چرا ستاد امر به معروف به دنبال بازگشت «گشت ارشاد» است؟

روح الله مومن‌نسب، دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر، از تشکیل «اتاق وضعیت حجاب» سخن گفته است؛ طرحی که قرار است با به‌کارگیری بیش از ۸۰ هزار آمر به معروف و چهار هزار و پانصد مربی و ضابط قضایی در تهران اجرا شود. اجرای چنین طرحی در شرایط فعلی روانی، اجتماعی و اقتصادی کشور چه تبعات احتمالی را به دنبال دارد؟

به گزارش خبرآنلاین: روح الله مومن نسب دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان تهران از تشکیل «اتاق وضعیت عفاف و حجاب» با مشارکت دستگاه‌های فرهنگی و اجرایی خبر داده و گفته است که با تشکیل اتاق وضعیت عفاف و حجاب، کنش‌های دشمن رصد و تحلیل شده و راهکارهای فرهنگی، رسانه‌ای و قانونی طراحی و به نهادهای مربوطه ابلاغ می‌شود.او همچنین از عموم مردم نیز برای عضویت در «قرارگاه ناظران مردمی» دعوت کرده است.

دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر تهران این اظهارات را در یک نشست خبری مطرح و تاکید کرده است که هدف کلان این مجموعه مقابله هوشمندانه با «سکولاریسم و بی‌تفاوتی اجتماعی» است . اظهارات دیگر مومن نسب درباره به کارگیری ۸۰ هزار نیروی آموزش دیده نیز البته با واکنش هایی همراه شده است. نام ستاد امر به معروف و نهی از منکر در سال های اخیر با طرح ها و ایده های پرحاشیه دیگری نیز همراه بوده است. در سال‌های اخیر اظهارات یکی از اعضا سابق این ستاد در مورد تشکیل کلینیک ترک بی حجابی و دفاع برخی دیگر از اعضاء آن و بعد از آن اجرای طرح موسوم به حجاب بان ها این ستاد را در معرض توجه افکار عمومی قرار داد.

فارغ از عملکرد ستاد امر به معروف و نهی از منکر در حوزه حجاب و اصرار برای ورود مستقل به این موضوع و بعضا موازی کاری با تصمیمات نهادهای دیگر در این زمینه طرح جدید با ابهامات و سوالات زیادی مواجه است. نخستین مساله در این رابطه برهه زمانی است که ستاد تصمیم به اجرای چنین طرحی گرفته است؛ زمانی که شورای عالی امنیت ملی اجرای قانون حجاب و عفاف را متوقف کرده و کشور جنگی ۱۲ روزه با اسراییل را پشت سر گذاشته است.

اگر واقعاً نمی‌خواهیم در زمین دشمن بازی کنیم، آیا راهش تشکیل نهادی جدید با ده‌ها هزار نیرو در خیابان‌هاست؟

جنگی دوازده‌روزه را پشت سر گذاشتیم؛ روزهایی که مردم، فارغ از اختلاف و سلیقه، کنار هم ایستادند؛ از جنوب تا شمال، همه یک‌صدا بودند. در آن روزها کسی نپرسید پوشش تو چیست یا عقیده‌ات چگونه است، فقط مهم این بود که ایران بماند و مردمش در امنیت زندگی کنند. اما درست در روزهایی که انتظار می‌رفت خبرهایی از بهبود اقتصاد، کاهش قیمت‌ها، یا شاید طرحی برای آرامش روانی مردم منتشر شود، ناگهان واژه‌ای تازه در فضای خبری کشور طنین انداخت: «اتاق وضعیت حجاب».

در نگاه نخست، شاید چنین طرحی ظاهری فرهنگی و قانونی داشته باشد، اما در عمق خود پرسش‌های جدی را برمی‌انگیزد. چرا در شرایطی که جامعه به همدلی، گفت‌وگو و بازسازی اعتماد نیاز دارد، دوباره سیاستی در دستور کار قرار گرفته که ممکن است فضای عمومی را ملتهب کند؟

مومن‌نسب گفته است: «با تشکیل اتاق وضعیت عفاف و حجاب، کنش‌های دشمن رصد و تحلیل شده؛ اما دشمن به دنبال ناآرام کردن فضای کشور است و نباید در زمین او بازی کنیم.»

