکید کرد: بر اساس آمار و اطلاعات ما، تعداد اتباع خارجی که درگیر فعالیت‌های امنیتی مشکوک بوده‌اند، بسیار اندک است. این آمار آن‌قدر پایین است که اساساً نباید به عنوان یک مسئله برجسته یا فراگیر به آن نگاه شود. به نظرم کسانی که این موضوع را بزرگ‌نمایی کردند، به‌دنبال ایجاد خدشه در روابط میان دو ملت ایران و افغانستان بودند.

وی افزود: متأسفانه فضای روانی‌ای که به دنبال این تبلیغات به‌وجود آمد، سبب شد ماجرای طرد اتباع غیرمجاز تشدید شود؛ به‌گونه‌ای که در چند روز، نزدیک به یک میلیون نفر از کشور خارج شدند. البته لازم به ذکر است که بیش از ۷۰ درصد این افراد، با میل و تصمیم شخصی خود، کشور را ترک کردند؛ بسیاری از آن‌ها از وضعیت پیش‌آمده ناراضی بودند و با وجود علاقه به ماندن، تصمیم به خروج گرفتند.

پورجمشیدیان گفت: بنده شخصاً در مرز دوغارون حضور یافتم و با برخی از این افراد گفت‌وگو کردم. اکثراً دلبسته فرهنگ و ارزش‌های ایرانی و دارای اعتقادات انقلابی بودند؛ بسیاری از آن‌ها سال‌ها در ایران زندگی کرده، درس خوانده و با مردم ما انس گرفته بودند. اینکه صرفاً به‌خاطر تابعیت خارجی، نسبت به آن‌ها نگاه بی‌اعتمادی داشته باشیم، نه منصفانه است و نه مطابق واقعیت.

وی ادامه داد: در نهایت باید گفت که عملیات روانی دشمن تلاش داشت از یک موضوع جزئی، یک مسئله بزرگ و اختلاف‌آفرین بسازد. اما با شناخت درست واقعیت، و با حفظ پیوندهای عمیق میان ملت ایران و مردم شریف افغانستان، می‌توانیم مانع از تحقق اهداف شوم آنان شویم.

نوع حفاظت از دانشمندان و شخصیت‌ها باید تغییر کند

معاون امنیتی و انتظامی وزیر کشور تاکید کرد: تصمیم‌گیری درباره حفاظت از شخصیت‌ها، از جمله وظایف کمیسیون‌های تخصصی زیرمجموعه شورای امنیت کشور است، و مصوبات مربوطه نیز در همان‌جا اتخاذ می‌شود. در همین زمینه، در همان مراحل اولیه، شهید عباسی صراحتاً به من گفت که اسلحه داشته اما آن را همراه نیاورده است. یعنی آموزش‌هایی در سطحی به ایشان داده شده بود، ولی در آن لحظه خاص، آمادگی یا امکان استفاده از آن را نداشت.

وی افزود: نحوه مواجهه شهید عباسی با تهدید هم نشان می‌دهد که تا حدی آموزش دیده بودند. هنگامی که بمب به درب خودروی ایشان چسبانده شده بود، به همسرش هشدار داد که فرار کند و خودش نیز سعی در ترک محل داشت؛ اما لحظاتی بعد انفجار رخ داد. شهید عباسی رزمنده دوران دفاع مقدس، پاسدار و دارای سوابق میدانی بود، بنابراین تا حدی آمادگی داشت.

پورجمشیدیان گفت: اما مسئله مهمی که وجود دارد این است که نمی‌توان از شخصیت‌هایی همچون شهید علی‌محمدی، شهید رضایی‌نژاد یا شهید شهریاری، که همگی از دانشمندان برجسته بودند، انتظار داشت مانند یک فرمانده میدانی عمل کنند. این افراد دانشمند هستند، نه نظامی یا امنیتی. اساساً همین تفاوت، یکی از چالش‌های جدی در بحث حفاظت از نخبگان علمی و فنی ماست.

دبیر شورای امنیت کشور عنوان کرد: از سوی دیگر، یکی از مشکلات اساسی که در این حوزه با آن مواجه هستیم، این است که برخی از شخصیت‌ها اصولاً تمایل چندانی به همراه داشتن تیم حفاظت ندارند. آن‌ها مایل‌اند زندگی عادی و طبیعی خود را بدون ملاحظات امنیتی ادامه دهند. این مسئله، خانواده‌های آن‌ها را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. برخی محافظت‌ها برایشان سنگین و محدودکننده است.

وی افزود: نمونه‌ی خوبی از این وضعیت را ابراهیم حاتمی‌کیا در فیلم «بادیگارد» به تصویر کشیده است؛ تصویری که کاملاً واقع‌گرایانه است. بسیاری از شخصیت‌های ما نیز همین احساس را دارند و ملاحظات حفاظتی را سخت می‌پذیرند یا حتی نادیده می‌گیرند.

پورجمشیدیان تصریح کرد: البته در آن مقطع زمانی، شاید سطح تهدید آن‌قدر جدی تلقی نمی‌شد. اما امروز، با توجه به نوع اقدامات دشمن، حفاظت صرفاً به معنای جلوگیری از ترور در خیابان نیست. دشمن ممکن است حتی با پهپاد یا جنگنده و روش‌های پیچیده‌تر اقدام کند. بنابراین، نوع و شیوه‌ی حفاظت باید به‌صورت اساسی تغییر کند.

معاون وزیر کشور گفت: ما نیازمند بازنگری جدی در رویکردهای حفاظتی نسبت به شخصیت‌ها، اماکن حساس و زیرساخت‌های کلیدی هستیم. خوشبختانه در این زمینه مصوبات و تمهیدات اولیه در قالب کارگروه‌های تخصصی انجام شده و برنامه‌هایی در دست اجراست.

وی ادامه داد: از جمله این برنامه‌ها، آموزش‌های جدید برای تیم‌های حفاظتی و همچنین شخصیت‌ها و خانواده‌هایشان است؛ چرا که با توجه به شرایط جدید، الزاماتی پیش‌رو داریم که باید برای همه‌ی ذی‌ربطان تبیین و اجرا شود.

بنابر گفته این مقام امنیتی، در مجموع، معتقدم اکنون باید نگاه جدید، جدی و به‌روزتری به مقوله حفاظت از فرماندهان، شخصیت‌ها و دانشمندان کشور داشته باشیم تا از تکرار حوادث تلخ جلوگیری کنیم.

خبرهای مرتبط