جمله‌ای که در ظاهر هشداردهنده است، اما در عمل، معنایی دوگانه دارد. اگر واقعاً نمی‌خواهیم در زمین دشمن بازی کنیم، آیا راهش تشکیل نهادی جدید با ده‌ها هزار نیرو در خیابان‌هاست؟ یا اینکه باید فضای گفت‌وگو و همدلی را گسترش دهیم تا هیچ جریانی نتواند از شکاف میان مردم و حاکمیت سوءاستفاده کند؟

اظهارات دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر البته با واکنش هایی همراه شد. محسن برهانی حقوقدان در واکنش به  تشکیل «اتاق وضعیت عفاف و حجاب»  در صفحه شخصی خود در فضای مجازی نوشت: از «قرارگاه حجاب ۵۴و عفاف» و «کلینیک ترک بی‌حجابی» و «حجاب‌بانی» رسیدند به «اتاق وضعیت عفاف وحجاب» با هشتاد هزار نیرو! خسته نشدید؟ عِرض خود می‌برند و زحمت مردم ‌می‌دارند.فقط به اون لشگر ۸۰ هزار نفری‌تان در تهران شیرفهم کنید که خشونت نورزند و جامعه را ملتهب نکنند.»

 حسین سلاح ورزی فعال سیاسی و اقتصادی هم در این باره نوشت: «وقتی از اتاق وضعیت اقتصاد و اتاق وضعیت آموزش خبری نیست، ولی برای حجاب و عفاف اتاق تشکیل می‌دهند، یعنی دقیقا در مسیر خواسته موساد و ناآرام سازی کشور گام بر می‌دارند.»

یکی دیگر از مخالفین این طرح محمدصالح نقره‌کار، وکیل دادگستری و حقوق‌دان، است که در روزنامه شرق گفته اتس: جامعه به رواداری حکمت‌بنیان، پذیرش تفاوت‌ها و پرهیز از اصطکاک و خشونت نیاز دارد. به اعتقاد او، انتقال ارزش‌های بین نسلی باید با روش‌های فرهنگی صورت گیرد و از هر شیوه‌ای که به تحقیر، تحکم، دستورالعمل‌سازی یا نگاه از بالا به پایین به شهروندان منجر می‌شود، مطلقا باید پرهیز شود، چراکه چنین رویکردی نتیجه مشخصی ندارد و هزینه‌های فراوان در برابر دستاوردهای اندک به‌همراه خواهد داشت.

علی احمد نیا رئیس امور اطلاع رسانی دولت هم در مخالفت با این طرح در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: در این شرایط خاص سعی کنیم حرف‌ی بی‌معنی نزنیم و مردم را بیش‌تر عصبی و نگران نکنیم!

صحبت از تشکیل «اتاق وضعیت عفاف و حجاب» و آموزش ۸۰ هزار آمر به معروف بازی در زمین کسانیست که از آرامش داخلی عصبی هستند و در تلاش هستند با هر ترفندی مردم را عصبی و ایجاد دو قطبی در کشور کنند.

جلال رشیدی کوچی هم درباره صحبت های مومن نسب دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر گفت: اگر جای آقای رئیس‌جمهور بودم در لایحه امسال حتما بودجه نهادهایی که اسما ارزشی و به دنبال تقویت دین هستند اما رسماً باعث آسیب به دین مردم و باعث آسیب به امنیت روانی مردم شده‌اند را کاهش قابل توجهی می‌دادم. تندرو ها دوباره از غار هایشان بیرون آمدند.

اگر تنها یکی از آن ۸۰ هزار نفر خشمگین شود جرقه‌ای تازه به صدا در می‌آید

تردیدی نیست که در کشوری که هنوز از التهابات روانی و سیاسی گذشته عبور نکرده، هر اقدام سخت‌گیرانه‌ای می‌تواند بار دیگر زمینه‌ی تنش را فراهم کند. کافی است تنها یکی از آن ۸۰ هزار آمر به معروف در تعامل با مردم لحظه‌ای خشمگین شود یا رفتار نادرستی از او سر بزند؛ همین می‌تواند جرقه‌ی حادثه‌ای تازه باشد، جرقه‌ای که دشمنان ایران ماه‌هاست در انتظار آن نشسته‌اند.

جامعه‌ای که در حال عبور از فشار جنگ و بحران‌های پی‌درپی است و خود را برای شرایط تحریمی که از گذشته به میراث مانده و حالا احیاء شده است، بیش از هر چیز به آرامش نیاز دارد. مردم انتظار دارند مسئولان، انرژی و بودجه‌ی خود را صرف حل مشکلات واقعی کنند: تورم، مسکن، آموزش، سلامت، و امید اجتماعی.

بسیاری از کارشناسان می‌گویند اجرای چنین طرح‌هایی، بدون پشتوانه‌ی اجتماعی و فرهنگی، تنها باعث تشدید بی‌اعتمادی می‌شود. امر به معروف، اگر از مسیر تذکر محترمانه و با هدف اصلاح فرهنگی پیش برود، می‌تواند مؤثر باشد؛ اما وقتی در قالب شبکه‌ای بزرگ و شبه‌نظامی تعریف می‌شود، به‌جای نزدیکی دل‌ها، فاصله می‌سازد.

در این میان، مسئله فقط نوع برخورد نیست، بلکه زمان و زمینه‌ی اجرای طرح نیز اهمیت دارد. در روزهایی که هنوز ذهن جامعه از جنگ ۱۲ روزه خسته است، هرگونه تصمیم شتاب‌زده می‌تواند به سوء‌برداشت عمومی بینجامد. تصویری که مردم از «اتاق وضعیت حجاب» می‌گیرند، نه نهادی فرهنگی، بلکه سازوکاری برای کنترل اجتماعی است. و این همان چیزی است که مخالفان ایران در بیرون از مرزها آرزویش را دارند: تصویری از جامعه‌ای دچار شکاف، درگیری و بی‌اعتمادی.

چرا «اتاق وضعیت اقتصاد» تشکیل نمی‌شود؟

سوال مهم دیگر این است که اگر توان سازماندهی بیش از ۸۰ هزار نیرو وجود دارد، چرا این نیروها در حوزه‌هایی چون اقتصاد، آموزش یا خدمات اجتماعی به کار گرفته نمی‌شوند؟ چرا «اتاق وضعیت اقتصاد» تشکیل نمی‌شود تا گرانی و بیکاری رصد شود؟ چرا «اتاق وضعیت آموزش» وجود ندارد تا کیفیت مدارس و آینده‌ی نسل جدید بررسی شود؟

این پرسش‌ها ساده‌اند، اما ریشه در واقعیت دارند. در سال‌هایی که فشار تورم و گرانی بر دوش مردم سنگینی می‌کند، شنیدن خبر تشکیل نهادی تازه برای نظارت بر پوشش، بیشتر شبیه فاصله گرفتن از اولویت‌های جامعه است.

شاید وقت آن رسیده باشد که سیاست‌گذاران، به جای نگران بودن از ظاهر جامعه، به درون آن نگاه کنند. به احساس امنیت، به رضایت، به امید. جامعه‌ای که امید خود را از دست بدهد، دیگر با قانون و طرح و اتاق نمی‌توان آن را آرام کرد.

در پایان، باید پرسید: آیا واقعاً تشکیل «اتاق وضعیت حجاب» به انسجام اجتماعی کمک می‌کند؟ یا ممکن است برعکس، همان فاصله‌ای را که دشمنان ایران در پی آن‌اند، دوباره زنده کند؟ وقتی یک ملت در برابر تهدید خارجی متحد می‌شود، آیا عاقلانه است که در دوران صلح، خودمان خطوط فاصله را پررنگ کنیم؟

ما یک‌بار دیگر در جنگ دوازده‌روزه نشان دادیم که در سختی‌ها کنار هم می‌ایستیم. حالا وقت آن است که در صلح هم همین همبستگی را حفظ کنیم. شاید بزرگ‌ترین «امر به معروف» در این روزها، نه تذکر به پوشش، که تلاش برای آرامش، گفت‌وگو و بهبود وضعیت زندگی مردم باشد و شاید بهترین «نهی از منکر»، پرهیز از هر تصمیمی است که بتواند آتش اختلاف را دوباره شعله‌ور کند.